Μένδη

Η Μένδη ήταν αρχαία πόλη της Χαλκιδικής, χτισμένη στο μέσο περίπου της χερσονήσου Κασσάνδρας (κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν χερσόνησος Παλλήνης), στις ακτές του Θερμαϊκού κόλπου.

Μένδη
Είδος	αρχαία πόλη, αρχαιολογική θέση και πόλις[1]
Διεύθυνση	Καλάνδρα 630 77
Γεωγραφικές συντεταγμένες
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Κασσάνδρας
Τοποθεσία	Μπουλαμάτσια Χαλκιδικής
Χώρα	Ελλάδα
Προστασία	αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Ιστορία

Τετράδραχμο της Μένδης, 460-423 π.Χ.

Ιδρύθηκε πιθανόν τον 8ο αιώνα π.Χ. από αποίκους από την Ερέτρια στα πλαίσια του δεύτερου ελληνικού αποικισμού^[2]. Η πόλη πήρε το όνομα της από το φυτό Μίνθη, είδος μέντας που αφθονούσε στην περιοχή. Το εμπόριο ξυλείας αλλά και ο χρυσός και το ασήμι που υπήρχαν στην περιοχή οδήγησαν την Μένδη σε μεγάλη ακμή. Η πόλη είχε επεκτείνει τις εμπορικές της δραστηριότητες με τις πόλεις της Θράκης αλλά και με τις πόλεις της Κάτω Ιταλίας. Φημισμένο ήταν το κρασί που παρήγαγε γνωστό ως Μενδαίος οίνος^[3].

Κατά την διάρκεια του 5ου αιώνα π.Χ. η Μένδη εντάχθηκε στην Δηλιακή συμμαχία και έγινε σύμμαχος των Αθηναίων πληρώνοντας φόρο δεκαπέντε αττικά τάλαντα τον χρόνο. Το 423 αποσκίρτησε από την συμμαχία αλλά οι Αθηναίοι κατέστειλαν γρήγορα την επανάσταση^[4][5]. Κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου η Μένδη, όπως και οι γειτονικές Τορώνη και Σκιώνη ήταν από τους βασικούς στόχους των αντιμαχόμενων πλευρών. Μετά το τέλος του πολέμου η Μένδη ανέκτησε την ανεξαρτησία της.

Κατά την διάρκεια του 4ου αιώνα π.Χ. η Μένδη προσπάθησε να αποφύγει την κυριαρχία της Ολύνθου μετά την ίδρυση του κοινού των Χαλκιδέων και αργότερα την Μακεδονική ηγεμονία χωρίς να το κατορθώσει. Με την ίδρυση της Κασσάνδρειας το 315 π.Χ. η Μένδη καθώς και άλλες γειτονικές πόλεις απορροφήθηκαν από αυτή. Ωστόσο, από μαρτυρίες των αρχαίων πηγών εικάζεται η πιθανή επιβίωσή της ως τα ρωμαϊκά χρόνια^[6].

Από την Μένδη καταγόταν ο γλύπτης Παιώνιος, γνωστός για το άγαλμα της Νίκης που είναι γνωστό ως Νίκη του Παιώνιου.

Αρχαιολογικός χώρος

Παραλία της Μένδης

Η τοποθεσία του αρχαιολογικού χώρου της Μένδης είχε προσδιοριστεί από το 1834 αλλά συστηματική ανασκαφή έγινε μεταξύ του 1986 και 1994. Ο αρχαιολογικός χώρος καλύπτει έκταση 1200 επί 600 μέτρων, σε ένα λόφο πάνω από την θάλασσα. Διαπιστώνεται συνεχής κατοίκηση από τον 9ο μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ^[7].

Παραπομπές

1. «An Inventory of Archaic and Classical Poleis». (Αγγλικά) Inventory of Archaic and Classical Poleis. 2004.
2. Θουκυδίδης, βιβλίο Δ΄ ἐν τούτῳ δὲ Μένδη ἀφίσταται αὐτῶν, πόλις ἐν τῇ Παλλήνῃ, Ἐρετριῶν ἀποικία
3. «Γιατί το παρατσούκλι του γαϊδάρου είναι "κυρ-Μέντιος"; Το νόμισμα που απεικόνιζε γάιδαρο σε στύση». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. 20 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2022.
4. «Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Δ - Βικιθήκη». el.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2022.
5. Διόδωρος ο Σικελιώτης 12,72,7
6. Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δημήτρης Κ. Σαμσάρης, Η ρωμαϊκή αποικία της Κασσάνδρειας (Colonia Iulia Augusta Cassandrensis), Δωδώνη 16(1987), τεύχ. 1, σ. 382.
7. «Νομαρχία Χαλκιδικής, η αρχαία Μένδη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2010.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   Μένδη

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Mende (Chalcidice) στο Wikimedia Commons
• «Αρχαία Μένδη». Δήμος Κασσάνδρας.
• «Μένδη». Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2024.