Έδαφος του Μπελφόρ

Το Έδαφος του Μπελφόρ (γαλλικά: Territoire de Belfort‎‎)^[3] είναι γαλλικός νομός με έτος δημιουργίας το 1922 στο διαμέρισμα του Μπελφόρ, μοναδικό τμήμα της Αλσατίας και του Άνω Ρήνου που παρέμεινε υπό γαλλική κατοχή μετά την ήττα της Γαλλίας στον πόλεμο με την Πρωσία του 1871. Δεν θα επανενταχθεί στον Άνω Ρήνο μετά το 1919 και με ένα διάταγμα του 1960, θα προσαρτηθεί οριστικά στην περιοχή της Φρανς-Κοντέ, απόφαση που επικυρώθηκε το 1982 με τους νόμους της αποκεντροποίησης.

Έδαφος του Μπελφόρ
Σημαία Έμβλημα Σφραγίδα
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Περιοχή	Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ
Δημιουργία νομού	7  Σεπτεμβρίου 1871
Πρωτεύουσα	Μπελφόρ
Πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου	Φλοριάν Μπουκέ
Νομάρχης	Νταβίντ Φιλό[1]
Κωδικός νομού	90
ISO 3166-2	FR-90
Κωδικός NUTS	FR434
Δημογραφία
Πληθυσμός	139.654 (1  Ιανουαρίου 2021)[2]
Πυκνότητα	234 κάτοικοι/km²
Δεδομένα
Έκταση	609,4 km²
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Υποδιαιρέσεις
Διαμερίσματα	1
Εκλογικές περιφέρειες	2
Καντόνια	9
Διακοινοτικότητες	3
Κοινότητες	101
Ιστότοπος
http://www.territoire-belfort.gouv.fr/
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η INSEE και η La Poste του αποδίδουν τον κωδικό 90.

Ιστορία

Κύριο λήμμα: Ιστορία του Εδάφους του Μπελφόρ

Το Έδαφος του Μπελφόρ δημιουργήθηκε το 1871 ως συνέπεια του Συμφώνου της Φρανκφούρτης που έβαζε τέλος στον γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1870-1871. Ενώ η Γερμανική Αυτοκρατορία αποκτούσε με αυτό το σύμφωνο το μεγαλύτερο τμήμα της Αλσατίας και ένα τέταρτο της Λωρραίνης, το απώτερο νοτιοδυτικό τμήμα του Άνω Ρήνου, γύρω από το Μπελφόρ, παρέμεινε στην κατοχή της Γαλλίας κι έτσι αποσπάστηκε από την υπόλοιπη Αλσατία. Υπήρξαν τρεις σημαντικοί λόγοι γι' αυτήν την απόφαση :

• ο κυριότερος ήταν στρατηγικός: μετά την απώλεια του μεγαλύτερου τμήματος της Αλσατίας και των οχυρών της θέσεων, το ισχυρό φρούριο του Μπελφόρ, με τα Βόσγια στα βόρεια, την Ελβετία και το Ζυρά στα νότια, αποτελούσε μια αποτελεσματική γραμμή άμυνας απέναντι σε μια ενδεχόμενη εισβολή (δείτε λεπτομέρειες στο Οχυρώσεις της Ανατολής).
• ο πληθυσμός των περιχώρων του Μπελφόρ ήταν γαλλόφωνος (σε αντίθεση με την Αλσατία που ήταν κυρίως διαλεκτόφωνη, με την αλσατική διάλεκτο να αποτελεί μέρος των γερμανικών γλωσσών). Δεν ήταν, ωστόσο, απόλυτο κριτήριο καθώς αρκετά γαλλικά χωριά των περιχώρων του Μπελφόρ προσαρτήθηκαν (και αποτελούν, συνεπώς, σήμερα τμήμα του νομού του Άνω Ρήνου).
• τέλος, ήταν ζήτημα τιμής: η πόλη του Μπελφόρ είχε καταβάλει ηρωική αντίσταση υπό τις διαταγές του Συνταγματάρχη Πιέρ Ντανφέρ-Ροσρώ στη διάρκεια της πολιορκίας της από τις πρωσικές δυνάμεις. Ο βουλευτής του, ο φανατικός Καθολικός Εμίλ Κελέρ, έδωσε κι αυτός ηρωική μάχη από τα έδρανα της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, ώστε το Μπελφόρ να παραμείνει γαλλικό. Άλλωστε η γενικότερη στάση της κοινής γνώμης καθιστούσε αδύνατη την προσάρτηση της πόλης και της γύρω περιοχής από τη Γερμανική Αυτοκρατορία.

Αφού διατήρησε για καιρό ειδικό καθεστώς εν αναμονή της της πλήρους επιστροφής της Αλσατίας στη Γαλλία, το Έδαφος του Μπελφόρ έγινε επισήμως ο 90^ός γαλλικός νομός το 1922. Το διάταγμα της 2^ας Ιουνίου 1960 που έφερε εναρμόνιση των διοικητικών περιφερειών^[4] το ενέταξε στην περιοχή της Φρανς-Κοντέ, παρά σε αυτή της Αλσατίας, απόφαση που επικυρώθηκε το 1982 με τους νόμους περί αποκεντροποίησης που έδωσαν στις γαλλικές περιοχές το καθεστώς ημιαυτόνομων περιοχών.

Γεωγραφία

Κύριο λήμμα: Γεωγραφία του Εδάφους του Μπελφόρ

Το Έδαφος του Μπελφόρ αποτελεί τμήμα της περιοχής της Φρανς-Κοντέ. Συνορεύει με τους νομούς του Ντουμ, της Ωτ-Σον, των Βοζ και του Κάτω Ρήνου, καθώς και με το ελβετικό καντόνι του Ζυρά. Υπήρξε για καιρό ο μικρότερος νομός της Γαλλίας, αλλά έχασε αυτή την ιδιαιτερότητα μετά τη δημιουργία των νομών του Παρισιού και της « petite couronne » (Ω-ντε-Σεν, Σεν-Σαιν-Ντενί και Βαλ-ντε-Μαρν).

Όπως ο νομός του Παρισιού, δεν έχει υπονομαρχία.

Οικονομία

Κύριο λήμμα: Οικονομία του Εδάφους του Μπελφόρ

Το 2009, ο μέσος όρος των οικονομικών εσόδων των νοικοκυριών ανά άτομο στον νομό ανερχόταν στις 18.343 ευρώ, αποκρύβοντας, έτσι, τη σχετικά σημαντική οικονομική διαφορά μεταξύ του Μπελφόρ (15.349) και του Μπερμόν (25.616).

Μέσα Επικοινωνίας

Λόγω της γεωγραφικής του τοποθεσίας, το Πέρασμα του Μπελφόρ λειτούργησε πάντοτε ως πέρασμα, ένα είδος διάσελου σε χαμηλό υψόμετρο μεταξύ δύο ποταμίσιων λεκανών : αυτής του Ρήνου και αυτής του Ροδανού. Τα δύο αυτά ποτάμια συνδέονται, άλλωστε, μεταξύ τους από το 1832 μέσω του Καναλιού Ροδανού-Ρήνου. Μετά το 1871, το σχέδιο κατασκευής του Καναλιού της Ωτ-Σον, αν και ανολοκλήρωτο στο τμήμα του στην Ωτ-Σον, θα έφερνε μέχρι το Μπελφόρ και το Μονμπελιάρ φορτηγίδες φορτωμένες με βαριά εμπορεύματα που θα προέρχονταν από το μη προσαρτημένο τμήμα της Λωρραίνης. Η υδάτινη αυτή οδός είναι πρακτικά αχρησιμοποίητη εμπορικά σήμερα λόγω των δύσκολων συνθηκών ναυσιπλοΐας (μεγάλος αριθμός υδατοφραχτών στην περιοχή της Αλσατίας, μετατόπιση της ποτάμιας ναυσιπλοΐας στον Ντουμπ από την πλευρά της Φρανς-Κοντέ). Ο νομός εξυπηρετείται επίσης από τον Αυτοκινητόδρομο A36, του οποίου ένα σημαντικό τμήμα της διαδρομής του είναι δύο φορές τρεις λωρίδες κυκλοφορίας, και από το LGV Rhin-Rhône και τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Μπελφόρ-Μονμπελιάρ. Ένας οδικός άξονας βρίσκεται υπό επέκταση, πρόκειται για τη σύνδεση Νεσατέλ-Παρίσι μέσω των Ντελ, Βεσούλ και Λανγκρ. Η σύνδεση είναι στο σύνολό της μέσω αυτοκινητόδρομου στην Ελβετία (Transjurane) και αποτελούμενη από τμήματα υπερταχειών σε λίγο ή περισσότερο καλή κατάσταση, αλλά των οποίων το επίπεδο βρίσκεται σε συνεχή βελτίωση.

Υπάρχει επίσης το σχέδιο σιδηροδρομικής εξυπηρέτησης της γραμμής Μπελφόρ-Ντελ-Μπιέν μέσω του σταθμού TGV, παρέχοντας τη δυνατότητα διευκόλυνσης της πρόσβασης στο TGV από τη γειτονική Ελβετία, και από τις κυριότερες πόλεις του Εδάφους (το Μπελφόρ και η μητροπολιτική του περιοχή, η Ντελ). Η έναρξη λειτουργίας της έχει προγραμματιστεί για το 2013.

Παραπομπές

1. (Γαλλικά) Ministère de l'Intérieur (28 Οκτωβρίου 2019). «Les membres du corps préfectoral». Les services de l'État dans le Territoire de Belfort. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2020.
2. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
3. Jean-Pierre Lacroux (1947-2002), Orthotypo – Orthographe et typographie françaises – Dictionnaire raisonné, Éditions Quintette, 2008, 372 p., 21 × 14.5 cm ISBN 978-2-86850-147-9 : sub verbo Département (pages 175 à 177), page 176 : « Για προφανείς ιστορικούς και γραμματικούς λόγους (ήταν μια περιοχή), το Έδαφος του Μπελφόρ, για καιρό, ήταν χωρίς παύλα. Αποτελεί εδώ και καιρό (1922) έναν νομό με όλη τη σημασία της λέξης : τυγχάνει ίδιας μεταχείρισης με τους υπολοίπους της χώρας. »
4. Décret du 2 juin 1960 portant harmonisation des circonscriptions administratives Αρχειοθετήθηκε 2011-11-14 στο Wayback Machine. publié au JORF du 3 juin 1960.

Βιβλιογραφία

• Le Territoire de Belfort par V.-A. Malte-Brun aux Éditions du Bastion 1882 réédité en 1982.
• Le Patrimoine de Communes du Territoire de Belfort aux Éditions Flohic 1999.
• Belfort et son Territoire par J. Liblin aux Éditions de la Tour Gile 1877 réédité en 2000.
• Géographie du Territoire de Belfort par G. Schouler et P. Filbert 1979.
• Les paroisses du Territoire de Belfort par R. Fiétier et M. Colney, Cahiers d'Études Comtoises n° 50 - 1993
• Vauban et ses successeurs dans le Territoire de Belfort édité par l'Association Vauban 1992
• Histoire de Belfort, des origines à nos jours par Y. Baradel... aux Éditions Horvath 1985
• La Porte de Bourgogne et d'Alsace (Trouée de Belfort) par A. Gibert aux Éditions Gérard Montfort 1930 réédité en 1982.
• Histoire pittoresque et anecdotique de Belfort et de ses environs par A. Corret 1855 réédité par les Éditions de la Tour Gile en 1991. Plus particulièrement intéressant pour la première partie du XIX^e siècle.
• Département du Territoire de Belfort par Adolphe Joanne, Hachette 1888 réédité en 1994.
• Belfort autrefois 1871-1914 par André Larger, Ed. Horvath 1987

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Νομαρχία του Εδάφους του Μπελφόρ
• Γενικό Συμβούλιο του Εδάφους του Μπελφόρ
• Νομαρχιακά Αρχεία
• Υπηρεσία Τουρισμού του Εδάφους του Μπελφόρ και της πόλης του Μπελφόρ Αρχειοθετήθηκε 2011-03-03 στο Wayback Machine.