Γαλλική Πολυνησία

Η Γαλλική Πολυνησία (γαλλικά: Polynésie française‎‎) είναι νησιωτικό σύμπλεγμα που βρίσκεται στον Νότιο Ειρηνικό και αποτελείται από 118 νησιά και ατόλες τα οποία εκτείνονται σε μήκος πάνω από 2.000 χιλιόμετρα. Η έκταση της στεριάς είναι 4.167 τ.χλμ. και έχει συνολικό πληθυσμό 278.786^[1] κατοίκους, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2022. Πρωτεύουσα του συμπλέγματος και διοικητικό κέντρο είναι η Παπεέτε, της Ταϊτής. Η Γαλλική Πολυνησία αποτελούσε για πολλά χρόνια υπερπόντια κτήση της Γαλλίας, ενώ από το 2004 και μετά, έχει αποκτήσει περιορισμένη (διοικητική) αυτονομία.

Γαλλική Πολυνησία Polynésie française
Σημαία Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: "Tahiti Nui Mare'are'a"
Εθνικός ύμνος: "La Marseillaise
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Πρωτεύουσα	Παπεέτε 17°32′00″S 149°34′00″W
Μεγαλύτερη πόλη	Φάαα
Επίσημες γλώσσες	Γαλλικά
Υπέρτατος Ηγέτης Πρωθυπουργός Ύπατος Αρμοστής	Εμανουέλ Μακρόν Εντουάρ Φριτς Έρικ Σπιτς
Υπερπόντιο έδαφος της Γαλλίας Ισχύον Σύνταγμα	Από το 1946 4 Οκτωβρίου 1958 (Γαλλικό Σύνταγμα)
Έκταση  • Σύνολο	4.167 km2
Πληθυσμός  • Εκτίμηση 2022   • Απογραφή 2017   • Πυκνότητα	278.786[1] (186η)  275.918[2]   66,9 κατ./km2 (149η)
ΑΕΠ (ονομαστικό)  • Ολικό  (2006)  • Κατά κεφαλή	5,65 δις $[3]   21.999 $ [3]
Νόμισμα	Φράγκο CFP (XPF)
Ζώνη ώρας  • Θερινή ώρα	(UTC -10, -9:30, -9) (UTC δεν τηρείται)
Internet TLD	.pf
Κωδικός κλήσης	+689

Πολιτική

Το 2004 η Γαλλία παραχώρησε στην κτήση καθεστώς διευρυμένης αυτοδιοίκησης. Από το 1946 έως το 2004 η Γαλλική Πολυνησία ήταν υπερπόντιο έδαφος της Γαλλίας. Αρχηγός Κράτους είναι έκτοτε όχι μόνο ο Πρόεδρος της Γαλλίας, αλλά και ο Πρόεδρος της Κυβέρνησης της Γαλλικής Πολυνησίας. Από το 2014 Πρόεδρος είναι ο Εντουάρ Φριτς.

Στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, τον Ιανουάριο του 2008, το κόμμα Το Σπίτι μας (To Tatou Aia) κέρδισε 36,5% των ψήφων, η Ένωση για τη Δημοκρατία 32,8% και ο Λαϊκός Συναγερμός (Tahoeraa Huiraatira) 21,8%. Μόνο 3 επί συνόλου 57 εδρών αποφασίστηκαν στον πρώτο γύρο: 2 για το Τε Χένουα Ένατα Α Του και 1 για το Ταχοεράα Χουιραατίρα. Οι υπόλοιπες 54 αποφασίστηκαν στις 10 Φεβρουαρίου 2008 στον δεύτερο γύρο. Στις 31 Ιανουαρίου παραιτήθηκε η κυβέρνηση του Όσκαρ Τεμαρού, ο ίδιος όμως αρνήθηκε να κάνει δεκτές τις παραιτήσεις των υπουργών του.^[4] Στις 15 Απριλίου του 2008 ο Τονγκ Σανγκ έγινε ξανά Πρόεδρος έπειτα από πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησης του Γκαστόν Φλος.^[5] Τον Δεκέμβριο του 2008 έχασε την οριακή πλειοψηφία^[6] που είχε η κυβέρνησή του έπειτα από την αποχώρηση ενός βουλευτή από τον οκτακομματικό συνασπισμό. Τον Φεβρουάριο του 2009 εξελέγη πρόεδρος ξανά ο Τεμαρού, ο οποίος παραιτήθηκε έπειτα από πρόταση μομφής, τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου. Πρόεδρος έγινε ξανά ο Τονγκ Σανγκ. Τον Απρίλιο του 2011 έπειτα από πρόταση δυσπιστίας, κατέρρευσε η κυβέρνηση του Τονγκ Σανγκ και πρόεδρος έγινε για 5η φορά μέσα σε 7 χρόνια ο Τεμαρού.

Για περισσότερα, δείτε Πολιτική της Γαλλικής Πολυνησίας.

Ιστορικά στοιχεία

Το 1986, το κόμμα του Όσκαρ Τεμαρού (Tavini Huiraatira) κέρδισε 2 έδρες στη Συνέλευση, 4 έδρες το 1991, 11 το 1996 και 13 το 2001. Το 2004 ο συνασπισμός Ένωση για τη Δημοκρατία κατέλαβε 27 επί συνόλου 57 εδρών.

Η πρώτη θητεία του Τεμαρού στην προεδρία ήταν από τις 15 Ιουνίου του 2004 έως τις 8 Οκτωβρίου 2004, οπότε και η κυβέρνησή του ανατράπηκε με πρόταση μομφής από το Κοινοβούλιο, με 29 υπέρ έναντι 28 κατά. Στη συνέχεια έγινε υπηρεσιακός Πρόεδρος για δύο εβδομάδες, ωστόσο αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το αξίωμά του μέχρι τον Μάρτιο του 2005, οπότε επανεξελέγη σε επαναληπτικές βουλευτικές εκλογές. Ο Τεμαρού ηγήθηκε του πεντακομματικού συνασπισμού Ένωση για τη Δημοκρατία, που περιλαμβάνει το κόμμα Tavini Huiraatira (Κόμμα- Υπηρέτης του Λαού), που είναι υπέρ της ανεξαρτησίας και άλλα μικρότερα κόμματα, τα οποία υποστηρίζουν την αυτονομία και όχι την ανεξαρτησία της Γαλλικής Πολυνησίας από τη Γαλλία. Τα κόμματα αυτά κέρδισαν τους υποστηρικτές του βετεράνου πολιτικού Γκαστόν Φλος στις εκλογές του 2004.

Η δεύτερη εκλογή του Τεμαρού στην προεδρία έγινε τον Οκτώβριο του 2005 και τερματίστηκε όπως και η πρώτη, δηλαδή με πρόταση μομφής από το Κοινοβούλιο, στις 13 Δεκεμβρίου 2006. Ο Τεμαρού ήδη είχε απωλέσει τον έλεγχο του Κοινοβουλίου εξαιτίας αυτομολήσεων των βουλευτών του σε άλλα κόμματα. Στις νέες προεδρικές εκλογές, στις 26 Δεκεμβρίου 2006 εξελέγη Πρόεδρος ο Γκαστόν Τονγκ Σανγκ.^[7]

Οι Τονγκ Σανγκ, Φλος και Τεμαρού εναλλάσσονταν στην εξουσία για τα επόμενα τρία χρόνια.

Στις 24 Μαρτίου του 2009 η Γαλλία ανακοίνωσε ότι θα καταβάλει αποζημιώσεις σε πολιτικό και στρατιωτικό προσωπικό όπως επίσης και σε κατοίκους που παρουσίασαν προβλήματα υγείας συνέπεια των πυρηνικών δοκιμών της χώρας, αρχικά στην Αλγερία και στη συνέχεια στη Γαλλική Πολυνησία εντός 30 ετών.^[8]

Παραπομπές

1. «Population». Institut de la statistique de la Polynésie française (ISPF). Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2024.
2. (Γαλλικά) Institut Statistique de Polynésie Française (ISPF). «La population légale en Polynésie française au 17 août 2017» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2018.
3. (Γαλλικά) Institut Statistique de Polynésie Française (ISPF). «La Production Intérieure Brute et le Produit Intérieur Brut». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2009.
4. Rulers, February 2008
5. «French president welcomes French Polynesia’s change of leadership». Radio New Zealand. 17 Απριλίου 2008. http://www.rnzi.com/pages/news.php?op=read&id=39199.
6. Tong Sang Loses 1-Vote Majority In French Polynesia Assembly^{[νεκρός σύνδεσμος]}, Pacific Magazine, 9 Δεκεμβρίου 2008.
7. «ABC». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2006.
8. Το Βήμα Αρχειοθετήθηκε 2011-07-28 στο Wayback Machine., 24 Μαρτίου 2009

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Γαλλική Πολυνησία

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Atlas of French Polynesia (Άτλας της Γαλλικής Πολυνησίας)

• Πολυνησία Γαλλική Πολυνησία στο Curlie