Λε Κορμπυζιέ

Ο Σαρλ-Εντουάρ Ζανρέ-Γκρι (Charles-Édouard Jeanneret-Gris, 6 Οκτωβρίου 1887 - 27 Αυγούστου 1965), γνωστός ως Λε Κορμπυζιέ (Le Corbusier), ήταν Ελβετός αρχιτέκτονας, διάσημος για τη συνεισφορά του σε αυτό που καλείται σήμερα μοντερνισμός, ή πρώιμος μοντερνισμός. Ήταν πρωτοπόρος στις θεωρητικές μελέτες του σύγχρονου σχεδίου και αφιερώθηκε στην παροχή των καλύτερων συνθηκών διαβίωσης για τους κατοίκους των συσσωρευμένων πόλεων.

Λε Κορμπυζιέ
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Le Corbusier (Γαλλικά)
Γέννηση	6  Οκτωβρίου 1887[1][2][3] Λα Σω-ντε-Φον[4][5][6]
Θάνατος	27  Αυγούστου 1965[1][3][7] Ροκεμπρύν-Καπ-Μαρτέν[5][6]
Αιτία θανάτου	έμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	Ροκεμπρύν-Καπ-Μαρτέν
Χώρα πολιτογράφησης	Ελβετία (1887–1965)[8][6] Γαλλία (από 1930)[9][8]
Ιδιότητα	αρχιτέκτονας[4][10][11], ζωγράφος[11], συγγραφέας, πολεοδόμος[11], φωτογράφος[12], σκιτσογράφος[13], καλλιτέχνης της κλωστοϋφαντουργίας[14], εικαστικός καλλιτέχνης[15] και σχεδιαστής[6]
Σύζυγος	Yvonne Le Corbusier
Γονείς	Ζωρζ-Εντουάρ Ζανρέ
Αδέλφια	Albert Jeanneret
Συγγενείς	Pierre Jeanneret (ξάδελφος)
Κίνημα	μοντέρνα αρχιτεκτονική, Μπρουταλισμός και purism
Καλλιτεχνικά ρεύματα	μοντέρνα αρχιτεκτονική, Μπρουταλισμός και purism
Σημαντικά έργα	Παρεκκλήσιο Νοτρ-Νταμ-ντυ-Ω, Villa savoye, Unité d'habitation, Radiant City και Tsentrosoyuz building
Βραβεύσεις	Χρυσό μετάλλιο ΑΙΑ, Βασιλικό Χρυσό Μετάλλιο του Βασιλικού Ινστιτούτο Βρετανών Αρχιτεκτόνων (1953), μετάλλιο Φρανκ Π. Μπράουν (1961), Μέγας Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής[16], Sikkens Prize (1963)[17], επίτιμος διδάκτωρ του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας Ζυρίχης, επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Γενεύης, επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (1957) και Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής[18]
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η σταδιοδρομία του είχε διάρκεια πέντε δεκαετιών, περιλαμβάνοντας κτίρια που κατασκευάστηκαν σε ολόκληρη την κεντρική Ευρώπη, την Ινδία, τη Ρωσία, και μια κατασκευή στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ήταν επίσης πολεοδόμος, ζωγράφος, γλύπτης, συγγραφέας και σχεδιαστής επίπλων.

Βιογραφία

Ο Λε Κορμπυζιέ γεννήθηκε στις 6 Οκτωβρίου του 1887. Εγκατέλειψε το σχολείο του στη μικρή πόλη Λα Σω-ντε-Φον της Ελβετίας σε ηλικία 13 ετών και διέσχισε την Ευρώπη φθάνοντας ως τη Μικρά Ασία.

Ως αρχιτέκτονας υπήρξε σε μεγάλο βαθμό αυτοδίδακτος. Επηρέασε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο τη σύγχρονη αρχιτεκτονική και χαρακτηρίστηκε "Μιχαήλ Άγγελος του 20ού αιώνα" και "μεγαλοφυής πρόδρομος".

"Παρατηρούσα πώς ήταν φτιαγμένα τα σπίτια, οι ναοί, οι δρόμοι, τα παρεκκλήσια. Εργαζόμενος καθ' οδόν για να κερδίσω το ψωμί μου, ανακάλυψα την αρχιτεκτονική", είπε ο ίδιος.

"Το έχω πει", έγραψε, "ότι τα υλικά για την οικοδόμηση μιας πόλης είναι ο ουρανός, ο χώρος, τα δέντρα, το ατσάλι και το τσιμέντο, με αυτή τη σειρά και ιεράρχηση".

Ο Λε Κορμπυζιέ πίστευε πως οι σύγχρονες πόλεις πρέπει να εκτείνονται προς τα επάνω και όχι προς την περιφέρεια. Ήθελε να κατεδαφίσει το Παρίσι και έβρισκε τους ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης πολύ μικρούς. Στην "Πολυκατοικία της Μασσαλίας" πραγματοποίησε το όραμα της "κατακόρυφης πόλης". Ανάλογα συγκροτήματα έκτισε αργότερα στη Ναντ, στο Μπριέ και στο Δυτικό Βερολίνο. Το Εθνικό Μουσείο Δυτικής Τέχνης στο Τόκιο, το Κάρπεντερ Βίζουαλ Αρτ Σεντρ στο Χάρβαρντ των Η.Π.Α. και τα σχέδια του περιπτέρου των Εκθέσεων της Ζυρίχης, συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα έργα του.

Ο Λε Κορμπυζιέ, που κάποτε περιέγραψε το σύγχρονο σπίτι ως "μια μηχανή για να ζει κανείς μέσα της", θεωρείται ο δημιουργός ενός νέου αρχιτεκτονικού στυλ καινοτόμου και εκσυγχρονιστικού. "Εργάστηκα για να δώσω στους ανθρώπους αυτό που έχουν περισσότερο ανάγκη σήμερα: τη σιωπή και την ειρήνη", έλεγε στο τέλος της ζωής του.

Ο Λε Κορμπυζιέ έφυγε από τη ζωή στις 27 Αυγούστου του 1965, σε ηλικία 78 ετών, από καρδιακή προσβολή ενώ κολυμπούσε. Εκδηλώσεις πένθους έλαβαν χώρα από την Ελλάδα (την οποία είχε επισκεφθεί στις αρχές του 20ου αιώνα) ως την Ινδία (ένα από τα μεγαλύτερα έργα του ήταν ο σχεδιασμός της νέας πρωτεύουσας Τσαντιγκάρ του κρατιδίου Παντζάμπ, 1951)^[19].

Τα πέντε σημεία της αρχιτεκτονικής

Περίπτερο του Λε Κορμπυζιέ, Έτος κατασκευής 1962-1967, Ζυρίχη, Ελβετία

Η βίλα Σαβουά (Villa Savoye, 1929-1931) στο προάστιο Πουασύ του Παρισιού θεωρείται πως συνοψίζει περισσότερο ικανοποιητικά τα πέντε σημεία της αρχιτεκτονικής του, όπως τα είχε εκθέσει ο ίδιος στο περιοδικό Νέο Πνεύμα (γαλλικά: L'Esprit Nouveau) και τα οποία ξεκίνησε να αναπτύσσει από τις αρχές της δεκαετίας του '20. Πρώτα, ο Λε Κορμπυζιέ ανύψωσε τον όγκο της κατασκευής από το έδαφος, που υποστηριζόταν από τις πιλοτές, με ενισχυμένες στήλες. Αυτές οι πιλοτές, σε ότι αφορά την παροχή της δομικής υποστήριξης για το σπίτι, του επέτρεψαν να τονίσει δύο ακόμα σημεία: μια ελεύθερη πρόσοψη, δηλαδή με τοίχους χωρίς υποστήριξη, που θα μπορούσαν να σχεδιαστούν όπως ο αρχιτέκτονας επιθυμεί, και ένα ανοικτό σχέδιο ορόφων, που σημαίνει ότι ο χώρος κάθε ορόφου ήταν ελεύθερος να διαμορφωθεί σε δωμάτια, χωρίς ανησυχία για την υποστήριξη των τοίχων. Το δεύτερο πάτωμα της βίλας Σαβουά περιλαμβάνει μακριές λωρίδες παραθύρων που επιτρέπουν τη θέα του περιβάλλοντος κήπου, στοιχείο που αποτελεί το τέταρτο σημείο της αρχιτεκτονικής του. Μια κεκλιμένη ράμπα που ανέρχεται από το επίπεδο του εδάφους στην ταράτσα του τρίτου ορόφου (το πέμπτο σημείο) επιτρέπει έναν «αρχιτεκτονικό περίπατο» μέσα στο κτίριο. Το άσπρο σωληνοειδές κιγκλίδωμα υπενθυμίζει το σχέδιο κρουαζιερόπλοιου που ο Λε Κορμπυζιέ θαύμαζε πολύ.

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
2. Arkitekter verksamma i Sverige. 11  Ιουλίου 2014.
3. «Le Corbusier». (Ολλανδικά) RKDartists. 48519.
4. Arkitekter verksamma i Sverige. 9  Ιανουαρίου 2015.
5. www.sikart.ch/KuenstlerInnen.aspx?id=4000293. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουνίου 2020.
6. The Other Interface. hdl.handle.net/21.12141/id/people.539770CF-0D25-4C6C-BEF9-B647450CB05F. Ανακτήθηκε στις 20  Μαΐου 2024.
7. «Charles-Edouard; Jeanneret-Gris, Charles-Edouard Le Corbusier [Jeanneret»]. SIKART. 4000293.
8. SIKART. 4000293. Ανακτήθηκε στις 18  Ιουνίου 2021.
9. (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 3426. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
10. 558. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
11. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/13469. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
12. fotoCH. 30790. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2022.
13. «Compositie». Ανακτήθηκε στις 7  Σεπτεμβρίου 2021.
14. rkd.nl/nl/explore/artists/48519. Ανακτήθηκε στις 4  Οκτωβρίου 2023.
15. kmska.be/collection/work/data/0mht5t. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2024.
16. 19800035/646/74525.
17. www.sikkensprize.org/winnaar/le-corbusier/. Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2017.
18. «Charles-Edouard Le Corbusier». Ανακτήθηκε στις 13  Μαρτίου 2024.
19. Πέθανε ο Λε Κορμπιζιέ, Ιστορικό Λεύκωμα 1965, σελ. 148, Καθημερινή (1997)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Παρουσίαση από τον ιστότοπο του ΤΕΙ Αθήνας
• Παρασκήνιο, Ο Le Corbusier και η Ελλάδα (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)