Σωτήρια 1902 αθλητικοί αγώνες

Στις 8-9 Μαΐου 1902 ο Πανελλήνιος διοργάνωσε τους Αθλητικούς Αγώνες "Σωτήρια", αμέσως μετά τη λήξη των Ιππικών και Γυμνικών Αγώνων του Ποδονίφτη. Οι αγώνες έγιναν στο Γυμναστήριο του συλλόγου, στην οδό Πατησίων και δεδομένου πως το 1902 δεν διοργανώθηκε Πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου θεωρήθηκαν μαζί με τους αγώνες του Ποδονίφτη ως αγώνες πανελληνίου ενδιαφέροντος.

Το πρόγραμμα περιλάμβανε 10 αγωνίσματα: στίβου (3), ενόργανης γυμναστικής (3), άρσης βαρών (2), αναρρίχησης (1) και σπαθασκίας (1). Όλα τα αγωνίσματα έγιναν την ίδια μέρα, εκτός από τα 1000μ βάδην που έγιναν την επομένη. Στους δύο πρώτους νικητές κάθε αγωνίσματος απονεμήθηκαν στέφανοι δάφνης και διπλώματα, ενώ στον πρώτο νικητή κάθε αγωνίσματος δόθηκαν διάφορα δώρα ως έπαθλα. Εκτός από αθλητές του Πανελληνίου μετείχαν και αθλητές εκτός των συνόρων της τότε Ελλάδας: από την Κρήτη, την Αλεξάνδρεια και τη Σμύρνη που είχαν έρθει με πρόσκληση του Πανελληνίου για τους αγώνες στον Ποδονίφτη καθώς και αθλητές από επαρχιακές πόλεις: Πάτρα, Μεσολόγγι κ.ά.

Από μεταγενέστερους οι αγώνες αυτοί αναφέρονται ως "Β΄ Σωτήρια", ώστε να διακρίνονται από τους Πανελλήνιους Αγώνες "Τα Σωτήρια" που είχαν γίνει το 1899 στο ποδηλατοδρόμιο του Νέου Φαλήρου (σημερινό Στάδιο Καραϊσκάκη) ως αφιέρωμα στη διάσωση του βασιλιά Γεωργίου Α΄ από δολοφονική απόπειρα που είχε γίνει εναντίον του στις 14 Φεβρουαρίου 1898 στη λεωφόρο Συγγρού, στο ύψος του σημερινού Αγίου Σώστη. Πρόθεση, τότε, του συλλόγου ήταν να καθιερωθούν σε ετήσια βάση αλλά αυτό δεν συνέβη.

Χρονικό των αγώνων

Μόλις την ημέρα των αγώνων υπάρχει αγγελία της διοργάνωσης στον τύπο:

• "Σήμερον άρχονται εν τω Γυμναστηρίω του "Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου" οι αγώνες "Τα Σωτήρια".

Οι προηγηθέντες τριήμεροι αγώνες στον Ποδονίφτη είχαν μονοπωλήσει το ενδιαφέρον του κοινού. Στους αγώνες αυτούς ήταν και ο Πανελλήνιος συνδιοργανωτής και μετείχαν πολλοί δικοί του αθλητές, ενώ είχε προσκαλέσει αθλητές της διασποράς από Κρήτη, Αλεξάνδρεια, Σμύρνη και της επαρχίας: Μήλος, Κόρινθος, Καλαμάτα, Πάτρα, Μεσολόγγι. Έτσι οι αγώνες "Σωτήρια" έπεσαν σε δεύτερη μοίρα. Όμως, επειδή σε αυτούς διεξήχθησαν αγωνίσματα που δεν μπορούσαν να γίνουν στο ανέτοιμο ακόμα στάδιο του Ποδονίφτη προσέλκυσαν πλήθος κόσμου. Στις 3μμ, ώρα έναρξης, το γυμναστήριο είχε κατακλυσθεί από τέσσερις χιλιάδες περίπου άτομα, που είχαν καταλάβει τις τέσσερις σειρές καθισμάτων γύρω από το στίβο.

Το στάδιο ήταν σημαιοστολισμένο και στους ιστούς κυμάτιζαν εκτός από την ελληνική σημαία και η σημαία της Κρητικής Πολιτείας, προς τιμήν των αθλητών από την Κρήτη που μετείχαν. Από τους προσκληθέντες επισήμους προσήλθαν ο υπουργός Παιδείας Μομφεράτος, ο νομάρχης Αττικής Νικολαΐδης και ο δήμαρχος Αθηναίων Σπυρίδων Μερκούρης. Η βασιλική οικογένεια, αν και είχε προσκληθεί και είχε προγραμματίσει να παρευρεθεί, δεν τα κατάφερε, διότι είχε γίνει διάρρηξη και ληστεία στο βασιλικό ανάκτορο στο Τατόι και είχε σπεύσει εκεί για τη διαλεύκανση της υπόθεσης.

Την αγωνόδικο επιτροπή αποτελούσαν ο συνταγματάρχης Αλέξανδρος Σούτσος ως πρόεδρος και μέλη ο αντισυνταγματάρχης Γερογιάννης, ο διευθυντής του Ακαδημαϊκού Γυμναστηρίου Αρβανίτης, ο αντιπρόσωπος του Γ.Σ. Ηρακλείου Κρήτης Μπρισιμιτζάκης, ο αντιπρόσωπος του Παναιτωλικού Γ.Σ. Μεσολογγίου Βαλτινός, ο πρόεδρος της ΓΕ Πατρών Γεώργιος Τζίνης και τα μέλη του Πανελληνίου Ιπποκράτης Καραβίας και Ταμπακόπουλος.

Την επομένη μέρα των αγώνων ο Πανελλήνιος παρέθεσε γεύμα προς τιμήν των εκτός Ελλάδος αθλητών, της Σμύρνης, Κρήτης και Αλεξάνδριεας στο εστιατόριο "Σπλέντιτ", με χιουμοριστικό μενου: "πανελλήνιος σούπα, ψάρι διζύγου, ψητόν επί κοντώ, κοτόπουλον επί δίσκου, σαλάτα πάλης, σφαιροβολία παγωτού, τυρός δι' ετέρας των χειρών, επιδόρπιον δι' αμφοτέρων..."

Οι νικητές

Αγωνίσματα (συμμετοχές)	Νικητές	Σωματείο	Επίδοση	Έπαθλο νικητή
Μονόζυγο (6)	1. Μ. Δεσποτόπουλος 2. Θ. Αναστάσογλους	Απόλλων Σμύρνης Απόλλων Σμύρνης		μελανοδοχείον
Δίζυγο κατ' άνδρα (7)	1. Θ. Αναστάσογλους 2. Χαράλαμπος Κοτσής	Απόλλων Σμύρνης ΓΕ Πατρών		χρειώδη καλλωπισμού
Κρίκοι (4)	1. Γεώργιος Μοσχάκης 2. Χαράλαμπος Κοτσής	Πανελλήνιος Γ.Σ. ΓΕ Πατρών		χρειώδη ξυρίσματος
Αναρρίχηση (4)	1. Διονύσιος Βιτσιλάκης 2. Γ. Γεωργαντόπουλος	Πανελλήνιος Γ.Σ. ΓΕ Πατρών	21.0 31.2	ελαιογραφία
Άρση βαρών με ένα χέρι (5)	1. Περικλής Κακούσης 2. Στέφανος Χρηστόπουλος	Πανελλήνιος Γ.Σ. ΓΕ Πατρών	56 οκάδες 44,5 οκάδες	ελαιογραφία
Άρση βαρών με δύο χέρια (5)	1. Δημήτριος Τόφαλος 2. Περικλής Κακούσης	ΓΕ Πατρών Πανελλήνιος Γ.Σ.	94,5 οκάδες 93 οκάδες	ωρολόγιον επίχρυσον
Σπαθασκία (3)	1. Ιωάννης Βάλλας 2. Δ. Σπηλιωτόπουλος	Πανελλήνιος Γ.Σ. Πανελλήνιος Γ.Σ.		αγαλμάτιον δόξης
Άλμα εις ύψος (8)	1. Αλέξανδρος Τουφερής 2. Π. Παπαμάρκου	Πανελλήνιος Γ.Σ. Πανελλήνιος Γ.Σ.	1,60 1,55	ωρολόγιον τραπέζης
Σφαιροβολία (3)	1. Νικόλαος Γεωργαντάς 2. Δ. Σπηλιωτόπουλος	Πανελλήνιος Γ.Σ. Πανελλήνιος Γ.Σ.	11,35 11,16	υδατογραφία
1000μ βάδην (5)	1. Άγγελος Συνοδινός	;	5.48.0	ωρολόγιον

Οι μετέχοντες σύλλογοι

Σύλλογος	Αθλητές	Νίκες (1η - 2η)
1. Πανελλήνιος Γ.Σ.	17	6-4
2. Απόλλων Σμύρνης	3	2-1
3. ΓΕ Πατρών	4	1-4
4. Κρητικός Γ.Σ. Ηρακλείου	1	0-0
5. Ακαδημαϊκόν Γυμναστήριον	1	0-0
6. Όμιλος Φιλάθλων Πειραιώς*	;	0-0
7. Γ.Σ. Αμαρουσίου	;	0-0
8. Παναιτωλικός Γ.Σ. Μεσολογγίου	;	0-0

* Μάλλον πρόκειται για τον Όμιλο Πεζοπόρων (ίδρυση 1893),
διότι ο Όμιλος Φιλάθλων ιδρύθηκε το 1905.

Πηγές

• "Σκριπ", 8/5/1902.
• "Σκριπ", 9/5/1902.
• "Σκριπ", 10/5/1902.
• "Εμπρός", 8/5/1902.
• "Εμπρός", 9/5/1902.
• "Εμπρός", 10/5/1902.
• Πέτρος Λινάρδος, "Η Σμύρνη του Πανιωνίου", Ν. Σμύρνη, 1998, σ. 79.