Σοβιέτ του Πέτρογκραντ

Το Σοβιέτ του Πέτρογκραντ ή, όπως ήταν το πλήρες όνομά του, Σοβιέτ των εκπροσώπων των εργατών και των αντιπροσώπων των στρατιωτών του Πέτρογκραντ δημιουργήθηκε στη Ρωσία στις 27 Φεβρουαρίου 1917 κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του Φεβρουαρίου. Θεωρούσε εαυτόν ως το άμεσο αντιπροσωπευτικό όργανο των εργατών και των στρατιωτών του Πέτρογκραντ. Έλαβε σημασία κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης ως ένα κέντρο εξουσίας αντίπαλο της Προσωρινής Κυβέρνησης.

Συνέλευση του Σοβιέτ του Πέτρογκραντ το 1917.

Προ του 1917

Κύριο λήμμα: Σοβιέτ

Ένα πρώτο Σοβιέτ των εργατών είχε, ήδη, δημιουργηθεί στην Αγία Πετρούπολη κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1905. Ωστόσο, ο άμεσος προκάτοχος του Σοβιέτ του Πέτρογκραντ του 1917 ήταν ο « Κεντρικός Πυρήνας των Εργατών » (ρωσικά: Центральная Рабочая Група‎‎ ), ο οποίος είχε ιδρυθεί το 1915 από τους Μενσεβίκους με στόχο να πάρει θέση μεταξύ των εργατών και της νέας Κεντρικής Βιομηχανικής-Στρατιωτικής Επιτροπής του Πέτρογκραντ. Ο συγκεκριμένος πυρήνας ριζοσπαστικοποιήθηκε σταδιακά, ενόσω η στρατιωτική κατάσταση της Ρωσίας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου χειροτέρευε και η οικονομική κατάσταση επιδεινωνόταν, ενθαρρύνοντας την πραγματοποίηση διαδηλώσεων στους δρόμους και αποστέλλοντας επαναστατικού περιεχομένου επιστολές.

Δημιουργία του Σοβιέτ

Στις 27 Ιανουαρίου 1917^[1], οι διοικητικοί ηγέτες του Κεντρικού Πυρήνα των Εργατών συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν κατόπιν διαταγών του Υπουργού Εσωτερικών, Αλεξάντρ Προτοπόποφ. Στις 25 Φεβρουαρίου 1917, στη διάρκεια εσωτερικής συνέλευσης, ορισμένοι Μενσεβίκοι έθεσαν για πρώτη φορά την ιδέα της επανασύστασης του Σοβιέτ του Πέτρογκραντ^[2].

Οι εργάτες που είχαν συλληφθεί από τον Προτοπόποφ απελευθερώθηκαν από έναν όχλο αγανακτισμένων στρατιωτών κατά τη διάρκεια του πρωινού της 27ης Φεβρουαρίου του 1917, κατά τις απαρχές^[3] της Επανάστασης του Φεβρουαρίου. Την ίδια ημέρα, μία συνέλευση έλαβε χώρα κατόπιν σχετικής πρωτοβουλίας δύο Μενσεβίκων, του Κ. Α. Γκβόζντεφ και του Μ. Ο. Μπογκντάνοφ, για την οργάνωση ενός Σοβιέτ. Η συνέλευση έλαβε χώρα εις όνομα μιας « Προσωρινής Εκτελεστικής Επιτροπής του Σοβιέτ των Εκπροσώπων των Εργατών » στο Παλάτι της Ταυρίδας, το οποίο φιλοξενούσε έως τότε τις συνελεύσεις της Κρατικής Δούμας της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Παρά την ιδιαιτέρως σύντομη προθεσμία, η συντακτική συνέλευση έλαβε χώρα, σε ένα κλίμα πλήρους αναρχίας^[4]. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, 250 εκπρόσωποι ήσαν παρόντες, ενώ σύμφωνα με άλλες η πλειοψηφία εξ'αυτών ήσαν απλοί παρατηρητές, ενώ μόλις σαράντα πέντε άτομα έλαβαν δικαίωμα ψήφου. Μια Προσωρινή Εκτελεστική Επιτροπή (Ispolkom) αποτελούμενη από οκτώ ή εννέα άτομα εξελέγη (καμία γραπτή καταγραφή της συγκεκριμένης συνέλευσης δεν έχει διασωθεί)^[2].

Ο Νικολάι Τσχέιντζε^[5] ανέλαβε επικεφαλής της συγκεκριμένης Προσωρινής Εκτελεστικής Επιτροπής. Συνεργάτες του ήσαν οι Αλεξάντρ Κερένσκι και Μ. Ι. Σκομπέλεφ (Αντιπρόεδροι)^[2]. Ο Ιρακλί Τσερετέλι^[6] συμμετείχε στην επιτροπή έως και την προσχώρησή του στην Προσωρινή Κυβέρνηση. Η εφημερίδα Izvestia επελέγη ως επίσημο όργανο επικοινωνίας του συγκεκριμένου οργάνου. Μία από τις πρώτες αποφάσεις της επιτροπής αυτής ήταν η αποδοχή των στρατιωτών εντός του Σοβιέτ.

Στις 28 Φεβρουαρίου 1917] ορισμένα εργοστάσια, καθώς και ορισμένες στρατιωτικές μονάδες εξέλεξαν εκπροσώπους τους. Οι εκπρόσωποι ήσαν κυρίως μετριοπαθείς Σοσιαλιστές, ενώ οι Μπολσεβίκοι και οι Σοσιαλιστές-Επαναστάτες έλαβαν ποσοστό επί των ψήφων κάτω του 10%. Η εκλογική διαδικασία, ωστόσο, ήταν ιδιαίτερα χαοτική. Δεκαπέντε ημέρες αργότερα, το Σοβιέτ του Πέτρογκραντ αριθμούσε 3000 εκπροσώπους, εκ των οποίων οι 2000 ήσαν στρατιώτες, κι αυτό παρά το γεγονός πως η πόλη αριθμούσε πολύ περισσότερους εργάτες σε σύγκριση με τους στρατιώτες^[7]. Οι σύνοδοι ολομέλειας ήσαν κακώς οργανωμένες, καθώς δεν υπήρχε καμία ημερήσια διάταξη, ενώ ο οποιοσδήποτε είχε το δικαίωμα να πάρει τον λόγο^[7].

Παραπομπές

1. Το Ιουλιανό Ημερολόγιο είχε καθυστέρηση 13 ημερών σε σχέση με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο στη διάρκεια του 20ού αιώνα. Το χαρακτηριστικό αυτό καταργήθηκε από τους Μπολσεβίκους στις 1/14 Φεβρουαρίου 1918.
2. Pipes 1993, σελ. 273.
3. Pipes 1993, σελ. 266.
4. Figes 2007, σελ. 418.
5. Biographie de Nicolas Tchkhéidzé Αρχειοθετήθηκε 2017-03-28 στο Wayback Machine..
6. Biographie d'Irakli Tsérétéli Αρχειοθετήθηκε 2017-02-19 στο Wayback Machine..
7. Pipes 1993, σελ. 274.

Πηγές

• (Γαλλικά) Marc Ferro (2011). 1917. Les hommes de la révolution (στα Γαλλικά). Témoignages et documents. Paris: Omnibus. σελ. 1120. ISBN 978-2-258-08560-2. MF1917.
• (Γαλλικά) Figes, Orlando (2007). La Révolution russe (στα Γαλλικά). Μτφρ. Pierre-Emmanuel Dauzat. 1891-1924 : la tragédie d'un peuple. Paris: Denoel. σελ. 1107. ISBN 978-2-207-25839-2. OF.
• (Γαλλικά) Pipes, Richard (1993). «La révolution de Février». La Révolution russe. Connaissance de l'Est (στα Γαλλικά). 8. Μτφρ. Jean-Marie Luccioni. Paris: P.U.F. σελ. 866. ISBN 978-2-130453734. RP.