Μακάου
Ειδική Διοικητική Περιοχή της Κίνας From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Ειδική Διοικητική Περιοχή Μακάου της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας[6][7] (Κινέζικα: 中華人民共和國澳門特別行政區, προφορά Κινέζικα ▶, προφορά Καντονέζικα ▶, Πορτογαλικά: Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China, προφορά Πορτογαλικά ▶, συντομογραφία RAEM), ευρύτερα γνωστή ως Μακάο, είναι μικρή περιοχή της νοτιοανατολικής ακτής της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, με έκταση 33,3 τ.χλμ. και πληθυσμό 687.000 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2024.[2] Διοικούμενο από την Πορτογαλία έως το 1999, ήταν η παλιότερη ευρωπαϊκή αποικία στην Κίνα, χρονολογούμενη από τον 16ο αιώνα. Η διοίκηση του Μακάο μεταβιβάστηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1999 στη Λ.Δ. της Κίνας και είναι τώρα μία από τις δύο ειδικές διοικητικές περιφέρειες της χώρας, μαζί με το Χονγκ Κονγκ.
| Ειδική Διοικητική Περιοχή Μακάου της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας 中華人民共和國澳門特別行政區 Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China | |||
|---|---|---|---|
| |||
 | |||
| Μακάου (πόλη) | |||
| Κινέζικα, Πορτογαλικά | |||
| Ειδική Διοικητική Περιοχή της ΛΔΚ | |||
Κυβερνήτης | Χο Ιάτ Σεν | ||
| Καθεστώς Πορτογαλική αποικία Μεταφορά κυριαρχίας στην Κίνα Σύνταγμα | 1 Δεκεμβρίου 1887 20 Δεκεμβρίου 1999 Βασικός Νόμος, εγκρίθηκε το Μάρτιο του 1993 από το Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο της Κίνας και είναι "μίνι Σύνταγμα". | ||
| • Σύνολο • % Νερό • Σύνορα Ακτογραμμή | 33,3[1] km2 (229η) 0 0,34 km 41 km | ||
| Πληθυσμός • Εκτίμηση 6-2024 • Απογραφή 2011 • Πυκνότητα | 687.000[2] (168η) 552.503[3] 20.631 κατ./km2 (1η) | ||
| ΑΕΠ (ΙΑΔ) • Ολικό (2016) • Κατά κεφαλή | 62,569 δισ. $[4] 95.150 $[4] | ||
| ΑΕΠ (ονομαστικό) • Ολικό (2016) • Κατά κεφαλή | 44,110 δισ. $[4] 67.079 $[4] | ||
| ΔΑΑ (2016) | 0,909[5] (19η) – πολύ υψηλός | ||
| Νόμισμα | Πατάκα (MOP$) (MOP) | ||
| • Θερινή ώρα | (UTC +8) (UTC δεν τηρείται) | ||
| Internet TLD | .mo | ||
| Κωδικός κλήσης | +853 | ||
Επίσημη γλώσσα του Μακάο είναι τόσο η μανδαρινική κινεζική όσο και η πορτογαλική. Επίσης χρησιμοποιείται επίσημα η καντονεζική διάλεκτος της κινεζικής.
Ιστορία
Η καταγεγραμμένη ιστορία του Μακάου ξεκινάει από τη δυναστεία των Τσιν την περίοδο 221-206 π.Χ., όταν η περιοχή που σήμερα ονομάζεται Μακάου ήταν κάτω από την αρμοδιότητα της κομητείας Πανίου, στην περιφέρεια Νανάι της επαρχίας Γκουανγκντόνγκ.[8] Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν πρόσφυγες από τη Μογγολική εισβολή κατά τη δυναστεία των νότιων Σονγκ.[9] Κατά τη δυναστεία των Μινγκ μεταξύ 1368 και 1644 μ.Χ., το Μακάου κατοικήθηκε από ψαράδες των επαρχιών Γκουανγκντόνγκ και Φουτζιάν, αλλά δεν αναπτύχθηκε ιδιαίτερα παρά μόνο μετά την άφιξη των Πορτογάλων τον 16ο αιώνα.[10] Το 1535 Πορτογάλοι έμποροι έλαβαν το δικαίωμα χρήσης των λιμανιών του Μακάου και ξεκίνησαν εμπορικές δραστηριότητες, χωρίς να έχουν την έγκριση της παραμονής στο έδαφος της Κίνας.[11] Το 1552-53, έλαβαν προσωρινές άδειες κατασκευής αποθηκών,[12] ενώ σύντομα έχτισαν πέτρινα σπίτια και ανέπτυξαν την περιοχή με το σημερινό όνομα Ναμ Βαν. Το 1557 αναφέρεται ως το έτος της ίδρυσης του πρώτου μόνιμου οικισμού στο Μακάου, ο οποίος έγινε από τους Πορτογάλους με αντίτιμο ασήμι.[12]
Με την ανάπτυξη του οικισμού και την εισροή όλο και περισσότερων Πορτογάλων εμπόρων, ήταν απαραίτητο αίτημα η δυνατότητα αυτοδιοίκησης, κάτι το οποίο όμως επιτεύχθηκε μόνο το 1840.[13] Το 1576 ο Πάπας Γρηγόριος ο ΙΓ' ίδρυσε τη Ρωμαιοκαθολική Επισκοπή του Μακάου,[14] ενώ το 1583 σχηματίστηκε κάτω από αυστηρή επίβλεψη των Κινεζικών αρχών ένα τοπικό συμβούλιο των Πορτογάλων με αρμοδιότητα σε θέματα κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων.[15] Αν και το λιμάνι του Μακάου ανθούσε, αποτελούσε παράλληλα στόχο επαλειμμένων αλλά αποτυχημένων προσπαθειών κατάκτησης[16] των Ολλανδών κατά τον 17ο αιώνα. Μετά τον πόλεμο του οπίου (1839-42), η Πορτογαλία κατέλαβε την Τάιπα (1851) και την Κολοάνε (1864). Το 1887, η κυβέρνηση των Κιν υποχρεώθηκε να υπογράψει μία εμπορική Σινοπορτογαλική συνθήκη, σύμφωνα με την οποία η Κίνα παραχωρούσε στην Πορτογαλία το δικαίωμα διαρκούς κατοχής και διακυβέρνησης του Μακάου. Η Πορτογαλία από την πλευρά της παραχώρησε το δικαίωμα ελέγχου από την Κίνα σε περίπτωση μετάβασης του Μακάου σε άλλη κυριαρχική δύναμη. Με τη συνθήκη αυτή, το Μακάου έγινε επίσημα αποικία της Πορτογαλίας.[9]
Μετά την εκθρόνιση της δυναστείας Τσιν από την επανάσταση του Ξινάι το 1928, η κυβέρνηση της Κουομιντάνγκ (ΚΜΤ) διαβίβασε επίσημα στην Πορτογαλία τη διάλυση της συνθήκης που είχε υπογραφεί το 1887, και υπέγραψε στη θέση της μία νέα εμπορική συνθήκη.[17] Οι δύο δυνάμεις υπέγραψαν σύμφωνο φιλίας και εμπορικών συναλλαγών, με μικρές προσαρμογές, οι οποίες δεν άλλαξαν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Πορτογαλίας στο Μακάου.[18] Μετά την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1949, η κυβέρνηση του Πεκίνου κατήργησε την τελευταία συμφωνία, ως επέμβαση ξένων δυνάμεων σε κινεζικό έδαφος, αλλά διατήρησε το στάτους κβο του Μακάου.[19]
Η επίδραση της πολιτιστικής επανάστασης στην υπόλοιπη Κίνα, σε συνδυασμό με τη γενική δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση της Πορτογαλίας, προκάλεσαν ταραχές στο Μακάου το 1966, με συνέπεια τον θάνατο 6 και τον τραυματισμό 200 ατόμων.[20][21] Η Πορτογαλική κυβέρνηση δήλωσε δημόσια συγγνώμη στις 28 Ιανουαρίου 1967 για τα επεισόδια, και μετά τα γεγονότα αυτά υποχρεώθηκε να δώσει βήμα στην Κίνα για τη διακυβέρνηση της περιοχής του Μακάου.[21]
Λίγο μετά το αριστερό στρατιωτικό πραξικόπημα του 1974 στη Λισαβόνα, η νέα κυβέρνηση της Πορτογαλίας φάνηκε αποφασισμένη να εγκαταλείψει όλες τις υπερπόντιες κτήσεις της. Το 1976, η Λισαβόνα προσδιόρισε το Μακάου ως κινεζική επικράτεια κάτω από Πορτογαλική διοίκηση και παραχώρησε μεγάλες αυτονομίες στη διοίκηση και την οικονομία. Τρία χρόνια αργότερα, οι δύο χώρες συμφώνησαν να αναγνωρίσουν το Μακάου ως «κινεζική επικράτεια κάτω από προσωρινή Πορτογαλική διοίκηση»,[9][22] ενώ ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για το ζήτημα το 1986. Τον επόμενο χρόνο, υπέγραψαν κοινή διμερή συμφωνία με την οποία το Μακάου αποτέλεσε μία ειδική διοικητική περιφέρεια της Κίνας.[23] Πλήρης κυριότητα δόθηκε στην Κινεζική κυβέρνηση στις 20 Δεκεμβρίου του 1999.[24]
Γεωγραφία
Το Μακάου ή Μακάο (Macau ή Macao) άλλοτε υπερπόντιο εδαφικό διαμέρισμα της Πορτογαλίας, βρίσκεται στις νότιες ακτές της Κίνας, στην οποία επιστράφηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1999. Βρίσκεται στη δυτική πλευρά των εκβολών του ποταμού Τσου (Τσου Τσιανγκ), νότια από την Καντόνα και απέναντι από την πρώην βρετανική αποικία του Χονγκ Κονγκ. Περιλαμβάνει μια μικρή και στενή χερσόνησο τής κινεζικής επαρχίας Κουάνγκ-τουνγκ και τα νησιά Τάιπα και Κουλόανε. Έχει συνολική έκταση 16,9 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η πόλη του Μακάου καταλαμβάνει ολόκληρη σχεδόν τη χερσόνησο. Η ονομασία της προέρχεται από την κινεζική λέξη Α-μανγκάο, δηλαδή Όρμος της θεάς Α-μα, προστάτιδας των ναυτικών. Η έκταση του Μακάου είναι στα 33,3 τ.χλμ. και αυξάνεται διαρκώς λόγω της ανάκτησης γης, η οποία ξεκίνησε σταδιακά κατά τις αρχές του 20ού αιώνα και έχει επιταχυνθεί από το 1991 και μετά, παράλληλα με πολλές παραπλήσιες περιοχές στη δυτική Κίνα.
Τόσο η χερσόνησος όσο και τα νησιά αποτελούνται από γρανιτικούς λόφους που περιβάλλονται από μικρές επίπεδες εκτάσεις. Το υψηλότερο σημείο του εδαφικού διαμερίσματος βρίσκεται στο νησί Κουλόανε και φθάνει τα 174 μέτρα. Δεν υπάρχουν μόνιμα ποτάμια ρεύματα και το γλυκό νερό είτε συλλέγεται από τις βροχές είτε εισάγεται.
Το Μακάου βρίσκεται στην τροπική ζώνη. Τα 4/5 των ετήσιων βροχών του, που κυμαίνονται από 1.000 έως 2.500 χιλιοστόμετρα, πέφτουν κατά τη θερινή περίοδο των βροχών, όταν από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο πνέει ο νοτιοδυτικός μουσώνας. Εκτός από βροχεροί, οι θερινοί μήνες είναι επίσης θερμοί, υγροί και γενικά δυσάρεστοι. Οι χειμώνες αντίθετα, μπορεί να είναι θαυμάσιοι.
Η φυσική βλάστηση, πριν από την αποψίλωση των λόφων για την παραγωγή καυσόξυλων και τη δημιουργία χώρου για κατοικίες, αποτελούνταν από αείφυλλα δάση μουσώνων. Στα νησιά υπάρχουν κατά τόπους μικρές γεωργικές εκτάσεις, αλλά οι γεωργικοί οικισμοί είναι μικροί. Στα κύρια προϊόντα συγκαταλέγονται τα λαχανικά και τα φασόλια.
Δημογραφικά στοιχεία
Το Μακάου είναι η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή στον κόσμο, με πυκνότητα πληθυσμού 21.413 κατοίκων ανά τετρ. χλμ. Το 92,3% του πληθυσμού του είναι Κινέζοι, ενώ το 0,7% είναι πρόσμιξη Κινέζων και Πορτογάλων και συχνά αναφέρεται ως Μακαουανοί και το 0,6% Πορτογάλοι.[3] Σύμφωνα με στοιχεία απογραφής του 2011, 46,2% των κατοίκων έχουν γεννηθεί στην ηπειρωτική Κίνα, από τους οποίους το 69,2% στην Γκουανγκντόνγκ και 13,9% στη Φουτζιάν. Το 40,9% των κατοίκων έχουν γεννηθεί στο Μακάου, ενώ 3,5% στο Χονγκ Κονγκ, 2,6% στις Φιλιππίνες, 1,3% στο Βιετνάμ, 1,1% στην Ινδονησία και 0,3% στην Πορτογαλία.[3]
Η πληθυσμιακή ανάπτυξη του Μακάου οφείλεται κύρια στην εσωτερική μετανάστευση από την Κίνα και την εισροή εργατών από άλλες χώρες, καθώς ο ρυθμός γεννήσεων καταγράφεται ως ένας από τους μικρότερους στον κόσμο 8,88 ανά 1000 κατοίκους, εκτίμηση 2015). Με βάση πρόσφατη έρευνα, το Μακάου έχει το δεύτερο μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση με 84,51 έτη (81,55 οι άνδρες και 87,61 οι γυναίκες), ενώ η βρεφική θνησιμότητα (3,12 θάνατοι ανά 1000 γεννήσεις ζωντανών παιδιών) είναι από τις μικρότερες παγκόσμια (εκτίμηση 2015).[25]
| Γλώσσα που χρησιμοποιείται στην καθημερινή ομιλία[26] | |
|---|---|
| Γλώσσα | Ποσοστό του πληθυσμού |
| Καντονέζικα (Κινέζικα) | 85.7% |
| Άλλες κινέζικοι διάλεκτοι | 6.7% |
| Πορτογαλικά | 6.6% |
| Μανδαρινικά (Κινέζικα) | 3.2% |
| Αγγλικά | 1.5% |
| Άλλες γλώσσες | 2.3% |
Το Μακάου έχει ως επίσημες γλώσσες τόσο τα Κινέζικα (Καντονέζικα) όσο και τα Πορτογαλικά.[27] Τα τυπικά Πορτογαλικά του Μακάου είναι ίδια με τα Ευρωπαϊκά. Επίσης, χρησιμοποιούνται άλλες γλώσσες όπως τα Μανδαρινικά, τα Αγγλικά και τα Χοκιέν.[28] Η τοπική διάλεκτος, γνωστή και ως Πατουά, είναι ακόμα σε χρήση κύρια από τους μιγάδες πληθυσμούς.[29]
Οι περισσότεροι Κινέζοι του Μακάου ακολουθούν τις κινεζικές παραδόσεις, με τις θρησκείες του Ταοϊσμού, του Βουδισμού και του Κομφουκιανισμού.[30] Παράλληλα, υπάρχει μία σημαντική χριστιανική κοινότητα Ρωμαιοκαθολικών (7%) και Προτεσταντών (2%). Αντίστοιχα, το 17% του πληθυσμού ακολουθεί τον βουδισμό Μαχαγιάνα.[31]
Κύριος μοχλός της οικονομίας είναι ο τουρισμός, καθώς το 14,6% του εργατικού δυναμικού απασχολείται σε εστιατόρια και ξενοδοχεία, και το 10,3% σε καζίνο και τυχερά παιχνίδια.[28] Με τον προγραμματισμό ανάπτυξης νέων ξενοδοχειακών μονάδων και καζίνο, αρκετοί τομείς αντιμετωπίζουν έλλειψη εργατικού δυναμικού, με συνέπεια η κυβέρνηση να προωθεί την εισροή μεταναστών. Σήμερα, οι μετανάστες αποτελούν περισσότερο από το 25% της εργατικής δύναμης του Μακάου, φτάνοντας περίπου τις 98.500.[32]
Πολιτικό καθεστώς
Το Μακάου είναι περιορισμένη δημοκρατία. Στις άμεσες εκλογές δικαίωμα ψήφου έχουν όσοι είναι 18 ετών για το ήμισυ της βουλής και την πλειοψηφία των εδρών σε 18 επαρχιακά συμβούλια. Οι ψηφοφόροι θα πρέπει να είναι μόνιμοι κάτοικοι και να έχουν ζήσει στο Χονγκ Κονγκ για τα 7 προηγούμενα έτη. Στις έμμεσες εκλογές λαμβάνουν μέρος 220.000 μέλη από λειτουργικές εκλογικές περιφέρειες και μία 800μελής επιτροπή.[25] Αρχηγός της κυβέρνησης από τις 20 Δεκεμβρίου 2019 είναι ο φίλα προσκείμενος στο Πεκίνο, Χο Ιάτ Σεν.
Εκλογές
Οι τελευταίες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 17 Σεπτεμβρίου 2017. Στις βουλευτικές εκλογές που έγιναν στις 15 Σεπτεμβρίου 2013[33] εξελέγησαν 33 βουλευτές, εκ των οποίων οι 14 από γεωγραφική περιφέρεια, οι 12 από λειτουργική περιφέρεια και οι 7 διορισμένοι από τον ανώτερο κυβερνήτη (Chief Executive).[34]
Οικονομία
Εκτός από αποθέματα αλιευμάτων στις εκβολές του ποταμού Τσου, το Μακάου διαθέτει περιορισμένους φυσικούς πόρους. Αποτελεί, όμως, ελεύθερο λιμάνι και το εμπόριο κατέχει σημαντική θέση στην οικονομία του. Το 1996, το ΑΕΠ ανερχόταν σε 7,3 εκ. δολάρια ΗΠΑ (17.600 δολ. ΗΠΑ κατά κεφαλήν). Κύριο εξαγώγιμο προϊόν είναι τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, αλλά εξάγονται επίσης πυροτεχνήματα, παιχνίδια, κινεζικά κρασιά, λιβάνι, κασέλες από ξύλο καμφορόδεντρου, τεχνητά άνθη και ηλεκτρονικά.
Το Μακάου είναι γνωστό για τη βιομηχανία στοιχήματος και τα καζίνο του.
Πολιτισμός
Η ανάμειξη των πολιτισμών της Κίνας και της Πορτογαλίας, καθώς και θρησκευτικών παραδόσεων, για διάστημα μεγαλύτερο από τέσσερις αιώνες, έχει δημιουργήσει στο Μακάου μία μοναδική συλλογή γιορτών, εκδηλώσεων και εθίμων. Η μεγαλύτερη εκδήλωση είναι το Γκραν Πρι του Μακάου τον Νοέμβριο,[35] κατά το οποίο οι δρόμοι μετατρέπονται σε πίστα ταχύτητας, όπως αντίστοιχα στο Μονακό. Άλλες εκδηλώσεις είναι το Φεστιβάλ Τεχνών τον Μάρτιο,[36] η Διεθνής Παρουσίαση Πυροτεχνημάτων τον Σεπτέμβριο,[37] το φεστιβάλ διεθνούς μουσικής τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο,[38] και ο διεθνής μαραθώνιος τον Δεκέμβριο.[39]
Η σεληνιακά κινεζική πρωτοχρονιά είναι το πιο σημαντικό παραδοσιακό ορόσημο και ο εορτασμός συνήθως γίνεται στα τέλη του Ιανουαρίου ή στις αρχές του Φεβρουαρίου.[40][41] Ο ναός Που Τάι Ουν στην Τάιπα είναι ο χώρος εορτασμού του Του Τέι, του θεού της γης, τον Φεβρουάριο. Ο δρόμος των παθών του Κυρίου είναι επίσης μία γνωστή καθολική γιορτή, επίσης τον Φεβρουάριο.[42] Ο ναός Α-μα, αφιερωμένος στη θεά Ματσού, γιορτάζει τον Απρίλιο, ενώ η γιορτή του μεθυσμένου δράκου γίνεται τον Μάιο. Σο Κολοάνε τιμάται ο θεός Ταμ Κονγκ την ίδια μέρα,[42] ενώ το φεστιβάλ των πλοίων του δράκου γίνεται στο τέλος Αυγούστου. Όλες οι γιορτές και εκδηλώσεις έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το χειμερινό ηλιοστάσιο τον Δεκέμβριο.[39]
Η τοπική κουζίνα του Μακάου αποτελείται από ένα μείγμα Καντονέζικης και Πορτογαλικής κουζίνας.[43] Πολλά μοναδικά πιάτα προέρχονται από τη μίξη τοπικών μπαχαρικών που χρησιμοποίησαν οι Πορτογάλοι για να αναπαράγουν τη δικιά τους κουζίνα στην Κίνα. Τα συστατικά και οι σάλτσες περιλαμβάνουν στοιχεία από την Ευρώπη, τη Νότια Αμερική, την Αφρική, την Ινδία και τη νοτιοανατολική Ασία, καθώς και τοπικά Κινέζικα στοιχεία.[44]
Παραπομπές
Βιβλιογραφία
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
