Remove ads
Η Γιουτλάνδη είναι χερσόνησος της κεντρικής Ευρώπης, που αποτελεί την ηπειρωτική Δανία, μεταξύ της Βόρειας Θάλασσας και της Βαλτικής. Σε απόσταση περίπου 70 ναυτικών μιλίων από τις δυτικές ακτές της έλαβε χώρα η μεγαλύτερη ναυμαχία του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μία από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες στην Ιστορία. Στις 31 Μαΐου 1916 αναμετρήθηκαν ο Μεγάλος στόλος του Βασιλικού Ναυτικού του Ηνωμένου Βασιλείου (Grand Fleet) και ο Στόλος Ανοικτής Θάλασσας του Γερμανικού Αυτοκρατορικού Ναυτικού (Hochseeflotee). Στην αναμέτρηση αυτή, την οποία οι Γερμανοί αποκαλούν Ναυμαχία του Σκαγεράκη, από το ομώνυμο στενό που χωρίζει τη Γιουτλάνδη από τη σκανδιναβική χερσόνησο, πήραν μέρος 250 πολεμικά πλοία, τα οποία επάνδρωναν περισσότεροι 60.000 ναυτικοί. Ποτέ, ως τότε, στην Ιστορία δεν βρέθηκαν αντιμέτωπα τόσο πολλά και τόσο μεγάλα σκάφη, με τόσο μεγάλη δύναμη πυρός.
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Ναυμαχία της Γιουτλάνδης | |||
|---|---|---|---|
| Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος | |||
 Χάρτης της Ναυμαχίας της Γιουτλάνδης | |||
| Χρονολογία | 31 Μαΐου - 1 Ιουνίου 1916 | ||
| Τόπος | Βόρεια Θάλασσα, κοντά στη Δανία | ||
| Έκβαση | Τακτική ισοπαλία, στρατηγική βρετανική νίκη | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| |||
| Δυνάμεις | |||
| |||
| Απώλειες | |||
| |||
.svg){kind=small}
Remove ads
Ναυτικός αποκλεισμός
Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο οποίος είχε ξεσπάσει είκοσι έναν μήνες νωρίτερα, διέψευσε γρήγορα τις προσδοκίες των εμπλεκομένων για σύντομη επικράτηση. Η κατάσταση αυτή ήταν ιδιαίτερα δυσάρεστη για τη Γερμανία, η οποία είχε πλέον να αντιμετωπίσει την εμπλοκή σε τρία μέτωπα: Το ανατολικό, απέναντι στη Ρωσία, το δυτικό, ανάντια στους συνασπισμένους Γάλλους και Βρετανούς και τον ναυτικό αποκλεισμό στη Βόρεια Θάλασσα από τα πολεμικά σκάφη του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο τελευταίος είχε διπλό αντίκτυπο, τόσο στρατιωτικό όσο - και κυρίως - οικονομικό. Κάθε εμπορικό πλοίο, ακόμη και όσα ύψωναν σημαίες ουδετέρων χωρών, υφίστατο νηοψία, αν δε κατευθυνόταν προς γερμανικά λιμάνια, παρεμποδιζόταν και το φορτίο του κατάσχετο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την οξεία έλλειψη πρώτων υλών για τη βιομηχανία αλλά και τροφίμων για τον πληθυσμό. Παράλληλα, ο αποκλεισμός οδήγησε σε διακοπή της επικοινωνίας με τις υπερπόντιες κτήσεις, με κίνδυνο να είναι αδύνατη η υπεράσπισή τους.
Η αρχική αντίδραση της Γερμανίας ήταν η καθιέρωση του υποβρυχιακού πολέμου. Μικρά και ευέλικτα, τα σκάφη αυτά περνούσαν ανάμεσα στα θαλάσσια ναρκοπέδια και τις νηοπομπές και παρενοχλούσαν τον εφοδιασμό των Συμμάχων, στρεφόμενα εναντίον του εμπορικού τους στόλου. Τον ίδιο στόχο είχαν και τα πειρατικά, μεμονωμένα ταχύτατα καταδρομικά, που δρούσαν σε απομακρυσμένα λιμάνια της υδρογείου. Οι Βρετανοί έπρεπε να διασπείρουν τις δυνάμεις τους για να υπερασπίσουν τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο, όπως ήταν τότε ο βρετανικό. Παρόλα αυτά, ο ναυτικός αποκλεισμός δεν χαλάρωνε.
Πλοία και τακτικές μάχης το 1916
Τα σχέδιο δράσης των Βρετανών
Τα σχέδιο δράσης των Γερμανών
Η υπεροπλία του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού δεν άφηνε την ψευδαίσθηση στο γερμανικό Ναυαρχείο ότι θα μπορούσε να επικρατήσει σε μία αποφασιστική ναυμαχία. Έτσι, κατάρτισε σχέδιο επιδρομών και βομβαρδισμών της ανατολικής ακτής της Βρετανίας από τα γερμανικά καταδρομικά μάχης. Οι Γερμανοί εκτιμούσαν ότι, υπό το βάρος της πίεσης της κοινής γνώμης, ο Μέγας Στόλος (Grand Fleet) θα λάμβανε αμυντική διάταξη, η οποία θα οδηγούσε αναγκαστικά στη διασπορά των δυνάμεών του. Έτσι ο Στόλος Ανοικτής Θάλασσας θα μπορούσε να δράσει εναντίον αποσπασμάτων του Μεγάλου Στόλου και να επιτύχει τη σταδιακή φθορά του.
Η ιδέα των βομβαρδισμών απορρίφθηκε από τον νέο αρχηγό του Hochseeflotee, αντιναύαρχο Ράινχαρντ Σέερ, όχι όμως και η τακτική του σχεδίου. Η τροποποίησή του προέβλεπε την έξοδο του στόλου σε δύο φάσεις: Τα καταδρομικά μάχης θα προσέγγιζαν τις ακτές της Νορβηγίας, ελπίζοντας ότι τα τραβούσαν την προσοχή των Βρετανών, οι οποίοι θα έστελναν επίσης μία από τις Μοίρες Καταδρομικών τους για να τα αντιμετωπίσει. Θα ακολουθούσαν τα ισχυρά θωρηκτά σε απόσταση 50 περίπου ναυτικών μιλίων, όχι όμως πλησίον της ακτής αλλά από την ανοικτή θάλασσα. Τα βρετανικά πλοία θα παγιδεύονταν μεταξύ διασταυρούμενων πυρών και θα καταστρέφονταν.
Remove ads
Απόπλους των Στόλων
Βιβλιογραφία
- Fergusion Niall, Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Ιωλκός, Αθήνα 2008, (ISBN 978-960-426-458-2)
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Battle of Jutland στο Wikimedia Commons
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads