εκλογές στη Φινλανδία From Wikipedia, the free encyclopedia
Οι Φινλανδικές βουλευτικές εκλογές του 2023 διεξήχθησαν στις 2 Απριλίου 2023, στις οποίες εκλέχτηκαν τα 200 μέλη του Κοινοβουλίου της Φινλανδίας.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Τα κυβερνώντα κόμματα, εκτός του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (που ανέβασε και τα ποσοστά του, αλλά και τις έδρες του), υπέστησαν απώλειες είτε στα ποσοστά τους (Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα), είτε και στις έδρες τους (Κόμμα Κέντρου, Πράσινη Ένωση, Αριστερή Συμμαχία). Όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης σημείωσαν σημαντική άνοδο ως επί το πλείστον, με το Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού και το Κόμμα των Φινλανδών να αυξάνουν τις έδρες τους με 10 και 7 αντίστοιχα, ενώ οι Χριστιανοδημοκράτες και το Κίνημα Τώρα είχαν μια μικρή άνοδο στα ποσοστά τους και καθόλου έδρες. Τα κυβερνητικά και αντιπολιτευτικά μπλοκ ισοψήφισαν με 100 έδρες το καθένα.
Μετά τις προηγούμενες εκλογές συγκροτήθηκε κυβέρνηση με Πρωθυπουργό τον Άντι Ρίνε, ή οποία κατέρρευσε στα τέλη του έτους λόγω του σκάνδαλου στην, και της απεργίας της, ταχυδρομικής υπηρεσίας. Στην θέση του Ρίνε, επιλέχθηκε η τότε αντιπρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, Σάνα Μάριν, η οποία έγινε Πρωθυπουργός. Η νέα κυβέρνηση αντιμετώπισε την πανδημία του COVID-19 και το ζήτημα της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, στην οποία απάντησε με την κοινή με την Σουηδία αίτηση ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Η εκστρατεία αφοσιώθηκε σε θέματα όπως η οικονομία, το έλλειμα του προϋπολογισμού, η κλιματική αλλαγή και οι μεταρρυθμίσεις στην παιδεία.
Μετά τις εκλογές, το Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού, το Κόμμα των Φινλανδών, το Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα, και οι Χριστιανοδημοκράτες συγκρότησαν κυβέρνηση με Πρωθυπουργό τον Πέτερι Όρπο.
Στις προηγούμενες εκλογές που διεξήχθησαν τον Απρίλιο του 2019, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα πήρε την πρώτη θέση, με 17,7% των ψήφων, και ακολούθησαν το Κόμμα των Φινλανδών με 17.5% και το Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού με 17%.[1][2]
Το Κόμμα Κέντρου του απερχόμενου Πρωθυπουργού Γιούχα Σίπιλα πήρε την τέταρτη θέση, με 13.8% των ψήφων, ενώ η Πράσινη Ένωση και η Αριστερή Συμμαχία έλαβαν περισσότερους ψήφους από τις προηγούμενες εκλογές.[3]
Μετά από δύο μήνες διαπραγματεύσεων, τον Ιούνιο του 2019, ο Αντι Ρίνε σχημάτισε κυβέρνηση μαζί με το Κόμμα Κέντρου, την Πράσινη Ένωση, την Αριστερή Συμμαχία και το Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα.[4][5][6]
Στα τέλη του 2019, ξέσπασε ένα σκάνδαλο σχετικό με την Φινλανδική ταχυδρομική υπηρεσία.[7] Η Σίρπα Παάτερο, υπουργός δήμων και ιδιοκτησίας, κατηγορήθηκε πως γνώριζε και κρατούσε κρυφό από το κοινοβούλιο το σχέδιο της ταχυδρομικής υπηρεσίας, (την οποία είχε και κάτω από την αρμοδιότητα της), να αλλάξει την διαβάθμιση ενός μεγάλου μεγέθους των εργαζόμενων της σε συμβόλαια χαμηλότερων μισθών.[8] Η Παάτερο παραιτήθηκε τον Νοέμβριο του 2019,[9] και στη συνέχεια ο ίδιος ο Ρίνε κατηγορήθηκε πως ήταν εν γνώση του σχεδίου της ταχυδρομικής υπηρεσίας.[8] Το Κόμμα Κέντρου αποχώρησε από τον κυβερνητικό συνασπισμό, κάτι που οδήγησε τον Ρίνε να ανακοινώσει την παραίτηση του από την Πρωθυπουργία και την ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος τον Δεκέμβριο του 2019.[10][11] Τον διαδέχθηκε η Σάνα Μάριν.[12][13] Η Μάριν έγινε η νεότερη εν ενεργεία πρωθυπουργός όταν ορκίστηκε τον Δεκέμβριο του 2019.[14]
Η κυβέρνηση Μαρίν ανακοίνωσε πως θα καταπολεμούσε την κλιματική αλλαγή, θα προστάτευε το περιβάλλον, και θα μείωνε τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες.[15] Η κυβέρνηση της επίσης υιοθέτησε ένα πρόγραμμα που θα στόχευε την ουδετερότητα-άνθρακα μέχρι το 2035 με την μείωση εκπομπής ρύπων αερίων και την ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας απο Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.[15] Με την έξαρση της πανδημίας COVID-19, το κόμμα της Μαρίν ωφελήθηκε από την διαχείρηση της πανδημίας, οδηγώντας το σε άνοδο στις δημοσκοπήσεις, με τα προσωπική της αξιολόγηση να φτάνει το 85%.[16][17][18] Το Κόμμα των Φινλανδών ξεπέρασε το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα στις δημοσκοπήσεις μετά τον Απρίλιο του 2021, ενώ το Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού ξεπέρασε και τα δύο τον Ιούλιο του 2021.[α][24][25]
Μετά την έναρξη της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η Μαρίν πήρε αποφασιστική στάση ενάντια στην Ρωσία και τον Βλαντιμίρ Πούτιν, διακόπτοντας την ιστορική ουδετερότητα της Φινλανδίας με την ανακοίνωση της αίτησης ένταξης στο ΝΑΤΟ.[26][27][28] Η Φινλανδία αιτήθηκε επισήμως την ένταξη της στο ΝΑΤΟ στις 1 Μαΐου 2022.[29] Η Φινλανδία εντάχθηκε επισήμως στο ΝΑΤΟ με την κύρωση της απόφασης της από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.[30][31] Εν τέλη, η Τουρκία ήταν η τελευταία χώρα που επικύρωσε την απόφαση ένταξης της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.[32]
Οι 200 βουλευτές του Φινλανδικού Κοινοβουλίου εκλέγονται με ανοιχτή λίστα, στα πλαίσια της αναλογικής εκπροσώπησης, σε 13 πολυεδρικές εκλογικές περιφέρειες, και οι έδρες κατανέμονται σύμφωνα με την μέθοδο Ντ'Οντ.[33] Ο αριθμός αντιπροσώπων είναι αναλογική με τον πληθυσμό της κάθε περιφέρειας έξι μήνες πριν τις εκλογές. Οι νήσοι Ώλαντ έχουν μία μονοεδρική περιφέρεια και το δικό τους σύστημα κομμάτων.[33][34] Κάθε πολίτης που 18 ετών ή άνω έχει το δικαίωμα ψήφου.[35] Οι ψηφοφόροι μπορούσαν επίσης να ψηφίσουν πριν ή και την ημέρα των εκλογών.[36] Η προκαταρκτική περίοδος για νωρίτερους ψήφους έλαβε μέρος ανάμεσα στις 22 και στις 28 Μαρτίου 2023.[37][38]
Εκλογική περιφέρεια | Έδρες | |
---|---|---|
01 Ελσίνκι | 23 | |
02 Ούσιμα | 37 | |
03 Νοτιοδυτική Φινλανδία | 17 | |
04 Σατακούντα | 8 | |
05 Ώλαντ | 1 | |
06 Häme | 14 | |
07 Πιρκανμάα | 20 | |
08 Νοτιοανατολική Φινλανδία | 15 | |
09 Σαβο-Καρέλια | 15 | |
10 Βάασα | 16 | |
11 Κεντρική Φινλανδία | 10 | |
12 Όουλου | 18 | |
13 Λαπωνία | 6 |
Κόμμα | Ψήφοι | % | +/- | Έδρες | +/- | |
---|---|---|---|---|---|---|
Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού | 644.555 | 20,82 | +3,82 | 48 | +10 | |
Κόμμα των Φινλανδών | 620.981 | 20,06 | +2,58 | 46 | +7 | |
Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα | 617.552 | 19,95 | +2,22 | 43 | +3 | |
Κόμμα Κέντρου | 349.640 | 11,29 | –2,47 | 23 | –8 | |
Αριστερή Συμμαχία | 218.430 | 7,06 | –1,11 | 11 | –5 | |
Πράσινη Ένωση | 217.795 | 7,04 | –4,45 | 13 | –7 | |
Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα της Φινλανδίας | 133.518 | 4,31 | –0,22 | 9 | 0 | |
Χριστιανοδημοκράτες | 130.694 | 4,22 | +0,32 | 5 | 0 | |
Κίνημα Τώρα | 74.995 | 2,42 | +0,17 | 1 | 0 | |
Συμμαχία Ελευθερίας | 27,558 | 0.89 | Νέο | 0 | Νέο | |
Φιλελεύθερο Κόμμα - Ελευθερία επιλογής | 14.982 | 0,48 | +0,32 | 0 | 0 | |
Συνασπισμός Ώλαντ | 11.452 | 0,37 | –0,01 | 1 | 0 | |
Η εξουσία ανήκει στο λαό | 8.469 | 0.27 | Νέο | 0 | Νέο | |
Το Κρυστάλλινο Κόμμα | 4.894 | 0,16 | Νέο | 0 | Νέο | |
Κόμμα Δικαιοσύνης των Ζώων | 3.107 | 0,10 | -0,01 | 0 | 0 | |
Κόμμα Πειρατών | 3.058 | 0,10 | -0,52 | 0 | 0 | |
Κομμουνιστικό Κόμμα | 3.044 | 0,10 | -0,04 | 0 | 0 | |
Μπλε-μαύρο κίνημα | 2.307 | 0,07 | Νέο | 0 | Νέο | |
Φινλανδικό μεταρρυθμιστικό κίνημα | 1.362 | 0,04 | -0,93 | 0 | 0 | |
Πρώτα ο Φινλανδικός Λαός | 1.225 | 0,04 | -0,04 | 0 | 0 | |
Κοινή λίστα των Αδεσμεύτων της Λαπωνίας | 1.231 | 0,04 | Νέο | 0 | Νέο | |
Φεμινιστικό Κόμμα | 1.114 | 0,04 | -0,18 | 0 | 0 | |
Το Ανοιχτό Κόμμα | 985 | 0,03 | Νέο | 0 | Νέο | |
Πρόνοια και Ισότητα | 923 | 0,03 | Νέο | 0 | Νέο | |
Συνασπισμός Αδέσμευτων | 514 | 0,02 | Νέο | 0 | Νέο | |
Βιώσιμη πρωτοβουλία | 494 | 0,02 | Νέο | 0 | Νέο | |
Ομοσπονδία Πολιτών | 169 | 0,01 | -0,07 | 0 | 0 | |
Ανεξάρτητοι | 556 | 0,02 | -0,19 | 0 | 0 | |
Σύνολο | 3.110.038 | 100 | 0 | 200 | 0 | |
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι / συμμετοχή | 4.277.487 | 72,71 | – | – | – | |
Πηγή: Υπηρεσία πληροφοριών και αποτελεσμάτων εκλογών | ||||||
Πριν τις εκλογές, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, η Πράσινη Ένωση και η Αριστερή Συμμαχία απέκλεισαν το ενδεχόμενο συμμετοχής σε κυβέρνηση που θα συμμετείχε και το Κόμμα των Φινλανδών. Το Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα δήλωσε πως δεν θα απέκλειε το ενδεχόμενο, και η Πρόεδρος του, Άννα-Μάγια Ένρικσον, δήλωσε πως θα περιμένει την διαδικασία των διαπραγματεύσεων.[40] Η Αριστερή Συμμαχία επίσης δήλωσε πως δεν είναι έτοιμη να συγκυβερνήσει με το Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού.[40] Στις αρχές του Μαρτίου του 2023, η Αννίκα Σάαρικο, η Πρόεδρος του Κόμματος Κέντρου, δήλωσε πως αν και δεν απέκλειε το ενδεχόμενο συκγυβέρνησης με οποιοδήποτε κόμμα, δεν θα ήθελε να συνεχίσει στον παρών συνασπισμό, λόγω διαφωνιών με άλλα κόμματα, κυρίως την Πράσινη Ένωση.[40][41] Ο Πρόεδρος του Κόμματος Εθνικού Συνασπισμού, Πέτερι Όρπο είπε πως κρατάει τις επιλογές του ανοιχτές. Τα ειδησεογραφικά πρακτορεία προέβλεψαν πως θα έπρεπε να συγκυβερνήσει είτε με το Κόμμα των Φινλανδών ή το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, μαζί με άλλα, μικρότερα κόμματα, για να αποκτήσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία.[41]
Αμέσως μετά από τα αποτέλεσματα, η κυβέρνηση έχασε την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως ο Όρπο είχε δύσκολες επιλογές, εφόσον το κόμμα του διέφερε σε πολλά ζητήματα με το Κόμμα των Φινλανδών, όπως το μεταναστευτικό ζήτημα, την κλιματική πολιτική και στην ΕΕ. Επίσης, σχηματίζοντας κυβέρνηση με το ΚΤΦ θα ήταν ακόμα πιο δύσκολο, εφόσον κάποια κόμματα είχαν αποκλείσει την συγκυβέρνηση με το ΚΤΦ. Από την άλλη, ορκίστηκε να αντικαταστήσει την οικονομική πολιτική των σοσιαλδημοκρατών. Σε αυτό το σημείο, ήταν ευρεώς αναμενόμενο το ότι το Κόμμα Κέντρου, η Πράσινη Ένωση, και η Αριστερή Συμμαχία θα προτιμούσαν να τοποθετηθούν στην αντιπολίτευση αντί να συγκυβερνήσουν ξανά. Εν τέλη, μόνο το Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα και οι Χριστιανοδημοκράτες θα ήταν οι μόνοι που θα συγκυβερνούσαν με το ΚΕΣ και το ΚΤΦ.[42][43][44][45] Τα ΜΜΕ ανέφεραν πως ο Όρπο έκλεινε προς το ΚΤΦ για διαπραγματεύσεις, αλλά και πως θα έστελνε ένα ερωτηματολόγιο σε όλα τα κόμματα για να αξιολογήσει τις θέσεις τους σε διάφορα ζητήματα.[46][47][43]
Στις 4 Απριλίου 2023, η Πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Σάνα Μάριν, ανακοίνωσε πως θα παραιτηθεί από την Προεδρία του κόμματος, αλλά πως θα παρέμενε ως βουλευτής.[48] Η Αννίκα Σάαρικο επιβεβαίωσε πως μετά τα αποτελέσματα, το Κόμμα Κέντρου θα μετακινούνταν στην αντιπολίτευση. Η Πρόεδρος της Πράσινης Ένωσης Μαρία Οχίσαλο έκανε παρόμοιες δηλώσεις, κάνοντας αναφορά στις χρηματικές περικοπές στην εκπαίδευση, και την ανεπαρκή αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης ως μείζονες ανησυχίες. Η Άννα-Μάγια Ένρικσον δήλωσε πως δεν απέκλειε την συνεργασία με το ΚΤΦ, αλλά πως ήταν κατά των πολιτικών και των αξιών του. Η Σάρι Εσάγια, Πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών, δήλωσε πως είναι ανοιχτή σε συγκυβέρνηση με πρώτο κόμμα το ΚΕΣ αν ο συνασπισμός συμφωνούσε σε βαθιές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και στην κοινωνική ασφάλιση.[49] Με βάση τις απαντήσεις στα ερωτηματολόγια και βασικές συνομιλίες με όλα τα κόμματα, ο Όρπο ανακοίνωσε πως θα ανοίξει διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης με το Κόμμα των Φινλανδών, το Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα και τους Χριστιανοδημοκράτες.[50]
Ο Πέτερι Όρπο ανακοίνωσε στις 15 Ιουνίου πως τα τέσσερα κόμματα συμφώνησαν να σχηματίσουν κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένο και το ακροδεξιό Κόμμα των Φινλανδών.[51] Ο κυβερνητικός σχηματισμός και 19 υπουργεία του ανακοινώθηκαν στις 17 Ιουνίου. Το ΚΕΣ έλαβε οκτώ υπουργεία, το ΚΤΦ επτά, το ΣΛΚ τρία και οι Χριστιανοδημοκράτες ένα.[52]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.