Τοσκανικός ρυθμός

Ο Τοσκανικός ρυθμός (λατινικά: Ordo Tuscanicus or Ordo Tuscanus^[1]) είναι αρχιτεκτονικός ρυθμός, που αναπτύχθηκε από τους Ρωμαίους^[2]. Είναι ο ένας από τους δύο ρυθμούς που ανέπτυξαν, ο άλλος είναι ο σύνθετος.

Ο Τοσκανικός ρυθμός στο έργο του Αντρέα Παλλάντιο, Quattro Libri di Architettura (Τα τέσσερα Βιβλία της Αρχιτεκτονικής), 1570.

Μοιάζει με τον Δωρικό ρυθμό αλλά είναι απλούστερος^[3], χωρίς ανάγλυφη διακόσμηση στο κιονόκρανο ή στο θριγκό. Στις αναλογίες του, στη διάταξη και στις αποστάσεις των κιόνων, ακολουθεί τον Ιωνικό ρυθμό.

Προέρχεται από τους Ετρούσκους της Τοσκάνης^[4].

Το αρχαιότερο δείγμα είναι o ναός της Μινέρβα (Αθηνά) στο Πορτονάτσιο (Portonaccio) στην Ετρουσκική αρχαία πόλη Βήιοι, βόρεια της Ρώμης, και χρονολογείται στο 510 π.Χ.

Περιγράφεται αναλυτικά μετά τα 1400, ενώ ο Βιτρούβιος τον αναφέρει επιφανειακά στα γραπτά του περί Ετρουσκικών ναών.

Ο ρυθμός βελτιώθηκε κατά την Ιταλική Αναγέννηση^[5].

Παραπομπές

1. «TUSCANICO in "Enciclopedia dell' Arte Antica"». www.treccani.it (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2023.
2. James S. Ackerman, "The Tuscan/Rustic Order: A Study in the Metaphorical Language of Architecture", Journal of the Society of Architectural Historians 42.1 (March 1983:15-34).
3. Wolff (Christian) (1749). Christiani Wolfii ... Elementa matheseos universæ. Tomus primus [-quintus] ...: 4: Tomus quartus. Qui geographiam, cum hydrographia, chronologiam, gnomonicam, pyrotechniam, architecturam militarem atque civilem complectitur. apud Henricum - Albertum Gosse, & Socios.
4. «The Project Gutenberg eBook of Rules and Examples of Perspective proper for Painters and Architects, etc., by Andrea Pozzo». www.gutenberg.org. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2023.
5. Barney, Stephen A. (2006). The etymologies of Isidore of Seville. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 0-521-83749-9. 560223836.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Tuscanic order στο Wikimedia Commons