Δήμος Αγίου Νικολάου

Ο Δήμος Αγίου Νικολάου είναι δήμος της περιφέρειας Κρήτης που συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης και η πρωτεύουσα του Νομού Λασιθίου. Προέκυψε από την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων του Αγίου Νικολάου, της Νεάπολης και της Κοινότητας Βραχασίου. Η έκταση του νέου Δήμου είναι 511,99 τ.χλμ και ο πληθυσμός του 27.785 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2021. Έδρα του νέου δήμου ορίστηκε ο Άγιος Νικόλαος και ιστορική έδρα η Νεάπολη.

Δήμος Αγίου Νικολάου
Δήμος
Official logo of {{{official_name}}} Έμβλημα
Χώρα	Ελλάδα
Έδρα	Άγιος Νικόλαος
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Εμμανουήλ Μενεγάκης (2024-)
Διοικητική υπαγωγή
• Αποκ. διοίκηση	Κρήτης
• Περιφέρεια	Κρήτης
• Περιφ. ενότητα	Λασιθίου
Διαμέρισμα	Κρήτη
Νομός	Λασιθίου
Έκταση	511,99 km2
Πληθυσμός	27.785 (απογραφή 2021)
Ιστότοπος	https://www.dimosagn.gr/

Με το πρόγραμμα Κλεισθένης Ι, οι τοπικές και δημοτικές Κοινότητες μετονομάστηκαν και πάλι σε Κοινότητες την 1η Σεπτεμβρίου 2019. Με εξαίρεση τους πρώην δήμους Αγίου Νικολάου και Νεαπόλεως, οι οποίοι σήμερα αποτελούν επίσης Κοινότητες, αυτές οι διοικητικές μονάδες έχουν ξανά την ονομασία που έφεραν και προ του προγράμματος Καποδίστριας (1998).

Κοινότητες και οικισμοί

Οι κοινότητες σε σχέση με τον δήμο.

Ο Δήμος Αγίου Νικολάου αποτελείται από 25 Κοινότητες σε τρεις Δημοτικές Ενότητες.

Ο Δήμος περιλαμβάνει το σύνολο των Κοινοτήτων της Επαρχίας Μιραμπέλλου, και επιπλέον την Κοινότητα Έξω Ποταμών της Επαρχίας Λασιθίου.

Δημοτική Ενότητα Αγίου Νικολάου

Κοινότητα Αγίου Νικολάου

• Άγιοι Πάντες, οι (νησίδα)
• Άγιος Νικόλαος, ο
• Ατζιμπράγα, τα
• Ελληνικά, τα
• Κατσίκια, τα
• Κερατίδια, τα
• Μικρονήσι, το (νησίδα)
• Ξηρόκαμπος, ο
• Πίσσιδος, ο

Κοινότητα Ελούντας

• Αγία Παρασκευή, η
• Επάνω Ελούντα, η
• Επάνω Πινές, οι
• Σπιναλόγκα, η (νησίδα)
• Κάτω Ελούντα, η
• Κάτω Πινές, οι
• Μαυρικιανό, το
• Σχίσμα, το (Κ. Ελούντας)

Κοινότητα Κριτσάς

• Αμμουδάρα, η
• Βαθύ, το
• Θεολόγος, ο
• Καθαρό, το
• Κάλυβος, ο
• Κριτσά, η
• Μαρδάτι, το
• Ρούσα Λίμνη, η
• Τάπες, οι

Κοινότητα Βρουχά

• Βρουχάς, ο
• Μυρωνικήτας, ο
• Πλάκα, η

Κοινότητα Έξω Λακκωνίων

• Βλάχηδες, οι
• Έξω Λακκώνια, τα (Παναγία, η)
• Καρτέρηδες, οι
• Μαρνέλληδες, οι
• Πεπόνηδες, οι
• Φιορέτζηδες, οι

Κοινότητα Έξω Ποτάμων

• Αργυρό Νερό, το
• Έξω Ποτάμοι, οι
• Μέσα Ποτάμοι, οι
• Ρουσσακιανά, τα

Κοινότητα Ζενίων

• Αδριανός, ο
• Αμυγδάλοι, οι
• Άνω Αμυγδάλοι, οι
• Ζένια, τα
• Ρουσσαπιδιά, η

Κοινότητα Καλού Χωρίου

• Βρυονήσι, το (νησίς)
• Ίστρον, το
• Καλόν Χωρίον, το
• Πύργος, ο
• Φορτί, το

Κοινότητα Κρούστα

• Κρούστας, ο

Κοινότητα Λιμνών

• Αγία Πελαγία, η
• Άγιος Ιωάννης, ο
• Δράκος, ο
• Δύο Πρίνοι, οι
• Καλός Λάκκος, ο
• Λίμνες, οι

Κοινότητα Λούμα

• Επάνω Λούμας, ο
• Κάτω Λούμας, ο
• Κάτω Σέλλες, οι
• Σέλλες, οι

Κοινότητα Μέσα Λακκωνίων

• Κακοκάμωτες, οι
• Μαρχιέλι, το
• Σχίσμα, το (Κ. Μέσα Λακκωνίων)
• Φλαμουριανά, τα
• Χαμηλό, το

Κοινότητα Πρίνας

• Πρίνα, η

Κοινότητα Σκινιά

• Άγιος Γεώργιος, ο
• Βάλτος, ο
• Βλιχάδια, τα
• Σκινιάς, ο
• Χονδροβολάκκοι, οι

Δημοτική Ενότητα Βραχασίου

Κοινότητα Βραχασίου

• Αγία Βαρβάρα, η
• Αυγό, το (νησίδα)
• Βραχάσι, το
• Επάνω Σίσι, το
• Καρτσινιανός, ο
• Μίλατος, η
• Παραλία Μιλάτου, η
• Πύργος, ο
• Σεληνάρι, το
• Σίσι, το

Οι οικισμοί Επάνω Σίσι, Μίλατος, Παραλία Μιλάτου, Σίσι και το νησί Αυγό αποτελούσαν την τέως Κοινότητα Μιλάτου.

Δημοτική Ενότητα Νεαπόλεως

Κοινότητα Νεαπόλεως

• Άγιος Νικόλαος, ο
• Αδραβάστος, ο
• Αμυγδαλέα, η
• Δίλακκος, ο
• Κουδούμαλος, ο
• Κουρούνες, οι
• Μακρυγέννησα, η
• Νεάπολις, η
• Νισπήτας, ο
• Νοφαλιάς, ο
• Ξερά Ξύλα, τα
• Πατσόπουλος, ο
• Περάμπελα, τα
• Περονίδες, οι
• Πέτρος, ο
• Ρωμανός, ο
• Σούβλος, ο
• Φινοκαλιά, η

Κοινότητα Αγίου Αντωνίου

• Άγιος Αντώνιος, ο
• Αμυγδαλόλακκος, ο
• Ανώγεια, τα
• Κουνάλι, το
• Τσαμπί, το
• Φραθιάς, ο

Κοινότητα Βουλισμένης

• Βουλισμένη, η
• Ξηρολίμνη, η

Κοινότητα Βρυσών

• Βρύσαι, αι
• Γιοφύρι, το
• Δρασί, το

Κοινότητα Καρυδίου Μιραμπέλλου

• Καρύδι, το
• Μονή Αρετίου, η

Κοινότητα Καστελλίου Φουρνής

• Καστέλλι, το

Κοινότητα Λατσίδας

• Αγόροι, οι
• Ζούρβα, η
• Λατσίδα, η

Κοινότητα Νικηθιανού

• Νικηθιανός, ο
• Πλατυπόδι, το

Κοινότητα Φουρνής

• Δοριές, οι
• Σύρμεσο, το
• Φουρνή, η
• Χαυγάς, ο

Κοινότητα Χουμεριάκου

• Άγιος Κωνσταντίνος, ο
• Χουμεριάκος, ο

Διοικητική ιστορία

Ο Δήμος (η σημερινή κοινότητα) συστάθηκε το 1924 με έδρα τον οικισμό Άγιος Νικόλαος.^[1]

Διατελέσαντες δήμαρχοι

Κύριο λήμμα: Κατάλογος δημάρχων Αγίου Νικολάου

Μεταπολιτευτικά (1975-σήμερα)

Διάρκεια θητείας	Κάτοχος (γέννηση-θάνατος)	Ποσοστό %[2] που έλαβε (έτος διεξαγωγής εκλογών)	Σημειώσεις
1η Ιουν. 1975 - 31 Δεκ. 1982	Ρούσσος Καπετανάκης (1917-1990)	75,16% (1975) / 58,90 (1978)	2η και 3η θητεία . Εξελέγη με τον δεξιό Δημοκρατικό Συνδυασμό Αναπτύξεως.
1983-1990	Γεώργιος Κ. Χατζηδάκης (1922-)	53,37% (1982) / 50,84% (1986, στον δεύτερο γύρο)	Κέρδισε στις εκλογές του 1982 τον Ρούσο Καπετανάκη (46,63%) με τη Δημοκρατική Συνεργασία (ΠΑΣΟΚ) και επανεξελέγη το 1986 με την υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ, κερδίζοντας τον Νικόλαο Φουρνιωτάκη (49,16%).[2] Σπούδασε στην Ανωτάτη Εμπορική Σχολή. Επί δημαρχίας του έγιναν έργα ύδρευσης, αποχέτευσης, το 1ο Νηπιαγωγείο, το 3ο Δημοτικό, η ανακαίνιση του Δημοτικού Θεάτρου Rex, βελτιώθηκε το Νοσοκομείο, το Γηροκομείο και μεταφέρθηκε το Εθνικό Στάδιο σε άλλο χώρο. Καθιέρωσε πολιτιστικές εκδηλώσεις και συνέβαλε στο να διοργανωθούν διαγωνισμοί λογοτεχνίας, ποίησης και κρητικής μαντινάδας.[3]
1991 - 31 Δεκ. 1998	Γεώργιος Μενεγάκης (19??-)	50,04% (1990) / 51,96% (1994), με τη Νέα Δημοκρατία	Στις εκλογές του 1990 επικράτησε του Δημητρίου Κουνενάκη (49,96%). Επανεξελέγη το 1994, καθώς επικράτησε από τον πρώτο γύρο του Αντωνίου Ζερβού (44,10%) και του Γεωργίου Β. Δεσποτάκη (3,94%).Στη δημαρχία του εφαρμόστηκε το σχέδιο πόλης και έγινε επέκτασή του. Φτιάχτηκε ΧΥΤΑ (χώρος υγειονομικής ταφής απορριμμάτων). Υλοποιήθηκε η εφαρμογή νέου αποχετευτικού δικτύου στην πόλη του Αγίου Νικολάου. Αποκτήθηκε νέα υποδομή για τον πολιτισμό και εκσυγχρονίστηκε παλιότερη (κινηματογράφος Χριστίνα και θέατρο ΡΕΞ).
1999 - 31 Δεκ. 2002	Αντώνιος Ζερβός (1954-)	55,71%	Πρώτη θητεία. Γεννήθηκε στην Κομοτηνή. Κέρδισε τον πρώην δήμαρχο Μενεγάκη στις εκλογές του 1998, στον δεύτερο γύρο, όπου ο αντίπαλός του πήρε 44,29%.
2003 - 31 Δεκ. 2006	Ιωάννης Λουκαράκης (19??-)	58,96%	Στις εκλογές του 2002, ο Αντώνιος Ζερβός ήρθε 2ος, με 41,04%.
2007 - 31 Αυγ. 2014	Δημήτριος Κουνενάκης (19??-)	54,07% (2006) / 50,62% (2010, από τον πρώτο γύρο)	Οικονομολόγος. Υπηρέτησε ως Νομάρχης Ηρακλείου και Αντινομάρχης Λασιθίου, πρόεδρος του Δικτύου Τουριστικών Δήμων Ελλάδας.[4]
1η Σεπτ. 2014- 31 Δεκεμβρίου 2023	Αντώνιος Ζερβός (1954-)	54% (2014)/ 53,2% (2019)	Δεύτερη θητεία. Εξελέγη στις εκλογές του 2014. Ίδρυσε και ήταν ο πρώτος πρόεδρος του Δικτύου Τουριστικών Δήμων.[5] Επανεξελέγη με 53,2% για 3η θητεία και 2η συνεχόμενη, το 2019 στον 2ο γύρο έναντι 46,8% που έλαβε ο Νικόλαος Κοκκίνης.
1 Ιανουαρίου 2024 - σήμερα	Εμμανουήλ Μενεγάκης	53,16% (2023)	Εξελέγη στον 2ο γύρο.[6] [7]