Πλείστος ποταμός

Ο Πλείστος (ή Πλειστός) είναι ποταμός της Στερεάς Ελλάδας που διασχίζει την κοιλάδα κάτω από τον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών. Λόγω της σημασίας της περιοχής κατά την αρχαιότητα γίνεται αναφορά στον ποταμό από αρκετούς αρχαίους συγγραφείς, ενώ λεπτομερέστερη περιγραφή του δίνεται από τον Στράβωνα και τον Παυσανία.^[1][2][3] Ο ποταμός πηγάζει ανάμεσα στα όρη Παρνασσός και Κίρφη και ρέει δυτικά σχηματίζοντας μία χαράδρα που αποτελεί όριο των δύο βουνών.^[2] Στην συνέχεια διερρέει την κατάφυτη από ελαιώνες κοιλάδα που βρίσκεται κάτω από τους Δελφούς, διασχίζει ένα μικρό τμήμα τα πεδιάδας της Άμφισσας και εκβάλλει στον Κορινθιακό κόλπο κοντά στην Κίρρα. Στη διαδρομή του τροφοδοτείται και από την περίφημη πηγή Κασταλία που βρίσκεται στον χώρο που υπήρξε το μαντείο των Δελφών.^[3]

Πλείστος
Πηγές	Παρνασσός
Εκβολές	Κορινθιακός
Ελλάδα	Ελλάδα
wikidata (π • σ • ε )

Ο ποταμός διατηρεί νερό κυρίως τους χειμερινούς μήνες ενώ τους καλοκαιρινούς παραμένει στεγνός. Το όνομά του στο πρόσφατο παρελθόν ήταν ξεροπόταμος αλλά πλέον επαναχρησιμοποιείται το όνομα με το οποίο αναφερόταν στην αρχαιότητα.

Κατά μήκος του Πλείστου υπάρχει σηματοδοτημένο μονοπάτι που ξεκινάει από τον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών.

Ιστορικές πληροφορίες

Σύμφωνα με τον Παυσανία ^[4], ο ποταμός Πλείστος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην έκβαση του Πρώτου Ιερού Πολέμου. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του πολέμου η Κίρρα πολιορκούνταν από θαλάσσης από τον στόλο της Σικυώνας υπό τον τύραννο Κλεισθένη και από ξηράς από τους Θεσσαλούς και τους Αθηναίους. Τότε σημαντικό ρόλο στη νίκη έπαιξε ο Σόλων, ο οποίος “επινόησε και το εξής τέχνασμα: το νερό του Πλείστου, που κατευθυνόταν με κανάλι στην πόλη, το έστρεψε προς άλλη κατεύθυνση. [...] Τότε ο Σόλων έριξε στον Πλείστο ρίζες ελλεβόρου, και όταν βεβαιώθηκε ότι το νερό έχει δεχτεί αρκετή ποσότητα φαρμάκου, το έστρεψε πάλι στο αρχικό του κανάλι. Οι Κιρραίοι έπιναν αφρόντιστα το νερό και, εξαιτίας της ακατάπαυστης διάρροιας που τους προκάλεσε, εγκατέλειψαν τη φρούρηση του τείχους”.

Εικόνες

• 
  Η κοιλάδα του Πλείστου σε πίνακα ζωγραφικής
• 
  Η Κασταλία πηγή σε πίνακα

Παραπομπές

1. Perseas Πλείστος ποταμός
2. ἡ Κίρφις ἐκ τοῦ νοτίου μέρους, ὄρος ἀπότομον, νάπην ἀπολιπὸν μεταξύ, δι´ ἧς Πλεῖστος διαρρεῖ ποταμός. ὑποπέπτωκε δὲ τῇ ὁ Κίρφει πόλις ἀρχαία Κίρρα Στράβων, Γεωγραφικά, βιβλιό 9.3 Αρχειοθετήθηκε 2016-03-05 στο Wayback Machine.
3. Παυσανία, Ελλάδος περιήγησις/Φωκικά, Λοκρών Οζόλων ποταμός ἐστιν ὀνομαζόμενος Πλεῖστος: οὗτος ὁ Πλεῖστος ἐπὶ Κίῤῥαν τὸ ἐπίνειον Δελφῶν καὶ τὴν ταύτῃ κάτεισι θάλασσαν. [9] ἐκ δὲ τοῦ γυμνασίου τὴν ἐς τὸ ἱερὸν ἀνιόντι ἔστιν ἐν δεξιᾷ τῆς ὁδοῦ τὸ ὕδωρ τῆς Κασταλίας,
4. Παυσανίας, Φωκικά, 37.7