Πλάτανος Ρεθύμνου

Ο Πλάτανος είναι χωριό και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας του Δήμου Αμαρίου, στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Ιστορικά, ανήκει στα χωριά της Αμπαδιάς.^[1] Βρίσκεται σε υψόμετρο 580 μέτρων^[2], στις νότιες πλαγιές του Ψηλορείτη. Απέχει 58 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο.Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ο Πλάτανος έχει 501 κατοίκους^[3] και είναι το δεύτερο πολυπληθέστερο χωριό του δήμου.

Πλάτανος
Γενική άποψη
Πλάτανος Πλάτανος
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κρήτης
Περιφερειακή Ενότητα	Ρεθύμνης
Δήμος	Αμαρίου
Δημοτική Ενότητα	Κουρητών
Γεωγραφία
Νομός	Ρεθύμνης
Υψόμετρο	580
Πληθυσμός
Μόνιμος	384
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας	740 59
Τηλ. κωδικός	28330
δεδομένα

Ιστορικά στοιχεία

Σύμφωνα με την παράδοση, το όνομα οφείλεται σε ένα πλάτανο στις ρίζες του οποίου βρέθηκαν ερείπια της εκκλησίας της Υπαπαντής. Το 1690, ο Σύριος γενίτσαρος έκοψε τον πλάτανο και προσπάθησε να κτίσει ανεπιτυχώς μιναρέ για το τζαμί. Ο μιναρές γκρεμιζόταν και έτσι τον έχτισε σε άλλο σημείο. Σε εκείνη τη θέση χτίστηκε το 1964 ο τρίκλιτος ναός της Υπαπαντής, του Ευαγγελισμού και της Γέννησης του Χριστού. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, το χωριό πήρε το όνομά του από πλάτανο ο οποίος βρισκόταν κοντά στη βρύση του χωριού.^[4]

Η περιοχή κατοικείται από τους βυζαντινούς χρόνους και στους συνοικισμούς Κάρταλος και Μετόχια υπήρχαν προπύργια με μόνιμη φρουρά τα οποία επιτηρούσαν τα παράλια για επιθέσεις πειρατών.^[4] Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Platano στην επαρχία Αμαρίου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως Platano με 392 κατοίκους και 1.236 οφειλόμενες αγγαρείες. Ο Βασιλικάτα το αναφέρει το 1630 ως Platano. Επί τουρκοκρατίας, μέρος του πληθυσμού εξισλαμίστηκε. Σύμφωνα με την αιγυπτιακή απογραφή του 1834, στο χωριό κατοικούσαν 15 χριστιανικές και 20 μουσουλμανικές οικογένεια. Το 1881 είχε 220 κατοίκους (122 Χριστιανούς και 98 Τούρκους) και ανήκε στο δήμο Αποδουλού.^[1] Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:

Απογραφή	1900	1920	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός[1]	208	345	376	474	547	532	530	520	503	504	501

Προσωπικότητες

Στο χωριό γεννήθηκε την άνοιξη του 1859, η Καλλιρρόη Παρέν, του γένους Σιγανού.^[1]

Μεταφορές

Το χωριό διασχίζει η Επαρχιακή Οδός 13, γνωστή και ως Αμαριώτικος Δρόμος, που το ενώνει με το Ρέθυμνο (Περιβόλια, Πρασιές) και το υπόλοιπο Αμάρι (Απόστολοι, Γεωργική Σχολή, Βιζάρι, Φουρφουράς, Κουρούτες, Νίθαυρις, Αποδούλου, Βαθιακό, Πλάτανος, Άρδακτος, Λοχριά).^[5] Η αναβάθμιση του δρόμου αυτού είναι υπό μελέτη.^[6]

Δείτε επίσης

Κοινότητα Πλατάνου

Σημείωση

Στην Κρήτη και τον Δήμο Κισσάμου της Π.Ε. Χανίων υπάρχει ο συνώνυμος οικισμός Πλάτανος.

Παραπομπές

1. Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 641.
2. «Destination PLATANOS (Village) KOURITES - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2022.
3. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10884 (σελ. 410 του pdf)
4. Λευτέρης Κρυοβρυσανάκης (27 Ιουλίου 2013). «Ο Μακρύς Πλάτανος Αμαρίου». rethnea.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2017.
5. Απόφαση ΔΜΕΟ/Ε/Ο/266/1995: Ανακατάταξη Επαρχιακού Δικτύου των Νομών της Χώρας
6. «Αμαριώτικος δρόμος: Επανεκκίνηση για το φιλόδοξο έργο». Rethemnos News. 7 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2021.