Αρμαντίλλο

Τα αρμαντίλλο είναι μικρά θηλαστικά της οικογένειας Δασυποδίδες. Είναι γνωστά επειδή το σώμα τους καλύπτεται από οστεώδες κέλυφος, και η ίδια η ονομασία τους σημαίνει στα ισπανικά «μικρό θωρακισμένο» (little armored one) και προφέρεται Αρμαδίγιο. Υπάρχουν πολλά είδη αρμαντίλλο, και κάποια από αυτά διακρίνονται από τον αριθμό των ζωνών στην «πανοπλία» τους. Όλα τα είδη αρμαντίλλο είναι ιθαγενή στην Αμερική, όπου κατοικούν σε διάφορα είδη περιβάλλοντος. Στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχει μόνο το κοινό αρμαντίλλο, ή αρμαντίλλο με τις εννέα ζώνες (επιστημονική ονομασία: Dasypus novemcinctus) που είναι πολύ συνηθισμένο στο Τέξας.

Αρμαντίλλο
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia) Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata) Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia) Τάξη: Δασυποδόμορφα Οικογένεια: Δασυποδίδες

Ένα αρμαντίλλο με εννέα ζώνες

Συνήθειες και φυσιολογία

Τα αρμαντίλλο έχουν μήκος 75 περίπου εκατοστά, μαζί με την ουρά. Η πανοπλία τους αποτελείται από μεγάλες ασπίδες στα άνω και τα κάτω άκρα. Μεταξύ αυτών υπάρχουν πολυγωνικές δερματικές οστέινες φολίδες που συνδέονται μεταξύ τους με ελαστικούς συνδέσμους κατά εγκάρσιες σειρές, και σχηματίζουν ζώνες. Η ουρά του είναι επίσης καλυμμένη από δακτυλιοειδείς φολίδες. Αυτή η πανοπλία τους επιτρέπει να κουλουριάζονται και να παίρνουν τη μορφή μπάλας όταν απειλούνται. Η πανοπλία έχει καφέ χρώμα, ενώ τα υπόλοιπα μέρη του σώματος καλύπτονται από απαλό δέρμα με κιτρινωπές τρίχες. Το ρύγχος του αρμαντίλλο είναι μακρύ. Τα μπροστινά του πόδια έχουν τέσσερα δάχτυλα και τα πίσω πέντε, ενώ όλα έχουν ισχυρά νύχια που εξυπηρετούν στο σκάψιμο. Τα αρμαντίλλο δεν έχουν καλή όραση, αλλά δεν είναι τυφλά. Είναι ζώα νυκτόβια, και την ημέρα παραμένουν κρυμμένα σε στοές που φτιάχνουν μέσα στο χώμα.

Η πανοπλία είναι ένα από τα μέσα που χρησιμοποιούν κατά των εχθρών τους, μαζί με το σκάψιμο και το τρέξιμο. Τα αρμαντίλλο έχουν πόδια κοντά αλλά τρέχουν γρήγορα, ενώ μπορούν να κολυμπούν συνεχώς για δυο μίλια χωρίς να ξεκουραστούν, και καταφέρνουν να παραμείνουν κάτω από την επιφάνεια του νερού έως και έξι συνεχόμενα λεπτά. Τα αρμαντίλλο ζευγαρώνουν τον μήνα Ιούλιο, το έμβρυο παραμένει σε αδράνεια μέχρι τον μήνα Νοέμβριο, και το θηλυκό γεννά τον μήνα Μάρτιο.

Τροφή

Τα αρμαντίλλο αγαπούν ιδιαίτερα το σκάψιμο και επιδίδονται σ' αυτό τη νύχτα, για να βρουν την τροφή τους. Η διατροφή τους αποτελείται κυρίως από έντομα, σκουλήκια και άλλα ασπόνδυλα ζώα, που βρίσκουν σκάβοντας, αλλά και από βατράχους, φίδια και κουφάρια. Μερικά είδη όμως, τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με μυρμήγκια. Αφού καταστρέψουν τις μυρμηγκοφωλιές με τα νύχια τους, μαζεύουν τα μυρμήγκια με την κολλώδη γλώσσα τους και τα τρώνε.

Τα αρμαντίλλο και η επιστήμη

Τα αρμαντίλλο χρησιμοποιούνται συχνά στην έρευνα για τη νόσο του Χάνσεν, καθώς είναι μέσα στα λίγα ζώα (μαζί με τους λαγούς, τους πιθήκους και τα ποντίκια) που μπορούν να προσβληθούν από λέπρα. Είναι ευαίσθητα στη λέπρα λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας σώματος που έχουν, η οποία εξυπηρετεί το μυκοβακτήριο της λέπρας. Τα άγρια αρμαντίλλο μπορούν να μεταφέρουν την ασθένεια, αλλά σπάνια παρατηρείται μετάδοση σε ανθρώπους. Το αρμαντίλλο με τις εννέα ζώνες έχει παράξενο αναπαραγωγικό σύστημα: η γονιμοποίηση καθυστερεί αρκετά μετά το ζευγάρωμα, και το θηλυκό γεννά τέσσερα πανομοιότυπα τετράδυμα του ιδίου φύλου κάθε φορά (πολυεμβρυογονία), τα οποία προέρχονται όλα από ένα ωάριο και μοιράζονται τον ίδιο πλακούντα. Επειδή τα μικρά αρμαντίλλο πάντα είναι ολόιδια, η ομάδα με τα τέσσερα νεογνά χρησιμεύει σε επιστημονικούς, συμπεριφορικούς ή ιατρικούς ελέγχους.

Τα αρμαντίλλο και οι άνθρωποι

Το αρμαντίλλο έχει γίνει το επίσημο σύμβολο της πολιτείας του Τέξας Αρχειοθετήθηκε 2006-10-12 στο Wayback Machine.. Όμως στο Τέξας θεωρείται παράσιτο και συχνά βρίσκεται νεκρό δίπλα στο δρόμο. Στην πολιτεία Ουάσιγκτον είναι παράνομο να κατέχει κανείς αρμαντίλλο. Τα αρμαντίλλο μπορούν να γίνουν κατοικίδια, παρότι χρειάζονται πολύ έδαφος για να σκάβουν και να πιάνουν έντομα.

Ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες

• Εξαιτίας του βάρους της πανοπλίας του, το αρμαντίλλο μπορεί να βυθιστεί στο νερό, εκτός αν φουσκώσει το στομάχι του με αέρα, πράγμα που διπλασιάζει το μέγεθός του.^[1]
• Το αρμαντίλλο είναι ένα από τα λίγα θηλαστικά που ζευγαρώνουν πρόσωπο με πρόσωπο (στην Ελλάδα πιο γνωστό ζώο μ' αυτή την ιδιότητα είναι ο σκατζόχοιρος).
• Επίσης είναι το ζώο που βλέπει τα πιο πολλά όνειρα στον ύπνο του.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Από το κέλυφός του κατασκευάζεται το λαουτόμορφο μουσικό όργανο της Λατινικής Αμερικής τσαράνγκο, περίπου κατά τον ίδιο τρόπο που στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν το καύκαλο της χελώνας για τη λύρα.

Παραπομπές

1. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2006.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Αρμαντίλλο

• Δείτε σε φωτογραφίες πώς το αρμαντίλλο γίνεται μπάλα