Ολυμπιακό Κολυμβητήριο Ζαππείου

Το Ολυμπιακό Κολυμβητήριο Ζαππείου είναι το πρώτο ανοιχτό κολυμβητήριο που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα. Εγκαινιάστηκε στις 8 Ιουλίου 1940 στις αθλητικές εγκαταστάσεις του Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου και του Όμιλου Αντισφαίρισης Αθηνών και υπήρξε από το 1940 έως το 1976 το επίκεντρο του εγχώριου υγρού στίβου (πανελλήνιο πρωτάθλημα κολύμβησης, πανελλήνιου πρωταθλήματος πόλο, πανελλήνιο πρωτάθλημα καταδύσεων) που αποτελούσε κορυφαίο καλοκαιρινό αθλητικό γεγονός με πλήθος κόσμου.^[1]

Ολυμπιακό Κολυμβητήριο Ζαππείου
Είδος	πισίνα και αθλητικός χώρος
Γεωγραφικές συντεταγμένες	37°58′6″N 23°44′8″E
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Αθηναίων
Τοποθεσία	Αθήνα
Χώρα	Ελλάδα
Έναρξη κατασκευής	1940
Ολοκλήρωση	8  Ιουλίου 1940
δεδομένα (π)

Ιστορία

Το πρώτο εγχείρημα δημιουργίας πισίνας κοντά στους Στύλους του Ολύμπιου Διός έγινε το 1882 από τον Αντώνιο Δαμασκηνό, αλλά στέφθηκε με αποτυχία.

Τον Ιανουάριο του 1932, η Ελληνική Κολυμβητική Ομοσπονδία Φιλάθλων έθεσε το αίτημα δημιουργίας κολυμβητηρίου, ώστε «να καταστεί εφικτή η εκ παραλλήλου προς τους λοιπούς κλάδους του Αθλητισμού ανάπτυξι».

Λίγα χρόνια αργότερα, το 1938, η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων, με τον, τότε, πρόεδρο Ιωάννη Δροσόπουλο, προχώρησε στην κατασκευή κολυμβητήριου. Έτσι, στις 8 Ιουλίου 1940, εγκαινιάστηκε στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου και του Ομίλου Αντισφαίρισης Αθηνών το πρώτο κολυμβητήριο της Αθήνας.

Το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα κολύμβησης σε πισίνα βρήκε πρωταθλητή τον Α.Ο.Π. Φαλήρου και πρωταθλητή υδατοσφαίρισης τον Ν.Ο. Πατρών. Μέχρι τότε, όλοι οι αγώνες κολύμβησης γίνονταν στις προκυμαίες των λιμανιών και κυρίως στο Μικρολίμανο και στο Παλαιό Φάληρο. Από τότε και για πολλές δεκαετίες όλοι οι κολυμβητικοί σύλλογοι της Αθήνας και του Πειραιά προπονούνταν στην μοναδική Ολυμπιακή πισίνα της Αθήνας, στο Ζάππειο.^[2]

Τις δεκαετίες του '50 και του '60 τους μήνες Ιούλιο μέχρι Σεπτέμβριο, το Ολυμπιακό Κολυμβητήριο ζούσε μεγάλες στιγμές τις ημέρες που διεξάγονταν το πρωτάθλημα πόλο αλλά και κολύμβησης με πλήθος κόσμου (αμέτρητες φορές άνω των 3.000 θεατών) και πολλούς επίσημους (μέλη της βασιλικής οικογένειας, πρωθυπουργοί, υπουργοί, κοσμικές διασημότητες).

Ιστορικά στοιχεία

Από το 1953 έως το 1958 όλοι οι τελικοί του κυπέλλου Ελλάδος πόλο έλαβαν χώρα στο κολυμβητήριο όπως επίσης και όλοι οι αγώνες του εγχώριου πρωταθλήματος πόλο την περίοδο 1940–1967 και από το 1969 έως το 1976.

Το 1966, στο Ολυμπιακό Κολυμβητήριο Ζαππείου διεξήχθη ο ιστορικός αγώνας μεταξύ Παναθηναϊκού και Α.Ε.Κ., με την πράσινη ομάδα να αποτελείται εξ’ ολοκλήρου από τους αδερφούς Κασιδόκωστα. Το παιχνίδι έληξε 7–2.^[3]

Το 1980 ο Εθνικός ξεκίνησε την προσπάθεια του στο Κύπελλο Πρωταθλητριών Πόλο από το Ζάππειο για να γίνει η πρώτη ομάδα που θα φτάσει στην τελική φάση ενώ το Σεπτέμβριο του 1966 ο Εθνικός έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα που προκρίθηκε στην επόμενη φάση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών αφού μετά τη διοργάνωση ομίλου στο κολυμβητήριο Ζαππείου, πήρε τη πρόκριση μαζί με τη γιουγκοσλάβικη Παρτίζαν.

Πρωταθλήτριες ομάδες κολύμβησης στα πρωταθλήματα που διεξήχθησαν στο Ζάππειο

• 1940: Α.Ο. Παλαιό Φάληρο
• 1945: Α.Ο. Παλαιό Φάληρο
• 1946: Α.Ο. Παλαιό Φάληρο
• 1947: Α.Ο. Παλαιό Φάληρο
• 1948: Α.Ο. Παλαιό Φάληρο
• 1949: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1950: Α.Ο. Παλαιό Φάληρο
• 1951: Α.Ο. Παλαιό Φάληρο
• 1952: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1953: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1954: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1955: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1956: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1957: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1958: Παναθηναϊκός Α.Ο. και Α.Ο. Παλαιό Φάληρο
• 1959: Α.Ο. Παλαιό Φάληρο
• 1960: Ολυμπιακός
• 1961: Ολυμπιακός
• 1962: Ολυμπιακός
• 1963: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1964: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1965: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1966: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1967: Ολυμπιακός
• 1968: Παναθηναϊκός Α.Ο.
• 1969: Ολυμπιακός
• 1970: Ολυμπιακός
• 1971: Ολυμπιακός
• 1972: Ολυμπιακός
• 1973: Ολυμπιακός
• 1974: Ολυμπιακός
• 1975: Ολυμπιακός
• 1976: Ολυμπιακός
• 1977: Ολυμπιακός
• 1978: Ολυμπιακός
• 1979: Ολυμπιακός
• 1980: Ολυμπιακός
• 1981: Ολυμπιακός

Πρωταθλήτριες ομάδες πόλο στα πρωταθλήματα που διεξήχθησαν στο Ζάππειο

• 1940: Ν.Ο. Πατρών
• 1945: Ν.Ο. Πατρών
• 1946: Ν.Ο. Πατρών
• 1947: Ολυμπιακός
• 1948: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1949: Ολυμπιακός
• 1950: Ν.Ο. Πατρών
• 1951: Ολυμπιακός
• 1952: Ολυμπιακός
• 1953: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1954: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1955: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1956: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1957: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1958: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1959: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1960: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1961: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1962: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1963: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1964: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1965: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1966: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1967: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1968: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1969: Ολυμπιακός και Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1970: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1971: Ολυμπιακός
• 1972: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1973: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1974: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1975: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.
• 1976: Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ.^[4]

Παραχώρηση στο Δήμο Αθηναίων

Το 2023 υπογράφηκε μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του προέδρου της Ε.Ο.Ε., Σπύρου Καπράλου και του Δημάρχου Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη με το οποίο παραχωρήθηκε το κολυμβητήριο στο Δήμο Αθηναίων για 25 χρόνια ο οποίος αναλαμβάνει την αναβάθμιση, ανακαίνιση και επαναλειτουργία του ύστερα από 11 χρόνια, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των δημοτών και των αθλητών της πόλης.

Ο Δήμος Αθηναίων και η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή θα προχωρήσουν από κοινού στην πλήρη αποκατάσταση όλων των υποδομών του και συγκεκριμένα της πισίνας, του γυμναστηρίου, των αποδυτηρίων, των γραφείων, του αναψυκτηρίου, των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, αλλά και της κερκίδας κριτών.

Ο δήμος αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση του έργου, το οποίο προβλέπει, μεταξύ άλλων, την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση των χώρων. Παράλληλα, θα έχει την ευθύνη για τη συντήρηση του κολυμβητηρίου και τη διάθεση του αναγκαίου προσωπικού για τη λειτουργία του. Από την πλευρά της η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή θα έχει, μεταξύ άλλων, την εποπτεία του συνόλου των προβλεπόμενων εργασιών, ενώ θα αναλάβει τις διαδικασίες έκδοσης των αντίστοιχων εγκρίσεων.^[5]

Παραπομπές

1. Λεμονίδης, Στέφανος (15 Σεπτεμβρίου 2023). «Ολυμπιακό Κολυμβητήριο Ζαππείου: Αρχικά έφερναν με σωλήνες, θαλασσινό νερό από το Φάληρο». Fosonline.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2024.
2. balaska, eleni (11 Δεκεμβρίου 2020). «Το πρώτο κολυμβητήριο εγκαινιάστηκε στο Ζάππειο το 1940. Παλαιότερα, στη θέση του υπήρχαν τα "Λουτρά του Δαμασκηνού" που γέμιζαν με θαλασσινό νερό από το Φάληρο». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2024.
3. «Το ρεκόρ με τα επτά «πράσινα» αδέρφια!». pao1908.com. 15 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2024.
4. O Κυανόλευκος (2020-07-19), Εθνικός Πειραιώς – Ολυμπιακός για το πρωτάθλημα της Α΄ Εθνικής στο Ολυμπιακό Κολυμβητήριο (6-4)., https://www.youtube.com/watch?v=1EIHR_am0Hk, ανακτήθηκε στις 2024-08-22
5. Newsroom (14 Σεπτεμβρίου 2023). «Αναβιώνει το Ολυμπιακό Κολυμβητήριο στο Ζάππειο». Ypodomes.com. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2024.