Remove ads
Διάστρεμμα (γνωστό και ως στραμπούληγμα) ονομάζεται η βίαιη διάταση των συνδέσμων και του θυλάκου της άρθρωσης.[1] Η πτώση, το στρίψιμο ή το χτύπημα μπορεί να προκαλέσουν αυτόν τον τραυματισμό.[1][2] Τα συνήθη σημεία στα οποία παρατηρείται το διάστρεμμα είναι ο αστράγαλος, το γόνατο και ο καρπός.[3] Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τη βαρύτητα του τραυματισμού, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο, πρήξιμο, μώλωπες, αστάθεια και απώλεια της ικανότητας κίνησης και χρήσης της άρθρωσης.[4]
| Διάστρεμμα | |
|---|---|
 Μώλωπες σε πόδι που έχει υποστεί διάστρεμμα. | |
| Ειδικότητα | επείγουσα ιατρική |
| Ταξινόμηση | |
| ICD-10 | T14.3 |
| ICD-9 | 848.9 |
| MeSH | D013180 |
Υπάρχουν τρεις βαθμοί διαστρέμματος (ήπιος, μέσος και βαρύς) ανάλογα με τη βαρύτητα της κάκωσης,[4] οπότε αντιμετωπίζεται και διαφορετικά, είτε συντηρητικά με ελαστική περίδεση και ψυχρά επιθέματα είτε με τοποθέτηση γύψινου νάρθηκα.[5] Σε περιπτώσεις πλήρους ρήξης των συνδέσμων συνήθως ακολουθείται χειρουργική θεραπεία. Η διάγνωση πραγματοποιείται με κλινική εξέταση και χρήση απεικονιστικών εξετάσεων. Αρχικά χρησιμοποιείται η ακτινογραφία για να προσδιοριστεί αν υπάρχει σπασμένο οστό. Ανάλογα με τη βαρύτητα της κάκωσης, μπορεί να χρειαστεί να πραγματοποιηθεί μυοσκελετικό υπερηχογράφημα[6] ή μαγνητική τομογραφία[7] για την περαιτέρω αξιολόγηση του τραυματισμού.[4]
Remove ads
Ένα διάστρεμμα μπορεί να κυμαίνεται από ήπιο (σχίσιμο λίγων μόνο ινών) έως βαρύ (πλήρης ρήξη του συνδέσμου, που οδηγεί σε αστάθεια της άρθρωσης).[8]
| Βαθμός | Βαρύτητα | Περιγραφή | Συμπτώματα | Χρόνος αποκατάστασης |
|---|---|---|---|---|
| Α' βαθμού | ήπια | δομική βλάβη μόνο σε μικροσκοπικό επίπεδο, με ελαφρά τοπική ευαισθησία και χωρίς αστάθεια της άρθρωσης | Ήπιος πόνος, πρήξιμο και ευαισθησία. Συνήθως δεν υπάρχουν μώλωπες. | 1-3 βδομάδες |
| Β' βαθμού | μέτρια | μερική ρήξη του συνδέσμου, ορατό οίδημα και αισθητή ευαισθησία, αλλά χωρίς αστάθεια της άρθρωσης (ή με ήπια αστάθεια) | Μέτριος πόνος, οίδημα και ευαισθησία. Πιθανοί μώλωπες. | 3-6 βδομάδες |
| Γ' βαθμού | βαριά | πλήρης ρήξη του συνδέσμου με σημαντικό οίδημα και με αστάθεια της άρθρωσης. | Έντονος πόνος, οίδημα, ευαισθησία και μώλωπες. | Έως και αρκετούς μήνες |
Τα ήπια έως μέτρια διαστρέμματα αντιμετωπίζονται συντηρητικά και κανονικά επουλώνονται μετά από 6 εβδομάδες.[8]
Remove ads
.jpg)
Αν και τα διαστρέμματα μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε άρθρωση, ορισμένα από τα πιο συνηθισμένα σημεία είναι τα ακόλουθα[8]:
- Κακώσεις συνδέσμων αστραγάλου: Τα διαστρέμματα εμφανίζονται πιο συχνά στον αστράγαλο και μπορεί να χρειαστούν περισσότερο χρόνο για να επουλωθούν από τα κατάγματα των οστών του αστραγάλου. Τα περισσότερα διαστρέμματα αστραγάλων εμφανίζονται συνήθως στους πλάγιους συνδέσμους στην έξω πλευρά του αστραγάλου. Κοινές αιτίες περιλαμβάνουν το περπάτημα σε ανώμαλες επιφάνειες ή κατά τη διάρκεια αθλημάτων επαφής.[9] Τα διαστρέμματα αστραγάλου προκύπτουν όταν το πόδι γυρίσει προς τα έσω ή προς τα έξω ή αναδιπλώσει πέρα από τα όρια ελαστικότητας των συνδέσμων. Ανάλογα με τη βαρύτητα, μπορεί να τραυματιστεί ένας, δύο ή περισσότεροι σύνδεσμοι, οι οποίοι μπορούν να διαταθούν ή να υποστούν ρήξη.
- Κακώσεις συνδέσμων γόνατος: Τα διαστρέμματα εμφανίζονται συνήθως στο γόνατο, ειδικά μετά από έντονη περιστροφή ποδιού κατά τη διάρκεια αθλημάτων επαφής (αμερικάνικο ποδόσφαιρο, ποδόσφαιρο, μπάσκετ, άλμα επί κοντώ, σόφτμπολ, μπέιζμπολ και ορισμένα στυλ πολεμικών τεχνών).[10] Μία από τις πιο συνηθισμένες κακώσεις των συνδέσμων του γόνατος είναι ο τραυματισμός του έσω πλάγιου συνδέσμου (MCL), ο οποίος προκύπτει από την εφαρμογή πλάγιας δύναμης στο γόνατο.[11]
- Κακώσεις συνδέσμων ώμου: Τα διαστρέμματα ώμου προκύπτουν κατά τη διάταση ή τη ρήξη των συνδέσμων του ώμου. Ο ώμος έχει αρκετές μικρότερες αρθρώσεις έξω από την υποδοχή του οστού του βραχίονα. Οι σύνδεσμοι συνδέουν τα τέσσερα οστά που είναι σημαντικά για τη λειτουργία του ώμου. Τα διαστρέμματα συμβαίνουν πιο συχνά στην άρθρωση μεταξύ του ακρωμίου και της κλείδας, που ονομάζεται ακρωμιοκλειδική άρθρωση. Λιγότερο συχνά, ένα διάστρεμμα ώμου μπορεί να σμφανιστεί στην άρθρωση μεταξύ του στέρνου και της κλείδας, που ονομάζεται στερνοκλειδική άρθρωση.[12]
- Τραυματισμοί καρπού και συνδέσμων χεριού: Τα διαστρέμματα καρπού προκαλούνται συχνότερα από πτώση σε τεντωμένο χέρι. Αυτό μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων, αλλά συχνά συμβαίνει κατά τη διάρκεια αθλημάτων επαφής.[13][14]
- Κακώσεις συνδέσμων σπονδυλικής στήλης: Η πλάτη είναι μια πολύπλοκη δομή οστών και μυών, που υποστηρίζεται από χόνδρους, τένοντες και συνδέσμους και τροφοδοτείται από ένα δίκτυο αιμοφόρων αγγείων και νεύρων. Η πλάτη φέρει μεγάλο μέρος του βάρους του σώματος κατά το περπάτημα, το τρέξιμο, την ανύψωση και άλλες δραστηριότητες. Γι' αυτό το λόγο οι τραυματισμοί —όπως τα διαστρέμματα— ιδιαίτερα στο κάτω μέρος της πλάτης, είναι συνηθισμένοι.[15] Τα διαστρέμματα της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και της πυέλου προκαλούνται όταν οι σύνδεσμοι στην περιοχή αυτή υφίστανται διάταση ή ρήξη, λόγω ξαφνικού τραυματισμού.[16]
Remove ads
Η γνώση των συμπτωμάτων ενός διαστρέμματος μπορεί να είναι χρήσιμη στη διαφοροποίηση του τραυματισμού από την θλάση ή το κάταγμα. Η θλάση συνήθως παρουσιάζεται με πόνο, κράμπες, μυϊκό σπασμό και μυϊκή αδυναμία, ενώ το κάταγμα συνήθως παρουσιάζεται με ευαισθησία στα οστά, ειδικά όταν φέρουμε βάρος.[17] Τα συνήθη συμπτώματα ενός διαστρέμματος είναι τα εξής[18]:
Remove ads
Τα διαστρέμματα μπορούν συχνά να διαγνωστούν κλινικά με βάση τα συμπτώματα του ασθενούς, τον μηχανισμό τραυματισμού και τη φυσική εξέταση. Επίσης, μπορούν να ληφθούν ακτινογραφίες για να προσδιοριστεί εάν παράλληλα υπάρχει κάταγμα, ειδικά σε περιπτώσεις ευαισθησίας ή πόνου στο οστό στο τραυματισμένο σημείο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ιδιαίτερα εάν η διαδικασία επούλωσης παρατείνεται ή υπάρχει υποψία για πιο σοβαρό τραυματισμό, πραγματοποιείται μαγνητική τομογραφία για να εξεταστούν οι περιβάλλοντες μαλακοί ιστοί και οι σύνδεσμοι.[18]
Remove ads
Η αντιμετώπιση του διαστρέμματος συνήθως περιλαμβάνει την χρήση συντηρητικών μέτρων για τη μείωση των συμπτωμάτων, τη χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση σοβαρών διατάσεων ή ρήξεων, και την αποκατάσταση για την επαναφορά του εύρους κίνησης και της λειτουργίας της τραυματισμένης άρθρωσης. Αν και τα περισσότερα διαστρέμματα μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς χειρουργική επέμβαση, οι σοβαροί τραυματισμοί μπορεί να απαιτούν μόσχευμα τενόντων ή αποκατάσταση συνδέσμων ανάλογα με την περίπτωση.[19] Ο χρόνος που απαιτείται για την ανάρρωση εξαρτάται από τη βαρύτητα του τραυματισμού.[20]
Συντηρητικά μέτρα
Ανάλογα με τον μηχανισμό του τραυματισμού, την άρθρωση που προσβλήθηκε και τη βαρύτητα, τα περισσότερα διαστρέμματα μπορούν να αντιμετωπιστούν χρησιμοποιώντας συντηρητικά μέτρα (ξεκούραση, πάγος, συμπίεση, ανύψωση) εντός των πρώτων 24 ωρών από τον τραυματισμό.[21] Αργότερα, η αντιμετώπιση θα πρέπει να εξατομικεύεται ανάλογα με τον συγκεκριμένο τραυματισμό και τα συμπτώματα του ασθενούς. Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου, όπως επίσης τα τοπικά αντιφλεγμονώδη παυσίπονα.[8][22]
Χειρουργική επέμβαση
Ένα μέτριο ή βαρύ διάστρεμμα, ιδιαίτερα του αστραγάλου, μπορεί να απαιτεί σκληρό γύψο. Τα βαριά διαστρέμματα μπορεί να απαιτούν χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση ή την ανακατασκευή των συνδέσμων που έχουν υποστεί ρήξη.[8]
Λειτουργική αποκατάσταση
Τα συστατικά ενός αποτελεσματικού προγράμματος αποκατάστασης για όλους τους τραυματισμούς από διάστρεμμα περιλαμβάνουν αύξηση του εύρους κίνησης της πάσχουσας άρθρωσης και προοδευτικές ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης.[23] Μετά την εφαρμογή συντηρητικών μέτρων για τη μείωση του οιδήματος και του πόνου, η κινητοποίηση του άκρου εντός 48-72 ωρών μετά τον τραυματισμό έχει αποδειχθεί ότι προάγει την επούλωση διεγείροντας αυξητικούς παράγοντες στους μυοσκελετικούς ιστούς που συνδέονται με την κυτταρική διαίρεση.[20]
Η παρατεταμένη ακινητοποίηση μπορεί να καθυστερήσει την επούλωση ενός διαστρέμματος, καθώς συνήθως οδηγεί σε μυϊκή ατροφία και αδυναμία.[24] Κατά τη χρήση ενός νάρθηκα, είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί επαρκής ροή αίματος στο άκρο.[25] Τελικά, ο στόχος της λειτουργικής αποκατάστασης είναι να επιστρέψει ο ασθενής σε πλήρεις καθημερινές δραστηριότητες ελαχιστοποιώντας παράλληλα τον κίνδυνο επανατραυματισμού.
Remove ads
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads