Ο Ρίτσαρντ Άντριου Πιτίνο (Νέα Υόρκη, 18 Σεπτεμβρίου 1952) είναι Αμερικανός πρώην καλαθοσφαιριστής, νυν προπονητής καλαθοσφαίρισης, καθώς και συγγραφέας. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους προπονητές στην ιστορία του αθλήματος με τίτλους και διακρίσεις, όντας και μέλος του Hall Of Fame από το 2013.[1][2] Έχει εργαστεί με μεγάλη επιτυχία στο πανεπιστημιακό πρωταθλήματος καλαθοσφαίρισης, για περισσότερα από σαράντα χρόνια κατακτώντας δυο τίτλους, ενώ είναι ο μοναδικός προπονητής στην ιστορία του κολεγιακού που έχει οδηγήσει τρεις διαφορετικές ομάδες στο Final-4.
  | |
|---|---|
 Ο Πιτίνο σε συνέντευξη τύπου ως προπονητής του Λούισβιλ | |
| Κολλέγιο Σεντ Τζον’ς | |
| Θέση | Προπονητής |
| Πρωτάθλημα | Κολεγιακό Πρωτάθλημα NCAA |
| Προσωπικά στοιχεία | |
| Πλ. Όνομα | Ρίτσαρντ Άντριου Πιτίνο |
| Εθνικότητα |  Αμερικανική |
| Γέννηση | 18 Σεπτεμβρίου 1952 Νέα Υόρκη, Αμερική |
| Ύψος | 1,83 μ. |
| Νεανικοί σύλλογοι | |
| Λύκειο | St. Dominic |
| Κολέγιο | Κολέγιο Άμερστ (1971 - 1974) |
| Καριέρα σε συλλόγους | |
| Ως προπονητής κολλεγίου
1974-1976  Εθνική Ελλάδας | |
Υπήρξε προπονητής του Παναθηναϊκού από τις 26 Δεκεμβρίου 2018 μέχρι τις 20 Ιουνίου 2019 και ξανά από τις 20 Νοεμβρίου 2019 μέχρι τις 20 Μαρτίου 2020. Με τον Παναθηναϊκό κατέκτησε δύο Πρωταθλήματα και ένα Κύπελλο Ελλάδας. Από τις 8 Νοεμβρίου 2019 μέχρι τις 5 Ιουλίου 2021 ήταν προπονητής της ελληνικής Εθνικής ομάδας, οδηγώντας την στο Προολυμπιακό τουρνουά του Καναδά.[3]
Σταδιοδρομία ως καλαθοσφαιριστής
Το 1971 αγωνίστηκε τρεις σεζόν ως γκαρντ για λογαριασμό της ομάδας του κολλεγίου Άμερστ[4] έχοντας απολογισμό καριέρας 329 ασίστ, επίδοση που τον φέρνει στην 10η θέση στη συγκεκριμένη κατηγορία στα χρονικά της ομάδας.[5] Ήταν o πρώτος της ομάδας σε ασίστ τις περιόδους 1972-1973[6] και 1973-1974.[7]
Σταδιοδρομία ως προπονητής
Κολέγιο και NBA
Έχει διατελέσει προπονητής αρκετών ομάδων του πανεπιστημιακού πρωταθλήματος καλαθοσφαίρισης των ΗΠΑ και του NBA, μεταξύ των οποίων είναι το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης (1978-1983), το Κολέγιο Μπράνσγουικ (1985-1987), οι Νιου Γιορκ Νικς (1987-1989), το Πανεπιστήμιο του Κεντάκυ (1989-1997), οι Μπόστον Σέλτικς (1997-2001) και το Πανεπιστήμιο του Λούισβιλ (2001-2017). Ο Πιτίνο οδήγησε στη νίκη το Κεντάκι στο πανεπιστημιακό πρωτάθλημα του 1996 και το Λούισβιλ το 2013, αν και 4 χρόνια αργότερα απολύθηκε.[8]
Είναι ο μόνος προπονητής που οδήγησε τρία διαφορετικά κολλέγια (Πρόβιντενς, Κεντάκι και Λούισβιλ) σε Final Four. Ο Πιτίνο είναι ένας από τους τέσσερις μόνο προπονητές της ιστορίας του Εθνικού Κολλεγιακού Αθλητικού Συνδέσμου (μαζί με τους Ντιν Σμιθ, Μάικ Κρζίζεφσκι και Τζιμ Μπόεχαϊμ) που οδήγησαν την κολλεγιακή τους ομάδα στο Final Four σε τέσσερις ξεχωριστές δεκαετίες, ένας από τους τρεις προπονητές (μαζί με τους Ρόι Ουίλιαμς και Τζακ Γκάρντνερ) που έχουν οδηγήσει δύο διαφορετικές ομάδες σε τουλάχιστον δύο Final Four και ένας από τους δύο μόνο προπονητές (μαζί με τον Ουίλιαμς) που έχουν οδηγήσει δύο διαφορετικές ομάδες σε τουλάχιστον τρία Final Four την καθεμία.
Το 1999 έγινε μέλος του Ιταλοαμερικανικού αθλητικού Hall of Fame.[9] Το 2013 έγινε μέλος του Naismith Memorial Basketball Hall of Fame.[10]
Στο σκάνδαλο του 2017 το οποίο εμπλέκεται, ισχυρισμοί δηλώνουν ότι ιθύνων της Adidas συνέστησε να πληρώσει 100.000 δολάρια στην οικογένεια ενός κορυφαίου εθνικού νεοσύλλεκτου για να παίξει στο Λούισβιλ και να εκπροσωπήσει την Adidas όταν θα γίνει επαγγελματίας.[11][12] Η ποινική καταγγελία δεν κατονομάζει ειδικά το Λούισβιλ, αλλά φαίνεται να περιλαμβάνει την πρόσληψη του Μπράιαν Μπόουεν.[13][14] Ο Πιτίνο και ο αθλητικός διευθυντής Τομ Γιούριχ τέθηκαν σε διοικητική άδεια.[15] Ο δικηγόρος του Πιτίνο είπε ότι ο Πιτίνο είχε "απολυθεί αποτελεσματικά".[16] Ο Αθλητικός Σύλλογος του Πανεπιστημίου του Λούισβιλ τερμάτισε τη σύμβασή του στις 16 Οκτωβρίου 2017.[17]Τον Σεπτέμβριο του 2017, ομοσπονδιακοί εισαγγελείς στη Νέα Υόρκη ανακοίνωσαν ότι το Λούισβιλ ήταν υπό έρευνα για μια φερόμενη "αμοιβή για παιχνίδι" που περιλάμβανε προσληφθέντες στο Λούισβιλ.
Παναθηναϊκός
Στις 26 Δεκεμβρίου του 2018 ανέλαβε την τεχνική ηγεσία του Παναθηναϊκού μέχρι το τέλος της σεζόν, διαδεχόμενος στον πάγκο της ομάδας τον Τσάβι Πασκουάλ.[18] Η πρόσληψή του έγινε θέμα στην Αμερική.[19] Ο Παναθηναϊκός ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή ομάδα που προπόνησε στην πολυετή καριέρα του. Με τον Πιτίνο στον πάγκο, ο Παναθηναϊκός κάνοντας ένα μεγάλο σερί νικών στην Ευρωλίγκα κατάφερε να μπει την οκτάδα.[20] Στην Ελλάδα κατέκτησε το νταμπλ, αφού κέρδισε στον τελικό κυπέλλου τον ΠΑΟΚ 79-73,[21] και κατέκτησε το πρωτάθλημα Ελλάδας, νικώντας στην σειρά των τελικών τον Προμηθέα Πατρών με 3-0.[22] Στις 20 Ιουνίου 2019, ενώ είχε πρόταση ανανέωσης από τους πράσινους έχοντας συμφωνήσει, αποφάσισε να μη συνεχίσει στον πράσινο πάγκο λόγω οικογενειακού προβλήματος.[23][24] Στις 8 Νοεμβρίου, βραβεύτηκε από την ομάδα των πρασίνων, ως ένας από τους σημαντικότερους προπονητές στην ιστορία της.[25]
Στις 20 Νοεμβρίου 2019, ανακοινώθηκε η επιστροφή του στους πράσινους κάτι που επιβεβαίωσε ο ίδιος μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο twitter.[26][27] Κατά την παρουσία του στην ομάδα τη σεζόν 2019-20 τού πιστώθηκε η διάκριση του πρωταθλητή Ελλάδας, παρά τη μη ολοκλήρωση του πρωταθλήματος λόγω της πανδημίας του COVID-19 καθώς ο Παναθηναϊκός ανακηρύχθηκε πρωταθλητής της σεζόν κατόπιν σχετικής ψηφοφορίας μεταξύ των ομάδων της Basket League στις 21 Μαΐου. Στις 20 Μαρτίου 2020, και ενώ είχε ήδη διακοπεί προσωρινά το ελληνικό πρωτάθλημα λόγω του COVID-19, ανακοινώθηκε η αποχώρηση του από τον πάγκο του Παναθηναϊκού.[28]
Αϊόνα
Τον Μάρτιο του 2020, ανακοινώθηκε επίσημα, ότι από την σεζόν 2020-21, επιστρέφει στο κολεγιακό πρωτάθλημα NCAA, για λογαριασμό του κολεγίου της Αϊόνα.[29] Τον Μάρτιο του 2021, πήρε τον τίτλο στην MAAC οδηγώντας το Αϊόνα στην March Madness (τελική φάση).[30] Μάλιστα για αυτή τον την επιτυχία γνώρισε διθυραμβικές κριτικές[31] καθώς έγινε ο τρίτος προπονητής στην ιστορία του NCAA μετά τους Λον Γκρούγκερ και Τίμπι Σμιθ, που έδωσε το παρών στην τελική φάση του πρωταθλήματος με πέμπτο διαφορετικό κολέγιο.[32] Τελικά αποκλείστηκε στον πρώτο γύρο αφού το Αϊόνα ηττήθηκε κόντρα στο Αλαμπάμα, με 68-55.[33]
Στις 30 Ιανουαρίου 2022, με το Αϊόνα να επικρατεί με 85-77 του Σεντ Πίτερς, έφτασε τις 800 νίκες στο κολεγιακό πρωτάθλημα NCAA κι έγινε ο 12ος προπονητής στην ιστορία της κολεγιακής λίγκας των Η.Π.Α. που πετυχαίνει αυτό το επίτευγμα.[34] Τον Μάρτιο του 2022, αναδείχθηκε προπονητής της χρονιάς στην περιφέρεια MAAC που αγωνίζεται το Πανεπιστήμιο Αϊόνα που προπονεί έχοντας ρεκόρ (νίκες-ήττες) 17-3 στο πρωτάθλημα και 25-6 συνολικά.[35]
Τον Μάρτιο του 2023 αναδείχθηκε ξανά προπονητής της χρονιάς στο τουρνουά του MAAC, το οποίο συνδέεται με το NCAA, έχοντας ρεκόρ νικών-ηττών 24-7.[36]
Σεντ Τζον’ς
Στις 23 Μαρτίου 2023, υπέγραψε εξαετές συμβόλαιο συνεργασίας με το κολλέγιο Σεντ Τζον’ς (St. John) της Νέας Υόρκης.[37]
Εθνικές ομάδες
Τον Μάρτιο του 2015 ο Πιτίνο ανέλαβε προπονητής στην Εθνική ομάδα του Πουέρτο Ρίκο.[38]
Στις 8 Νοεμβρίου 2019, ανέλαβε την Εθνική Ελλάδας, με σκοπό να την οδηγήσει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, μέσω του Προολυμπιακού τουρνουά του Καναδά τον Ιούνιο του 2021. Στις 7 Ιουνίου 2021, ανακοινώθηκαν οι συνεργάτες του στην εθνική ομάδα. Αναλυτικά το προπονητικό τιμ της Εθνικής απαρτίζεται από τους Σωτήρη Μανωλόπουλο, Ηλία Παπαθεοδώρου, Θανάση Σκουρτόπουλο, Νίκο Παππά, Ισίδωρο Κουτσό και Κώστα Μάμαλη.[39] Στο Πρoολυμπιακό τουρνουά η Εθνική έχασε από τον Καναδά (91-97), νίκησε όμως την Κίνα (105-80) και προκρίθηκε στον ημιτελικό. Εκεί νίκησε την Τουρκία 81-63 και προκρίθηκε στον τελικό,[40] όπου ηττήθηκε από την Τσεχία 97-72 χάνοντας την πρόκριση στους Ολυμπιακούς Αγώνες.[41] Μετά το τέλος του τουρνουά, ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την Εθνική ομάδα.[42][43]
Τίτλοι-Διακρίσεις
Κολλέγιο
- 2x Πρωταθλητής NCAA: (1996, 2013*)
*Ο τίτλος έχει αφαιρεθεί
Συλλογικοί
Παναθηναϊκός
- 2x Πρωτάθλημα Ελλάδας: (2019, 2020)
- Κύπελλο Ελλάδας: (2019)
Βραβεύσεις
- NABC Προπονητής της χρονιάς: (1987)
- Adolph Rupp Cup: (2009)
- Βραβείο Τζον Γούντεν Προπονητής της χρονιάς: (1987)
- Μέλος του Ιταλοαμερικανικού Αθλητικού Hall of Fame από το 1999
- 3x Southeastern Conference Προπονητής της χρονιάς: (1990,1991,1996)
- Conference USA Προπονητής της χρονιάς: (2005)
- 2x Προπονητής της χρονιάς στην περιφέρεια MAAC: (2022, 2023)
- Μέλος του Basketball Hall of Fame από το 2013
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
