Παστιάς Γιατσόπουλος

Ο Παστιάς Γιατσόπουλος (1897-1979) ήταν ηγετικό στέλεχος του ΣΕΚΕ, Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ την περίοδο 1926-1927 και μετέπειτα ένας από τους σημαίνοντες στην Ελλάδα τροτσκιστές ηγέτες.

Παστιάς Γιατσόπουλος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1897 Αγχίαλος
Θάνατος	1979 Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησης	Οθωμανική Αυτοκρατορία Ελλάδα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας
δεδομένα

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Γιατσόπουλος γεννήθηκε στην Αγχίαλο της Ανατολικής Ρωμυλίας το 1897. Αργότερα, η οικογένειά του μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη, όπου σπούδασε στην Εμπορική Σχολή της Χάλκης. Το 1919 μετακινήθηκε στην Αθήνα, όπου εργάστηκε ως υπάλληλος τραπέζης και λογιστής. Την περίοδο αυτή εντάχθηκε στο ΣΕΚΕ και συνδέθηκε με τις οργανώσεις Δράμας και Θεσσαλονίκης, για να επανέλθει αργότερα στην Αθήνα.

Ο Γιατσόπουλος θα εκπροσωπήσει το ΣΕΚΕ στο 3ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς στη Μόσχα τον Ιούνιο του 1921 μαζί με τους Νίκο Δημητράτο και Γιώργο Γεωργιάδη. Στη συνέχεια εντάχθηκε στην ηγεσία του ΣΕΚΕ και αργότερα του ΚΚΕ.

Την περίοδο της Δικτατορίας του Πάγκαλου (1925-1926) εξορίστηκε μαζί με άλλα στελέχη του ΚΚΕ.

Στην ηγεσία του ΚΚΕ

Με την επιστροφή του από την εξορία το Σεπτέμβριο του 1926 εκλέχθηκε Γενικός Γραμματέας του κόμματος στη θέση του Ελευθέριου Σταυρίδη, αφού προηγουμένως ο Παντελής Πουλιόπουλος δεν είχε αποδεχθεί την εκλογή του στη γραμματεία. Επηρεασμένος από τις ζυμώσεις στο παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα, ο Γιατσόπουλος συντάχθηκε με τον Παντελή Πουλιόπουλο και το Γιώργη Νίκολη, συγκροτώντας την ομάδα που επηρεαζόταν έντονα από τη σκέψη του Λέοντος Τρότσκι. Η τροτσκιστική τάση ζητούσε από την Κεντρική Επιτροπή ολοκληρωμένη ενημέρωση για τις ζυμώσεις στο ΚΚΣΕ, ενώ υποστήριζε πως το ΚΚΕ διαθέτει χαμηλή μαρξιστική ιδεολογικοπολιτική συγκρότηση και πως έχει κακή ποιοτική σύνθεση, με πολλά λούμπεν στοιχεία στο εσωτερικό του.

Διαγραφή και τροτσκιστική πορεία

Στο 3ο Τακτικό Συνέδριο του ΚΚΕ το Μάρτη του 1927 ο Γιατσόπουλος απομακρύνθηκε από τη θέση του Γραμματέα της ΚΕ και διαγράφηκε αργότερα, το Σεπτέμβριο του 1927, με ολόκληρη την τροτσκιστική κίνηση, ως λικβινταριστής. Αμέσως μετά τη διαγραφή τους, οι τροτσκιστές συγκρότησαν την αντιπολιτευτική στο ΚΚΕ Οργάνωση Σπάρτακος. Με το Σπάρτακο συντάχθηκαν και οι Κεντριστές Σεραφείμ Μάξιμος, Τάσος Χαϊνόγλου, Κώστας Σκλάβος, οι οποίοι είχαν επίσης μόλις διαγραφεί. Ο Παστιάς Γιατσόπουλος έπαιξε τότε σημαντικό ρόλο στη συγκρότηση της Ενωμένης Αντιπολίτευσης στην Ελλάδα.

Όμως το 1929 ο Γιατσόπουλος θα μείνει ανάπηρος όταν θα καταρρεύσει το καφενείο Πανελλήνιον στα Χαυτεία, ενώ στο ίδιο δυστύχημα θα σκοτωθεί ο Νίκολης. Το γεγονός της αναπηρίας του θα τον αναγκάσει να αποστασιοποιηθεί από την ενεργό δράση, ωστόσο το 1947 το καθεστώς θα τον στείλει στην εξορία. Στο υπόλοιπο της ζωής του ασχολήθηκε κυρίως με μεταφράσεις μαρξιστικών βιβλίων.

Ο Παστιάς Γιατσόπουλος πέθανε στην Αθήνα το 1979.

Πηγές

• Άγγελος Ελεφάντης: Η επαγγελία της αδύνατης Επανάστασης:ΚΚΕ και αστισμός στο Μεσοπόλεμο, Εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα 1976
• Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α' Τόμος 1918-1949, Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
• Αλέξανδρος Δάγκας:Ο χαφιές, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα
• Δημήτρης Κατσορίδας, Δημήτρης Λιβιεράτος, Κώστας Παλούκης:Ο ελληνικός τροτσκισμός, ένα χρονικό 1923-1946, Εκδόσεις Φιλίστωρ
• Οι εφημερίδες των στρατιωτών του Μικρασιατικού Μετώπου 1921-22