Γκέρχαρτ Χάουπτμαν

Ο Γκέρχαρτ Γιόχαν Ρόμπερτ Χάουπτμαν (γερμανικά: Gerhart Johann Robert Hauptmann, 15 Νοεμβρίου 1862 - 6 Ιουνίου 1946) ήταν Γερμανός δραματουργός στον οποίο απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1912.

Γκέρχαρτ Χάουπτμαν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Gerhart Johann Robert Hauptmann (Γερμανικά)
Προφορά
Γέννηση	15  Νοεμβρίου 1862[1][2][3] Στσάβνο-Ζντρούι[4]
Θάνατος	6  Ιουνίου 1946[1][5][2] Jagniątków[6][7][8]
Αιτία θανάτου	βρογχίτιδα
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Εθνικότητα	Γερμανοί[9]
Χώρα πολιτογράφησης	Γερμανική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Γερμανικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Γερμανικά[10][11]
Σπουδές	Πανεπιστήμιο της Ιένας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	θεατρικός συγγραφέας ποιητής[12] στιχουργός μυθιστοριογράφος αυτοβιογράφος σεναριογράφος συγγραφέας[12][13][14]
Αξιοσημείωτο έργο	The Rats Η Αννέλα πάει στον παράδεισο The Weavers
Περίοδος ακμής	1888
Οικογένεια
Σύζυγος	Margarete Hauptmann (από 1904)[7][15] Marie Thienemann Hauptmann (1885–1904)[7]
Τέκνα	Ίβο Χάουπτμαν
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (1912)[16][17] Τάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες Δαχτυλίδι της Τιμής της πόλης της Βιέννης Τάγμα του Ερυθρού Αετού 4ης Τάξης Βραβείο Γκαίτε (1932) Βαυαρικό Μαξιμιλιανό Τάγμα για τις Επιστήμες και Τέχνες (1911) επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Λειψίας επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κολούμπια επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Καρόλου της Πράγας βραβείο Φραντς Γκρίλπαρτσερ (1896) βραβείο Φραντς Γκρίλπαρτσερ (1899) βραβείο Φραντς Γκρίλπαρτσερ (1905) Goethe Medal for Art and Science Ασπίδα αετού της Γερμανικής Αυτοκρατορίας (15  Νοεμβρίου 1922) Pour le Mérite[18]
Ιστότοπος
www.gerhart-hauptmann-gesellschaft.de
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφία και έργο

Ο Χάουπτμαν γεννήθηκε στο Ομπερσάλτσμπρουν, μικρή πόλη στη Σιλεσία, σήμερα μέρος της Πολωνίας γνωστό ως Στσάβνο-Ζντρούι.

Ήταν γιος Πρώσου ιδιοκτήτη ξενοδοχείου. Από το επαρχιακό σχολείο της περιοχής του πέρασε στο Realschule στο Μπρέσλαου και έπειτα εστάλη να μάθει γεωργία στην φάρμα του θείου του στο Γιάουερ (πολωνικό Jawor). Επέστρεψε ωστόσο σύντομα στο Μπρέσλαου, καθώς δεν είχε καμία κλίση στην αγροτική ζωή και μπήκε σε μια σχολή τέχνης, με στόχο να γίνει γλύπτης. Εδώ γνωρίστηκε με τον διά βίου φίλο του Γιόζεφ Μπλοκ. Έπειτα σπούδασε στην Ιένα και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος των ετών 1883 και 1884 στην Ιταλία. Τον Μάιο του 1885 ο Χάουπτμαν παντρεύτηκε και εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο, αφιερώνοντας τον χρόνο του πλέον στη λογοτεχνική δουλειά. Σύντομα κέρδισε μεγάλη φήμη ως ένας από τους επιφανέστερους εκπροσώπους της σύγχρονης δραματουργίας.

Το 1891 αποσύρθηκε στο Σράιμπερχαου στη Σιλεσία. Το πρώτο του θεατρικό έργο, Vor Sonnenaufgang (1889), εγκαινίασε το νατουραλιστικό κίνημα στη μοντέρνα γερμανική λογοτεχνία. Ακολουθήθηκε από το Das Friedensfest (1890), το Einsame Menschen (1891) και το Die Weber (1892), δυναμικό έργο που απεικονίζει την εξέγερση των Σιλεσιανών υφαντουργών το 1844.

Από τα επακόλουθα έργα του Χάουπτμαν οφείλει να γίνει αναφορά στις κωμωδίες Kollege Crampton (1892), Der Biberpelz (1893) και Der rote Hahn (1901), ένα "ονειρικό ποίημα", Hannele (1893), και το ιστορικό έργο Florian Geyer (1895). Έγραψε επίσης δύο τραγωδίες για τη σιλεσιανή αγροτική ζωή, τις Fuhrmann Henschel (1898) και Rose Bernd (1903), καθώς και τα δραματικά παραμύθια Die versunkene Glocke (1897) και Und Pippa tanzt (1905). Το ζενίθ ήρθε το 1911 όταν έγραψε το Die Ratten, για το οποίο έλαβε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1912 "κυρίως σε αναγνώριση της καρποφόρας, ποικίλης και εξέχουσας παραγωγής του στο βασίλειο της δραματικής τέχνης".

Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο ο Χάουπτμαν υπήρξε ειρηνιστής. Σε αυτή την περίοδο της καριέρας του έγραψε διάφορα πεσιμιστικά και ιστορικά-αλληγορικά έργα, όπως τα Der Bogen des Odysseus (1914), Der weisse Heiland (1912–17), Winterballade (1917). Μετά τον πόλεμο η ικανότητά του άρχισε φανερά να εξασθενεί.

Ο Χάουπτμαν πέθανε σε ηλικία 83 ετών στο σπίτι του στο Αγκνέτεντορφ στις 6 Ιουνίου του 1946.

Επιλεγμένη εργογραφία

• 1885 - Promethidenloos
• 1888 - Bahnwärter Thiel
• 1889 - Vor Sonnenaufgang (Πριν από την ανατολή)
• 1890 - Das Friedensfest
• 1891 - De Waber
• 1892 - Die Weber (Οι υφαντές)
• 1893 - Der Biberpelz
• 1893 - Hanneles Himmelfahrt (Η Χάνελλε πάει στον παράδεισο)
• 1897 - Die versunkene Glocke
• 1898 - Fuhrmann Henschel
• 1900 - Michael Kramer
• 1901 - Der rote Hahn
• 1902 - Der arme Heinrich
• 1903 - Rose Bernd (Ρόζα Μπερντ)
• 1909 - Griselda
• 1910 - Der Narr in Christo Emanuel Quint
• 1911 - Die Ratten
• 1912 - Atlantis
• 1912 - Gabriel Schillings Flucht
• 1917 - Winterballade
• 1918 - Der Ketzer von Soana (Ο αιρετικός από την Σοάνα)
• 1921 - Anna
• 1925 - Die Insel der großen Mutter oder Das Wunder von Île des Dames
• 1928 - Des großen Kampffliegers, Landfahrers, Gauklers und Magiers Till Eulenspiegel Abenteuer
• 1928 - Wanda
• 1939 - Ährenlese
• 1932 - Vor Sonnenuntergang (Πριν από το ηλιοβασίλεμα)
• 1937 - Die Abenteuer meiner Jugend (αυτοβιογραφία)
• 1941 - Die Atriden-Tetralogie
• 1941 - Das Märchen
• 1946 - Neue Gedichte

Ελληνικές μεταφράσεις

• Οι υφαντές, θεατρικό: Γιώργος Μούστρης ("Δωδώνη")^[19]
• Ατλαντίς, μυθιστόρημα: Κ. Δαυλάκος (Ελευθερουδάκης, 1930)^[20]
• Η Χάνελε πάει στον παράδεισο, δράμα: Βασίλης Ρώτας ("Γ. Παπαδημητρίου", 1943)^[21]
• Ρόζα Μπερντ, δράμα: Βασίλης Ρώτας ("Γ. Παπαδημητρίου", 1953)^[21]
• Ο αιρετικός από την Σοάνα, νουβέλα: Δ. Θεοδωρίδης ("Παρατηρητής", 1984)^[22]
• Πριν από το ηλιοβασίλεμα, δράμα: Νίκος Καζαντζάκης (Εκδόσεις Καζαντζάκη,^[23] προβλήθηκε στις 11/6/1979 στο Θέατρο της Δευτέρας)

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12026662h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
3. «Gerhart Hauptmann». (Ολλανδικά) RKDartists. 306301.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
5. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
6. 12026662h.
7. 118546937.
8. (Αγγλικά) CERL Thesaurus. Consortium of European Research Libraries. cnp02033479.
9. (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. brockhaus.de/ecs/enzy/article/hauptmann-gerhart.
10. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12026662h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
11. CONOR.SI. 7902563.
12. Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 10657. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
13. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/61947. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
14. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
15. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Gerhart-Hauptmann.
16. www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1912/.
17. www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
18. Ανακτήθηκε στις 21  Σεπτεμβρίου 2021.
19. «Οι υφαντές». Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2024.
20. «Ατλαντίς». www.oldbooks.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2024.
21. «Βασίλης Ρώτας: Αφοσιωμένος στη λογοτεχνία, τη μετάφραση και το θέατρο». ΔΡΩΜΕΝΑ. 30 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2024.
22. «Ο ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΟΑΝΑ». www.megapalaiobibliopolio.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2024.
23. «Πριν απ' το ηλιοβασίλεμα». Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2024.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Βιογραφία του Χάουπτμαν στο The Nobel Prize
• Έργα του/της Gerhart Hauptmann στο Project Gutenberg
• Βιογραφία του Gerhart Hauptmann από το meinebibliothek.de