From Wikipedia, the free encyclopedia
Το μελάνωμα είναι κακοήθης όγκος του δέρματος και των σπλάγχνων (εξωδερματικό μελάνωμα). Πρόκειται για κακοήθεια των μελανοκυττάρων.
| Μελάνωμα | |
|---|---|
 Μελάνωμα | |
| Ειδικότητα | ογκολογία |
| Ταξινόμηση | |
| ICD-10 | C43 |
| ICD-9 | 172.9 |
| ICD-O | M8720/3 |
| OMIM | 155600 |
| DiseasesDB | 7947 |
| MedlinePlus | 000850 |
| eMedicine | derm/257 med/1386 ent/27 plastic/456 |
| MeSH | D008545 |
Το μελάνωμα ειναι ο όγκος που προκύπτει όταν εξαλλαχθούν μελανωκύτταρα. Τα περισσότερα εξ αυτών βρίσκονται στο δέρμα. Το μελάνωμα προσβάλλει κυρίως ανοικτόχρωμους ανθρώπους, ηλικίας 60 χρονών και άνω. Ωστόσο παρουσιάστηκε μια αύξηση των κρουσμάτων σε μικρότερες ηλικίες πρόσφατα, εξ αιτίας της αυξημένης έκθεσης στον ήλιο και το σολάριουμ.[1]
Οι ισχυρότεροι παράγοντες κινδύνου ειναι το ατομικό ιστορικό και η παρουσία πολλαπλών σπίλων (ιδίως οταν είναι δυσπλαστικοί) Οι φακίδες, το ανοικτό χρώμα δερματος και η εκθεση στον ήλιο ή υπεριώδη ακτινοβολία, είναι επιπλέον παράγοντες κινδύνου. Το 20-40% των περιπτώσεων οφείλεται μεταλλάξεις το γονιδίου CDKN2A το οποίο ελέγχει εν μέρει τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, σε μεγά. Εχουν ενοχοποιηθεί μταλλάξεις και σε άλλα γονίδια (πχ CDK4, MITF). [2]
Πρόληψη γίνεται με αποφυγη της ηλιακης ακτινοβολίας από τις 10 πμ εως τις 2 μμ, αντιηλιακες κρέμες με δεικτη προστασίας > 30 καθώς και με ενδυμασία. Για τους υπάρχοντες σπίλους, απαιτείται επιτήρηση απο δερματολόγο, ο οποίες ελέγχει τα χαρακτηριστικά των σπίλων καθως και την εξέλιξη τους με φωτογράφηση και δερμοσκοπηση.[3]
Το μελάνωμα δίνει μεταστάσεις τόσο μέσω λεμφαδένων, όσο και μέσω του αίματος. Ανάλογα με την ύπαρξη απομακρυσμένων μεταστάσεων υπολογίζεται η πρόγνωση (υπολογισμός ποσοστού επιβίωσης) των ασθενών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η πρόγνωση είναι καλή και ποσοστό άνω του 75% επιβιώνει με καλές συνθήκες για περισσότερα από 5-10 χρόνια.
Αποτελεί ένα πραγματικό γεγονός για τα μελανώματα, επαρκώς μελετημένο. Παρατηρείται μερική ή πλήρης εξαφάνιση της κακοήθους βλάβης χωρίς τη χορήγηση κανενός είδους θεραπείας. Αυτό ονομάζεται αυτόματη υποστροφή, διότι δε συνεπάγεται και ίαση. Το φαινόμενο έχει παρατηρηθεί στο 11% των περιπτώσεων μελανώματος, με μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανιστεί σε πρωτοπαθή εστία και όχι σε εστία μετάστασης. Παρ' ό,τι η βλάβη υποχωρεί σε μέγεθος, μέχρι και πλήρους εξαφάνισης, η παρουσία του φαινομένου της αυτόματης υποστροφής δεν κάνει την πρόγνωση καλύτερη.
Η δερματοσκόπηση αποτελεί μια χρήσιμη διαγνωστική μέθοδο, η οποία με τη χρήση κατάλληλου φακού, μεγενθύνει τις μικροσκοπικές λεπτομέρειες του δικτύου της μελαγχρωματικής βλάβης και επιτρέπει στον εξεταστή να διακρίνει απλά τις άτυπες από τις καλοήθεις μελανοκυτταρικές βλάβες. Η χαρτογράφηση των σπίλων αποτελεί εξεταστική μέθοδο κατά την οποία με τη βοήθεια φωτογραφικής μηχανής και ειδικού λογισμικού σε ηλεκτρονικό υπολογιστή γίνεται καταγραφή όλων των σπίλων καθώς επίσης και λεπτομερής εξέταση των υπόπτων για κακοήθεια σπίλων. Συνιστάται ο ασθενής να αυτοεξετάζεται περίπου ανά δύο μήνες έπειτα από εκπαίδευση από δερματολόγο και να περιλαμβάνει ενδελεχή παρατήρηση του δέρματος από το κεφάλι έως τα πόδια.Η αυτοεξέταση συνιστάται να πραγματοποιείται σε καλά φωτισμένο δωμάτιο με τη βοήθεια καθρέφτη ενώ είναι πολύ σημαντικό να απομνημονεύεται η εικόνα των δερματικών βλαβών. Υπάρχει ένας πολύ απλός μνημοτεχνικός κανόνας (μέθοδος ABCDEF) εξαιρετικά χρήσιμος για την έγκαιρη διάγνωση κακοήθους βλάβης. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή παρατηρούμε μήπως κάποιος μελαγχρωματικός σπίλος στο δέρμα μας εμφανίζει ασυμμετρία (asymmetry), ανώμαλα όρια (border), μεταβολές σε ότι αφορά στο χρώμα –χρωματική ανομοιογένεια (color), αύξηση της διαμέτρου του πάνω από 6-7 χιλιοστά(diameter), έγερση από το υπόλοιπο δέρμα (elevation), θετικό οικογενειακό ιστορικό για μελάνωμα (family)[4][5].
Για να αποφασιστεί το είδος της θεραπείας που θα ακολουθηθεί, πρέπει να γίνει σταδιοποίηση της βλάβης (δηλαδή να προσδιοριστούν παράγοντες όπως το βάθος της βλάβης, οι μεταστάσεις κ.ά.). Μερικές από τις θεραπευτικές τακτικές που ακολουθούνται, ανάλογα με το στάδιο της νόσου είναι: χειρουργική εκτομή, λεμφαδενικός καθαρισμός, χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και ορισμένες νεότερες τεχνικές, όπως η βραχυθεραπεία.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
