Περσικό ημερολόγιο

To περσικό ή ιρανικό ημερολόγιο είναι αστρονομικό ηλιακό ημερολόγιο κι ένα από τα παλαιότερα συστήματα χρονολόγησης. Στο Ιράν και στο Αφγανιστάν επί του παρόντος έχει υιοθετηθεί ως το επίσημο κρατικό ημερολόγιο. Το έτος ξεκινάει την Εαρινή Ισημερία και το ημερολόγιο καθορίζεται από το αστρονομικό παρατηρητήριο στην Τεχεράνη.

Ιστορία του περσικού ημερολογίου

Σύμφωνα με κάποιες θεωρίες, πιστεύεται ότι το ημερολόγιο Jalali (περσ. گاهشماری جلالی), πρόδρομος του Περσικού Ημερολογίου, εισήχθη από τον Σελτζούκο Σουλτάνο Τζαλάλ αλ-Ντιν Μαλίκ Σαχ Α' στις 15 Μαρτίου 1079, βάσει προτροπών ενός συμβουλίου αστρονόμων από το αυτοκρατορικό παρατηρητήριο της τότε πρωτεύουσας Ισφαχάν, μεταξύ των οποίων βρισκόταν και ο Ομάρ Καγιάμ^[1]. Το συγκεκριμένο ημερολόγιο χρησιμοποιούνταν για οκτώ αιώνες.

Το επίσημο Περσικό ημερολόγιο μεταβλήθηκε τελευταία φορά το 1925, με βάση ένα νόμο που διόρθωνε τη διάρκεια των πρώτων 11 μηνών του χρόνου, αφήνοντας έτσι μόνο τον τελευταίο μήνα να εκτείνεται ανάμεσα σε 29 ή 30 ημέρες, ανάλογα αν το έτος ήταν δίσεκτο ή όχι.

Περσικό και Γρηγοριανό Ημερολόγιο

Το Περσικό έτος ξεκινά συνήθως στις 21 Μαρτίου του Γρηγοριανού Ημερολογίου. Αν κάποιος θέλει να βρει το αντίστοιχο περσικό έτος έχοντας ως δεδομένο ένα έτος του Γρηγοριανού Ημερολογίου, αφαιρεί 621 χρόνια.

Μια ενδεικτική αντιστοιχία παρουσιάζεται παρακάτω:

Γρηγοριανό έτος	Περσικό έτος
2007-2008	1386
2008-2009	1387
2009-2010	1388

Το Ιράν υιοθέτησε ξανά τη Θερινή ώρα το 2008.

Μήνες και ημέρες της εβδομάδας

Μήνες

Την πρώτη ημέρα του χρόνου πραγματοποιείται και η μεγαλύτερη γιορτή του έτους, το Νορούζ, στο Ιράν, στο Αφγανιστάν και στις γύρω περιοχές. Οι μήνες του χρόνου παρουσιάζονται παρακάτω:

Σειρά	Ημέρες
		Μεταγραφή σε λατινικούς χαρακτήρες	Περσική γλώσσα
1	31	Farvardīn	فروردین
2	31	Ordībehesht	اردیبهشت
3	31	Xordåd	خرداد
4	31	Tīr	تیر
5	31	Mordåd / Amordåd	مرداد / امرداد
6	31	Shahrīvar	شهریور
7	30	Mehr	مهر
8	30	Åbån	آبان
9	30	Åzar	آذر
10	30	Dey	دی
11	30	Bahman	بهمن
12	29/30	Espand / Esfand	اسپند / اسفند

Ημέρες της εβδομάδας

Στο Περσικό ημερολόγιο, η εβδομάδα ξεκινάει το Σάββατο και τελειώνει την Παρασκευή. Οι ονομασίες των ημερών έχουν ως εξής:

Περσικά	Ελληνικά
شنبه Shanbéh	Σάββατο
یکشنبه Yekshanbéh	Κυριακή
دوشنبه Doshanbéh	Δευτέρα
سه شنبه Seshanbéh	Τρίτη
چهارشنبه Chahârshanbéh	Τετάρτη
پنجشنبه Panjshanbéh	Πέμπτη
آدینه Âdinéh ή جمعه Jom'éh	Παρασκευή