Ξυλοκερατιά Κιλκίς

Για οικισμό με το ίδιο όνομα δείτε το λήμμα: Ξυλοκερατιά Μήλου

Ξυλοκερατιά
Ξυλοκερατιά Ξυλοκερατιά
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κεντρική Μακεδονία
Περιφερειακή Ενότητα	Κιλκίς
Δήμος	Κιλκίς
Δημοτική Ενότητα	Πικρολίμνης
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Μακεδονία
Νομός	Κιλκίς
Υψόμετρο	60
Πληθυσμός
Μόνιμος	203
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Γιαντζηλάρ
Ταχ. κώδικας	611 00
Τηλ. κωδικός	23410
δεδομένα

Η Ξυλοκερατιά, επίσημα Ξυλοκερατέα, είναι χωριό του Κιλκίς στην Κεντρική Μακεδονία σε υψόμετρο 60 μέτρα^[1].

Γεωγραφικά - ιστορία στοιχεία

Η Ξυλοκερατιά βρίσκεται δυτικά του ποταμού Γαλλικού και βορειοανατολικά της Πικρολίμνης. Απέχει 22 χλμ. Ν.-ΝΔ. της πόλης του Κιλκίς και 39 χλμ. Β.-ΒΔ.της Θεσσαλονίκης. Το χωριό χαρακτηρίζεται αμιγώς προσφυγικό αφού μετά τους Βαλκανικούς πολέμους και την ανταλλαγή πληθυσμών, η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ) εγκατέστησε 79 οικογένειες προσφύγων (330 άτομα)^[2] με αρκετούς να κατάγονται από την Ανατολική Ρωμυλία .

Αξιοθέατα

Στα νοτιοδυτικά του οικισμού και δίπλα στη λίμνη, στη τοποθεσία "Λόφος Καρδίτσα" έχει βρεθεί προϊστορικός οικισμός με διάσπαρτη κεραμική στην επιφάνειά του^[3] που πιθανολογείται ότι πρόκειται για τα ερείπια της αρχαίας πόλης Κλίται που υπήρχε στην περιοχή^[4][5]. Η βυζαντινή/μεταβυζαντινή εκκλησία Aγίου Aθανασίου από το 1986 έχει χαρακτηριστεί ως κτίσμα που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία γιατί "είναι σημαντικός για την ιστορία της κοινότητας και της περιοχής"^[6]. Νοτιοδυτικά και στις όχθες της λίμνης βρίσκονται τα ιαματικά λασπόλουτρα Πικρολίμνης με κύριο χαρακτηριστικό τους τη μαύρη λάσπη (φυσικός αλατούχος πηλός) που υπάρχει στην κοίτη της. Υπάρχουν ομαδικές πισίνες και ατομικοί χώροι επάλειψης πηλού, ενώ στο υδροθεραπευτήριο λειτουργούν ατομικές μπανιέρες υδροθεραπείας. Στα λουτρά συνδυάζονται μέθοδοι πηλοθεραπείας και υδροθεραπείας^[7].

Έθιμο της Βαρβάρας

Οι Θρακιώτες πρόσφυγες της Ανατολικής Ρωμυλίας αναβιώνουν κάθε χρόνο στο χωριό στις 4 Δεκεμβρίου, που είναι η ημέρα εορτής της Βαρβάρας της Μεγαλομάρτυρος, το έθιμο "Βαρβάρα". Πρόκειται για έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα και αναφέρεται στην πανσπερμία. Οι νοικοκυρές του χωριού από το προηγούμενο βράδυ βράζουν σιτάρι με κανέλα, καρύδια, σύκα και άλλα υλικά μέχρι να γίνει ένας παχύρρευστος χυλός. Ανήμερα της γιορτής βάζουν τον κολυβόζωμο, που ονομάζεται "Βαρβάρα" σε βαθύ πιάτο που πρέπει να τον μοιράσουν τουλάχιστον σε 3 σπίτια και να ευχηθούν για μια καλή σοδειά^[8].

Ονομασία - διοικητικά στοιχεία

Ως οικισμός αναφέρεται το 1919 ως Γιαντζηλάρ, το όνομα που είχε στην τουρκοκρατία, στο ΦΕΚ 48Α-05/03/1919 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Γκιόλ- Όμπαση. Το 1927 μετονομάζεται σε Ξυλοκερατέα^[9]. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, μαζί με την Πικρολίμνη και τα Μπακαίικα αποτελούν την τοπική κοινότητα Ξυλοκερατέας που ανήκει στη δημοτική ενότητα Πικρολίμνης του δήμου Κιλκίς και σύμφωνα με την απογραφή 2011 ως κοινότητα έχει πληθυσμό 412 κατοίκους, ενώ ως οικισμός 273.^[10]

Παραπομπές

1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 130, τομ.25.
2. «Εγκατάσταση προσφύγων - Γραφείο Κιλκίς | lithoksou.net». www.lithoksou.net. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2019.
3. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019.
4. Richard Talbert, έκδοση 2000, Barrington Atlas of the Greek and Roman World, Princeton University Press, σελ. 50 και σημειώσεις καταλόγου που συνοδεύουν
5. (Αγγλικά) Lund University. «Digital Atlas of the Roman Empire». Digital Atlas of the Roman Empire. http://dare.ht.lu.se/places/32124.html.
6. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019.
7. Αγγέλη, Γιούλη (23 Οκτωβρίου 2018). «Βόλτα στα ιαματικά λουτρά της Βόρειας Ελλάδας». dailythess | Ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2019.
8. «Ιστορία του Κιλκίς - Κιλκίς Μουσεία - Ήθη και Έθιμα του Κιλκίς - Αρχαία Κιλκίς - Μοναστήρια Κιλκίς - Κάστρα Κιλκίς». www.golden-greece.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019.
9. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019.
10. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10506 (σελ. 42 του pdf)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Η Αγία Βαρβάρα και το έθιμο της Βαρβάρας στη Θράκη