Μύθος της πισώπλατης μαχαιριάς

Ο μύθος της πισώπλατης μαχαιριάς (γερμανικά: Dolchstoßlegende‎‎, προφέρεται ˈdɔlçʃtoːsleˌɡɛndə)^[1] ήταν η διαδεδομένη μετά το 1918 σε δεξιούς κύκλους της Γερμανίας πεποίθηση, ότι ο γερμανικός στρατός δεν έχασε τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πεδίο της μάχης, αλλά αντ' αυτού προδόθηκε από τους πολίτες στο εσωτερικό μέτωπο, ειδικά από τους δημοκρατικούς που ανέτρεψαν τη μοναρχία στην Γερμανική επανάσταση του 1918-19. Οι υποστηρικτές αυτής της πεποίθησης αποκήρυξαν τους επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης που υπέγραψαν την ανακωχή στις 11 Νοεμβρίου 1918 ως «εγκληματίες του Νοεμβρίου» (γερμανικά: November­verbrecher‎‎).

Απεικόνιση από αυστριακή ταχυδρομική κάρτα του 1919 που απεικονίζει μια καρικατούρα Εβραίου να μαχαιρώνει τον γερμανικό στρατό στην πλάτη με ένα στιλέτο. Η συνθηκολόγηση αποδόθηκε στον μη πατριωτικό λαό, στους Σοσιαλιστές, στους Μπολσεβίκους, στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και ιδιαίτερα στους Εβραίους.

Μια δεξιά γερμανική πολιτική γελοιογραφία του 1924, η οποία δείχνει τον Φίλιπ Σάιντεμαν, Γερμανό Σοσιαλδημοκράτη πολιτικό ο οποίος διακήρυξε τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και ήταν ο δεύτερος καγκελάριος της, και τον Ματτίας Ερτσμπέργκερ, αντιπολεμικό πολιτικό του κόμματος του Κέντρου, ο οποίος ολοκλήρωσε τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπογράφοντας την Ανακωχή με τους Συμμάχους, καθώς μαχαιρώνει τον γερμανικό στρατό στην πλάτη.

Όταν οι Ναζί ήρθαν στην εξουσία το 1933, έκαναν τον μύθο αναπόσπαστο μέρος της επίσημης ιστορίας τους της δεκαετίας του 1920, απεικονίζοντας τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης ως έργο των «εγκληματιών του Νοεμβρίου» που χρησιμοποίησαν την πισώπλατη μαχαιριά για να καταλάβουν την εξουσία, ενώ πρόδιδαν το έθνος. Η ναζιστική προπαγάνδα απεικόνισε τη Βαϊμάρη ως «ένα τέλμα διαφθοράς, εκφυλισμού, εθνικής ταπείνωσης, αδίστακτης δίωξης της ειλικρινούς «εθνικής αντιπολίτευσης»- δεκατέσσερα χρόνια κυριαρχίας από τους Εβραίους, τους Μαρξιστές και τους «πολιτιστικούς μπολσεβίκους», που τελικά σαρώθηκαν από το Εθνικό Σοσιαλιστικό Κίνημα υπό τον Αδόλφο Χίτλερ και τη νίκη της «εθνικής επανάστασης» του 1933».^[2]

Οι μελετητές στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της Γερμανίας απορρίπτουν την εξήγηση της προδοσίας, επισημαίνοντας ότι ο γερμανικός στρατός ήταν χωρίς εφεδρείες και συνθλιβόταν στα τέλη του 1918.^[3] Για πολλούς Γερμανούς, η έκφραση «μαχαίρι στην πλάτη» υποδηλώνει την όπερα «Το Λυκόφως των Θεών» του 1896 του Ρίχαρντ Βάγκνερ, όπου ο Χάγκεν δολοφονεί τον εχθρό του Ζίγκφριντ με ένα δόρυ στην πλάτη του.^[4]

«12.000 Εβραίοι στρατιώτες πέθαναν στο πεδίο της τιμής για την πατρίδα». Ένα φυλλάδιο που δημοσιεύθηκε το 1920 από Γερμανούς Εβραίους βετεράνους σε απάντηση στις κατηγορίες για την έλλειψη πατριωτισμού

Δείτε επίσης

• Αντισημιτισμός
• Γερμανική Επανάσταση του 1918-19
• Ναζισμός

Παραπομπές

1. Despite the similarity of the German word Legende and the English word "legend", "stab-in-the-back myth" is the preferred term in English.
2. Kolb, Eberhard (2005). The Weimar Republic. New York: Routledge. σελ. 140. ISBN 0415344425.
3. Watson, Alexander (2008). Enduring the Great War: Combat, Morale and Collapse in the German and British Armies, 1914–1918. Cambridge: Cambridge Military Histories. ISBN 9780521881012.
4. Roberts, J. M. (1999). Twentieth Century: The History of the World, 1901 to the Present. London: Allen Lane/The Penguin Press. σελ. 289. ISBN 0-713-99257-3.

Περαιτέρω ανάγνωση

• Chickering, Rodger (2004). Imperial Germany and the Great War, 1914–1918. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0521547806.
• Diest, Wilhelm; Feuchtwanger, E. J. (1996). «The Military Collapse of the German Empire: the Reality Behind the Stab-in-the-Back Myth». War in History 3 (2): 186–207. doi:10.1177/096834459600300203.
• Schivelbusch, Wolfgang (2001). The Culture of Defeat: On National Trauma, Mourning, and Recovery. New York: Picador. ISBN 0312423195.
• Watson, Alexander (2008). «Stabbed at the Front: After 1918 the Myth Was Created That the German Army Only Lost the War Because It Had Been 'Stabbed in the Back' by Defeatists and Revolutionaries on the Home Front. Reviews the Clear Evidence That in Reality It Simply Lost the Will to Go on Fighting». History Today 58 (11). http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=5030407169.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Antisemitism on the Florida Holocaust Museum website
• Die Judischen Gefallenen Αρχειοθετήθηκε 2019-05-14 στο Wayback Machine. A Roll of Honor Commemorating the 12,000 German Jews Who Died for their Fatherland in World War I.
• Book review by Harold Marcuse, with 15 "stab-in-the-back" illustrations, 1918–1942