From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Γιούλι Όσιποβιτς Μάρτοφ (ρωσικά: Ю́лий О́сипович Ма́ртов , [α] πραγματικό επίθετο Τσεντερμπάουμ, ρωσικά: Цедерба́ум ) (24 Νοεμβρίου 1873 – 4 Απριλίου 1923) ήταν Ρώσος πολιτικός, ο οποίος έγινε ηγέτης των Μενσεβίκων στις αρχές του εικοστού αιώνα στη Ρωσία.
| Γιούλι Μάρτοφ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Юлий Осипович Мартов (Ρωσικά) |
| Γέννηση | 24 Νοεμβρίου 1873[1][2][3] Κωνσταντινούπολη |
| Θάνατος | 4 Απριλίου 1923[4][1][3] Schömberg |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Τόπος ταφής | Urnenfriedhof Gerichtstraße |
| Εθνικότητα | Εβραίοι |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία Σοβιετική Ρωσία Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | Ρωσικά |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ρωσικά[5][6][7] |
| Σπουδές | Κρατικό Πανεπιστήμιο Αγίας Πετρούπολης |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός δημοσιογράφος άποψης |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Ρωσικό Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Κόμμα των Εργαζομένων |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Joseph Alexandrovich Tsederbaum |
| Αδέλφια | Evgeniya Iosifovna Yakhnina Lidija Ossipowna Dan |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Μάρτοφ γεννήθηκε από Εβραϊκή οικογένεια μεσαίας τάξης στην Κωνσταντινούπολη. Στη Ρωσία, ο Μάρτοφ ήταν αρχικά στενός συνεργάτης του Βλαντίμιρ Λένιν και με αυτόν ίδρυσε τη Λίγκα Πάλης για την Απελευθέρωση της Εργατικής Τάξης το 1895.[9] Και οι δύο για τον λόγο αυτόν εξορίστηκαν στη Σιβηρία: Ο Μάρτοφ στάλθηκε στο Τουρουχάνσκ στην Αρκτική, ενώ ο Λένιν στάλθηκε στο Σούσενσκογιε στη συγκριτικά ζεστή «Σιβηριανή Ιταλία».[10] Εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Ρωσία και με άλλες ριζοσπαστικές πολιτικές προσωπικότητες που ζούσαν στην εξορία, ο Μάρτοφ προσχώρησε στο Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα (ΡΣΔΕΚ) και, το 1900, ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη, με τον Λένιν, της εφημερίδας του κόμματος Ίσκρα (Σπίθα).[11] Αν και αρχικά, μαζί τον Λένιν, ήταν σε φιλικές σχέσεις με την Εβραϊκή Μπουντ, τελικά ο Μάρτοφ θα είχε έναν αποφασιστικό παράλληλο ρόλο με τον Λένιν στην αντιπολίτευση της Μπουντ από τις θέσεις του ΡΣΔΕΚ.[12] Στο δεύτερο συνέδριο του ΡΣΔΕΚ στο Λονδίνο το 1903, υπήρξε μια διαφωνία μεταξύ του Μάρτοφ και του Λένιν για το ποιος έπρεπε να θεωρείται μέλος του ΡΣΔΕΚ. Ο Λένιν είχε δημοσιεύσει τις ιδέες του για την κίνηση του κόμματος προς τα μπρος στη μπροσούρα του Τι Να Κάνουμε;, που θεωρείτο ότι είναι ένα ντοκουμέντο που εισηγείτο τις απόψεις ολόκληρης της ομάδας Ίσκρα υπό την καθοδήγηση του Λένιν και του Μάρτοφ. Ωστόσο, στο συνέδριο του κόμματος στο Λονδίνο, προτάθηκαν διιστάμενοι ορισμοί της ιδιότητας του μέλους από τους δύο άνδρες, με τον Λένιν να υποστηρίζει τον περιορισμένο αριθμό μελών των πλήρως προσηλωμένων στελεχών, ενώ ο Μάρτοφ υποστήριζε μια χαλαρή ερμηνεία της ιδιότητας του μέλους.
Τόσο ο Μάρτοφ, όσο και ο Λένιν βάσιζαν τις ιδέες τους για την οργάνωση του κόμματος σε αυτές που επικρατούσαν στα Ευρωπαϊκά σοσιαλ-δημοκρατικά κόμματα, ιδιαίτερα αυτό της Γερμανίας. Όταν έγινε η ψηφοφορία για το επίμαχο ζήτημα, η ομάδα υπό τον Λένιν έχασε και αποχώρησε. Ωστόσο, αναφέρονταν ως Μπολσεβίκοι σε όλο το Συνέδριο και μετέπειτα, καθώς είχαν κερδίσει μια ψηφοφορία για να καθοριστεί η σύνθεση της συντακτικής επιτροπής της Ίσκρα, εξ ου η υιοθέτηση του ονόματος Μπολσεβίκος, το οποίο κατά λέξη σημαίνει “πλειοψηφών”. Η μειοψηφία ή παράταξη των Μενσεβίκων υιοθέτησε αυτόν τον τίτλο. Κατά ειρωνικό τρόπο, η ψηφοφορία για τη συντακτική επιτροπή δεν θεωρήθηκε σημαντική από κανέναν από τους διαφωνούντες εκείνη την εποχή, και στην πραγματικότητα οι Μπολσεβίκοι ήταν γενικά μειοψηφία, αλλά κάποιοι αντιπρόσωποι δεν ήταν παρόντες στην κρίσιμη ψηφοφορία, οι οποίοι διαφορετικά θα ψήφιζαν υπέρ των Μενσεβίκων.
Ο Μάρτοφ έγινε ένας από τους εξέχοντες Μενσεβίκους ηγέτες μαζί με τους Γκεόργκι Πλεχάνοφ, Φεντόρ Νταν και Ιράκλι Τσερετέλι. Ο Λέον Τρότσκι ήταν επίσης μέλος της παράταξης των Μενσεβίκων για μια σύντομη περίοδο, σύντομα όμως ξέκοψε.
Μετά τις μεταρρυθμίσεις που έφερε η Επανάσταση του 1905, ο Μάρτοφ υποστήριξε ότι ο ρόλος των επαναστατών ήταν να κάνουν μαχητική αντιπολίτευση στη νέα αστική κυβέρνηση. Υποστήριξε την ένωση σε ένα δίκτυο οργανώσεων, συνδικάτων, συνεταιρισμών, συμβουλίων των χωριών και των σοβιέτ, για να παρενοχλούν την αστική κυβέρνηση μέχρι που οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες θα έκαναν δυνατό να πραγματοποιηθεί η σοσιαλιστική επανάσταση.
Ο Μάρτοφ ήταν πάντα στην αριστερά των Μενσεβίκων και υποστήριξε την επανένωση με τους Μπολσεβίκους το 1905. Ωστόσο, αυτή η εύθραυστη ενότητα ήταν βραχύβια, και μέχρι το 1907 οι δύο παρατάξεις είχαν πάλι χωρίσει στα δύο. Το 1911 ο Μάρτωφ έγραψε ειδικά το φυλλάδιο «Σωτήρες ή καταστροφείς; Ποιος κατέστρεψε το ΡΣΔΕΚ και πως», το οποίο κατήγγειλε τους Μπολσεβίκους μεταξύ άλλων, για τη συγκέντρωση χρημάτων από «απαλλοτριώσεις», δηλαδή, τη ληστεία τραπεζών.[13] Το φυλλάδιο αυτό καταγγέλθηκε τόσο από τον Κάουτσκι, όσο και από τον Λένιν.
Το 1914 ο Μάρτοφ αντιτάχθηκε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον οποίο θεώρησε ιμπεριαλιστικό, με φρασεολογία παρόμοια με αυτή του Λένιν και του Τρότσκι. Ως εκ τούτου έγινε ο κεντρικός ηγέτης της παράταξης των Διεθνιστών Μενσεβίκων, που οργάνωσε την αντιπολίτευση στην ηγεσία του Κόμματος των Μενσεβίκων. Το 1915, τάχθηκε με τον Λένιν σε ένα διεθνές συνέδριο στην Ελβετία, αλλά αργότερα αποκήρυξε τους Μπολσεβίκους.[14]
Μετά τη Φεβρουαριανή Επανάσταση του 1917, ο Μάρτοφ επέστρεψε στη Ρωσία, αλλά ήταν πολύ αργά για να σταματήσει κάποιους Μενσεβίκους να μπουν στην Προσωρινή Κυβέρνηση. Επέκρινε έντονα αυτούς τους Μενσεβίκους, όπως τον Ιράκλι Τσερετέλι και τον Φιόντορ Νταν, οι οποίοι, ως μέλη της Ρωσικής κυβέρνησης, υποστήριζαν την πολεμική προσπάθεια. Ωστόσο, σε ένα συνέδριο που έγινε στις 18 Ιουνίου 1917, απέτυχε να κερδίσει τη στήριξη των αντιπροσώπων υπέρ της πολιτικής των διαπραγματεύσεων για άμεση ειρήνη με τις Κεντρικές Δυνάμεις.
Όταν οι Μπολσεβίκοι ήρθαν στην εξουσία σαν αποτέλεσμα της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917, ο Μάρτοφ περιθωριοποιήθηκε πολιτικά. Αυτό εξηγείται καλύτερα από το σχόλιο του Τρότσκι γι’ αυτόν και άλλα μέλη του κόμματος, καθώς έφυγαν από την πρώτη συνεδρίαση του συμβουλίου των Σοβιέτ μετά τις 25 Οκτωβρίου 1917 με αποστροφή για τον τρόπο με τον οποίο οι Μπολσεβίκοι είχαν καταλάβει την πολιτική εξουσία: «Είστε θλιβερά απομονωμένα άτομα. είστε χρεωκοπημένοι. Ο ρόλος σας εξαντλήθηκε. Πηγαίνετε όπου ανήκετε, από τώρα και στο εξής – στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας!». Σε αυτό ο Μάρτοφ απάντησε σε μια στιγμή οργής: «Τότε, φεύγουμε!», και στη συνέχεια πορεύτηκε στη σιωπή απομακρυνόμενος χωρίς να κοιτάξει πίσω. Σταμάτησε στην έξοδο, βλέποντας έναν νεαρό Μπολσεβίκο εργάτη να φοράει ένα μαύρο πουκάμισο με φαρδειά δερμάτινη ζώνη, να στέκεται στη σκιά του προστεγάσματος. Ο νεαρός άνδρας στράφηκε προς τον Μάρτοφ με πίκρα που δεν κρυβότανε: «Και εμείς μεταξύ μας είχαμε σκεφτεί ότι ο Μάρτοφ τουλάχιστον θα έμενε μαζί μας». Ο Μάρτοφ σταμάτησε, και με μια χαρακτηριστική κίνηση, εκτίναξε το κεφάλι του για να τονίσει την απάντησή του: «Μια μέρα θα κατανοήσετε το έγκλημα στο οποίο παίρνετε μέρος». Κουνώντας το χέρι του κουρασμένα, εγκατέλειψε την αίθουσα.[15]
Για ένα διάστημα ο Μάρτοφ ηγήθηκε της αντιπολιτευτικής ομάδας των Μενσεβίκων στη Συντακτική Συνέλευση, μέχρι που οι Μπολσεβίκοι τη διέλυσαν. Αργότερα, όταν ένα τμήμα εργοστασίου επέλεξε τον Μάρτοφ σαν αντιπρόσωπό του προ του Λένιν σε μια εκλογή Σοβιέτ, βρέθηκε αμέσως μετά με μειωμένες προμήθειες.[13]
Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου, ο Μάρτοφ υποστήριξε τον Ερυθρό Στρατό κατά του Λευκού Στρατού. Ωστόσο, συνέχισε να καταγγέλλει τις διώξεις των μη βίαιων πολιτικών αντιπάλων των Μπολσεβίκων, είτε ήταν Σοσιαλδημοκράτες, είτε συνδικαλιστές, αναρχικοί ή εφημερίδες.
Μιλώντας για την Ερυθρά Τρομοκρατία, ο Μάρτοφ είπε: «Το θηρίο έχει γλύψει ζεστό ανθρώπινο αίμα. Η μηχανή που σκοτώνει ανθρώπους έχει μπει σε κίνηση… Αλλά το αίμα τρέφεται με αίμα… Είμαστε μάρτυρες της αύξησης της πικρίας του εμφυλίου πολέμου, την αυξανόμενη κτηνωδία των ανθρώπων που ασχολούνται με αυτόν».[16]
Τον Οκτώβριο του 1920, ο Μάρτοφ πήρε άδεια να φύγει νόμιμα από τη Ρωσία και να πάει στη Γερμανία. Ο Μάρτωφ μίλησε στο Συνέδριο του Χάλε του Ανεξάρτητου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Γερμανίας (Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands, USPD) αργότερα τον ίδιο μήνα. Ο Μάρτοφ δεν είχε σκοπό να μείνει στη Γερμανία επ’ αόριστον, και το έκανε αφού οι Μενσεβίκοι βγήκαν εκτός νόμου τον Μάρτιο του 1921, μετά το Δέκατο Συνέδριο του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος. Ο Μάρτοφ απεβίωσε στο Σόμπεργκ της Γερμανίας τον Απρίλιο του 1923. Πριν από τη θανατηφόρα ασθένειά του, εξέδωσε την εφημερίδα Socialist Messenger, η οποία παρέμεινε η έκδοση των Μενσεβίκων στην εξορία σε Βερολίνο, Παρίσι και τελικά στη Νέα Υόρκη, μέχρι που πέθανε ο τελευταίος από αυτούς. Φημολογείται ότι ο Λένιν, ο οποίος ήταν όλο και πιο άρρωστος εκείνη την εποχή και ανησυχούσε για την άνοδο του Στάλιν, μπορεί να έδωσε χρήματα γι’ αυτό το τελευταίο εγχείρημα του Μάρτοφ.[17]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
