Φραντσέσκο Άγιετς

Ο Φραντσέσκο Άγιετς (ιταλ.: Francesco Hayez, προφέρεται: [franˈtʃesko ˈaːjets], 10 Φεβρουαρίου 1791 – 21 Δεκεμβρίου 1882) ήταν Ιταλός ζωγράφος, ηγετική μορφή κατά τη μετάβαση της ιταλικής ζωγραφικής από το Νεοκλασικισμό στο Ρομαντισμό στα μέσα του 19ου αιώνα. Δραστηριοποιήθηκε κυρίως στο Μιλάνο. Φιλοτέχνησε ιστορικά, θρησκευτικά και μυθολογικά έργα, επηρεασμένα από το ύφος του Ντελακρουά και του Ντελαρός, ενώ τα εξαίρετα πορτρέτα του συγκρίνονται με αυτά του Ενγκρ^[8].

Φραντσέσκο Άγιετς
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Francesco Hayez (Ιταλικά)
Γέννηση	10  Φεβρουαρίου 1791[1][2] ή 11  Φεβρουαρίου 1791[3][4][5] Βενετία[6]
Θάνατος	10  Φεβρουαρίου 1881[2], 12  Φεβρουαρίου 1882[7] και 21  Δεκεμβρίου 1882[6][1] Μιλάνο[6]
Τόπος ταφής	Μνημειακό Νεκροταφείο του Μιλάνου
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Ιταλίας (1861–1882) Αυστριακή Αυτοκρατορία
Σπουδές	Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βενετίας, Ακαδημία του Αγίου Λουκά και Accademia del Regno italico
Ιδιότητα	ζωγράφος[1], φωτογράφος, λιθογράφος[1], καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[1] και χαράκτης[1]
Κίνημα	Troubadour style, Οριενταλισμός και ρομαντισμός
Είδος τέχνης	έργο ιστορικής θεματολογίας και πορτραίτο
Καλλιτεχνικά ρεύματα	Troubadour style, Οριενταλισμός και ρομαντισμός
Σημαντικά έργα	Το φιλί, The Victorious Athlete, Bad der Nymphen, The destruction of the temple of Jerusalem και Christ and the woman taken in adultery
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Βιογραφικά

Ο Φραντσέσκο Άγιετς καταγόταν από σχετικά φτωχή οικογένεια της Βενετίας. Ο πατέρας του ήταν ψαράς, γαλλικής καταγωγής, ενώ η μητέρα του ήταν από το Μουράνο (Murano). Σε νεαρή ηλικία μαθήτευσε δίπλα στον θείο του, Τζοβάννι Μπινάσκο, ο οποίος επιθυμούσε να τον εκπαιδεύσει ως συντηρητή έργων ζωγραφικής. Η ενασχόλησή του με τη ζωγραφική τέχνη ξεκίνησε το 1798, όταν ως μαθητής του Φραντσέσκο Ματζόττο ήρθε σε επαφή με το νεοκλασικό στυλ. Το 1803 παρακολούθησε μαθήματα στην παλαιά Ακαδημία Ζωγραφικής και Γλυπτικής (Accademia di Pittura e Scultura) στη Βενετία, και την περίοδο από το 1802 μέχρι το 1806 ειδικά μαθήματα γύρω από τη χρήση του χρώματος από τον ζωγράφο Lattanzio Querena (1768–1853). Εγγράφτηκε στην Ακαδημία της Βενετίας το 1807 και αργότερα μαθήτευσε στη σχολή του νεοκλασικιστή ζωγράφου Τεόντορο Ματεΐνι (1754–1831).^[9]

To 1809, κέρδισε μια υποτροφία της Ακαδημίας της Βενετίας για ένα χρόνο σπουδών στην Ακαδημία Σαν Λούκα (Accademia di San Luca) στη Ρώμη. Εκεί είχε την ευκαιρία να μελετήσει τα έργα του Ραφαήλ, να επισκεφτεί το εργαστήριο του γλύπτη Αντόνιο Κανόβα, αλλά και να συναναστραφεί με αρκετούς ακόμα καλλιτέχνες, μεταξύ αυτών ο Τομάσο Μινάρντι, ο Ζαν Ωγκύστ Ντομινίκ Ενγκρ και μέλη της Αδελφότητας του Αγίου Λουκά (Lukasbrüder). Μαζί με τον Ρινάλντο Ρινάλντι ταξίδεψε το 1811 στη Νάπολη, όπου απέτυχε να γίνει δεκτός σε ένα διαγωνισμό της Ακαδημίας της Νάπολης, αλλά παρέμεινε για ένα διάστημα για να μελετήσει τις αρχαιότητες της πόλης, σχεδιάζοντας μάλιστα μερικά από αναγεννησιακά μνημεία της για την τρίτομη «Ιστορία της Γλυπτικής» (Storia della scultura) του Leopoldo Cicognara.^[9]

Επιστρέφοντας στη Ρώμη φιλοτέχνησε τον πίνακα «Λαοκόων» (Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο), με τον οποίο συμμετείχε σε διαγωνισμό της Ακαδημίας Μπρέρα, κερδίζοντας τελικά την πρώτη θέση μαζί με τον Αντόνιο ντε Αντόνι. Παρέμεινε στη Ρώμη ως το 1814, οπότε μετακόμισε στη Νάπολη, όπου έλαβε την παραγγελία να φιλοτεχνήσει τη μεγάλη σύνθεσή του «Ο Οδυσσέας στην Αυλή του Αλκίνοου» (1813 – 1815, Εθνικό Μουσείο Καποντιμόντε, Νάπολη). Το 1850, ενώ ζούσε από χρόνια στο Μιλάνο, διορίστηκε διευθυντής της Ακαδημίας της Μπρέρα (Brera).

Καλλιτεχνική δημιουργία

Ο Φραντσέσκο Άγιετς είναι στην πρώτη φάση της καλλιτεχνικής του πορείας βαθιά επηρεασμένος από τον Ενγκρ και το κίνημα των Ναζαρηνών, ενώ τα μεταγενέστερα έργα του εκφράζουν μια τεχνοτροπία κλασικής αναβίωσης.

Όπως υπήρχε στο παρελθόν η τάση πολλών καλλιτεχνών της Αναγέννησης και του Μπαρόκ να απεικονίζουν συχνά μυθολογικές ή βιβλικές ιστορίες, με έμφαση στο γυναικείο γυμνό, οι πίνακες του Χάγιεζ ακολουθούν σκόπιμα και με προκάλυμμα το καλλιτεχνικό πέπλο την ίδια τάση, προβάλλοντας ένα υπονοούμενο ερωτισμό και μια συγκαλυμμένη σεξουαλικότητα. Στο έργο του, για παράδειγμα, «Η μετανοούσα Μαρία Μαγδαληνή» (1825, Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης, Μιλάνο), αν και απεικονίζεται μετανοούσα, αναδίδεται σκόπιμα το ερωτικό παρελθόν της.

Επιλογή έργων

Μια επιλογή από τα πιο σημαντικά έργα του Φραντσέσκο Χάγιεζ περιλαμβάνει:

• «Αριστοτέλης» (1811, Ακαδημία της Βενετίας)
• «Το τελευταίο φιλί του Ρωμαίου στην Ιουλιέτα» (1823, Βίλα Καρλότα, Τρεμέζο)
• «Οι πρόσφυγες της Πάργας» (1831, Πινακοθήκη Τόζιο Μαρτινέγκο, Μπρέσια)
• «Σικελικός Εσπερινός» (σειρά σκηνών, 1821 – 1846)
• «Η έβδομη σταυροφορία εναντίον της Ιερουσαλήμ» (1838 – 1850, Παλάτσο Ρεάλε, Τορίνο)
• «Το φιλί» (1859, Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο)
• «Η καταστροφή του Ναού της Ιερουσαλήμ» (περ. 1867, Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης, Βενετία)
• «Ο θάνατος του Δόγη Μαρίνο Φαλιέρο» (1867, Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο)
• «Πορτρέτο του Τζοακίνο Ροσίνι» (1870, Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο)
• «Βάζο με λουλούδια στο παράθυρο ενός χαρεμιού» (περ. 1881. Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο)

Ο Φραντσέσκο Χάγιεζ διακρίθηκε και ως έξοχος δάσκαλος του γυναικείου γυμνού, σε πίνακες που αποπνέουν έντονο ερωτισμό και σεξουαλική διάθεση. Στο μακρύ κατάλογο των «ερωτικών» έργων του περιλαμβάνονται:

• «Ρινάλντο και Αρμίντα» (1814, Ακαδημία της Βενετίας)
• «Η μπαλαρίνα Καρλότα Σαμπέρ ως Αφροδίτη» (1830, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Τρέντο)
• «Το λουτρό των Νυμφών» (1831, Ιδιωτική Συλλογή, Λουγκάνο)
• «Λουομένη» (1832, Ιδιωτική Συλλογή, Παβία)
• «Η Βηθσαβεέ στο λουτρό» (1834, Ιδιωτική Συλλογή, Λουγκάνο)
• «Ρουθ» (1835, Κρατική Συλλογή, Μπολόνια)
• «Ξαπλωμένη οδαλίσκη» (1839, Ιδιωτική Συλλογή, Μιλάνο)
• «Λουομένη ιδωμένη από τα πίσω» (1859, Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο)
• «Γυναικείο γυμνό» (χ.χ., Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο)
• «Η καινούργια ευνοούμενη ή Σκηνή σε χαρέμι» (1866, Ιδιωτική Συλλογή, Μιλάνο)
• «Οδαλίσκη με βιβλίο» (1866, Βίλα Καρλότα, Τρεμέζο)
• «Οδαλίσκη» (1867, Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο).

• 
  Το φιλί (1859, Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο)
• 
  Η Βηθσαβεέ στο λουτρό (1834, Ιδιωτική Συλλογή, Λουγκάνο)
• 
  Ρουθ (1835, Κρατική Συλλογή, Μπολόνια)

Δείτε επίσης

• Κατάλογος Ιταλών ζωγράφων

Παραπομπές

1. «Artists of the World Online» (Γερμανικά, Αγγλικά) K. G. Saur Verlag, Walter de Gruyter. Βερολίνο. 2009. 00082738. Ανακτήθηκε στις 12  Μαΐου 2024.
2. «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00084879. Ανακτήθηκε στις 12  Μαΐου 2024. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
3. (Ολλανδικά) RKDartists. 252879. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
4. «Francesco Hayez». (Αγγλικά) Benezit Dictionary of Artists. Oxford University Press. 2006. B00084879. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
5. (Αγγλικά) Discogs. 3498133. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
6. Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 14309. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
7. «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1960. francesco-hayez.
8. Chilvers, I., Osborne, H., Farr, D. (ed.) (1994) . The Oxford Dictionary of Art, Oxford University Press, 1994, σελ. 231
9. Fernando Mazzocca. "Hayez, Francesco." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 2 Jun. 2016.

 Πηγές

• Fernando Mazzocca. "Hayez, Francesco." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 2 Jun. 2016.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Francesco Hayez στο Wikimedia Commons