Remove ads
Ο Κόνραντ Χένλαϊν (Konrad Ernst Eduard Henlein, 6 Μαΐου 1898 – 10 Μαΐου 1945) ήταν ο, διαβόητος για τον αντισημιτισμό του, επικεφαλής του Κόμματος των Σουδητών Γερμανών στην Τσεχοσλοβακία. Σε συνεννόηση με τον Χίτλερ προκάλεσε ταραχές στην Τσεχοσλοβακία το 1938 που οδήγησαν στην προσάρτηση της Σουδητίας στη Γερμανία. Ύστερα από τη δημιουργία του Προτεκτοράτου της Βοημίας και της Μοραβίας διορίστηκε από τους Ναζί αρχικά κυβερνήτης στην περιοχή αυτή και αργότερα πολιτικός επίτροπος στη Βοημία. Στις 10 Μαΐου του 1945 ενώ ήταν αιχμάλωτος των Αμερικανών σε στρατόπεδο στο Πίλζεν, αυτοκτόνησε κόβοντας με σπασμένο γυαλί τις φλέβες του.
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Κόνραντ Χένλαϊν | |
|---|---|
.jpg) | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Konrad Henlein (Γερμανικά) |
| Γέννηση | 6 Μαΐου 1898[1][2][3] Vratislavice nad Nisou |
| Θάνατος | 10 Μαΐου 1945[1][2][3] Πίλζεν[3][4] |
| Αιτία θανάτου | Αιμορραγία |
| Συνθήκες θανάτου | αυτοκτονία |
| Τόπος ταφής | Plzeň Central Cemetery |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γερμανία Αυστροουγγαρία Τσεχοσλοβακία Ναζιστική Γερμανία |
| Θρησκεία | Καθολικισμός[5] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[6] Τσεχικά[6] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός[4] καθηγητής φυσικής αγωγής |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Sudeten German Party και Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | Αυστροουγγρικός Στρατός |
| Πόλεμοι/μάχες | Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Βουλευτής του Γερμανικού Ράιχ |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Remove ads
Γεννήθηκε στο Μάφερσντορφ της Αυστροουγγαρίας (σημερινό Βρατισλάβιτσε, κοντά στο Λίμπερετς της Τσεχίας). Στη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε στον στρατό της Αυστροουγγαρίας, πιάστηκε αιχμάλωτος και κρατήθηκε ένα διάστημα στην Ιταλία και μετά το τέλος του πολέμου δούλεψε ως τραπεζικός υπάλληλος στην Τσεχοσλοβακία. Τότε άρχισε να αναπτύσσει ενεργό δράση εντός της μειονότητας των Σουδητών Γερμανών και την 1η Οκτωβρίου του 1933, ίδρυσε το Σουντετενντότισε Χαϊματφρόντ το οποίο τον Απρίλιο 1935 μετονομάστηκε σε Σουδητογερμανικό Κόμμα ύστερα από απαίτηση της τσεχοσλοβακικής κυβέρνησης. Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του 1935 το Κόμμα των Σουδητών Γερμανών κέρδισε περίπου το 80% των ψήφων των Γερμανών στην Τσεχοσλοβακία. Την ίδια χρονιά ο Καρλ Χέρμαν Φρανκ έγινε υπαρχηγός του Σουδητογερμανικού Κόμματος. Από τον Νοέμβριο του 1937 τα ηγετικά στελέχη του Σουδητογερμανικού κόμματος συνεργαζόταν με τους ηγέτες των Ναζί για την απόσχιση των εδαφών της Σουδητίας. Μετά την προσάρτηση της οποίας το κόμμα διαλύθηκε επισήμως και πολλά από τα μέλη του, μπήκαν στο Ναζιστικό κόμμα (NSDAP).
Ο Χένλαϊν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 30 υποστήριζε την εδαφική ακεραιότητα της Τσεχοσλοβακίας και είχε πάρει δημοσίως θέση εναντίον του Ναζισμού. Το 1937 άλλαξε στάση απέναντι στον ναζισμό και στο Χίτλερ, όταν εντός του Κόμματος των Σουδητών Γερμανών (SdP) απέκτησαν δύναμη εκείνοι που υπό τον Καρλ Χέρμαν Φρανκ υποστήριζαν ανοιχτά τη Γερμανία και την ένωση με αυτήν των εδαφών της Τσεχίας όπου κατοικούσαν Σουδήτες Γερμανοί. Στις 28 Μαρτίου του 1938 συναντήθηκε με το Χίτλερ στο Βερολίνο και πήρε εντολές να προβάλλει στην τσεχοσλοβακική κυβέρνηση απαιτήσεις που δεν μπορούσαν να γίνουν δεκτές από τους Τσέχους. Στα διατάγματα του Κάρλσμπαντ (24 Απριλίου του 1938) το Σουδητογερμανικό Κόμμα απαίτησε πλήρη αυτονομία των εδαφών της Σουδητίας και ελευθερία εξάσκησης της ναζιστικής ιδεολογίας. Στη συνέχεια σύμφωνα με τις εντολές του Χίτλερ συμμετείχε στην οργάνωση επεισοδίων στη Σουδητία μεταξύ νέων κυρίως Γερμανών εξοπλισμένων από τους Ναζί και Τσεχοσλοβάκων αστυνομικών και στρατιωτών τα οποία χρησιμοποιήθηκαν από την ναζιστική προπαγάνδα για να κατηγορηθεί η τσεχοσλοβάκικη κυβέρνηση για εγκλήματα εναντίον πολιτών γερμανικής καταγωγής. Τελικά με τη Συμφωνία του Μονάχου στις 29 Σεπτεμβρίου η Σουδητία αποσχίστηκε από την Τσεχοσλοβακία και προσαρτήθηκε στη Γερμανία. Ένα χρόνο μετά και η υπόλοιπη Τσεχία έγινε προτεκτοράτο της Γερμανίας (Προτεκτοράτο Βοημίας Μοραβίας).
Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 1939 ο Χένλαϊν έγινε κυβερνήτης του Προτεκτοράτου αλλά σύντομα η εξουσία πέρασε κυρίως στα χέρια του Καρλ Χέρμαν Φρανκ. Την 1η Μαΐου του 1939 ο Χενλάιν έγινε πολιτικός επίτροπος της Σουδητίας θέση που κράτησε μέχρι το τέλος του πολέμου.
Σύμφωνα με νεότερες έρευνες η θέση του Χένλαϊν στο Σουδητογερμανικό κόμμα φέρεται ότι ήταν πολύ δύσκολη μετά το 1935 καθώς ο Ράινχαρντ Χάινριχ και άλλοι έκαναν πολλές προσπάθειες να του αφαιρέσουν την εξουσία ισχυριζόμενοι ότι δεν ήταν αρκετά ριζοσπάστης. Το 1937 ο Χάινς Ρούτα, ένας από τους πιο στενούς του συνεργάτες φυλακίστηκε κατηγορούμενος για συνεργασία με τις τσεχικές αρχές και για ομοφυλοφιλία. Μετά το 1938 ο Χένλαϊν φέρεται να εργάστηκε ως κατάσκοπος των Βρετανών και να συμμετείχε σε συνωμοσία με τον Βίλχελμ Κανάρις.
Αν και ο παππούς του από την μεριά της μητέρας του ήταν Τσέχος ο Χένλαϊν προώθησε την πολιτική κατά των μικτών γάμων φτάνοντας στο σημείο να αλλάξει το επίθετο της μητέρας του από Ντβοράτσεκ (Dvořáček) στο πιο γερμανικό Dworatschek (Ντβόρατσεκ) προκειμένου να μην εμποδιστεί η ανέλιξή του σε υψηλότερες θέσεις στο Ναζιστικό κόμμα.
Remove ads
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads