Οι συνταγές ζαχαροπλαστικής συνήθως θέλουν διπλάσιο αλεύρι από το λίπος κατά βάρος. Το λίπος (βούτυρο, λαρδί, λάδι καρύδας, ή η μαργαρίνη πλήρους λίπους) τρίβεται μέσα σε απλό αλεύρι για να δημιουργήσει ένα χαλαρό μείγμα το οποίο στη συνέχεια δένεται χρησιμοποιώντας μια μικρή ποσότητα παγωμένου νερού.[3][4][5] Στη συνέχεια απλώνεται με τη βοήθεια ενός πλάστη και σχηματίζεται και τοποθετείται για να δημιουργήσει το πάνω ή το κάτω μέρος μιας αλμυρής ή γλυκιάς πίτας, με φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σοκολάτα, κρεάτικα κ.α.[6]
Η ζύμη φονσέρ είναι γαλλική τριφτή ζύμη που περιλαμβάνει αυγά. Τα αυγά και το βούτυρο αναμιγνύονται με μικρή ποσότητα ζάχαρης και αλατιού προτού προστεθεί το αλεύρι και δεθεί η ζύμη με προσθήκη κρύου νερού.[7]
Η ζύμη μπρισε είναι πιο ανάλαφρη και ευαίσθητη από τη ζύμη φονσέρ επειδή περιέχει περισσότερο βούτυρο - σε αναλογία μάζας 3 μέρη βούτυρο: 5 μέρη αλεύρι. Χωρίς προσθήκη ζάχαρης, προκύπτει καλή βάση για αλμυρές πίτες.[7][8]
Η pâte sucrée (ζύμη σουκρέ) ή γλυκιά ζύμη παρασκευάζεται με προσθήκη ζάχαρης που γλυκαίνει το μείγμα και εμποδίζει τις πλεξούδες γλουτένης, με αποτέλεσμα ένα εύθρυπτο αρτοσκεύασμα. Εναλλακτικά υπάρχουν συνταγές για ζύμη χωρίς γλουτένη.
Η ζύμη σαμπλέ μοιάζει με τη ζύμη σουκρέ, αλλά το βούτυρο σχηματίζει κρέμα με τη ζάχαρη και τα αυγά προτού προστεθεί το αλεύρι. Έτσι η ανάμιξη γίνεται πιο ομοιόμορφη, η ζύμη διογκώνεται πολύ λιγότερο, και προκύπτει μία πιο "μεστή" και ξηρή ζύμη, συγκριτικά με την εύθρυπτη υφή των άλλων. Η ζύμη σαμπλέ προτιμάται σε γλυκές τάρτες, μπισκότα τσαγιού, διακοσμητικά σχήματα, μπισκότα σάντουιτς, και όπου απαιτείται σταθερότητα στη μορφή. Δεν χρειάζεται νερό, και η ζύμη δεν είναι ευαίσθητη στη θερμοκρασία.[8][9]
Διαδικασία παρασκευής
Τα κύρια συστατικά: αλεύρι, βούτυρο, νερό και λίγη ζάχαρη ή αλάτι
Βάζουμε το βούτυρο και το αλεύρι στο μπολ για ανάμιξη
Τα συστατικά αναμιγνύονται καλά
Μετά την ανάμιξη η ζύμη πλάθεται σε μπάλα
Προσθέτοντας λίγες σταγόνες νερού η ζύμη δένεται καλύτερα
Η ζύμη μπορεί να τυλιχθεί με διαφανή μεμβράνη και να μπει στο ψυγείο για να ξεκουραστεί
Με τον πλάστη ανοίγουμε την ζύμη
Απλώνουμε τη ζύμη στο ταψί και είναι έτοιμη για ψήσιμο
