Εξοχή Θεσσαλονίκης

Η Εξοχή είναι χωριό και κοινότητα του δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη. Πριν από τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης το 2011 ήταν τμήμα του δήμου Χορτιάτη, του οποίου αποτελούσε δημοτικό διαμέρισμα. Η απογραφή του 2021 κατέγραψε 1.265 κατοίκους στην κοινότητα. Η Εξοχή μαζί με την ευρύτερη περιοχή της(δηλαδή κάποια σπίτια εκτός έκτασης της αλλά εντός της κοινότητας) έχει έκταση 1,22 km². Η κοινότητα της Εξοχής έχει έκταση 2.575 km². Ακριβώς απέναντι από την Εξοχή υπάρχει το Νοσοκομείο Παπανικολάου^[1][2]

Εξοχή
Άποψη της Εξοχής από τον προφήτη Ηλία
Εξοχή Εξοχή
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κεντρικής Μακεδονίας
Δήμος	Πυλαίας-Χορτιάτη
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Μακεδονία
Νομός	Θεσσαλονίκης
Υψόμετρο	470
Έκταση	1,22 km
Πληθυσμός
Μόνιμος	1.265
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Φυματιούπολη
Ταχ. κώδικας	57010
δεδομένα

Γεωγραφία

Η Εξοχή βρίσκεται 12 χιλιόμετρα ανατολικά από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, 1,5 χιλιόμετρο από το Ασβεστοχώρι και 6 χιλιόμετρα από τον Χορτιάτη. Στην Εξοχή ξεκινάει το ρέμα Ξηροπόταμος^[3][4] (όπου περνάει μέσα από το Ασβεστοχώρι, απέξω από το Ρετζίκι και ενώνεται με τον Δενδροπόταμο κάτω από την Σταυρούπολη και την Πολίχνη) και καταλήγει στον Θερμαϊκό κόλπο

Πληθυσμός

Έτος	Μόνιμος	Πραγματικός
1928	-	442
1940	-	1.048
1951	222	1.373
1961	577	1.587(+Σανατόριο)
1971	414	1.327
1981	457	959
1991	881	1.337
2001	1.032	1.511
2011	1.280	1.776
2021	1.265	-

Σύντομη Ιστορία

Η Εξοχή άρχιζε να χτίζεται στα μέσα της δεκαετίας του 1920 όταν ασθενείς φυματίωσης από το απέναντι Σανατόριο ήθελαν μέρος για ξεκούραση και στέγη, και ξεκίνησαν να χτίζουν παράγκες και ξενώνες ώστε να μπορέσουν να ζήσουν^[5]. Λόγω των συνθηκών και των διακρίσεων των ασθενών φυματίωσης τότε, ονομάστηκε αρχικά "Φυματιούπολη"^[6]και μέχρι το 1937 χτίστηκαν 100 σπιτάκια. Στις 26 Ιουλίου 1944, Εκτελέστηκαν 17 άτομα από το Ασβεστοχώρι και προσωπικό του τότε σανατορίου από τους Γερμανούς.

Το 1949, ανεξαρτητοποιείται ως Κοινότητα από το Ασβεστοχώρι και το 1953 μετονομάζεται σε Εξοχή για να αφήσει πίσω το τρομαχτικό κεφάλαιο του σανατορίου για την περιοχή. Την Δεκαετία του 1980, το πρώην σανατόριο (το 1966 μετονομάστηκε σε ΚΝΘΒΕ) μετονομάζεται σε Νοσοκομείο Γεωργίου Παπανικολάου^[7]. Από το 1950 μέχρι και τη δεκαετία του 2000, η εξοχή γνώρισε μια σταδιακή άνοδο σε φήμη και πληθυσμό. Από το 2010 έως σήμερα όμως, η Εξοχή σταδιακά παρακμάζει λόγω της ελάχιστης συντήρησης και χρηματισμό της από τον Δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη με αποτέλεσμα οι κάτοικοι της να κατηγορούν τον δήμο για την αγνόηση του χωριού τους^[8][9] οπού θα έπρεπε να είχε εξίσου μεγάλη σημασία με τους άλλους οικισμούς του δήμου.^[10][11]Παραδείγματα αυτών είναι: Οι δρόμοι, το άχτιστο νέο δημοτικό σχολείο, τα υπολειπόμενα χρήματα για την κατασκευή του χωριού και η γενική παραμέληση της περιοχής^[12][13]

Άλλες πληροφορίες

Στην Εξοχή περνάει η γραμμή 57 του ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης (Πρώην γραμμή ΟΑΣΘ μέχρι το 2022), ενώ παλαιότερα (μέχρι το 1988) Τερμάτιζε η κατηργημένη γραμμή 62^[14]. Λειτουργεί επίσης το 7ο σύστημα προσκόπων Εξοχής κάτω από το κοινοτικό κατάστημα καθώς και διάφορα ενοικιαζόμενα δωμάτια για τους συγγενείς ασθενών αλλά και για γενική χρήση. ^[15]

Παραπομπές

1. Parallaxi (26 Μαρτίου 2019). «Η Φυματιούπολη στο Ασβεστοχώρι: Σπάνιες εικόνες και όλη η ιστορία της». Parallaxi Magazine (στα greek). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2023.
2. «Η συγκλονιστική ιστορία της Φυματιούπολης λίγα χιλιόμετρα απ' το κέντρο της Θεσσαλονίκης». 26 Μαρτίου 2019.
3. «Ο Ξηροπόταμος και η "κοιλάδα των αηδονιών"». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2024.
4. Nikos (26 Ιουλίου 2021). «Το άγνωστο μνημείο για την εκτέλεση Ελλήνων Πατριωτών από το Ασβεστοχώρι». thesekdromi.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2023.
5. «Oι «κόκκινοι δραπέτες» από το Σανατόριο Ασβεστοχωρίου». Parallaxi.
6. Lila· mixanitouxronou.gr (19 Οκτωβρίου 2018). «Που βρισκόταν η "Φυματιούπολη" της Θεσσαλονίκης που δημιουργήθηκε από πρώην ασθενείς. Ζούσαν στιγματισμένοι σε παραπήγματα, έκαναν οικογένειες και έχτισαν σχολεία». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2024.
7. «Νοσοκομεία στη Θεσσαλονίκη: Φτιάχτηκαν είτε από ευεργέτες είτε από τις… οθωμανικές αρχές!». Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2023.
8. «Παρατημένοι δρόμοι στην Εξοχή- Λακούβες, λάσπες και κακοτεχνίες (φώτο)». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2019.
9. «Θεριεύουν τα χόρτα στον δήμο Πυλαίας Χορτιάτη εν μέσω αντιπυρικής περιόδου». Voria. Ανακτήθηκε στις 13 Μαϊου 2022. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
10. Ταξίδου, Έλενα (28 Ιουνίου 2017). «Η ιστορία της πόλης γράφτηκε και στο παλιό σανατόριό της». Parallaxi Magazine (στα greek). Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2023.
11. «Wayback Machine» (PDF). ikee.lib.auth.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2025.
12. «Με ατομική ευθύνη ανηλίκων ανοίγουν σχολεία στο Δήμο Πυλαίας Χορτιάτη». 13 Ιανουαρίου 2025.
13. «Δημοτικό Σχολείο Εξοχής: Νέα επιστολή κατοίκου προς τον δήμαρχο Πυλαίας – Χορτιάτη». 15 Ιανουαρίου 2025.
14. «Πρώην γραμμές Ο.Α.Σ.Θ.». leoforeia.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2024.
15. «Exochi.gr». Exochi.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2025.