Λεγεώνα Κόνδορ

Η Λεγεώνα Κόνδορ ήταν μονάδα αποτελούμενη από την αεροπορία και τμήμα του στρατού της Ναζιστικής Γερμανίας, η οποία υπηρέτησε στο πλευρό των εθνικιστών κατά τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, τον Ιούλιο του 1936 έως τον Μάρτιο του 1939. Η Λεγεώνα του Κόνδορ ανέπτυξε τις πρώτες μεθόδους στρατηγικών βομβαρδισμών που χρησιμοποιήθηκαν ευρέως κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο λίγο αργότερα. Ο βομβαρδισμός της Γκερνικα ήταν η πιο περίφημη επιχείρηση που πραγματοποίησε η Λεγεώνα Κόνδορ. Ο Χούγκο Σπέρρλε διοικούσε τους σχηματισμούς αεροσκαφών της μονάδας και ο Βίλχελμ Ρίττερ φον Τόμα τις δυνάμεις εδάφους.^[1] Για την Λεγεώνα Κόνδορ γυρίστηκε η προπαγανδιστική ταινία Legion Condor (1939).

Λεγεώνα Κόνδορ
Έμβλημα
Ενεργό	1936–1939
Χώρα	Ναζιστική Γερμανία ! Ναζιστική Γερμανία Δικτατορία του Φρανθίσκο Φράνκο
Τύπος	Εθελοντικό τμήμα
Συμπλοκές	Ισπανικός εμφύλιος πόλεμος
Διοίκηση
Διοικητής	Χιούγκο Σπέρρλε Βίλχελμ Ρίττερ φον Τόμα

Σύνθεση μονάδας

Η Λεγεώνα Κόνδορ, κατά την ίδρυσή της, απαρτιζόταν από το Kampfgruppe 88, με τρεις μοίρες των βομβαρδισμών Ju 52 και το Jagdgruppe 88 με τρεις μοίρες μαχητικών Heinkel He 51, το αναγνωριστικό Aufklärungsgruppe 88 (συμπληρωμένο από το Aufklärungsgruppe See 88) , το Flakbteilung 88 και μια ομάδα διαβιβάσεων, το Nachrichtenabteilung 88. Η γενική εντολή δόθηκε στον Χούγκο Σπέρρλε, με τον Αλεξάντερ Χόλλε (Alexander Holle) ως αρχηγό του προσωπικού και δύο τεθωρακισμένες μονάδες υπό τη διοίκηση του Βίλχελμ Ρίττερ φον Τόμα, με τέσσερα άρματα μάχης το καθένα, λειτουργούσαν επίσης.^[2][3][2]

Ανάμειξη στον εμφύλιο της Ισπανίας

Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ισπανία στις 17 Ιουλίου 1936 στην αρχή του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, οι εθνικιστές ζήτησαν την υποστήριξη της Γερμανίας του Χίτλερ και της φασιστικής Ιταλίας. Το πρώτο αίτημα για γερμανικά αεροσκάφη έγινε στις 22 Ιουλίου. Ο Χίτλερ αποφάσισε να υποστηρίξει τους εθνικιστές στις 25 ή 26 Ιουλίου, αλλά ήταν επιφυλακτικός για την πρόκληση ενός πανευρωπαϊκού πολέμου. Οι εθνικιστικές δυνάμεις θα χρειαζόντουσαν τουλάχιστον 20 Junkers Ju 52s, που πετούσαν οι πιλότοι της Luft Hansa, να μεταφέρουν τον στρατό της Αφρικής από το ισπανικό Μαρόκο στην Ισπανία. Αυτή η αποστολή έγινε γνωστή ως Operation Magic Fire (Γερμανική: Feuerzauber). Η συμμετοχή αυτή κρατήθηκε κρυφή, κρυμμένη από τα ξένα και οικονομικά υπουργεία και χρηματοδοτήθηκε με τρία εκατομμύρια Ράϊχμαρκς.^{[2][4][2][2][4]}

Τις δύο εβδομάδες μετά τις 27 Ιουλίου 1936, η αεροπορική δύναμη της Λεγεώνας Κόνδορ μετέφερε περίπου 2.500 στρατιώτες του Στρατού της Αφρικής στην Ισπανία. Μέχρι τις 11 Οκτωβρίου, η αποστολή είχε επιτευχθεί και 13.500 στρατιώτες, 127 πολυβόλα και 36 όπλα πεδίου, μεταφέρθηκαν στην Ισπανία από το Μαρόκο. Ο αρχηγός της επιχείρησης, Alexander von Scheele, αντικαταστάθηκε από τον Βάλτερ Βάρλιμοντ. Το Σεπτέμβριο, 86 τόνοι βομβών, 40 άρματα Panzer I και 122 άντρες εθελοντές είχαν προσγειωθεί στην Ισπανία, συνοδεύτηκαν με 108 αεροσκάφη.^[5]

Ωστόσο η σοβιετική αεροπορική υποστήριξη για τους δημοκρατικούς αυξανόταν, μέσω της προμήθειας αεροσκαφών Polikarpov. Ο Βάλτερ Βάρλιμοντ έκανε έκκληση στη ναζιστική Γερμανία για ενίσχυση της υποστήριξης. Μετά τη γερμανική αναγνώριση της κυβέρνησης του Φρανθίσκο Φράνκο στις 30 Σεπτεμβρίου, οι γερμανικές προσπάθειες στην Ισπανία αναδιοργανώθηκαν και επεκτάθηκαν. Η υπάρχουσα δομή διοίκησης αντικαταστάθηκε με το Winterübung Rügen και οι στρατιωτικές μονάδες που ήδη ήταν στην Ισπανία σχηματίστηκαν σε μια νέα λεγεώνα, η οποία ονομάστηκε εν συντομία οι Iron Rations (Γερμανική: Eiserne Rationen) και η Iron Legion (Γερμανική: Eiserne Legion) Ο Γκαίρινγκ μετονόμασε την μονάδα σε Λεγεώνα Κόνδορ (Γερμανική: Legion Condor).

Η Γερμανία επιθυμούσε να αποφύγει την εμφάνιση ενός πανευρωπαϊκού πολέμου. Αντίστοιχες απόψεις διεξήχθησαν από γερμανούς αξιωματούχους: Ο Χέρμαν Γκαίρινγκ δήλωσε ότι η Γερμανία δεν θα αναγνώριζε ποτέ μια "κόκκινη Ισπανία".

Η αυξανόμενη αεροπορική υπεροχή των δημοκρατικών έγινε εμφανής, ιδιαίτερα η δύναμη των Σοβιετικών αεροσκαφών Polikarpov I-15 και I-16, αν και ο ιστορικός Hugh Thomas περιγράφει το αεροσκάφος ως "πρωτόγονο". Στα τέλη του 1936 και στις αρχές του 1937, τα νέα αεροσκάφη στάλθηκαν στη Legion Condor, συμπεριλαμβανομένων βομβαρδισμών κατάδυσης Henschel Hs 123 και πρωτοτύπων των Heinkel He 112 και Messerschmitt Bf 109, με τα τελευταία να αποδεικνύονται πιο επιτυχημένα. Το Heinkel He 111 προστέθηκε στον στόλο των βομβαρδισμών μαζί με το Dornier Do 17 (Τύποι Ε και F). Παλαιότερα αεροσκάφη πέρασαν επίσης στους εθνικιστές. Μέχρι το τέλος του 1936, περίπου 7.000 στελέχη του προσωπικού της Λεγεώνας Κόνδορ βρίσκονταν στην Ισπανία.^[6][7][8]

Επιχείρηση στην Γκερνίκα

Κύριο λήμμα: Βομβαρδισμός της Γκερνίκα

Στην επιχείρηση Rügen (Επίπληξη), τα αεροσκάφη Ju 52 και He 111 βομβάρδιζαν αδιακρίτως και ο αριθμός των θυμάτων είναι ακόμη θέμα διαμάχης, από το βομβαρδισμό καταστράφηκε το μεγαλύτερο μέρος της Γκερνίκα και έχασαν τη ζωή τους πολλοί άνθρωποι. Ο ακριβής αριθμός των θυμάτων δεν είναι γνωστός ακόμα και σήμερα. Για πολλά χρόνια μετά τον πόλεμο γινόταν λόγος για περισσότερους από 1.500 νεκρούς. Τα ρωσικά αρχεία της 1ης Μαΐου 1937 έκαναν λόγο για 800 νεκρούς. Σύμφωνα με σύγχρονους ιστορικούς οι νεκροί από το βομβαρδισμό της Γκερνίκα ήταν περίπου 300. Ο George Steer, δημοσιογράφος της εφημερίδας The Times, ο οποίος κάλυπτε τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, έγραψε το πρώτο πλήρες απολογισμό των γεγονότων. Ο Steer επεσήμανε τη σαφή γερμανική συνέργεια στη επιχειρησιακή δράση.^[9][10] Τα αποδεικτικά στοιχεία για τρεις μικρές βόμβες που σφραγίστηκαν με το γερμανικό αυτοκρατορικό αετό κατέστησαν σαφές ότι η επίσημη γερμανική θέση της ουδετερότητας στον εμφύλιο πόλεμο και η υπογραφή ενός Συμφώνου Μη Παρέμβασης ήταν μόνο ονομαστική και ότι οι γερμανικές δυνάμεις συμμετείχαν στον πόλεμο. Η αναφορά του Steer δημοσιεύθηκε μαζί με τους New York Times και στη συνέχεια σε όλο τον κόσμο, προκαλώντας οργή και φόβο.^{[11][12] [13]}

Η καταστροφή της Γκερνίκα αποτυπώθηκε στο ομώνυμο έργο του Πάμπλο Πικάσο.

Παράσημα

Το μετάλλιο εκστρατείας Spanienkreuz (Ισπανικός σταυρός) απονεμήθηκε από τις γερμανικές αρχές σε επτά τάξεις από τις 14 Απριλίου 1939. Λόγω της παράνομης φύσης των γερμανικών επιχειρήσεων στην Ισπανία, δεν απονεμήθηκαν παράσημα μέχρι τον Απρίλιο του 1939 στο τέλος της γερμανικής συμμετοχής. Ο ισπανικός σταυρός συμπλήρωσε τα επιράμματα των μανικιών που εκδόθηκαν σε όσους εξυπηρετούσαν. Άλλα αξιοσημείωτα γεγονότα κατά την επιστροφή της Λεγεώνας περιλάμβαναν μια συγκέντρωση από τον Χίτλερ στις 6 Ιουνίου 1939 και μια παρέλαση ως μέρος των εορτασμών που οργανώθηκαν για τα 50α γενέθλια του Χίτλερ στις 20 Απριλίου 1939. Επίσης, οι δραστηριότητες της Λεγεώνας καταχωρήθηκαν σε ειδική έκδοση του Der Adler, του περιοδικού της Luftwaffe που κυκλοφόρησε εκείνη την εποχή στην Ισπανία και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Iσπανικός Πολεμικός σταυρός απονεμήθηκε επίσης σε Ισπανούς εθελοντές του της Κυανής Μεραρχίας (Αθούλ).

Πηγές

1. Westwell (2004). p. 10.
2. Westwell (2004). p. 12.
3. Thomas (1961). pp. 231–232.
4. Thomas (1961). p. 230.
5. Westwell (2004). p. 13.
6. Westwell (2004). pp. 21–22.
7. Westwell (2004). pp. 22–23.
8. Westwell (2004). p. 23.
9. The legacy of Guernica
10. Thomas (1961). p. 419.
11. Westwell (2004). pp. 32–33.
12. Thomas (1961). p. 420–421.
13. Westwell (2004). p. 33.

Βιβλιογραφία

• Η Λεγεώνα του Κόνδορα, Το πεδίο δοκιμών της Luftwaffe, Ian Westwel

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Legion Condor στο Wikimedia Commons