Το Πανεπιστήμιο Γέιλ (αγγλικά: Yale University) είναι αμερικανικό ιδιωτικό πανεπιστήμιο που βρίσκεται στο Νιου Χέιβεν του Κονέκτικατ στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ιδρύθηκε το 1701 στην αποικία του Κονέκτικατ και είναι το τρίτο παλαιότερο ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Eίναι ένα από τα 8 πανεπιστήμια της περίφημης Ivy League (τα άλλα 7 είναι: Χάρβαρντ, Πρίνστον, Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας, Κολούμπια, Ντάρτμουθ, Μπράουν και Κορνέλ).
| Yale University | |
 | |
| Ρητό | Lux Et Veritas (Φως και αλήθεια) |
|---|---|
| Τύπος | Ιδιωτικό |
| Ίδρυση | 1701 |
| Πρύτανης | Peter Salovey |
| Ακαδημαϊκό προσωπικό | 3.619 |
| Φοιτητές | 11.593 |
| Προπτυχιακοί | 5.275 |
| Μεταπτυχιακοί | 6.318 |
| Τοποθεσία | Νιου Χέιβεν, Κονέκτικατ, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Πανεπιστημιούπολη | Αστική |
| Ιστότοπος | www.yale.edu |
 | |
Ιδρυθέν ως Κολλεγιακό Σχολείο, το ίδρυμα έχει τις ρίζες του στους κληρικούς του 17ου αιώνα, οι οποίοι προσπάθησαν να καθιερώσουν ένα κολλέγιο που να εκπαιδεύει κληρικούς και πολιτικούς ηγέτες για την αποικία. Το 1718, το κολλέγιο μετονομάστηκε σε Κολλέγιο Γέιλ ως φόρος τιμής στον Έλιχου Γέιλ, διοικητή της Βρετανικής Αποικίας των Ανατολικών Ινδιών. Το 1861, η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών και Επιστημών έγινε το πρώτο τμήμα που απένειμε διδακτορικό δίπλωμα (Ph.D.).[1] Το Γέιλ έγινε ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Αμερικανικών Πανεπιστημίων το 1900. Το Κολλέγιο Γέιλ μεταμορφώθηκε στις αρχές του 1930, μέσω της δημιουργίας φοιτητικών εστιών: τώρα υπάρχουν δώδεκα εστίες και σχεδιάζεται να χτιστούν άλλες δύο. Το Γέιλ απασχολεί πάνω από 1.100 καθηγητές διδασκαλίας και συμβούλους, περίπου 5.300 προπτυχιακούς φοιτητές, 6.100 μεταπτυχιακούς φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες. Σχεδόν όλοι οι μόνιμοι καθηγητές διδάσκουν προπτυχιακά μαθήματα, περισσότερα από 2.000 τα οποία προσφέρονται κάθε χρόνο.[2]
Τα περιουσιακά στοιχεία του Γέιλ περιλαμβάνουν ένα κονδύλιο αξίας 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ το 2011[3], έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη από οποιοδήποτε ακαδημαϊκό ίδρυμα στον κόσμο. Οι βιβλιοθήκες του Γέιλ περιέχουν 12,5 εκατομμύρια τόμους σε περισσότερες από δύο ντουζίνες βιβλιοθήκες.[4] 49 Νομπελίστες έχουν συνδεθεί με το Πανεπιστήμιο ως φοιτητές, καθηγητές και προσωπικό. Στο Γέιλ συγκαταλέγονται πολλοί αξιοσημείωτοι απόφοιτοι, μεταξύ των οποίων πέντε Πρόεδροι των ΗΠΑ, 19 Αμερικανοί Ανώτατοι Δικαστές και αρκετοί αρχηγοί ξένων κρατών. Η νομική σχολή του Γέιλ είναι αξιοσέβαστη και η πιο επιλεγόμενη νομική σχολή στις ΗΠΑ.[5]
Οι Yalies αγωνίζονται ενδοκολεγιακώς ως Μπουλντόγκ Γέιλ στο πρωτάθλημα NCAA Division I Ivy.
Ιστορία
Προέλευση
Τα ίχνη του Γέιλ ξεκινούν στη Μια Πράξη για την Ελευθερία για την ανέγερση ενός Κολεγιακού Σχολείου, περνώντας από το Γενικό Δικαστήριο της αποικίας του Κονέκτικατ στις 9 Οκτωβρίου 1701, σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουν ένα ίδρυμα για την κατάρτιση των υπουργών και να θέσουν ηγεσία για το Κονέκτικατ. Λίγο αργότερα, μια ομάδα δέκα ανεξάρτητων υπουργών: Σάμουελ Άντριου, Τόμας Μπάκιγχαμ, Ισραήλ Τσόνσι, Σάμουελ Μάδερ, Τζέιμς Νόις, Τζέιμς Πέρποντ, Έιμπραχαμ Πίρσον, Νόντια Ράσελ, Τζόσεφ Γουέλ και Τίμοθι Γούντμπριτζ, όλοι απόφοιτοι του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, συναντήθηκαν στη μελέτη του Αιδεσιμότατου Ρίβερεντ Σάμουελ Ράσελ στο Μπράφορντ, Κονέκτικατ, για να συγκεντρώσουν τα βιβλία τους και να σχηματίσουν την πρώτη βιβλιοθήκη του σχολείου. Η ομάδα με επικεφαλής τον Τζέιμς Πέρποντ είναι πλέον γνωστή ως Οι Ιδρυτές.[6]
Αρχικά ονομαζόταν Κολλεγιακό Σχολείο, το ίδρυμα άνοιξε στο σπίτι του πρώτου πρύτανή του, Έιμπραχαμ Πίρσον στο Κίλινγουορθ (σήμερα Κλίντον). Το σχολείο μετακινήθηκε στο Σέιμπρουκ και στη συνέχεια στο Γουέδερσφιλντ. Το 1718 το κολλέγιο μετακινήθηκε στο Νιου Χέβεν του Κονέκτικατ.
Εν τω μεταξύ, ένα ρήγμα σχηματίστηκε στο Χάρβαρντ μεταξύ του έκτου προέδρου Ινκρίζ Μάδερ και του υπόλοιπου κλήρου του Χάρβαρντ, τους οποίους ο Μάδερ θεώρησε ως όλο και πιο φιλελεύθερους, εκκλησιαστικά χαλαρούς και υπερβολικά εκτεταμένους στο πολίτευμα της Εκκλησίας. Η διαμάχη προκάλεσε τους Μάδερ να υπερασπιστούν την επιτυχία του Κολεγιακού Σχολείου, με την ελπίδα ότι θα διατηρηθεί η Πουριτανική θρησκευτική ορθοδοξία με ένα τρόπο που το Χάρβαρντ δεν είχε.[7]
Το 1718, κατ' εντολή είτε του Πρύτανη Σάμουελ Άντριου ή του Κυβερνήτη της αποικίας Γκόβερνορ Γκάρντον, ο Κότον Μάδερ επικοινώνησε με έναν επιτυχημένο επιχειρηματία στην Ουαλία που ονομαζόταν Έλιχου Γέιλ, για να του ζητήσει οικονομική βοήθεια για την κατασκευή ενός νέου κτιρίου στο κολλέγιο. Mέσα από την πίεση του Τζέρεμι Ντάμμερ, ο Γέιλ ο οποίος είχε κάνει μια περιουσία μέσω του εμπορίου ενώ ζούσε στην Ινδία ως εκπρόσωπος της εταιρείας Ανατολικών Ινδιών, δώρισε εννέα μπάλες χρυσού, που πουλήθηκαν για περισσότερο από 560 λίρες, ένα σημαντικό ποσό εκείνη την εποχή. Ο Γέιλ επίσης δώρισε 417 βιβλία και ένα πορτραίτο του Βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας Γεωργίου Α΄. Ο Κότον Μάδερ πρότεινε να μετονομαστεί το κολέγιο σε Γέιλ έτσι ώστε να τιμήσουν τον πρώτο ευεργέτη τους και να αυξήσουν τις πιθανότητες ότι θα δώσει στο κολλέγιο μια άλλη μεγάλη δωρεά ή κληροδότημα. Ο Έλιχου Γέιλ ήταν μακριά στην Ινδία όταν τα νέα της αλλαγής του ονόματος του σχολείου έφτασαν στο σπίτι του Ρέξαμ, Ουαλία, ένα ταξίδι από το οποίο ποτέ δεν επέστρεψε. Ενώ τελικά άφησε την τύχη του στο Κολλεγιακό Σχολείο μέσω της Μεγαλειότητας του στην πολιτεία του Κονέκτικατ, το σύνταγμα δεν ήταν ποτέ σε θέση με επιτυχία να διεκδικήσει αυτό.
Πρόγραμμα σπουδών
Το Γέιλ εμπνεύστηκε από τα μεγάλα πνευματικά κινήματα της εποχής -την μεγάλη Αφύπνιση και τον Διαφωτισμό -χάρη στα θρησκευτικά και επιστημονικά ενδιαφέροντα των προέδρων Τόμας Κλαπ και Έζρα Στάιλς. Και οι δύο είχαν συμβάλει στην ανάπτυξη του επιστημονικού προγράμματος σπουδών στο Γέιλ, ενώ αντιμετώπιζαν πολέμους, βίαιους φοιτητές, γκραφίτι, ασχετοσύνη των προγραμμάτων σπουδών, απελπιστική ανάγκη για δωρεά και μάχες με το νομοθετικό σώμα του Κονέκτικατ.[8]
Σοβαροί Αμερικανοί φοιτητές της θεολογίας και της θεότητας, ιδιαίτερα στην Nέα Αγγλία θεώρησαν τα Εβραϊκά ως κλασσική γλώσσα, μαζί με τα Ελληνικά και τα Λατινικά και απαραίτητα για την μελέτη της Παλαιάς Διαθήκης από το πρωτότυπο κείμενο. Ο Αιδεσιμότατος Έζρα Στάιλς, πρόεδρος του Κολεγίου από το 1778 ως το 1795, έφερε μαζί του το ενδιαφέρον για την Εβραϊκή γλώσσα ως όχημα για την μελέτη αρχαίων Βιβλικών κειμένων στο πρωτότυπο κείμενο (όπως είναι κοινό σε άλλα σχολεία), απαιτώντας από όλους τους πρωτοετείς φοιτητές μελετήσουν Εβραϊκά ( σε αντίθεση με το Χάρβαρντ, όπου μόνο οι δευτεροετείς φοιτητές όφειλαν να μελετούν Εβραϊκά) και είναι υπεύθυνο για την φράση στα Εβραϊκά אורים ותמים (Ουρίμ και Θουμμίμ -Φως και Αλήθεια) στην σφραγίδα του Γέιλ. Η μεγαλύτερη πρόκληση του Στάιλς εμφανίστηκε τον Ιούλιο του 1779 όταν Βρετανικές εχθρικές δυνάμεις κατέλαβαν το Νιου Χέβεν και απείλησαν να ισοπεδώσουν το Κολλέγιο. Ευτυχώς, ο απόφοιτος του Γέιλ Έντμαντ Φάνινγκ, γραμματέας στο Βρετανικό Γενικό στην εντολή της κατοχής, μεσολάβησε και το Κολλέγιο σώθηκε. Αργότερα δόθηκε στον Φάνινγκ τιμητικός βαθμός LLD, το 1803 για τις προσπάθειές του.[9]
To πρόγραμμα σπουδών Σκηνοθεσίας ιδρύθηκε για 125 πρωτοετείς φοιτητές σαν ένα διεπιστημονικό μάθημα περιλαμβάνει μεγάλα έργα της Δυτικής σκέψης.
Επίσης το πανεπιστήμιο είναι διάσημο για τις συλλογές τις οποίες έχει στην ιδιοκτησία του. Χαρακτηριστικό είναι ότι μόνο το κεντρικό κτίριο της βιβλιοθήκης έχει 4 εκατομμύρια τόμους. Επίσης αξιόλογη είναι και η συλλογή έργων τέχνης του πανεπιστημίου, το οποίο περιέχει κυρίως έργα μοντέρνας τέχνης. Το μουσείο Γέιλ για τη βρετανική τέχνη, το οποίο στεγάζεται σε κτήριο του γνωστού αρχιτέκτονα Λούις Καν, φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή βρετανικής τέχνης εκτός συνόρων της Μεγάλης Βρετανίας.
19ος αιώνας
Η αναφορά του Yale του 1828 ήταν μια δογματική υπεράσπιση του λατινικού και ελληνικού προγράμματος σπουδών εναντίον κριτικών που ήθελαν περισσότερα μαθήματα σε σύγχρονες γλώσσες, μαθηματικά και επιστήμη. Σε αντίθεση με την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ευρώπη, δεν υπήρχε εθνικό πρόγραμμα σπουδών για κολέγια και πανεπιστήμια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όσον αφορά τους φοιτητές και την οικονομική υποστήριξη, οι ηγέτες των κολεγίων προσπάθησαν να διατηρήσουν τις απαιτήσεις τους για καινοτόμες ενέργειες. Ταυτόχρονα, συνειδητοποίησαν ότι ένα σημαντικό μέρος των μαθητών τους και των υποψήφιων φοιτητών απαιτούσαν ένα κλασικό υπόβαθρο. Η αναφορά του Yale σήμαινε ότι οι κλασικές σπουδές δεν θα εγκαταλειφθούν. Όλα τα πανεπιστημιακά ιδρύματα πειραματίστηκαν με αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών, με αποτέλεσμα να κάνουν συχνά πισωγυρίσματα. Στο περιβάλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, η εξισορρόπηση της αλλαγής με την παράδοση ήταν μια κοινή πρόκληση, διότι κανείς δεν μπορούσε να είναι εντελώς μοντέρνος ή εντελώς κλασικός.[10][11] Μια ομάδα καθηγητών στο Yale και υπουργών διατύπωσαν μια συντηρητική απάντηση στις αλλαγές που επέφερε ο βικτοριανός πολιτισμός. Επικεντρώθηκαν στην ανάπτυξη ενός ολόκληρου ανθρώπου με θρησκευτικές αξίες αρκετά ισχυρές για να αντισταθούν στους πειρασμούς από μέσα, αλλά αρκετά ευέλικτοι για να προσαρμοστούν στους «ισμούς» (επαγγελματισμός, υλισμός, ατομικισμός και καταναλωτισμός) που τον δελεάζουν από έξω.[12]
Ανάμεσα στους αποφοίτους του πανεπιστημίου συγκαταλέγονται ισχυρές προσωπικότητες όπως οι Τζωρτζ Μπους τζούνιορ, Τζωρτζ Μπους ο πρεσβύτερος, Μπιλ Κλίντον κ.α.
Αθλήματα και διαμάχες
Ο στρατιώτης του Επαναστατικού Πολέμου Nathan Hale (Yale 1773) ήταν το πρότυπο των ιδανικών της σχολής Yale στις αρχές του 19ου αιώνα: ένας αρρενωπός αλλά αριστοκρατικός μελετητής, εξίσου καλός στη μελέτη και τον αθλητισμό, και ένας πατριώτης που "μετανιώνει" για το ότι είχε "μονάχα μια ζωή να χάσει για τη χώρα του". Ο δυτικός ζωγράφος Frederic Remington (Yale 1900) ήταν καλλιτέχνης του οποίου οι ήρωες δοξάζονταν στη μάχη και των οποίων οι δυνάμεις δοκιμάζονταν στην Άγρια Δύση. Ο φανταστικός άντρας του Γέιλ του 20ου αιώνα, ο Frank Merriwell, ενσαρκώνει το ίδιο ηρωικό ιδανικό χωρίς φυλετικές προκαταλήψεις, και ο φανταστικός διάδοχός του Frank Stover στο μυθιστόρημα Stover at Yale (1911) αμφισβήτησε την επιχειρηματική νοοτροπία που είχε επικρατήσει στο σχολείο. Όλο και περισσότερο οι μαθητές στράφηκαν σε αθλητικά αστέρια ως ήρωες τους, ειδικά αφού η νίκη στο μεγάλο παιχνίδι έγινε στόχος του φοιτητικού σώματος, των αποφοίτων και της ίδιας της ομάδας.[13]
Επέκταση
Ξεκινώντας με την προσθήκη της Ιατρικής Σχολής του Γέιλ το 1810, το κολέγιο επεκτάθηκε σταδιακά από τότε, ιδρύοντας τη Σχολή Θεολογίας του Γέιλ το 1822, τη Νομική Σχολή του Γέιλ το 1822, τη Σχολή Τεχνών και Επιστημών του Γέιλ για αποφοίτους το 1847, τη πλέον μη λειτουργική Επιστημονική Σχολή του Σέφιλντ το 1847,[14] και η Σχολή Καλών Τεχνών του Γέιλ το 1869. Το 1887, υπό την προεδρία του Timothy Dwight V, το Γέιλ College μετονομάστηκε σε Πανεπιστήμιο Γέιλ και το προηγούμενο όνομα στη συνέχεια εφαρμόστηκε μόνο στο προπτυχιακό κολέγιο. Το πανεπιστήμιο θα συνέχιζε να επεκτείνεται σε μεγάλο βαθμό στον 20ο και 21ο αιώνα, προσθέτοντας τη Σχολή Μουσικής Γέιλ το 1894, τη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Γέιλ το 1976, και το Jackson School of Global Affairs που σχεδιάζεται να ανοίξει το 2022.[15] Η Επιστημονική Σχολή του Σέφιλντ θα αναδιοργανώσει επίσης τη σχέση της με το πανεπιστήμιο για να διδάξει μόνο προπτυχιακά μαθήματα.
Η επέκταση προκάλεσε διαμάχη σχετικά με τους νέους ρόλους του Γέιλ. Ο Noah Porter, ένας ηθικός φιλόσοφος, ήταν πρόεδρος από το 1871 έως το 1886. Σε μια εποχή τεράστιας επέκτασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ο Porter αντιστάθηκε στην άνοδο του νέου ερευνητικού πανεπιστημίου, ισχυριζόμενος ότι μια πρόθυμη αγκαλιά των ιδανικών της θα καταστρέψει την προπτυχιακή εκπαίδευση. Πολλοί από τους σύγχρονους του Porter επέκριναν τη διοίκησή του και οι ιστορικοί από τότε έχουν υποτιμήσει την ηγεσία του. Ο ιστορικός George Levesque υποστηρίζει ότι ο Porter δεν ήταν ένας απλός αντιδραστικός, αφοσιωμένος άκριτα στην παράδοση, αλλά ένας βασικός και επιλεκτικός συντηρητικός.[16]
Δείτε επίσης
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
