Διαστημικό τηλεσκόπιο
συσκευή στο εξώτερο διάστημα για την παρατήρηση απομακρυσμένων διαστημικών αντικειμένων / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ένα διαστημικό τηλεσκόπιο ή διαστημικό παρατηρητήριο είναι ένα τηλεσκόπιο που βρίσκεται στο εξώτερο διάστημα και χρησιμοποιείται για την παρατήρηση αστρονομικών αντικειμένων. Τα πρώτα τέσσερα διαστημικά τηλεσκόπια των ΗΠΑ (Αστρονομικά Παρατηρητήρια σε Τροχιά, Orbiting Astronomical Observatories) τέθηκαν σε τροχιά από το 1966 ως το 1972. Το σοβιετικό Ωρίων 1, από τα πρώτα τηλεσκόπια υπεριώδους ακτινοβολίας, τοποθετήθηκε στο διαστημικό σταθμό Σαλγιούτ 1 το 1971. Τα παρατηρησιακά δεδομένα των διαστημικών τηλεσκοπίων δεν υπόκεινται στο ατμοσφαιρικό φιλτράρισμα και την παραμόρφωση (σπινθηρισμός) της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και δεν επηρεάζονται από τη φωτορύπανση που αντιμετωπίζουν τα συμβατικά επίγεια τηλεσκόπια. Τα διαστημικά τηλεσκόπια περιλαμβάνουν τους δορυφόρους που χαρτογραφούν ολόκληρο τον ουρανό και εκείνους που εστιάζουν σε επιλεγμένα αστρονομικά αντικείμενα ή παρατηρούν μια ορισμένη περιοχή του ουρανού. Διαφέρουν από τους δορυφόρους απεικόνισης της Γης, οι οποίοι είναι στραμμένοι προς τη Γη και χρησιμοποιούνται για ανάλυση των καιρικών συνθηκών, κατασκοπεία και άλλους τύπους συλλογής πληροφοριών .
Ήδη από το 1837, ο τραπεζίτης και ερασιτέχνης αστρονόμος Βίλχελμ Μπέερ έθεσε από κοινού με τον Γερμανό αστρονόμο Γιόχαν Χάινριχ φον Μέντλερ το ζήτημα της εγκατάστασης ενός αστρονομικού παρατηρητηρίου στη Σελήνη, σε θεωρητικό, βέβαια, επίπεδο.[1] Το 1946 ο Αμερικανός θεωρητικός αστροφυσικός Λίμαν Σπίτζερ πρότεινε την εκτόξευση ενός τηλεσκοπίου στο διάστημα τονίζοντας ότι ένα τέτοιο όργανο παρατήρησης δεν θα παρεμποδιζόταν από την ατμόσφαιρα της Γης.[2] Το όραμα του Σπίτζερ τελικά υλοποιήθηκε με το Αστρονομικό Παρατηρητήριο σε Τροχιά – 2 Σταργκέιζερ (OAO – 2 Stargazer), το πρώτο διαστημικό τηλεσκόπιο που λειτούργησε επιτυχώς και εκτοξεύθηκε το Δεκέμβριο του 1968 από τη NASA.