Βούρλα
συνοικία της Δραπετσώνας From Wikipedia, the free encyclopedia
συνοικία της Δραπετσώνας From Wikipedia, the free encyclopedia
Τα Βούρλα, αν και θεωρούνται συνοικία του Πειραιά, είναι στην πραγματικότητα ένα μεγάλο οικοδομικό τετράγωνο στα όρια του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας, στα ανατολικά της Δραπετσώνας, κοντά στην εκκλησία του Αγίου Διονυσίου, στο όριο με τις συνοικίες Κοπή και Παπαστράτος του του Δήμου Πειραιά. Ορίζονται από τις οδούς Ψαρών, Εθνικής Αντιστάσεως, Δογάνης και Μιαούλη. Καταλαμβάνουν μια έκταση 15 περίπου στρεμμάτων, και στο κέντρο τους διασχίζονται από την οδό Σωκράτους.
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η περιοχή των Βούρλων κατοικήθηκε για πρώτη φορά τον 19ο αιώνα, την δεκαετία του 1870, με την κατασκευή ενός τεράστιου κτιρίου που κάλυπτε ολόκληρο το οικοδομικό τετράγωνο, με στόχο την δημιουργία κρατικού οίκου ανοχής με ιερόδουλες. Την εποχή εκείνη στον Πειραιά λειτουργούσαν πολλοί παράνομοι οίκοι ανοχής, και ο Δήμος Πειραιώς με αίτημα στην κεντρική κυβέρνηση το 1872 ζήτησε την δημιουργία ενός μεγάλου κτιρίου για την στέγαση των συγκεκριμένων γυναικών. Η κυβέρνηση αρχικά αρνήθηκε (1873) αλλά τελικά υπέκυψε παραχωρώντας την περιοχή στον Δήμο Πειραιώς για να ανεγερθεί το κτίριο.
Η επιχείρηση λειτουργούσε άριστα για σχεδόν 60 χρόνια, με ιερόδουλες 16 - 60 ετών από όλες τις περιοχές του κόσμου, και μετά την Μικρασιατική καταστροφή και την έλευση των προσφύγων στην Δραπετσώνα η γύρω περιοχή έγινε περισσότερο πυκνοκατοικημένη, αυξάνοντας τα κέρδη των οίκων ανοχής. Όλοι οι ρεμπέτες του Πειραιά εκείνη την εποχή περνούσαν από τα Βούρλα για να βρουν το κατάλληλο ταίρι, και η περιοχή ήταν μεγάλο κέντρο εμπόρων ναρκωτικών και σωματεμπόρων.
Το 1932 οι κάτοικοι των γύρω περιοχών, που είχαν γίνει αρκετά πυκνοκατοικημένες, άρχισαν έντονες διαμαρτυρίες στον Δήμο και την τότε κυβέρνηση για την λειτουργία των οίκων ανοχής στην περιοχή τους, που την υποβάθμιζε σημαντικά. Τελικά υπό την πίεση των κατοίκων τα πορνεία των Βούρλων διαλύθηκαν το 1937 και οι ιερόδουλες μεταφέρθηκαν στην Τρούμπα, ενώ αυτά μετατράπηκαν σε φυλακές.
Οι φυλακές λειτούργησαν για πρώτη φορά από την δικτατορία του Μεταξά, έπειτα από τους Γερμανούς κατακτητές το 1941-44, και συνέχισαν να λειτουργούν και μετά την Απελευθέρωση. Στις 3 πτέρυγες που παλαιότερα φιλοξενούσαν ιερόδουλες γυναίκες ανάλογα με την ηλικία τους μεταφέρθηκαν φυλακισμένοι, στις δυο πρώτες σκληροί ποινικοί, και στην τρίτη αποκλειστικά πολιτικοί κρατούμενοι, ενεργά μέλη του ΚΚΕ κατηγορούμενοι για κατασκοπεία εκ μέρους της Σοβιετικής Ένωσης. Οι συνθήκες ζωής των κρατούμενων ήταν φρικτές και όχι ιδιαίτερα γνωστές στον έξω κόσμο.
Οι φυλακές των Βούρλων έγιναν πασίγνωστες για την μεγάλη απόδραση κομμουνιστών κρατουμένων το 1955, αν και θεωρούνταν υψίστης ασφαλείας. Πολιτικοί κρατούμενοι της Γ΄ πτέρυγας εργάστηκαν σκληρά επί 4 μήνες για την δημιουργία διαδρόμου μήκους 16 μέτρων και ύψους 2 μέτρων. Όταν ο διάδρομος ολοκληρώθηκε στις 17 Ιουλίου του 1955, 27 κομμουνιστές από την Γ΄ πτέρυγα πέρασαν από τον διάδρομο κάτω από τον δρόμο σε απέναντι εργοστάσιο και από εκεί στην ελευθερία. Η απόδραση αυτή είχε προκαλέσει σοκ στην τότε κοινή γνώμη, και για περισσότερο από έναν χρόνο αποτελούσε κύριο θέμα στις εφημερίδες της εποχής. Οι δραπέτες επικηρύχθηκαν με μεγάλα ποσά με εντολή του ίδιου του τότε αντιπρόεδρου της κυβέρνησης Παναγιώτη Κανελλόπουλου (πρωθυπουργός ήταν ο ασθενών στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος), ενώ οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι των φυλακών βρέθηκαν σε πολύ δύσκολη θέση επειδή σχεδόν όλοι κατηγορήθηκαν για συνέργεια ή αδιαφορία.
Από τους 27 αποδράσαντες κομμουνιστές, οι 15 συνελήφθησαν από άνδρες της Αστυνομίας Πόλεων, της Χωροφυλακής και της ΚΥΠ το επόμενο χρονικό διάστημα, ένας δολοφονήθηκε στα σύνορα ενώ προσπαθούσε να διαφύγει, ενώ οι υπόλοιποι 11 διέφυγαν την σύλληψη και συνέχισαν την ζωή τους ελεύθεροι, σε συνθήκες παρανομίας βέβαια. (δείτε και: Αποδράσεις Ελλήνων κομμουνιστών).
Οι φυλακές των Βούρλων εξακολουθούσαν να λειτουργούν μέχρι και το 1970, οπότε αποφασίστηκε το οριστικό κλείσιμό τους από τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο και τον χουντικό υπουργό Δικαιοσύνης Άγγελο Τσουκαλά. Η περιοχή των Βούρλων από τότε βρίσκεται στην ιδιοκτησία του Δήμου Δραπετσώνας, και σήμερα είναι μια γενικά ήσυχη εργατική και λαϊκή συνοικία, χωρίς να θυμίζει τίποτα από το έντονα περιπετειώδες παρελθόν της. Στην θέση των φυλακών υπάρχουν σήμερα νεόδμητες εργατικές πολυκατοικίες, το Αστυνομικό Τμήμα Δραπετσώνας και η Διεύθυνση Μεταφορών και Συγκοινωνιών της Νομαρχίας Πειραιώς.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
