μέτρο

Δείτε επίσης : μετρό

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	το	μέτρο	τα	μέτρα
γενική	του	μέτρου	των	μέτρων
αιτιατική	το	μέτρο	τα	μέτρα
κλητική		μέτρο		μέτρα
Κατηγορία όπως «πεύκο» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ένα μέτρο δύο μέτρων.

Πεντάμετρο μέτρο.

τρία διαδοχικά μουσικά μέτρα στο πεντάγραμμο

Ετυμολογία

μέτρο < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική μέτρον < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *meh₁- (μετρώ)

• για σύγχρονους όρους < (σημασιολογικό δάνειο) γαλλική mesure ή mètre ή σημασιολογικό δάνειο από την αγγλική measure ^[1]

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈme.tɾo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : μέ‐τρο

τονικά παρώνυμα: μετρό, μετρώ

Ουσιαστικό

μέτρο ουδέτερο

1. μετρήσεις
   1. (φυσική) η βασική μονάδα του μήκους στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων (SI: Système International d'Unités). Ορίζεται ως η απόσταση που διανύει το φως σε 1/299.792.458 του δευτερολέπτου ^[2]

      συντομογραφία: m

   2. ο αριθμός που εκφράζει την ποσότητα ενός φυσικού μεγέθους που μετρήσαμε ή υπολογίσαμε

      ↪ το μέτρο της ταχύτητας ισούται με ...

   3. το όργανο της μέτρησης μήκους που χρησιμοποιούν κυρίως οι ξυλουργοί και είναι σπαστό
   4. (γενικότερα) κάθε όργανο μέτρησης μήκους που μπορεί να μετρήσει από ένα μέτρο(1) και πάνω
   5. το μέτρο είναι μονάδα μέτρησης της απόστασης
2. στις τέχνες
   1. (μουσική) το μέρος μιας μουσικής σύνθεσης που περιέχεται μεταξύ δύο διαστολών (κάθετων προς το πεντάγραμμο γραμμών)
   2. (μουσική) η αριθμητική έκφραση με τη μορφή κλάσματος που γράφεται στην αρχή ενός κομματιού και μας δίνει την συνολική αξία των φθογγοσήμων που περιέχονται μεταξύ δύο διαστολών. Ο παρονομαστής μας δίνει τη βασική μονάδα του μέτρου (τέταρτα ή όγδοα) και ο αριθμητής τον αριθμό των τετάρτων ή ογδόων που περιέχονται μεταξύ δύο διαστολών

      το ζεϊμπέκικο ακολουθεί μέτρο 9/8

   3. (μετρική) στην ποίηση, ο συνδυασμός τονισμένων - άτονων συλλαβών (για γλώσσες με δυναμικό τονισμό ή μακρόχρονων - βραχύχρονων (για γλώσσες με μελωδικό τονισμό) σε έναν σταθερά επαναλαμβανόμενο ρυθμό

      ↪ τα κύρια ποιητικά μέτρα είναι ο τροχαίος, ο ίαμβος (δισύλλαβα) και τρισύλλαβα, ο ανάπαιστος, ο δάκτυλος και ο αμφίβραχυς ή μεσότονος

3. (μεταφορικά)
   1. ενέργεια ή εξαγγελία που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση ενός προβλήματος

      ↪ η κυβέρνηση εξήγγειλε νέα μέτρα για την οικονομία

   2. η μέση κατάσταση μεταξύ έλλειψης και υπερβολής

      ↪ μέτρον άριστον

   3. κατά τη διάσταση ή έκταση

      ↪ Ήταν δύσκολη κατάσταση. Ανταποκρίθηκα κατά το μέτρο του δυνατού

Συγγενικά

• μέτρημα
• μετρημένα
• μετρημένος
• μετρημός
• μέτρηση
• μετρητά
• μετρητής
• μετρητικός
• μετρητός
• μετριάζω
• μετρίαση
• μετριασμός
• μετριαστικός
• μετρικά
• μετρική
• μετρικός
• μέτριος
• μετριότητα
• μετρώ

Σύνθετα

• -μετρο Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -μετρο στο Βικιλεξικό
• -μετρος Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -μετρος στο Βικιλεξικό
• -μετρώ Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -μετρώ στο Βικιλεξικό

και μετρο-

• μετρογραφία
• μετρολογία
• μετρολογικός
• μετρολόγος
• μετρονομία
• μετρονομικός
• μετρονόμος
• μετροταινία
• μετροφωτογραφία

Δείτε επίσης

• μεζούρα
• χάρακας
• pm πικόμετρο = 10⁻¹²m
• nm νανόμετρο = 10⁻⁹m
• μm μικρόμετρο = 10⁻⁶m
• mm χιλιοστόμετρο = 10⁻³m
• cm εκατοστόμετρο = 10⁻²m
• dm δεκατόμετρο = 10⁻¹m
• km χιλιόμετρο = 10³m
• μέτρο στη Βικιπαίδεια 

Μεταφράσεις

    μέτρο

αγγλικά : metre (en), measure (en) γαλλικά : mètre (fr), mesure (fr) πορτογαλικά : metro (pt), medida (pt)

Αναφορές

1. μέτρο - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
2. Εμμανουήλ Αντ. Δρης (Αθήνα 2015), ΠΕΡΙ ΜΟΝΑΔΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΣΧΕΤΙΚΑ, σελ. 14. Προσπέλαση 2020-05-27.