Ναχιτσεβάν

Η Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχιτσεβάν (αζερικά: Naxçıvan Muxtar Respublikası‎‎, τουρκικά: Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti‎‎, αρμενικά: Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետություն‎‎, ρωσικά: Нахичеванская Автономная Республика‎‎ ) αποτελεί αποσπασμένο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν. Έχει έκταση 5.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα και συνορεύει με την Αρμενία, την Τουρκία και με το Ιράν. Η πρωτεύουσά του είναι η πόλη του Ναχιτσεβάν, η οποία είναι και έδρα κρατικού πανεπιστημίου. Σύμφωνα με εκτίμηση του 2007, το Ναχιτσεβάν έχει πληθυσμό 382.059 κατοίκων,^[1] η πλειοψηφία των οποίων είναι Αζέροι, ενώ υπάρχουν επίσης Κούρδοι και Ρώσοι.

Αυτόνομη δημοκρατία του Ναχτσιβάν Naxçıvan Muxtar Respublikası
Σημαία Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: Azərbaycan marşı
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη	Ναχιτσεβάν
Επίσημες γλώσσες	Αζερικά
Πολίτευμα	Αυτόνομη δημοκρατία
Πρόεδρος του κοινοβουλίου	Βασίφ Ταλίμποφ
Αυτονομία • Ίδρυση της ΑΣΣΔ Ναχιτσεβάν • Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχιτσεβάν	9 Φεβρουαρίου 1924 17 Νοεμβρίου 1990
Έκταση  • Σύνολο  • % Νερό	5.500 km2 (51η) αμελητέο
Πληθυσμός  • Εκτίμηση 2015   • Πυκνότητα	439.800   77 κατ./km2 (199,4η)
ΔΑΑ (2014)	0.772 υψηλή
Νόμισμα	Μανάτ του Αζερμπαϊτζάν (AZN)
Ζώνη ώρας	Ώρα στο Αζερμπαϊτζάν (UTC +4)
Κωδικός κλήσης	+994 36

Ετυμολογία

Το Μαυσωλείο του Μομίνε, στο Ναχιτσεβάν.

Αναλυτικός χάρτης του Ναχιτσεβάν.

Άλλα ονόματα του Ναχιτσεβάν είναι Nakhichevan,^[2] Nachidsheuan,^[3] Nakhijevan,^[4] Nakhchawan,^[5] Nakhitchevan,^[6] Nakhjavan,^[7] και Nakhdjevan.^[8] Σύμφωνα με τον λόγιο του 19ου αιώνα Χάινριχ Χούμπσμαν το όνομα "Nakhichavan" στα αρμενικά σημαίνει στην κυριολεξία «μέρος της προσάραξης», μια αναφορά στην κατά τη Βίβλο προσάραξη της κιβωτού του Νώε στο Όρος Αραράτ που βρίσκεται λίγο δυτικότερα, στο έδαφος της Τουρκίας. Ο ίδιος λόγιος όμως σημειώνει ότι δεν ήταν γνωστό αυτό το όνομα στην αρχαιότητα. Πιθανότατα το όνομα εξελίχθηκε σε "Nakhchivan" από το "Naxcavan". Το "Naxc" ήταν όνομα και το "avan" στα αρμενικά σημαίνει «πόλη».^[9] Αναφέρεται επίσης στη "Γεωγραφία" του Πτολεμαίου ως Ναξουάνα.^[10][11] Άλλες πηγές θέλουν το όνομα να προέρχεται από το περσικό Nagsh-e-Jahan ("Εικόνα του κόσμου"), αναφορά στην ομορφιά της περιοχής.^[12][13] Στους Άραβες του Μεσαίωνα βρίσκουμε το όνομα "Νασαβά".^[14]

Ιστορία

Σύμφωνα με την παράδοση της Αρμενίας, το Ναχιτσεβάν ιδρύθηκε από τον Νώε.^[15] Το αρχαιότερο υλικό που βρέθηκε στην περιοχή προέρχεται από τα νεολιθικά χρόνια. Το 189 π.Χ. το Ναχιτσεβάν αποτέλεσε τμήμα του νέου Βασιλείου της Αρμενίας.

Τον 7ο αιώνα η περιοχή υποτάχθηκε στους Άραβες. Ως τον 11ο αιώνα νέοι κατακτητές έγιναν οι Σελτζούκοι Τούρκοι. Ακολούθησαν οι Γεωργιανοί και οι Μογγόλοι.

Τον 16ο αιώνα ο έλεγχος του Ναχιτσεβάν περιήλθε στους Πέρσες και στη δυναστεία των Σαφαβιδών. Το 1828 το κατέλαβαν οι Ρώσοι και οι τσαρικές αρχές ενθάρρυναν την επανεγκατάσταση του αρμενικού πληθυσμού στο Ναχιτσεβάν. Το χανάτο του διαλύθηκε το 1828 και εντάχθηκε σε αυτό του Γερεβάν. Κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης του 1905 έγιναν βίαιες συγκρούσεις ανάμεσα σε Αζέρους και Αρμενίους. Ακολούθησαν σφαγές και ο αρμενικός πληθυσμός μειώθηκε.

Τον Δεκέμβριο του 1918, με την υποστήριξη του Κόμματος Ισότητας του Αζερμπαϊτζάν, ανακηρύχθηκε η Δημοκρατία του Αράς στο Ναχιτσεβάν από τον Τζαφάρ Κουλί Χαν Ναχτσιβάνσκι. Η αρμενική κυβέρνηση δεν αναγνώρισε το νέο κράτος και απέστειλε στρατό στην περιοχή. Έτσι, ξέσπασε ο Πόλεμος στο Αράς. Το 1919 εδραιώθηκε η αρμενική κυριαρχία στην αποσχισθείσα περιοχή. Την ίδια χρονιά απεχώρησαν και οι Βρετανοί, ενώ συνεχίστηκε λυσσαλέα ο πόλεμος ανάμεσα σε Αρμένιους και Αζέρους.

Το 1920 το Ναχιτσεβάν καταλήφθηκε από τον Κόκκινο Στρατό και έγινε αυτόνομη σοβιετική σοσιαλιστική δημοκρατία με στενούς δεσμούς με το Αζερμπαϊτζάν. Επί σοβιετικού καθεστώτος αποσοβήθηκε κάπως η ένταση στις σχέσεις μεταξύ Αζέρων και Αρμενίων, ενώ βελτιώθηκαν και οι υποδομές.

Το 1992 το Ναχιτσεβάν έγινε θέατρο εχθροπραξιών κατά τον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.^[16]

Σήμερα, το Ναχιτσεβάν παραμένει αυτόνομο και διεθνώς αναγνωρίζεται ως τμήμα του Αζερμπαϊτζάν, όμως διοικείται από Κοινοβούλιο που εκλέγουν οι κάτοικοί του. Ένα νέο Σύνταγμα για το Ναχιτσεβάν εγκρίθηκε σε δημοψήφισμα στις 12 Νοεμβρίου 1995 και εγκρίθηκε από την Εθνοσυνέλευση στις 28 Απριλίου 1998. Τέθηκε σε ισχύ στις 8 Ιανουαρίου του 1999.^[17] Ωστόσο, η δημοκρατία παραμένει απομονωμένη, όχι μόνο από το υπόλοιπο Αζερμπαϊτζάν, αλλά και πρακτικά από ολόκληρη την περιοχή του Νοτίου Καυκάσου. Σήμερα Πρόεδρος της Βουλής της Δημοκρατίας είναι ο Βασίφ Ταλίμποφ, ο οποίος μέσω του γάμου του σχετίζεται με την αζερική πολιτική οικογένεια κυβερνητών, Αλίγιεφ.^[18] Είναι γνωστός για την αυταρχικότητα^[18] και τη διαφθορά που χαρακτηρίζει το κράτος του^[19] αλλά και τη διακυβέρνησή του.

Διοικητική διαίρεση

Η διοικητική διαίρεση του Ναχιτσεβάν.

Το Ναχιτσεβάν υποδιαρείται σε 8 διοικητικές περιφέρειες. 7 από αυτές λέγονται ραγιόν.

Αυτές είναι:

1. Μπαμπέκ
2. Τζούλφα
3. Κανγκαρλί
4. Πόλη του Ναχτσιβάν
5. Ορντουμπάντ
6. Σανταράκ
7. Σαχμπούζ και
8. Σαρούρ.

Διοίκηση

Πρόεδροι της Βουλής της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσιβάν.

Από το 1991 πρόεδροι της Βουλής ήταν οι εξής:

Όνομα	Από	Έως
Χεϊντάρ Αλίγιεφ	5 Σεπτεμβρίου 1991	23 Ιουνίου 1993
Βασίφ Ταλίμποφ	3 Ιουλίου 1993	4 Απριλίου 1994
Νατίκ Χασάνοφ	4 Απριλίου 1994	16 Δεκεμβρίου 1995
Βασίφ Ταλίμποφ[20]	16 Δεκεμβρίου 1995	Σημερινός

Παραπομπές

1. Στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας του Αζερμπαϊτζάν.
2. Encyclopedia Britannica: Nakhichevan
3. Flavius Josephus and the Flood of Noah
4. «Plant Genetic Resources in Central Asia and Caucasus: History of Armenia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2008.
5. Robert H. Hewsen, Armenia: A Historical Atlas, p.266 (ISBN 0-226-33228-4).
6. Elisabeth Bauer, Armenia: Past and Present, p.99 (ISBN B0006EXQ9C).
7. Firuz Kazemzadeh PhD, The Struggle For Transcaucasia: 1917-1921, p.255 (ISBN 0-8305-0076-6).
8. Ibid. p.267.
9. Noah's Ark: Its Final Berth Αρχειοθετήθηκε 2008-03-12 στο Wayback Machine. by Bill Crouse
10. "Nakhchivan" in the Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary, St. Petersburg, Russia: 1890-1907.
11. "Nakhichevan"^{[νεκρός σύνδεσμος]} in the 1911 Encyclopedia Britannica, vol.19, p.156.
12. Hamdollah Mostowfi. Nozhat al-Gholub
13. Evliya Chelebi. Seyahatname
14. Ibn Khordadbeh, Το Βιβλίο των Δρόμων και των Βασιλείων(ibn Khordadbeh (al-Kitab al-Masalik w’al-Mamalik).
15. Richard Plunkett and Tom Masters. Lonely Planet: Georgia, Armenia, and Azerbaijan, p. 243. ISBN 1-74059-138-0
16. Background Paper on the Nagorno-Karabak Conflict. Council of Europe.
17. «State Structure of Nakhchivan». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2008.
18. «Nakhchivan: Disappointment and Secrecy». Institute for War and Peace Reporting. 19-05-2004. http://iwpr.net/?p=crs&s=f&o=160714&apc_state=henicrs2004. Ανακτήθηκε στις 19-05-2004.
19. «Nakhchivan: From Despair to Where?». Axis News. 21-07-2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-01-12. https://web.archive.org/web/20080112045527/http://www.axisglobe.com/article.asp?article=263. Ανακτήθηκε στις 21-07-2005.
20. Ο Ταλίμποφ επανεξελέγη πρόεδρος στις 16 Δεκεμβρίου 1995, 7 Δεκεμβρίου 2000 και 28 Νοεμβρίου 2005

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ναχιτσεβάν

• Επίσημος ιστότοπος της αυτόνομης δημοκρατίας του Ναχιτσεβάν
• Οδηγός