Πουί-ντε-Ντομ
γαλλικός νομός From Wikipedia, the free encyclopedia
γαλλικός νομός From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Πουί-ντε-Ντομ (γαλλικά: Puy-de-Dôme) είναι γαλλικός νομός της διοικητικής περιοχής Ωβέρνη-Ρον-Αλπ, στη νοτιο-κεντρική Γαλλία, στα βόρεια του Κεντρικού Ορεινού Όγκου (Μασίφ Σαντράλ). Το όνομα του νομού προέρχεται από το αδρανές ηφαίστειο Πουί ντε Ντομ.
Πουί-ντε-Ντομ | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
| |||||
Διοίκηση | |||||
Χώρα | Γαλλία | ||||
Περιοχή | Ωβέρνη-Ρον-Αλπ | ||||
Δημιουργία νομού | 4 Μαρτίου 1790 | ||||
Πρωτεύουσα | Κλερμόν-Φεράν | ||||
Υπονομαρχία | Αμπέρ Ισουάρ Ριόν Τιέρ | ||||
Πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου | Ζαν-Υβ Γκουτεμπέλ | ||||
Νομάρχης | Ανν-Γκαέλ Μπωντουέν-Κλερ | ||||
Κωδικός νομού | 63 | ||||
ISO 3166-2 | FR-63 | ||||
Κωδικός NUTS | FR724 | ||||
Δημογραφία | |||||
Πληθυσμός | 662.285 (1 Ιανουαρίου 2021)[1] | ||||
Πυκνότητα | 82 κάτοικοι/km² | ||||
Δεδομένα | |||||
Έκταση | 7.970 km² | ||||
Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||||
Υποδιαιρέσεις | |||||
Διαμερίσματα | 5 | ||||
Εκλογικές περιφέρειες | 5 | ||||
Καντόνια | 31 | ||||
Διακοινοτικότητες | 14 | ||||
Κοινότητες | 464 | ||||
Ιστότοπος | |||||
https://www.puy-de-dome.fr/ | |||||
Σχετικά πολυμέσα | |||||
δεδομένα |
Αντιστοιχεί περίπου στην πρώην Κάτω Ωβέρνη, διοικητική υποδιαίρεση της παλαιάς επαρχίας Ωβέρνη.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών (INSEE) και το Ταχυδρομείο του αποδίδουν τον κωδικό 63.
Από το 1960 έως το 2015 ήταν νομός της περιοχής Ωβέρνη. Την 1η Ιανουαρίου 2016 η περιοχή Ωβέρνη συγχωνεύτηκε με την περιοχή Ρον-Αλπ και πλέον αποτελούν τη νέα διοικητική περιοχή Ωβέρνη-Ρον-Αλπ.
Οι κάτοικοι ονομάζονται Πουιντομουά (ζ).[2]
Ο νομός Πουί-ντε-Ντομ αποτελεί τμήμα της διοικητικής περιοχής Ωβέρνη-Ρον-Αλπ. Έχει έκταση 7.970 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Διοικητικά αποτελείται από 5 διαμερίσματα και περιλαμβάνει 464 κοινότητες. Ο πληθυσμός του νομού είναι 650.700 κάτοικοι (στην απογραφή του 2016).
Συνορεύει προς τα βόρεια με τον νομό Αλλιέ, ανατολικά με τον νομό Λουάρ, προς τα νότια με τους νομούς Ωτ-Λουάρ και Καντάλ και προς τα δυτικά με τους νομούς Κρεζ και Κορέζ της διοικητικής περιοχής Νέα Ακουιτανία.
Πρωτεύουσα του νομού είναι το Κλερμόν-Φεράν με 142.686 κατοίκους (2016), που βρίσκεται σε απόσταση 347 χιλιομέτρων (οδικώς 422 ) νότια από το Παρίσι.[3]
Ο νομός Πουί-ντε-Ντομ βρίσκεται στα βόρεια του Κεντρικού Ορεινού Όγκου (Μασίφ Σαντράλ).
Στον νομό υπάρχουν αρκετές οροσειρές:
Ο ποταμός Αλλιέ, που διασχίζει τον νομό από νότο προς βορρά, χωρίζει το δυτικό ηφαιστειακό Σαιν ντε Πουί (μια οροσειρά με 80 ηφαίστεια που εκτείνεται σε περισσότερα από 45 χιλιόμετρα στα βόρεια της Μασίφ Σαντράλ), από τις ανατολικές κορυφογραμμές και το Περιφερειακό φυσικό πάρκο Λιβραντουά-Φορέζ.
Από τα όρη Ντορ πηγάζει ο ποταμός Ντορντόν, που διασχίζει τον νομό στα νοτιοδυτικά και αποτελεί τμήμα των συνόρων με τον νομό Κορέζ. Ολόκληρη η περιοχή από το Σαιν ντε Πουί έως τα νοτιοδυτικά σύνορα με τον νομό Καντάλ είναι μέρος του Φυσικού περιφερειακού πάρκου των Ηφαιστείων της Ωβέρνης. Στην περιοχή των συνόρων νοτιοδυτικά βρίσκεται η φυσική περιοχή Αρτάνς, νότια του οροπεδίου του Σεζαλιέ.
Στα ανατολικά του νομού ρέει ο ποταμός Ντορ, δεξιός παραπόταμος του Αλλιέ, το δε βορειοδυτικό τμήμα αποστραγγίζει ο ποταμός Σιούλ, αριστερός παραπόταμος του Αλλιέ.
Η πεδιάδα της Λιμάνι, κοιλάδα των ποταμών Αλλιέ και Ντορ, βρίσκεται στον βορρά και στο κέντρο του νομού.
Ο νομός Πουί-ντε-Ντομ είναι ένας από τους αρχικά 83 νομούς (πλέον 101) που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης στις 4 Μαρτίου 1790, σύμφωνα με τον νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 1789, με την κατάργηση των παλαιών επαρχιών.
Ο νομός δημιουργήθηκε από τμήμα της παλιάς επαρχίας Ωβέρνη και συγκεκριμένα τμήμα της Κάτω Ωβέρνης.
Από το 1960 έως το 2015 ήταν νομός της περιοχής Ωβέρνη. Την 1η Ιανουαρίου 2016 η περιοχή Ωβέρνη συγχωνεύτηκε με την περιοχή Ρον-Αλπ και πλέον αποτελούν τη νέα διοικητική περιοχή Ωβέρνη-Ρον-Αλπ.
Σύμφωνα με τον Αμπέλ Ουγκώ,[4] το 1835, τα ωβερνιά, μια διάλεκτος της οξιτανικής γλώσσας, ήταν το μοναδικό ιδίωμα εν χρήσει στην ύπαιθρο. Ενώ στις πόλεις μιλούσαν γαλλικά, αλλά με μια βαριά και τραβηχτή προφορά.[5]
Ο νομός Πουί-ντε-Ντομ χωρίζεται σε 5 διαμερίσματα, 31 καντόνια και 464 κοινότητες:
Διαμέρισμα | Καντόνια | Κοινότητες | Πληθυσμός
Απογραφή 2016 |
Έκταση
χμ² |
Πυκνότητα
Κάτ./χμ² |
Κωδ.
INSEE |
---|---|---|---|---|---|---|
Αμπέρ | 2 | 58 | 27.606 | 1.229,82 | 22 | 631 |
Κλερμόν-Φεράν | 17 | 74 | 354.048 | 912,69 | 388 | 632 |
Ισουάρ | 5 | 133 | 77.561 | 2.268,45 | 34 | 633 |
Ριόν | 10 | 155 | 135.164 | 2.705,38 | 50 | 634 |
Τιέρ | 4 | 44 | 56.321 | 853,51 | 66 | 635 |
Σύνολο νομού | 31 | 464 | 650.700 | 7.969,85 | 82 | 63 |
Οι κυριότερες πόλεις του νομού Πουί-ντε-Ντομ είναι:
Πόλη | Πληθυσμός
(2016) |
Διαμέρισμα |
---|---|---|
Κλερμόν-Φεράν | 142.686 | Κλερμόν-Φεράν |
Κουρνόν-ντ'Οβέρν | 20.126 | |
Ριόν | 19.029 | Ριόν |
Σαμαλιέρ | 17.282 | Κλερμόν-Φεράν |
Ισουάρ | 14.662 | Ισουάρ |
Τιέρ | 11.700 | Τιέρ |
Πον-ντυ-Σατώ | 11.191 | Κλερμόν-Φεράν |
Μπωμόν | 10.976 | |
Ζερζά | 10.534 | |
Ωμπιέρ | 10.185 |
Γεωργία
Οι ορεινές περιοχές του νομού εξακολουθούν να παράγουν τυρί, πέντε από τα οποία είναι Προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ΠΟΠ (Μπλε της Ωβέρνης, Καντάλ, Φουρμ ντ'Αμπέρ, Σαλέρ και Σαιν-Νεκταίρ). Η κτηνοτροφία είναι πολύ ανεπτυγμένη.
Οι αμπελώνες, παραδοσιακή καλλιέργεια της περιοχής, έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Θύμα της φυλλοξήρας στο τέλος του 19ου αιώνα δεν αναφυτεύθηκε επειδή ήταν η εποχή που οι μεγάλοι βιομήχανοι βρίσκονταν στη φάση ταχείας ανάπτυξης και χρειάζονταν πολλά εργατικά χέρια. Δεδομένου ότι αυτοί οι αμπελώνες παρείχαν μόνο φθηνό επιτραπέζιο κρασί, οι αγρότες προτιμούσαν να εργάζονται σε εργοστάσια με πολύ ασφαλέστερο εισόδημα. Πολλές από αυτές τις πλαγιές είναι σήμερα εγκαταλελειμμένες εκτάσεις.
Στην πεδιάδα, οι περιοχές καλλιέργειας έχουν επεκταθεί (αντικαθιστώντας τη δενδροκομία και τα λιβάδια) και μεγάλες εκτάσεις με σιτηρά συνυπάρχουν τώρα με καλλιέργειες καπνού, αραβοσίτου και ζαχαρότευτλων.
Κλάδος τροφίμων και αγροτικών προϊόντων
Ο τομέας των γεωργικών προϊόντων διατροφής με μεγάλες εταιρείες στον τομέα των σιτηρών, μεταλλικό νερό, γαλακτοκομικά προϊόντα, προϊόντα με βάση το κρέας, δασοκομία, μέλι, μαρμελάδες και ζαχαρωμένα φρούτα, απασχολεί περισσότερους από 20.000 εργαζόμενους.
Οικονομικά
Η Τράπεζα της Γαλλίας, για να παράγει τα χαρτονομίσματα, έχει δύο τοποθεσίες στον νομό Πουί-ντε-Ντομ: μία στην κοινότητα Βικ-λε-Κοντ, η οποία παράγει το ειδικό χαρτί και η άλλη στην κοινότητα Σαμαλιέρ, όπου γίνεται η εκτύπωση στο χαρτί. Από το 2022 το έργο θα συνενωθεί και το σύνολο της παραγωγής θα γίνεται στο Βικ-λε-Κοντ.
Βιομηχανία
Στα τέλη του 19ου αιώνα και κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, ο νομός Πουί-ντε-Ντομ εκβιομηχανίστηκε. Ο κύριος κλάδος είναι σήμερα ο τομέας των ελαστικών, ο οποίος αντιπροσωπεύεται από την εταιρεία ελαστικών Μισελέν, παγκόσμιο ηγέτη στον κλάδο, του οποίου η έδρα βρίσκεται στο Κλερμόν-Φεράν.
Άλλες βιομηχανικές πόλεις δραστηριοποιούνται επίσης στον νομό, μεταξύ των οποίων οι Ισουάρ, Τιέρ και Αμπέρ.
Υπάρχουν βιομηχανικές μονάδες: μεταλλουργικές βιομηχανίες, μηχανικά, βιομηχανίες τροφίμων, ζαχαρωμένα φρούτα, γαλακτοκομεία, τεχνολογίας ελαστικών, φαρμακευτική βιομηχανία.
Ιαματικές πηγές
Ο νομός Πουί-ντε-Ντομ έχει έξι από τις δέκα κορυφαίες ιαματικές πηγές της Ωβέρνης (Λα Μπαρμπούλ, Σατωνέφ-λε-Μπαιν, Σατελγκιγιόν, Μον-Ντορ, Ρουαγιά-Σαμαλιέρ και Σαιν-Νεκταίρ), τα πιο επισκέψιμα από τα οποία είναι το Μον-Ντορ και το Ρουαγιά-Σαμαλιέρ με περίπου 10.000 επισκέπτες τον χρόνο το καθένα.[6]
Η λουτρόπολη Λα Μπαρμπούλ, που δημιουργήθηκε το 1875 μετά την ανακάλυψη των ιαματικών νερών, ήταν ένα σημαντικό τουριστικό κέντρο, ιδιαίτερα γύρω στο 1900, όταν 10.000 επισκέπτες επισκέπτονταν τα λουτρά κάθε χρόνο. Η προσέλευση είναι τώρα χαμηλότερη, με 3.048 επισκέπτες το 2015.
Ο νομός Πουί-ντε-Ντομ χαρακτηρίζεται από τα 80 ηφαίστεια, μεταξύ των οποίων το Πουί ντε Ντομ, του οποίου η κορυφή ανέρχεται σε πάνω από 1465 μέτρα, το Γκραν Σαρκουί, το Πουί Παριού, το Πουί ντε Κομ και το Πουί Κλερζιού. Σε όλα υπάρχουν μονοπάτια και διαδρομές και είναι ιδανικά για πεζοπορία. Η κορυφή Πουί ντε Ντομ είναι το υψηλότερο σημείο των ηφαιστείων.
Επίσης, από το 2002, το Vulcania, Ευρωπαϊκό πάρκο ηφαιστείων, ξεπέρασε τα 5 εκατομμύρια επισκέπτες[7] με υλικό για την καλύτερη κατανόηση της ιστορίας και του τρόπου λειτουργίας των ηφαιστείων, με ταινίες και κινούμενα σχέδια για τους δεινόσαυρους, θερμοπίδακες και τις κινήσεις της γης, αλλά και δημιουργώντας ένα «Χώρο για παιδιά».
Το Φυσικό περιφερειακό πάρκο των Ηφαιστείων της Ωβέρνης και τα ηφαιστιακά βουνά προσφέρουν επίσης πολλές λίμνες για ψάρεμα, κωπηλασία και κολύμβηση.
Η λίμνη Αιντά είναι το θέρετρο του Κλερμόν-Φεράν, λόγω της γειτνίασής της με την πρωτεύουσα νομού. Είναι επίσης ένα μέρος για θαλάσσια σπορ.
Υπάρχουν επίσης τα φαράγγια των ποταμών Σιούλ, Κουργκούλ, κ.α., οι προστατευόμενοι φυσικοί βιοτόποι της κοιλάδας του Σωντφούρ και του Σάνι ντε λα Γκοντιβέλ,[8] πολλοί καταρράκτες, και δύο περιφερειακά πάρκα των ηφαιστείων της Ωβέρνης και του Λιβραντουά.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.