Αυτογνωσία

"Αυτογνωσία" είναι όρος που χρησιμοποιείται στην ψυχολογία για να περιγράψει τις πληροφορίες που αντλεί ένα άτομο όταν βρίσκει μια απάντηση στην ερώτηση "Πώς είμαι;", "Ποιος είμαι;".

Ενώ προσπαθούμε να αναπτύξουμε την απάντηση σε αυτό το ερώτημα, η αυτογνωσία απαιτεί συνεχή αυτογνωσία και αυτοσυνείδηση (η οποία δεν πρέπει να συγχέεται με τη συνείδηση). Τα βρέφη και οι χιμπατζήδες εμφανίζουν μερικά από τα χαρακτηριστικά της αυτογνωσίας ^[1] και της επιλογής/έκτακτης ανάγκης ^[2], ωστόσο δεν θεωρούνται ότι διαθέτουν αυτοσυνείδηση.

Η αυτογνωσία είναι συστατικό της αυτοαντίληψης. Είναι η γνώση του εαυτού και των ιδιοτήτων του και η επιθυμία να αναζητήσουμε τέτοια γνώση που καθοδηγεί την ανάπτυξη της αυτοαντίληψης, ακόμα κι αν αυτή η έννοια είναι ελαττωματική. Η αυτογνωσία μάς ενημερώνει για τις νοητικές μας αναπαραστάσεις για τον εαυτό μας, οι οποίες περιέχουν ιδιότητες που συνδυάζουμε μοναδικά με τον εαυτό μας και θεωρίες σχετικά με το αν αυτές οι ιδιότητες είναι σταθερές ή δυναμικές, στο βέλτιστο που δυνάμεθα να αξιολογήσουμε.

Η αυτοαντίληψη θεωρείται ότι έχει τρεις κύριες πτυχές:^[3][4][5]

1. Το γνωστικό κομμάτι
2. Το συναισθηματικό κομμάτι
3. Το εκτελεστικό κομμάτι

Το συναισθηματικό και εκτελεστικό κομμάτι είναι επίσης γνωστό ως αισθητό και ενεργό εαυτός αντίστοιχα, καθώς αναφέρονται στα συναισθηματικά και συμπεριφορικά στοιχεία της αυτοαντίληψης. Η αυτογνωσία συνδέεται με το γνωστικό κομμάτι στο ότι τα κίνητρά του καθοδηγούν την αναζήτησή μας να αποκτήσουμε μεγαλύτερη σαφήνεια και διαβεβαίωση ότι η δική μας αντίληψη είναι μια ακριβής αναπαράσταση του πραγματικού μας εαυτού.Το γνωστικό κομμάτι αποτελείται από όλα όσα γνωρίζουμε (ή νομίζουμε ότι γνωρίζουμε για τον εαυτό μας). Αυτό συνεπάγεται με ιδιότητες όπως χρώμα μαλλιών, φυλή και ύψος κ.λπ. και ψυχολογικές ιδιότητες όπως πεποιθήσεις, αξίες και αντιπάθειες.

Παραπομπές

1. Gallup, G. G., Jr. (1979). Self-recognition in chimpanzees and man: A developmental and comparative perspective. New York: Plenum Press.
2. Finkelstein, N. W., & Ramey, C. T. (1977). Learning to control the environment in infancy. Child Development, 48, 806–819.
3. «The Cognitive Self: The Self-Concept – Principles of Social Psychology – 1st International Edition». opentextbc.ca. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2019.
4. Bandura, Albert; Caprara, Gian Vittorio; Barbaranelli, Claudio; Gerbino, Maria; Pastorelli, Concetta (2003). «Role of Affective Self-Regulatory Efficacy in Diverse Spheres of Psychosocial Functioning». Child Development 74 (3): 769–782. doi:10.1111/1467-8624.00567. PMID 12795389. https://pdfs.semanticscholar.org/a864/fbfd34426c98b2832a3c2aa9fbc7df8bb910.pdf.
5. https://ac.els-cdn.com/S0010027715000256/1-s2.0-S0010027715000256-main.pdf?_tid=710543c7-e98f-4484-85e2-acf02e7076cc&acdnat=1528121667_89562a04b60eba34b74c91685e1508c9%5Bνεκρός+σύνδεσμος%5D