Scopus

Η Scopus (αγγλ. Scopus) είναι διεθνής βιβλιογραφική βάση δεδομένων, η οποία πρωτοξεκίνησε το έτος 2004, και η οποία περιλαμβάνει περιλήψεις και παραπομπές για ακαδημαϊκά άρθρα από έγκριτα επιστημονικά περιοδικά.

Το λογότυπο της Scopus.

Καλύπτει σχεδόν 36.377 τίτλους από 11.678 εκδότες, από τους οποίους (τίτλους), οι 34.346 είναι έγκριτα αξιολογημένα περιοδικά στις Επιστημονικές, Τεχνολογικές, Φαρμακευτικές και Κοινωνικές επιστήμες, συμπεριλαμβανομένων των Τεχνών και των Ανθρωπιστικών σπουδών. Ανήκει στον εκδοτικό οίκο Elsevier και είναι διαθέσιμη μόνο με συνδρομή. Οι αναζητήσεις στη βάση δεδομένων Scopus ενσωματώνουν αναζητήσεις από επιστημονικές ηλεκτρονικές ιστοσελίδες μέσω του Scirus, ενός προϊόντος της Elsevier, καθώς και βάσεις δεδομένων με ευρεσιτεχνίες.^[1][2]

Δεδομένου ότι ο οίκος Elsevier είναι ο ιδιοκτήτης της Scopus και είναι ακόμη ένας από τους κύριους διεθνείς εκδότες επιστημονικών περιοδικών, ιδρύθηκε μια ανεξάρτητη και διεθνής επιλογή περιεχομένου και συμβουλευτική επιτροπή για να προλάβει μια ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων στην επιλογή περιοδικών τα οποία περιλαμβάνονται στην βάση δεδομένων και να διατηρήσει μια ανοιχτή και διαφανή πολιτική κάλυψης του περιεχομένου, ανεξάρτητη του εκδότη. Η επιτροπή αποτελείται από επιστήμονες και θεματικούς βιβλιοθηκονόμους.^[3]

Έρευνα που εκπονήθηκε το 2008 συνέκρινε την PubMed, την Scopus, την Web of Science και την Google Scholar και κατέληξε:

"Η PubMed και η Google Scholar είναι ελεύθερης πρόσβασης [...] Η Scopus προσφέρει περίπου 20% περισσότερη κάλυψη από την Web of Science, ενώ η Google Scholar προσφέρει αποτελέσματα με ασυνεπής ακρίβεια. Η PubMed παραμένει ένα άριστο εργαλείο στην ηλεκτρονική βιοϊατρική έρευνα. Η Scopus καλύπτει ένα πιο ευρύ φάσμα περιοδικών αλλά αυτή τη στιγμή είναι περιορισμένη όσον αφορά τα πρόσφατα περιοδικά (που εκδόθηκαν μετά το 1995) συγκρινόμενη με την Web of Science. Η Google Scholar, όσον αφορά το διαδίκτυο γενικότερα, μπορεί να βοηθήσει στην ανάκτηση ακόμα και των πιο δυσέρευρετων πληροφοριών αλλά η χρήση της έχει περιοριστεί λόγω των ανεπαρκών και λιγότερο επικαιροποιημένων πληροφοριών σχετικά με τις παραπομπές."^[4]

Αξιολογώντας την ευκολία χρήσης και την κάλυψη της Scopus και της Web of Science, μια έρευνα του 2006 καταλήγει ότι: "Η Scopus είναι εύκολη στην πλοήγηση, ακόμα και για τον αρχάριο χρήστη. [...] Η ικανότητα αναζήτησης και του μπροστινού μέρους αλλά και του πίσω από μια συγκεκριμένη παραπομπή θα ήταν πολύ βοηθητική στον ερευνητή. Η διεπιστημονική άποψη επιτρέπει στον ερευνητή εύκολα να αναζητήσει έξω από τον δικό του τομέα και "Ένα πλεονέκτημα της WOS σε σχέση με την Scopus είναι το βάθος της κάλυψης, με την γεμάτη βάση δεδομένων της WOS να πηγαίνει πίσω στο 1945 και της Scopus να πηγαίνει πίσω στο 1966. Ωστόσο, η Scopus και η WOS αλληλοσυμπληρώνονται αφού καμιά πηγή δεν είναι εντελώς περιεκτική.[...]".

Η Scopus, επίσης, προσφέρει προφίλ συγγραφέων τα οποία καλύπτουν συνεργασίες, αριθμούς από εκδόσεις και δεδομένα της βιβλιογραφίας τους, καθώς και αναφορές και λεπτομέρειες στον αριθμό των παραπομπών που καθένα από τα δημοσιευμένα τεκμήρια έχει αποσπάσει. Έχει προειδοποιητικά χαρακτηριστικά που επιτρέπουν στους εγγεγραμμένους χρήστες να ακολουθήσουν της αλλαγές σε ένα προφίλ και την υποδομή να αριθμήσει τον δείκτη απήχησης h-index των συγγραφέων.

Παραπομπές

1. Kulkarni, A. V.; Aziz, B.; Shams, I.; Busse, J. W. (2009). «Comparisons of Citations in Web of Science, Scopus, and Google Scholar for Articles Published in General Medical Journals». JAMA 302 (10): 1092–6. doi:10.1001/jama.2009.1307. PMID 19738094.
2. https://www.elsevier.com/solutions/scopus
3. Burnham, JF (2006). «Scopus database: A review». Biomedical Digital Libraries 3: 1. doi:10.1186/1742-5581-3-1. PMID 16522216.
4. Else, Holly (2018-08-15). «How Unpaywall is transforming open science». Nature 560 (7718): 290–291. doi:10.1038/d41586-018-05968-3. PMID 30111793. Bibcode: 2018Natur.560..290E. https://www.nature.com/articles/d41586-018-05968-3.