Γκλουόνιο

Τα γκλουόνια ή γλοιόνια είναι στοιχειώδη σωματίδια (μποζόνια) με σπιν 1, μηδενική μάζα ηρεμίας και μηδενικό ηλεκτρικό φορτίο. Είναι σωματίδια τα οποία μεταφέρουν την ισχυρή αλληλεπίδραση, με την οποία αλληλεπιδρούν τα κουάρκς, θεμελιώδη σωματίδια από τα οποία απαρτίζεται η ύλη. Η αλληλεπίδραση αυτή περιγράφεται από την κβαντική χρωμοδυναμική.

Γκλουόνιο

Στα Διαγράμματα Φάινμαν, τα εκπεμπόμενα γκλουόνια αναπαριστώνται ως έλικες. Αυτό το διάγραμμα απεικονίζει την εξαΰλωση ενός ηλεκτρονίου και ενός ποζιτρονίου.
Σύνθεση	Στοιχειώδες σωμάτιο
Στατιστική	Μποζονική
Αλληλεπιδράσεις	Ισχυρή αλληλεπίδραση
Σύμβολο	g
Προβλέφθηκε θεωρητικά	Murray Gell-Mann (1962)[1]
Ανακαλύφθηκε	e+e− → Y(9.46) → 3g: το 1978[2] και e+e− → qqg: το 1979[3]
Τύποι	8
Αναλλοίωτη μάζα	0 MeV/c2 (Θεωρητική τιμή)[4] < 0.0002eV/c2 (Πειραματικό όριο)[5]
Φορτίο χρώματος	Οκτάδα (8 γραμμικώς ανεξάρτητοι τύποι)
Σπιν	1

Τα γκλουόνια είναι ταυτόχρονα φορείς του ισχυρού πυρηνικού φορτίου ("φορτίο χρώματος") και μεσάζοντες της ισχυρής πυρηνικής δύναμης. Υπάρχουν σε οκτώ ποικιλίες, που αποτελούν όλους τους δυνατούς συνδυασμούς "χρώματος" και αντι-"χρώματος" για τα τρία "χρώματα": κόκκινο, πράσινο και μπλε, και τα αντι-χρώματά τους (τρία είδη θετικού/αρνητικού φορτίου χρώματος). Ο ένατος δυνατός συνδυασμός είναι "άχρωμος" (ακριβέστερα είναι "color-singlet") και για τον λόγο αυτό δεν μπορεί να μεταβιβάσει την ισχυρή αλληλεπίδραση και αγνοείται. Τα "χρώματα" αυτά δεν έχουν καμία σχέση με τα χρώματα της οπτικής. Είναι απλά ένας τρόπος να ονοματίζουμε τα τρία είδη "φορτίου" της ισχυρής δύναμης.

• 
  Σύνοψη των σωματιδίων και των δυνάμεων της σωματιδιακής φυσικής

Παραπομπές

1. M. Gell-Mann (1962). «Symmetries of Baryons and Mesons». Physical Review 125 (3): 1067–1084. doi:10.1103/PhysRev.125.1067. Bibcode: 1962PhRv..125.1067G.
2. B.R. Stella and H.-J. Meyer (2011). «Y(9.46 GeV) and the gluon discovery (a critical recollection of PLUTO results)». European Physical Journal H 36 (2): 203–243. doi:10.1140/epjh/e2011-10029-3. Bibcode: 2011EPJH...36..203S.
3. P. Söding (2010). «On the discovery of the gluon». European Physical Journal H 35 (1): 3–28. doi:10.1140/epjh/e2010-00002-5. Bibcode: 2010EPJH...35....3S.
4. W.-M. Yao et al. (2006). «Review of Particle Physics». Journal of Physics G 33: 1. doi:10.1088/0954-3899/33/1/001. Bibcode: 2006JPhG...33....1Y. http://pdg.lbl.gov/2007/tables/gxxx.pdf.
5. F. Yndurain (1995). «Limits on the mass of the gluon». Physics Letters B 345 (4): 524. doi:10.1016/0370-2693(94)01677-5. Bibcode: 1995PhLB..345..524Y.