Το πρωτάθλημα ποδοσφαίρου Αργεντινής (ισπανικά: Primera División, ισπανική προφορά ΔΦΑ: pɾiˈmeɾa ðiβiˈsjon) είναι ο σπουδαιότερος ποδοσφαιρικός θεσμός της Αργεντινής. Διοργανώνεται από την Ένωση Επαγγελματικού Ποδοσφαίρου που είναι όργανο της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου Αργεντινής. Είναι το δεύτερο αρχαιότερο πρωτάθλημα του κόσμου και ένα από τα πρώτα που έγιναν επαγγελματικά (1891 και 1931 αντίστοιχα). Από το 2017 ονομάζεται Σουπερλίγα Αρχεντίνα ντε Φούτμπολ (Superliga Argentina de Fútbol).
Διοργανωτής | Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία Αργεντινής |
---|---|
Ίδρυση | 1891 |
Χώρα | Αργεντινή |
Αριθμός ομάδων | 28 (2022) |
Επίπεδο | 1 |
Υποβιβασμός | Πριμέρα Β Νασιονάλ |
Τοπικά κύπελλα | Κύπελλο Αργεντινής Σούπερ Καπ Αργεντινής |
Προκρίνει σε | Κόπα Λιμπερταδόρες Κόπα Σουδαμερικάνα |
Τρέχων κάτοχος | Ρίβερ Πλέιτ (38ος τίτλος) |
Περισ. κατακτήσεις | Ρίβερ Πλέιτ (38 τίτλοι) |
Τηλεοπτική κάλυψη | Fox Sports & Turner |
Ιστοσελίδα | afa.org.ar |
Πολυμέσα σχετικά με τη διοργάνωση | |
Σύστημα διεξαγωγής
Για τις παλαιές μεθόδους διεξαγωγής, βλ. Ιστορία του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου Αργεντινής.
Απερτούρα και Κλαουσούρα (1991-2012)
Από το 1991 είχε επιλεγεί το σύστημα των δύο πρωταθλημάτων με τις ίδιες ομάδες ανά αγωνιστική περίοδο, το οποίο φαινόταν ασυνήθιστο όταν πρωτοεφαρμόστηκε, αλλά τελικά αποδείχθηκε τόσο επιτυχημένο που βρήκε μιμητές σε πολλά ακόμα κράτη της Λατινικής Αμερικής:
Η Απερτούρα (Apertura, σημαίνει «άνοιγμα», συμπίπτει με την άνοιξη του νοτίου ημισφαιρίου) διαρκεί από Αύγουστο έως Ιανουάριο. Όλες οι ομάδες παίζουν μεταξύ τους από μία φορά. Πρωταθλήτρια αναδεικνύεται η ομάδα που θα συγκεντρώσει τους περισσότερους βαθμούς (3 για κάθε νίκη και 1 για ισοπαλία) - εάν υπάρξει ισοβαθμία, δεν ισχύει ο κανόνας της διαφοράς τερμάτων, αλλά δίνεται αγώνας μπαράζ μεταξύ των ισοβαθμησάντων.
Η Κλαουσούρα (Clausura, «κλείσιμο», συμπίπτει με το φθινόπωρο) διαρκεί από Φεβρουάριο έως Ιούνιο. Η βαθμολογία μηδενίζεται και επαναλαμβάνεται το πρόγραμμα της Απερτούρα, αλλά στις αντίστροφες έδρες. Ισχύουν οι ίδιοι κανονισμοί.
Η αρχική σκέψη ήταν πως κάθε Ιούλιο, οι δύο νικήτριες θα αναμετρούνται σε ένα τελικό που θα αναδείκνυε τον πρωταθλητή - αυτό δοκιμάστηκε τα δύο πρώτα έτη αλλά δεν ικανοποίησε. Συνεπώς έκτοτε τα δύο πρωταθλήματα ήταν εντελώς ανεξάρτητα μεταξύ τους, αναδείκνυαν δε χωριστούς και ισάξιους πρωταθλητές - ακόμα και εάν μία ομάδα κατακτούσε και τα δύο την ίδια αγωνιστική περίοδο (π.χ. η Μπόκα Τζούνιορς τη σαιζόν 2005-06), στο παλμαρέ της προσθέτονταν όχι ένα αλλά δύο τρόπαια.
Ινισιάλ και Φινάλ (2012-14)
Την περίοδο 2012-13, η Απερτούρα και η Κλαουσούρα μετονομάστηκαν σε Ινισιάλ (Inicial) και Φινάλ (Final) αντίστοιχα, με την ίδια μορφή όπως και πριν, αλλά, αναδεικνύοντας μόνο ένα πρωταθλητή σε κάθε περίοδο, σε αντίθεση με την προηγούμενη μορφή που είχε δύο πρωταθλητές (Απερτούρα και Κλαουσούρα, αντίστοιχα). Στο τέλος των δύο τουρνουά, οι νικητές των Ινισιάλ και Φινάλ έρχονται αντιμέτωποι σε έναν αγώνα ο οποίος καθορίζει τον πρωταθλητή της περιόδου. Στην παρούσα μορφή του συμμετέχουν 20 σύλλογοι.
Πριν από αυτές τις αλλαγές, είχε προταθεί ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο για την περίοδο 2012-13: αφορούσε ένα νέο τουρνουά, το οποίο θα περιλάμβανε ομάδες τόσο την Πριμέρα Ντιβισιόν όσο και από την Πριμέρα Β Νασιονάλ: η πρώτη δεν θα είχε καμία ομάδα υποβιβασμένη για την περίοδο 2011 - 12 και θα περιλάμβανε δεκαέξι ομάδες από την Πριμέρα Β Νασιονάλ. Το τουρνουά θα περιλάμβανε επίσης μια ομάδα από τον Μητροπολιτικό Β Όμιλο και μία από το Τορνέο Αργεντινής Α, δημιουργώντας ένα πρωτάθλημα τριάντα οκτώ ομάδων. Οι αλλαγές αυτές αντιμετωπίστηκαν με ισχυρές αντιδράσεις από τα μέσα ενημέρωσης και τους φιλάθλους και τελικά το τουρνουά ματαιώθηκε.
Σουπερφινάλ (2012-14)
Με την ολοκλήρωση των δύο τουρνουά του πρωταθλήματος, οι δύο πρωταθλήτριες έναν αγώνα για το Κόπα Καμπεονάτο (Copa Campeonato, γνωστό ως Superfinal). Η AFA είχε προηγουμένως διαπιστώσει ότι η πρώτη διοργάνωση (που έγινε το 2013) θα θεωρούνταν ως επίσημος τίτλος της Πριμέρα Ντιβισιόν (εποχή 2012-13), οπότε στη Βέλες Σάρσφιλντ απονεμήθηκε το 10ο επίσημο πρωτάθλημά της, μετά την νίκη επί της Νιούελς.[1]
Ωστόσο, από τη διεξαγωγή του αγώνα του 2014 διαπιστώθηκε ότι το Superfinal δεν θα θεωρείται ως τίτλος της Πριμέρα Ντιβισιόν αλλά ένα επίσημο κύπελλο.[1] Εξαιτίας του γεγονότος ότι οι αγωνιστικές περίοδοι 2015 και 2016 διεξήχθησαν ως ενιαία τουρνουά με μόνο μία πρωταθλήτρια ομάδα ανά περίοδο, το Κόπα Καμπεονάτο καταργήθηκε.
2014-σήμερα: Ένα τουρνουά ξανά
Από τον Αύγουστο του 2014 πραγματοποιήθηκε το Torneo de Transición, με συμμετοχή 20 ομάδων (17 από την περίοδο 2013-14 και 3 από την Πριμέρα Β Νασιονάλ της περιόδου 2013-14). Δεν υποβιβάστηκε καμία ομάδα στο τέλος του πρωταθλήματος.[2]
Το 2015 η μορφή του πρωταθλήματος μετατράπηκε σε ένα τουρνουά με 30 ομάδες. Οι πρώτες πέντε ομάδες των Σόνας Α και Β της Πριμέρα Β Νασιονάλ της περιόδου 2014 προβιβάστηκαν στην Πριμέρα Ντιβισιόν. Αυτές οι 10 ομάδες, μαζί με τις 20 ομάδες που προϋπήρχαν στην κορυφαία κατηγορία, μετείχαν στο πρωτάθλημα της επόμενης περιόδου.[3]
Υποβιβασμός
Ο πίνακας του υποβιβασμού καταρτίζεται κάθε Ιούνιο με τη λήξη της Φινάλ. Οι ομάδες ταξινομούνται βάσει των επιδόσεών τους κατά την τελευταία τριετία, με το κλάσμα κερδισμένοι βαθμοί διά αγώνες.
Ο 19ος και 20ός του πίνακα υποβιβάζεται άμεσα στη Β' Κατηγορία. Ο 17ος και 18ος δίνουν διπλούς αγώνες μπαράζ με τον 4ο και 3ο της Β' Κατηγορίας αντίστοιχα. Εάν μετά τα 180 λεπτά το σκορ είναι ισόπαλο (δεν εφαρμόζεται ο κανόνας των εκτός έδρας γκολ), οι ομάδες μένουν στην ίδια κατηγορία.
Ηπειρωτικές διοργανώσεις
Ο πίνακας της πρόκρισης στα κύπελλα της Νότιας Αμερικής καταρτίζεται κάθε Δεκέμβριο με τη λήξη της Απερτούρα. Η σειρά κάθε ομάδας προκύπτει από το μέσο όρο των βαθμών της στα δύο τελευταία πρωταθλήματα (ή μόνο στην Ινισιάλ, για τους νεοεμφανιζόμενους).
- Κόπα Λιμπερταδόρες, 5 ομάδες: Οι δύο πρωταθλήτριες αποκτούν αυτόματο δικαίωμα συμμετοχής. Οι υπόλοιπες τρεις θέσεις (ή τέσσερις, εάν πρωταθλήτρια είναι η ίδια ομάδα) καλύπτονται από όσες βρίσκονται υψηλότερα στον πίνακα. Κατ' εξαίρεση το 2009 λήφθηκαν υπ' όψιν οι βαθμοί των τριών τελευταίων πρωταθλημάτων, για λόγους ανασυγχρονισμού των εθνικών με τις ηπειρωτικές διοργανώσεις.
- Κόπα Σουδαμερικάνα, 6 ομάδες: Μέχρι το 2009, οι Μπόκα Τζούνιορς και Ρίβερ Πλέιτ είχαν αυτόματο δικαίωμα συμμετοχής. Οι υπόλοιπες τέσσερις θέσεις καταλαμβάνονταν από τις ομάδες που ήταν υψηλότερα στον πίνακα. Από το 2010, μοναδικό κριτήριο είναι ο πίνακας και για τις έξι ομάδες που δικαιούται η Αργεντινή να στείλει στη διοργάνωση.
Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, ενδέχεται μία ομάδα να συμμετάσχει και στα δύο Κύπελλα. Σε αυτή την περίπτωση, συνηθίζεται να δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στο Κόπα Λιμπερταδόρες, το οποίο θεωρείται υψηλότερου κύρους (αντίστοιχο του ευρωπαϊκού Τσάμπιονς Λιγκ).
Πρωταθλήτριες ομάδες
Ερασιτεχνική περίοδος
Επαγγελματική περίοδος
Μετροπολιτάνο και Νασιονάλ
Σεζόν με βάση το Ευρωπαϊκό μοντέλο
1985/86 | Ρίβερ Πλέιτ (22) |
1986/87 | Ροζάριο Σεντράλ (4) |
1987/88 | Νιούελς Ολντ Μπόις (2) |
1988/89 | Ιντεπεντιέντε (14) |
1989/90 | Ρίβερ Πλέιτ (23) |
1990/91 | Νιούελς Ολντ Μπόις (3) |
Απερτούρα και Κλαουζούρα
Ινισιάλ και Φινάλ
2012/13 Ινισιάλ | Βέλες Σάρσφιλντ (9) |
2012/13 Φινάλ | Νιούελς Ολντ Μπόις (6) |
2012/13 Σουπερφινάλ | Βέλες Σάρσφιλντ (10) |
2013/14 (Ινισιάλ) | Σαν Λορένζο (15) |
2013/14 Φινάλ | Ρίβερ Πλέιτ (36) |
Τορνέο Τρανζισιόν
2014 | Ρασίνγκ (17) |
Σεζόν με βάση το ημερολογιακό έτος
Τίτλοι ανά σύλλογο
Οι ομάδες με τις χρονιές κατάκτησης (1891–2022):
Σύλλογος | Τίτλοι | Χρονιές |
---|---|---|
Ρίβερ Πλέιτ | 38 | 1920 AAmF, 1932 LAF, 1936 (Copa Campeonato), 1936 (Copa de Oro), 1937, 1941, 1942, 1945, 1947, 1952, 1953, 1955, 1956, 1957, 1975 Metropolitano, 1975 Nacional, 1977 Metropolitano, 1979 Metropolitano, 1979 Nacional, 1980 Metropolitano, 1981 Nacional, 1985–86, 1989–90, 1991 Apertura, 1993 Apertura, 1994 Apertura, 1996 Apertura, 1997 Apertura, 1997 Clausura, 1999 Apertura, 2000 Clausura, 2002 Clausura, 2003 Clausura, 2004 Clausura, 2008 Clausura, 2014 Final, 2021, 2023 |
Μπόκα Τζούνιορς | 35 | 1919, 1920, 1923, 1924, 1926, 1930, 1931 LAF, 1934 LAF, 1935, 1940, 1943, 1944, 1954, 1962, 1964, 1965, 1969 Nacional, 1970 Nacional, 1976 Metropolitano, 1976 Nacional, 1981 Metropolitano, 1992 Apertura, 1998 Apertura, 1999 Clausura, 2000 Apertura, 2003 Apertura, 2005 Apertura, 2006 Clausura, 2008 Apertura, 2011 Apertura, 2015, 2016–17, 2017–18, 2019–20, 2021–22 |
Ρασίνγκ | 18 | 1913, 1914, 1915, 1916, 1917, 1918, 1919 AAmF, 1921 AAmF, 1925 AAmF, 1949, 1950, 1951, 1958, 1961, 1966, 2001 Apertura, 2014 Transición, 2018–19 |
Ιντεπεντιέντε | 16 | 1922 AAmF, 1926 AAmF, 1938, 1939, 1948, 1960, 1963, 1967 Nacional, 1970 Metropolitano, 1971 Metropolitano, 1977 Nacional, 1978 Nacional, 1983 Metropolitano, 1988–1989, 1994 Clausura, 2002 Apertura |
Σαν Λορέντζο | 15 | 1923 AAmF, 1924 AAmF, 1927, 1933 LAF, 1936 (Copa de Honor), 1946, 1959, 1968 Metropolitano, 1972 Metropolitano, 1972 Nacional, 1974 Nacional, 1995 Clausura, 2001 Clausura, 2007 Clausura, 2013 Inicial |
Βελέζ Σάρσφιλντ | 10 | 1968 Nacional, 1993 Clausura, 1995 Apertura, 1996 Clausura, 1998 Clausura, 2005 Clausura, 2009 Clausura, 2011 Clausura, 2012 Inicial, 2012–13 Superfinal |
Αλούμνι | 10 | 1900, 1901, 1902, 1903, 1905, 1906, 1907, 1909, 1910, 1911 |
Εστουδιάντες Λα Πλάτα | 6 | 1913 FAF, 1967 Metropolitano, 1982 Metropolitano, 1983 Nacional, 2006 Apertura, 2010 Apertura |
Νιόυελς Όλντ Μπόις | 6 | 1974 Metropolitano, 1987–88, 1990–91, 1992 Clausura, 2004 Apertura, 2013 Final |
Ουρακάν | 5 | 1921, 1922, 1925, 1928, 1973 Metropolitano |
Λομάς | 5 | 1893, 1894, 1895, 1897, 1898 |
Ροσάριο Σεντράλ | 4 | 1971 Nacional, 1973 Nacional, 1980 Nacional, 1986–87 |
Μπελγράνο Αθλέτικ | 3 | 1899, 1904, 1908 |
Αρχεντίνος Τζούνιορς | 3 | 1984 Metropolitano, 1985 Nacional, 2010 Clausura |
Λανούς | 2 | 2007 Apertura, 2016 |
Φέρρο Καρρίλ Οέστε | 2 | 1982 Nacional, 1984 Nacional |
Πορτένιο | 2 | 1912 FAF, 1914 FAF |
Κίλμες | 2 | 1912, 1978 Metropolitano |
Εστουδιαντίλ Πορτένιο | 2 | 1931, 1934 |
Χιμνάσια Λα Πλάτα | 1 | 1929 |
Μπάνφιλντ | 1 | 2009 Apertura |
Ακαδημία Λομάς | 1 | 1896 |
Σεντ Άντριους | 1 | 1891 |
Όλντ Καλεντόνιανς | 1 | 1891 |
Σπορτίβο Μπαράκας | 1 | 1932 |
Ντοκ Σούντ | 1 | 1933 |
Τσακαρίτα Τζούνιορς | 1 | 1969 Metropolitano |
Άρσεναλ Σαραντί | 1 | 2012 Clausura |
Πολυνίκης ομάδα ανά περίοδο
Ο κάτωθι πίνακας αναφέρει τα συνολικά χρόνια κατά τα οποία οι αναφερόμενες ομάδες κατείχαν τα περισσότερα πρωταθλήματα. Στην τρίτη στήλη αναφέρεται η χρονική περίοδος στην οποία η κάθε ομάδα κατείχε τα πρωτεία. Δεν υπολογίζονται τα έτη που την πρώτη θέση κατείχαν και μοιράζονταν παραπάνω από μία ομάδες.
Κορυφαίοι σκόρερ
Άλλα ρεκόρ
- Κάρλος Μπαρίσιο
(Φέρρο)
Ρεκόρ συνεχόμενων συμμετοχών χωρίς να δεχθεί τέρμα. Κράτησε ανέπαφη την εστία του για 1075 συνεχόμενα λεπτά το 1981.
Δείτε επίσης
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.