Ερρίκος, δούκας του Λάνκαστερ

Ο Ερρίκος, 1ος δούκας του Λάνκαστερ ή Ερρίκος του Γκρόσμοντ (Henry of Grosmont, 1st Duke of Lancaster, 1310 - 23 Μαρτίου 1361) μέλος του Οίκου του Ανζού ήταν 4ος κόμης του Λάνκαστερ, 1ος δούκας του Λάνκαστερ και 4ος κόμης του Λέστερ από τη δεύτερη δημιουργία.

Ερρίκος, δούκας του Λάνκαστερ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1310 Grosmont
Θάνατος	23  Μαρτίου 1361 Κάστρο του Λέστερ
Αιτία θανάτου	πανώλη
Τόπος ταφής	Church of the Annunciation of Our Lady of the Newarke
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Αγγλίας Ουαλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Μέση αγγλική γλώσσα Παλαιά Γαλλικά Αγγλονορμανδική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	διπλωμάτης[1] συγγραφέας[1]
Οικογένεια
Σύζυγος	Ισαβέλλα του Μπωμόν (από 1337)[2][3]
Τέκνα	Ματθίλδη, κόμισσα του Λάνκαστερ Λευκή του Λάνκαστερ[2]
Γονείς	Ερρίκος, 3ος κόμης του Λάνκαστερ[2] και Μοντ Τσάουορθ[2]
Αδέλφια	Ιωάννα του Λάνκαστερ Ματθίλδη του Λάνκαστερ, κόμισσα του Άλστερ Μαρία του Λάνκαστερ[2] Λευκή του Λάνκαστερ, βαρόνη των Γουέικ του Λίντελ Ελεονώρα του Λάνκαστερ[2]
Οικογένεια	Οίκος του Ανζού
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχες	Εκατονταετής Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	διοικητής της Βρετάνης
Βραβεύσεις	Τάγμα της Περικνημίδας
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα και Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφία

Ήταν γιος και διάδοχος του Ερρίκου, 3ου κόμη του Λάνκαστερ και της Μοντ Τσάουορθ. Ο Ερρίκος ήταν από τους πιο πιστούς ευγενείς και στρατηγούς του Εδουάρδου Γ' της Αγγλίας τα πρώτα χρόνια του Εκατονταετούς πολέμου και ιδρυτικό μέλος του Τάγματος της Περικνημίδας.^[4] Ο Ερρίκος αρκετά έξυπνος και μορφωμένος έγραψε βιβλίο σχετικό με τα φάρμακα και ήταν ένας από τους ιδρυτές του Κολέγιο Κόρπους Κρίστι στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ (1352)

Πρώτα χρόνια

Ο θείος του Τόμας, 2ος κόμης του Λάνκαστερ διαδέχθηκε τον παππού του Εδμόνδο Κράουτσμπακ πρώτο κόμη του Λάνκαστερ και μικρότερο αδελφό του Εδουάρδου Α΄ της Αγγλίας. Ο Τόμας έγινε σύντομα ο πιο ισχυρός και πλούσιος άντρας στην Αγγλία αλλά συγκρούστηκε με τον πρώτο του ξάδελφο Εδουάρδο Β΄ της Αγγλίας και εκτελέστηκε για προδοσία (1322).^[5] Ο Τόμας που δεν είχε διάδοχο άφησε τους τίτλους και τα εδάφη του στον μικρότερο αδελφό του Ερρίκο τον πατέρα του Ερρίκου του Γκρόσμοντ.

Ο Ερρίκος του Γκρόσμοντ κέρδισε τους τίτλους του μετά την εκθρόνιση του Εδουάρδου Β΄ (1327) αλλά η εξουσία του δεν κράτησε πολύ επειδή σύντομα έχασε την εύνοια της βασίλισσας Ισαβέλλας της Γαλλίας και του ερωμένου της Ρότζερ Μόρτιμερ, 1ου κόμη του Μαρς. Ο πατέρας του βελτίωσε τις σχέσεις του με το στέμμα όταν ανέλαβε προσωπικά την εξουσία ο Εδουάρδος Γ΄ (1330) αλλά η πολύ άσχημη υγεία του και η τύφλωση τον ανάγκασαν να αποσυρθεί.^[6] Δεν υπάρχουν πολλές πηγές για τα πρώτα χρόνια της ζωής του Ερρίκου του Γκρόσμοντ, γεννήθηκε στο Γκρόσμοντ του Ουαλικού Μονμουθσάιρ γύρω στο 1310.^[7] Ήταν πολύ καλύτερος στις πολεμικές τέχνες παρά στις Ακαδημαϊκές σπουδές γι'αυτό ακόμα και σε μεγάλη ηλικία δεν είχε μάθει να διαβάζει.^[8] Στέφθηκε ιππότης στο Κοινοβούλιο παρουσία του πατέρα του (1330), την επόμενη χρονιά συμμετείχε σε ένα βασιλικό τουρνουά στο Τσίπσαιντ.^[7] Συμμετείχε στην εκστρατεία του Εδουάρδου στη Σκωτία αλλά είναι ασαφές αν πολέμησε στη μάχη του Χάλιντον Χίλλ.^[9] Ύστερα από πολλές υπηρεσίες στον βασιλιά διορίστηκε στρατηγός στη Σκωτία (1336).^[7] Την επόμενη χρονιά ήταν ένας από τους έξι άντρες οι οποίοι ανέβηκαν στην ψηλότερη θέση στη βασιλική ιεραρχία, του απονεμήθηκαν πολλοί από τους τίτλους του πατέρα του όπως του κόμη του Ντέρμπι.^[10]

Έκρηξη Εκατονταετούς Πολέμου

Με την έκρηξη του Εκατονταετούς Πολέμου (1337) οι στόχοι του στράφηκαν στη Γαλλία, συμμετείχε σε πολλές διπλωματικές αποστολές και στη μεγάλη Αγγλική νίκη στη ναυμαχία του Σλούς (1340).^[11] Την ίδια χρονιά στάλθηκε όμηρος στις Κάτω Χώρες για βασιλικά χρέη, απελευθερώθηκε την επόμενη χρονιά με ένα μεγάλο ποσό.^[12] Μετά την επιστροφή του έγινε στρατηγός του βασιλιά στον βορά και έμεινε στο Ρόξμπουρζ μέχρι το 1342, τα επόμενα χρόνια συμμετείχε σε διπλωματικές αποστολές στις Κάτω Χώρες, την Καστίλη και την Αβινιόν.^[7]

Το 1345 ο δεύτερος ξάδελφος του Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας σχεδίασε τεράστια έφοδο στη Γαλλία. Η επίθεση θα γινόταν σε τρία μέτωπα : ο κόμης του Νορθάμπτον στη Βρετάνη, ο ίδιος ο βασιλιάς στη Φλάνδρα και ο Ερρίκος του Γκρόσμοντ στην Ακουιτανία θα οργάνωνε την επίθεση στα νότια.^[7] Μετακινήθηκε στο εσωτερικό της χώρας, αντιμετώπισε τον Κόμτ ντ'Ίσλ στο Άουμπεροχ και τον συνέτριψε (21 Οκτωβρίου 1345), η νίκη περιγράφεται για τον Ερρίκο ως ο "μεγαλύτερος θρίαμβος στη ζωή του".^[13] Τα λύτρα από την απελευθέρωση των αιχμαλώτων εκτιμώνται στις 50.000 στερλίνες.^[14] Την επόμενη χρονιά ενώ ο Εδουάρδος Γ΄ κατευθυνόταν για το Κρεσί ο Ερρίκος του Γκρόσμοντ πολιόρκησε, κατέλαβε το Πουατιέ και στη συνέχεια επέστρεψε στην Αγγλία (1347).^[7]

Πάροχος υψηλών τίτλων

Το 1345 ενώ βρισκόταν ο Γκρόσμοντ έμαθε τα νέα για τον θάνατο του πατέρα του, ο νεαρός Ερρίκος σαν νέος κόμης του Λάνκαστερ ήταν ο πλουσιότερος και ισχυρότερος άνδρας του βασιλείου. Σε λίγα χρόνια μετά τη συμμετοχή του στην πολιορκία του Καλαί ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Τάγματος της Περικνημίδας (1348).^[15] Σε λίγα χρόνια δέχτηκε την τιμή να αναβαθμιστεί από τον βασιλιά η κομητεία του Λάνκαστερ σε δουκάτο (1351), ο τίτλος του δούκα ήταν ανύπαρκτος μέχρι τότε στην Αγγλία αφού μόνο άλλο ένα δουκάτο υπήρξε.

Η δεύτερη μεγάλη τιμή που δόθηκε στον Ερρίκο ήταν η αναβάθμιση του Λάνκασιρ σε κομητεία του Παλατινάτου ανέλαβε τη διοίκηση του ο Ερρίκος με εξουσίες ανεξάρτητες από το Αγγλικό στέμμα.^[16] Η παραχώρηση αυτή ήταν η κορυφαία επειδή μονάχα δυο κομητείες Παλατινάτου έχουν καταγραφεί στην Αγγλική ιστορία : του Ντάρχαμ που βρισκόταν υπό εκκλησιαστική διοίκηση και το Τσέστερ που ήταν περιουσία του στέμματος. Ο Εδουάρδος Γ΄ είχε τεράστια εκτίμηση στον Ερρίκο Γκρόσμοντ και του παραχωρούσε συνεχώς μεγάλα προνόμια. Οι δυο άντρες είχαν στενή φιλία, είχαν περίπου την ίδια ηλικία και ήταν δεύτερα ξαδέλφια σαν δισέγγονοι του Ερρίκου Γ΄ της Αγγλίας, ένας επιπλέον λόγος που ο Εδουάρδος Γ΄ του παραχώρησε αμέτρητους τίτλους ήταν ότι ο Ερρίκος δεν είχε γιους οπότε μετά τον θάνατο του θα επέστρεφαν στον ίδιο.^[7]

Εκστρατείες στη Γαλλία

Ο δούκας του Λάνκαστερ ολόκληρη τη δεκαετία του 1350 έκανε ασταμάτητα εκστρατείες και έκλεισε συνθήκες με τη Γαλλία, το 1350 στη μεγάλη νίκη στη ναυμαχία του Ουίντσελσι έσωσε τις ζωές του Εδουάρδου, του μαύρου πρίγκιπα και του Ιωάννη της Γάνδης.^[17] Ξέσπασε στη συνέχεια διαμάχη ανάμεσα στον ίδιο και τον Όθων του Μπράουνσβαϊγκ που παρά λίγο να φέρει μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα στους δυο άντρες, με την επέμβαση του Γάλλου βασιλιά Ιωάννη του Αγαθού έκλεισαν μεταξύ τους ειρήνη.^[18] Στα τέλη της δεκαετίας μετά από μια εκστρατεία στη Νορμανδία (1356) και την πολιορκία της Ρεν (1358) συμμετείχε στην τελευταία μεγάλη εκστρατεία της Α΄ Φάσης του Εκατονταετούς Πολέμου : την εκστρατεία της Ρενς (1359 - 1360). Με τη λήξη της εκστρατείας ο Ερρίκος ήταν ο βασικός διαπραγματευτής για την υπογραφή της Συνθήκης του Μπρετινί με ευνοϊκούς όρους για τους Άγγλους.^[7]

Επέστρεψε στην Αγγλία τον Νοέμβριο του 1360, έπεσε άρρωστος στις αρχές της επόμενης χρονιάς και πέθανε στις 23 Μαρτίου 1361 πιθανότατα από το δεύτερο μεγάλο κύμα της βουβωνικής πανώλης που σάρωνε τότε την Αγγλία.^[19] Η ταφή του έγινε στην εκκλησία της Πεντηκοστής της Άουαρ Λέιντι του Νιούαρκ που ιδρύθηκε από τον πατέρα του δίπλα από το κάστρο του Νιούαρκ, στην ίδια εκκλησία έγινε η δεύτερη ταφή του πατέρα του μερικά χρόνια πριν.^[20]

Οικογένεια

Ο Ερρίκος, 1ος δούκας του Λάνκαστερ νυμφεύτηκε την Ισαβέλλα του Μπωμόν, κόρη του Ερρίκου ντε Μπωμόν (1330)· δεν απέκτησε γιους παρά μόνο δυο κόρες:

• Ματθίλδη 1339-1362, παντρεύτηκε τον Γουλιέλμο Α΄ των Βίττελσμπαχ δούκα της Βαυαρίας.
• Λευκή 1347-1368, παντρεύτηκε τον Ιωάννη της Γάνδης 1ο δούκα του Λάνκαστερ. Ο Ιωάννης κληρονόμησε το δουκάτο, αλλά θα έπρεπε να περιμένει το τέλος του πατέρα του (1377), για να κληρονομήσει το Παλατινάτο του Λάνκασιρ. Ο γιος του Ιωάννη της Γάνδης ΄΄Ερρίκος του Μπόλινγκμπροκ, όταν ανέβηκε στον θρόνο ως:
  • Ερρίκος Δ΄ της Αγγλίας 1367-1413, ενσωμάτωσε το δουκάτο του Λάνκαστερ και το Παλατινάτο του Λάνκασιρ στο Αγγλικό στέμμα.^[21]

Ο εξαίρετος χαρακτήρας του Ερρίκου δούκα του Λάνκαστερ απομνημονεύθηκε στο έργο του Βιβλίο των ιερών Συνταγών, το οποίο ένα δείγμα ευσέβειας, πίστης και ηθικής, με λεπτομέρειες μεγάλου ιστορικού ενδιαφέροντος. Ο δούκας έγραψε το έργο σε ηλικία 44 ετών (1354), την εποχή που υπέφερε από ποδάγρα (ουρική αρθρίτιδα).^[7] Στο βιβλίο του ο Ερρίκος γράφει για τις επτά πληγές, τις οποίες συσχετίζει με τα επτά αμαρτήματα· περιγράφει τις θεραπείες με πραγματικές και μυθικές συνταγές, ενώ παροτρύνει τον αναγνώστη να ακολουθήσει τον δρόμο της ηθικής.^[22]

Πρόγονοι

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Μαρτίου 2015.
2. «Kindred Britain»
3. p10215.htm#i102141. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
4. Beltz 1841, p. cxlix.
5. For a comprehensive biography of Thomas of Lancaster, see *Maddicott, J. R. (1970). Thomas of Lancaster, 1307–1322: A study in the reign of Edward II. London: Oxford University Press
6. Waugh 2004
7. Ormrod 2005
8. Fowler 1969, p. 26.
9. Fowler 1969, p. 30.
10. McFarlane, K.B. (1973). The Nobility of Later Medieval England. Oxford: Clarendon Press. pp. 158–159.
11. Fowler 1969, p. 34.
12. Fowler 1969, pp. 35–37.
13. Fowler 1969, p. 58–59.
14. Fowler 1969, p. 61.
15. McKisack 1959, p. 252.
16. Fowler 1969, pp. 173–174.
17. Fowler 1969, pp. 93–95.
18. Fowler 1969, pp. 106–109.
19. Fowler 1969, pp. 217–218.
20. Charles James Billson, Mediaeval Leicester, (Leicester, 1920)
21. Brown & Summerson 2006
22. Fowler 1969, pp. 193–196.

Πηγές

• Arnauld, E.J. (ed.) (1940). Le livre de seyntz medicines: The Unpublished Devotional Treatise of Henry of Lancaster. Oxford: Blackwell.
• Beltz, George Frederick (1841). Memorials of the Order of the Garter. London: William Pickering. Retrieved 27 October 2013.
• Brown, A. L.; Summerson, Henry (May 2006). "Henry IV (1366–1413)". Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press.
• Fowler, Kenneth Alan (1969). The King's Lieutenant: Henry of Grosmont, First Duke of Lancaster, 1310–1361. London.
• McKisack, M. (1959). The Fourteenth Century: 1307–1399. Oxford: Oxford University Press.
• Ormrod, W. M. (October 2005). "Henry of Lancaster, first Duke of Lancaster (c.1310–1361)". Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press.
• Prestwich, M.C. (2005). Plantagenet England: 1225–1360. Oxford: Oxford University Press.
• Waugh, Scott L. (September 2004). "Henry of Lancaster, third Earl of Lancaster and third Earl of Leicester (c.1280–1345)". Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ερρίκος του Γκρόσμοντ
• Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα
• Άγγλο-Νορμανδικοί στίχοι

Ερρίκος, δούκας του Λάνκαστερ Οίκος του Λάνκαστερ Νεότερος κλάδος του Οίκος των Πλανταγενετών Γέννηση: 1310 Θάνατος: 23 Μαρτίου 1361
Προκάτοχος Ερρίκος, 3ος κόμης του Λάνκαστερ	Κόμης του Λάνκαστερ 1345 - 1351	Διάδοχος Ο τίτλος του κόμη του Λάνκαστερ μετετράπη στον τίτλο του δούκα του Λάνκαστερ
	Κόμης του Λέστερ 1345 - 1361	Διάδοχος Ιωάννης της Γάνδης
Προκάτοχος Δημιουργία του τίτλου του δούκα του Λάνκαστερ από τον τίτλο του κόμη του Λάνκαστερ	Δούκας του Λάνκαστερ 1351 - 1361