Θηβαϊκός κύκλος

Ο Θηβαϊκός κύκλος είναι συλλογή τεσσάρων χαμένων επών της αρχαίας Ελληνικής γραμματείας σχετιζομένων με την Βοιωτική πόλη της αρχαίας Θήβας^[1]. Είναι συντεθειμένα σε δακτυλικό εξάμετρο και γράφηκαν πιθανότατα γύρω στα 750 με 500 π.Χ.

Ο λόγιος και κληρικός του 9ου αιώνα μ.Χ. Φώτιος, στη «Βιβλιοθήκη» του, θεωρούσε το Θηβαϊκό κύκλο μέρος του Επικού κύκλου, γεγονός όμως που αμφισβητούν οι περισσότεροι σύγχρονοι λόγιοι.

Οι ιστορίες του Θηβαϊκού Κύκλου ήταν παραδοσιακές: τα δύο ομηρικά έπη, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, δείχνουν γνώση των περισσοτέρων εξ αυτών. Οι διασημότερες ιστορίες του Κύκλου ήταν αυτές του Οιδίποδα και των Επτά επί Θήβας, οι οποίες επηρέασαν και διασκευάστηκαν πολύ από τους μεταγενέστερους συγγραφείς της Ελληνικής τραγωδίας.

Τα έπη του Θηβαϊκού Κύκλου ήταν τα εξής:

• Η Οιδιπόδεια, που αποδίδεται στον Κιναίθοντα^[1]: εξιστορούσε την ιστορία της επίλυσης του αινίγματος της Σφίγγας από τον Οιδίποδα, και πιθανόν και τον αιμομικτικό του γάμο με τη μητέρα του Ιοκάστη.
• Η Θηβαΐς, αγνώστου συγγραφέα αλλά αποδιδόμενου από μερικούς στην αρχαιότητα στον Όμηρο^[1]: εξιστορούσε τον πόλεμο μεταξύ των γιων του Οιδίποδα, Ετεοκλή και Πολυνείκη, και την αποτυχημένη εκστρατεία του Πολυνείκη κατά της πόλης της Θήβας με άλλους έξι ηγέτες (οι "Επτά επί Θήβας"), κατά την οποία σκοτώνονται και ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης.
• Οι Επίγονοι, που αποδιδόταν στην αρχαιότητα είτε στον Αντίμαχο ή στον Όμηρο: αποτελούσε συνέχεια της Θηβαΐδας^[2], αναφέροντας την ιστορία της νέας γενιάς ηρώων που επιτέθηκαν στη Θήβα, με επιτυχία αυτή τη φορά.
• Η Αλκμεωνίς, αγνώστου συγγραφέα: εξιστορούσε τη δολοφονία της Εριφύλης από το γιό της Αλκμαίονα επειδή είχε κανονίσει το θάνατο του πατέρα του Αμφιάραου (που εξιστορείτο στη Θηβαΐδα).

Παραπομπές

1. West, M. L. (2003). Greek epic fragments from the seventh to the fifth centuries BC. no:497. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. ISBN 0-674-99605-4. 50503243.
2. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2021.