Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ

Ο Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ (αγγλικά:Richard Weedt Widmark) (26 Δεκεμβρίου 1914 - 24 Μαρτίου 2008) ήταν Αμερικανός ηθοποιός και παραγωγός, του κινηματογράφου του θεάτρου και της τηλεόρασης.

Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ
Γέννηση	26 Δεκεμβρίου 1914 (1914-12-26)
Θάνατος	24 Μαρτίου 2008 (93 ετών)
Τόπος ταφής	Great Oak Cemetery
Εθνικότητα	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ! Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Σπουδές	Lake Forest College και Princeton High School[1]
Ιδιότητα	ηθοποιός ταινιών, ηθοποιός θεάτρου, ηθοποιός τηλεόρασης, σκηνοθέτης κινηματογράφου, ηθοποιός[2], παραγωγός, σκηνοθέτης και παραγωγός ταινιών
Σύζυγος	Τζιν Χαζλγουντ (1942–1997)[3] και Σούζαν Μπλαντσάρντ (1999–2008)
Τέκνα	Άνι Χελθ Γουίντμαρκ[4]
Είδος τέχνης	Γουέστερν, δραματική κινηματογραφική ταινία, Φιλμ νουάρ, επική κινηματογραφική ταινία, ταινία θρίλερ, αστυνομική ταινία, ταινία περιπέτειας, ταινία δράσης, πολεμική κινηματογραφική ταινία, ταινία μυστηρίου, ταινία επιστημονικής φαντασίας, ταινία τρόμου, κωμική κινηματογραφική ταινία, ντοκιμαντέρ, science fiction horror film, ρομαντική κινηματογραφική ταινία, psychological horror film και psychological thriller film
Βραβεύσεις	Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού (1948) και Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[5]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ηταν υποψήφιος για το βραβείο Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου για το ρόλο του ως κακού Τόμι Ούντο στην πρώτη του ταινία, Το φιλί του θανάτου (1947),^{[6] [7]} για την οποία κέρδισε επίσης το βραβείο Χρυσής Σφαίρας Υποσχόμενου Νέου Ηθοποιού. Στις αρχές της καριέρας του, ο Γουίντμαρκ υποδυόταν συχνά παρόμοιους ρόλους κακοποιών ή αντιήρωων σε φιλμ νουάρ, αλλά αργότερα πρωταγωνίστησε σε πιο ηρωικούς και υποστηρικτικούς ρόλους σε γουέστερν, δράματα και ταινίες τρόμου μεταξύ άλλων.

Για τη συνεισφορά του στην κινηματογραφική βιομηχανία, ο Γουίντμαρκ έχει το αστέρι 6.800 στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ. Το 2002, εντάχθηκε στη αίθουσα της δόξας των καλλιτεχνών των ταινιών γουέστερν στο Εθνικό Μουσείο Κληρονομιάς Καουμποϊ & Γουέστερν στην Οκλαχόμα Σίτι της Οκλαχόμας.

Πρώτα χρόνια

Ο Γουίντμαρκ γεννήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 1914 στο Σάνραϊζ Ταούνσιπ της Μινεσότα,^[8] και ήταν γιος της Έθελ Μάε (το γένος Μπαρ 1897–1956) και του Καρλ Χένρι Γουίντμαρκ (1892–1968).^[9][10][11] Ο πατέρας του ήταν σουηδικής καταγωγής και η μητέρα του ήταν αγγλικής και σκωτικής καταγωγής.^[12] Ο Γουίντμαρκ μεγάλωσε στο Πρίνστον του Ιλινόις και έζησε στο Χένρι του Ιλινόις για λίγο, μετακομίζοντας συχνά λόγω της δουλειάς του πατέρα του ως εμπορικού αντιπροσώπου.^[6] Παρακολούθησε το κολέγιο Φόρεστ Λέικ, όπου σπούδασε υποκριτική και παράλληλα δίδαξε, ενώ αποφοίτησε με πτυχίο Bachelor of Arts το 1936.^[13]

Καριέρα

Ο Γουίντμαρκ σε σκηνή από την ταινία Πανικός στους δρόμους.

Ο Γουίντμαρκ έκανε το ντεμπούτο του στο Μπρόντγουεϊ το 1943 με τη παράσταση «Kiss and Tell», ενώ το ντεμπούτο του στον κινηματογράφο χρονολογείται από το 1947 στο φιλμ νουάρ Το φιλί του θανάτου, σε σκηνοθεσία Χένρι Χάθαγουεϊ, στο οποίο έπαιξε τον ρόλο του Τόμι Ούντο, ενός ψυχοπαθή γκάνγκστερ που, σε μια σκηνή που έχει παραμείνει διάσημη, σκοτώνει μια ανάπηρη ηλικιωμένη γυναίκα σε αναπηρικό καροτσάκι σπρώχνοντάς την από τις σκάλες. Για αυτήν την ερμηνεία, ο Γουίντμαρκ έλαβε μεικτές κριτικές από τους κριτικούς, και κέρδισε μια υποψηφιότητα για Όσκαρ, ενώ κέρδισε μια Χρυσή Σφαίρα.^[7]

Αφού υπέγραψε ένα επταετές συμβόλαιο με την 20th Century Fox,^[14] άλλαξε ρόλους από ανταγωνιστικούς σε πρωταγωνιστικούς σε ταινίες όπως Κίτρινος ουράνος (1948), και Δρόμος χωρίς όνομα (1948). Το 1950 συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Ελία Καζάν, ο οποίος τον ήθελε να είναι ο πρωταγωνιστής της ταινίας του Πανικός στους δρόμους.

Στη δεκαετία του 1950 η δημοτικότητά του αυξήθηκε χάρη σε πρωταγωνιστικούς ρόλους σε ταινίες όπως Η νύχτα και η πόλη του Ζιλ Ντασέν (1950), Ο πορτοφολάς του Σάμιουελ Φούλερ (1953), Ο κήπος του κακού του Χένρι Χάθαγουεϊ (1954), Ζαν ντ' Αρκ του Ότο Πρέμινγκερ (1957) αλλά και υποστηρικτικούς ρόλους δίπλα στους Γκάρι Κούπερ, Σπένσερ Τρέισι, Χένρι Φόντα, Άντονι Κουίν και Μέριλιν Μονρόε.^[15]

Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 παρέμεινε στο αποκορύφωμα της καριέρας του συμμετέχοντας σε μεγάλες παραγωγές του Χόλιγουντ όπως: το Οχυρό Άλαμο (1960), Τα απόρρητα της Νυρεμβέργης (1961), Αλβάρεζ Κέλυ (1966) και Έγκλημα στο Όριεντ Έξπρες (1974) και συνεργάστηκε με σπουδαίους σκηνοθέτες όπως ο Τζον Φορντ, Σίντνεϊ Λουμέτ, Στάνλεϊ Κρέιμερ, Έντουαρντ Ντμίτρικ και Ντον Σίγκελ.

Από την ταινία Σπασμένη λόγχη (1954)

Προσωπική ζωή

Η Ζαν Χάζλεγουντ και ο Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ στη δεκαετία του 1950

Ο Γουίντμαρκ παντρεύτηκε τη σεναριογράφο Ζαν Χάζλεγουντ από το 1942 μέχρι το θάνατό της το 1997. Είχαν μια κόρη, την Ανν Χιθ Γουίντμαρκ, μια καλλιτέχνιδα και συγγραφέα που παντρεύτηκε τον παίκτη του μπέιζμπολ Σάντι Κούφαξ από το 1969 έως το 1982. Το 1999, ο Γουίντμαρκ παντρεύτηκε τη Σούζαν Μπλάσαρντ, η οποία ήταν η τρίτη σύζυγος του Χένρι Φόντα.

Η Γκριν Σίτι είναι η τοποθεσία του Αεροδρομίου Γουίντμαρκ στο βορειοανατολικό Μιζούρι. Οι πόλεις που έχουν μέγεθος σαν αυτήν, με πληθυσμό 688 κατοίκους το 2000, συνήθως δεν έχουν αεροδρόμια, αλλά ο Γουίντμαρκ κατείχε ένα αγρόκτημα βοοειδών στην περιοχή κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 και του 1960 και συνέβαλε με κεφάλαια για την κατασκευή ενός αεροδρομίου, το οποίο πήρε και το όνομά του προς τιμή του.

Παρά το γεγονός ότι πέρασε ένα σημαντικό μέρος της καριέρας του υποδύωμενος ρόλους όπως καουμπόηδες, αστυνομικούς, γκάνγκστερ και στρατιώτες, στον Γουίντμαρκ δεν άρεσαν τα πυροβόλα όπλα και συμμετείχε σε αρκετές πρωτοβουλίες ελέγχου των όπλων. Το 1976, δήλωσε:

«Ξέρω ότι η βία ήταν μέρος της καριέρας μου, αλλά μισώ τη βία. Είμαι ένθερμος υποστηρικτής του ελέγχου των όπλων. Μου φαίνεται απίστευτο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι το μόνο πολιτισμένο έθνος που δεν βάζει κάποιο αποτελεσματικό έλεγχο στα όπλα».^[16]

Ο Γουίντμαρκ ήταν διά βίου μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ.^[6]

Φιλμογραφία

Έτος	Πρωτότυπος Τίτλος	Ελληνικός Τίτλος	Ρόλος	Παρ.
1991	True Colors	Αληθινά χρώματα	γερουσιαστής Τζέιμς Στάιλς
1984	Against All Odds	Έρωτας δίχως αύριο	Μπεν Κάξτον
1982	Hanky Panky	Στη φωλιά... της τρέλας!	απαγωγέας
1978	Coma	Το μυστήριο του θαλάμου 8	Δρ Τζορτζ Χάρις
	The Swarm	Το σμήνος	στρατηγός Θάλιους Σλέιτερ
1977	The Domino Principle	Επιχείρηση Ντόμινο	Ταγκ
1974	Murder on the Orient Express	Εγκλημα στο Οριάν Εξπρές	Σάμιουελ Ράτσετ	[17]
1965	The Bedford Incident	Βυθίσατε το υποβρύχιο U-128	πλοίαρχος Έρικ Φινλάντερ
1964	Cheyenne Autumn	Το δειλινό της μεγάλης σφαγής	Τόμας Άρτσεν
	The Long Ships	Η κόκκινη θύελλα	Ρολφ
1962	How the West Was Won	Η κατάκτηση της Δύσης	Μάικ Κινγκ
1961	Judgment at Nuremberg	Τα απόρρητα της Νυρεμβέργης	συνταγματάρχης Τεντ Λόσον	[18]
	Two Rode Together	Οι δύο ιππότες της κολάσεως	υπαστυνόμος Τζιμ Γκάρι
1960	The Alamo	Άλαμο	Τζιμ Μπόουνι
1959	Warlock	Οι αετοί της καταραμένης κοιλάδας	Τζόνι Γκάνον
1957	Saint Joan	Ζαν Ντ` Αρκ	Κάρολος ο 7ος
1956	The Last Wagon	Και οι άτιμοι έχουν καρδιά	Κομάντσι Τοντ
1954	Broken Lance	Σπασμένη λόγχη	Μπεν Ντεβερό
	Garden of Evil	Ο κήπος του κακού	Φισκ
	Hell and High Water	Καταραμένα νερά	Άνταμ Τζόουνς
1953	Pickup on South Street	Ο πορτοφολάς	Σκιπ Μακόι	[19]
	Take the High Ground!	Ατσαλένιοι άντρες	λοχίας Θορν Ράιαν
1952	Don`t Bother to Knock	Φλογισμένα χείλη	Τζεντ Τάουερς
	O. Henry`s Full House	Το τελευταίο φύλλο	Τζόνι Κέρναν
1951	The Frogmen	Οι κομάντος επιτίθενται	αντιπλοίαρχος Τζον Λόρενς
1950	Night and the City	Η νύχτα και η πόλη	Χάρι Φαμπιάν	[20]
	No Way Out	Το μίσος προστάζει	Ρέι Μπιντλ	[21]
1949	Panic in the Streets	Πανικός στους δρόμους	δρ Κλίντον Ριντ
1948	Road House	Εγραψα με αίμα τη ζωή μου	Τζέφτι Ρόμπινς
	The Street With No Name	Δρόμος χωρίς όνομα	Άλεξ Στάιλς	[22]
	Yellow Sky	Κίτρινος ουρανός	Ντάντι
1947	Kiss of Death	Το φιλί του θανάτου	Τόμι Ούντο	[23]

Παραπομπές

1. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
2. (Αγγλικά) www.acmi.net.au. creators/77329.
3. p24954.htm#i249537. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
4. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
5. Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
6. Harmetz, Aljean (March 26, 2008). «Actor Richard Widmark Dies at 93». The New York Times. https://www.nytimes.com/2008/03/26/arts/26cnd-widmark.html?hp=&pagewanted=all. Ανακτήθηκε στις March 26, 2008.
7. «Tough-guy actor Richard Widmark dies at 93». CNN. Associated Press. March 26, 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις March 28, 2008. https://web.archive.org/web/20080328230755/http://www.cnn.com/2008/SHOWBIZ/Movies/03/26/obit.widmark.ap/index.html. Ανακτήθηκε στις March 26, 2008.
8. «Sunrise: Birthplace of Hollywood Actor Richard Widmark». Sunrise Township. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2008.
9. «Richard Widmark Biography (1914–)». Filmreference.com. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2015.
10. Films in Review. Then and There Media, LCC. (1986)
11. «Richard Widmark». Findagrave.com. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2020.
12. «'Juvenile' in Gangster Role Reaches Apex of Terror». Los Angeles Times: σελ. 23. October 19, 1947. https://www.newspapers.com/search/#lnd=1&query=%27Juvenile%27+in+Gangster+Role+Reaches+Apex+of+Terror&t=4312. Ανακτήθηκε στις February 22, 2019.
13. Kassabaum, Bartlett Lee (March 18, 2016). «Richard Widmark: A Princeton legend». Bureau County Republican. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-28. https://web.archive.org/web/20180628233956/http://www.bcrnews.com/2016/03/11/richard-widmark-a-princeton-legend/a7pkjd9/. Ανακτήθηκε στις February 22, 2019.
14. «Actor Richard Widmark Dies». New York Daily News. Associated Press. March 26, 2008. http://www.nydailynews.com/entertainment/movies/2008/03/26/2008-03-26_actor_richard_widmark_dies.html.
15. «'Marilyn Monroe was God-awful to work with. Impossible, really'». The Daily Telegraph (London). June 1, 2016. https://www.telegraph.co.uk/tv/2016/04/05/marilyn-monroe-was-impossible-to-work-with-richard-widmark-inter/. Ανακτήθηκε στις February 22, 2019.
16. Hinckley, David (March 26, 2008). «Actor Richard Widmark dies». New York Daily News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-10-28. https://web.archive.org/web/20121028140753/http://articles.nydailynews.com/2008-03-26/entertainment/17893302_1_tommy-udo-susan-blanchard-henry-hathaway. Ανακτήθηκε στις April 12, 2011.
17. «MURDER-ON-THE-ORIENT-EXPRESS» (στα Αγγλικά). catalog.afi.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021.
18. «JUDGMENT-AT-NUREMBERG» (στα Αγγλικά). catalog.afi.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021.
19. «PICKUP-ON-SOUTH-STREET» (στα Αγγλικά). catalog.afi.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021.
20. «NIGHT-AND-THE-CITY» (στα Αγγλικά). catalog.afi.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021.
21. «NO-WAY-OUT» (στα Αγγλικά). catalog.afi.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021.
22. «THE-STREET-WITH-NO-NAME» (στα Αγγλικά). catalog.afi.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021.
23. «KISS-OF-DEATH» (στα Αγγλικά). catalog.afi.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ

• Ο Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ στην IMDb (Αγγλικά)