Σκάνδαλο Χατζηπάνου

Το σκάνδαλο Χατζηπάνου, γνωστό και ως «υπόθεσις των καυσίμων», ήταν μια υπόθεση διαφθοράς που απασχόλησε την κοινή γνώμη, την πολιτική και τα δικαστήρια το 1950. Ο Πάνος Χατζηπάνος ήταν επί σειρά ετών βουλευτής Ευβοίας και Υπουργός Μεταφορών στις διαδοχικές κυβερνήσεις συνεργασίας Κόμματος των Φιλελευθέρων και Λαϊκού Κόμματος υπό τον Θ. Σοφούλη και μετά τον θάνατο του τελευταίου υπό τον Αλ. Διομήδη από τις 20 Ιανουαρίου 1949 ως τις 6 Ιανουαρίου 1950 οπότε και παραιτήθηκε όλη η κυβέρνηση.

Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Ελευθερία της 16ης Φεβρουαρίου 1951

Η ελληνική κυβέρνηση είχε αναθέσει μετά την απελευθέρωση από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής στην Κοινοπραξία Εταιρειών Πετρελαιοειδών, κοινοπραξία όλων των εταιρειών πετρελαιοειδών της Ελλάδας, την εισαγωγή και διανομή πετρελαίου στη χώρα. Τον Ιανουάριο όμως του 1949 αποφασίστηκε από το Υπουργείο Μεταφορών ως πιο συμφέρουσα λύση να διακοπεί η συνεργασία και να ανατεθεί η διανομή του πετρελαίου σε ιδιώτες μετά από μειοδοτικό διαγωνισμό. Αφού διενεργήθηκαν οι διαγωνισμοί και αναδείχθηκαν οι μειοδότες, ο Υπουργός Π. Χατζηπάνος αρνήθηκε να επικυρώσει τις συμβάσεις με τους μειοδότες και προτίμησε παρά τις συστάσεις υψηλόβαθμων στελεχών του Υπουργείου να αναθέσει τη διανομή απ’ ευθείας σε μια εταιρεία, στην οποία εταίρος ήταν και μια «οικοκυρά», η Όλγα Κυριαζοπούλου, γνωστή του Υπουργού.

Η Βουλή συνέστησε προανακριτική επιτροπή για να διερευνήσει τις κατηγορίες κατά του Χατζηπάνου και τελικά με απόφασή της στις 21 Ιουλίου 1950 τον παρέπεμψε στο Ειδικό Δικαστήριο (Υπουργοδικείο) με την κατηγορία της απιστίας κατά του Δημοσίου με το σκεπτικό ότι από την απευθείας ανάθεση ζημιώθηκε το Δημόσιο, του οποίου το συμφέρον είχε ταχθεί να προασπίζει ο Υπουργός, επειδή πλήρωνε υψηλότερο τίμημα για τη μεταφορά του πετρελαίου.

Η δίκη στο Ειδικό Δικαστήριο ξεκίνησε στις 11 Ιανουαρίου 1951. Στις 15 Φεβρουαρίου 1951 το Ειδικό Δικαστήριο κήρυξε τον Πάνο Χατζηπάνο ένοχο απιστίας κατά του Δημοσίου άνευ ιδιοτελείας και τον καταδίκασε σε φυλάκιση δύο μηνών με τριετή αναστολή. Το δικαστήριο έκρινε ότι ο Χατζηπάνος με την απ’ ευθείας ανάθεση ζημίωσε το Δημόσιο, δεν αποδείχθηκε όμως ότι αποκόμισε ο ίδιος προσωπικό όφελος από αυτήν. Οι συγκατηγορούμενοί του Όλγα Κυριαζοπούλου και Βασίλειος Σκόπας κηρύχθηκαν ένοχοι για ηθική αυτουργία και συνέργεια στην απιστία του Χατζηπάνου, επειδή τον έπεισαν και τον βοήθησαν να την διαπράξει αντίστοιχα, και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση δύο μηνών η πρώτη και ενός μηνός ο δεύτερος με τριετή αναστολή.

Το σκάνδαλο Χατζηπάνου ήταν η δεύτερη περίπτωση καταδίκης Υπουργού από το Ειδικό Δικαστήριο στην ιστορία του νέου ελληνικού κράτους μετά τα Σιμωνιακά του 1876.

Πηγές

• Φύλλα των εφημερίδων της εποχής Εμπρός και Ελευθερία από το αρχείο της Εθνικής Βιβλιοθήκης http://efimeris.nlg.gr/ns/main.html