Βλαχοκερασιά Αρκαδίας

Η Βλαχοκερασιά (επισήμως Βλαχοκερασέα^{[Σημ 1]}) είναι ορεινός^[1] παραδοσιακός οικισμός^[2][3][4] στον δήμο Τρίπολης του νομού Αρκαδίας. Είναι έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας (η οποία περιλαμβάνει επίσης τον οικισμό Λαγκάδα) της δημοτικής ενότητας Σκιριτίδας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 414 κατοίκους, με την τοπική κοινότητα να έχει 424^[5].

Βλαχοκερασιά
Άποψη της Βλαχοκερασιάς
Βλαχοκερασιά Βλαχοκερασιά
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Πελοποννήσου
Περιφερειακή Ενότητα	Αρκαδίας
Δήμος	Τρίπολης
Δημοτική Ενότητα	Σκιρίτιδας
Γεωγραφία
Νομός	Αρκαδίας
Υψόμετρο	950 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος	385
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας	220 16
Τηλ. κωδικός	271
δεδομένα

Γενικά στοιχεία

Η Βλαχοκερασιά βρίσκεται 22 χιλιόμετρα από την Τρίπολη, κτισμένη σε υψόμετρο 960 μέτρων^[6][7], σε περιοχή με κερασιές, πουρνάρια, καστανιές και μηλιές, καρυδιές και πλατάνια. Από εδώ ξεκινά μονοπάτι πεζοπορίας στο δάσος Σκυρίτιδας^[8]. Ο κεντρικός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου^[9].

Ιστορικά στοιχεία

Η ευρύτερη περιοχή αναφέρεται κατά την αρχαιότητα ως επικράτεια των Σκιριτών^[1], οι οποίοι είχαν τη φήμη ικανών πολεμιστών. Τα διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής φιλοξενούνται στο μουσείο της Τεγέας.

Σε ό,τι αφορά τον σύγχρονο οικισμό (όπως και για τη γειτονική του Κερασιά) δεν εντοπίζεται στην υπάρχουσα βιβλιογραφία κάποια πληροφορία σχετικά με το έτος ίδρυσής του^[10]. Από την άλλη, καταγράφεται το 1583 σε οθωμανικά κατάστιχα με πληθυσμό 104 οικογενειών^[11] και αργότερα, το 1700, στη βενετική απογραφή του έπαρχου Grimani υπό την ονομασία Vlaco Chierasia και με πληθυσμό 48 οικογενειών^[12].

Την ύστερη περίοδο της δεύτερης Τουρκοκρατίας στην Πελοπόννησο, η Βλαχοκερασιά αναφέρεται ως μικτό χωριό χριστιανών και μουσουλμάνων, όπου οι δεύτεροι κατείχαν το μεγαλύτερο μέρος της γης και της παραγωγής^[13]. Την ίδια εποχή, σύμφωνα με την αφήγηση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, καταστράφηκε από επιδρομή κλεφτών ως αντίποινα για τις διώξεις που αντιμετώπιζαν οι ίδιοι από Οθωμανό αξιωματούχο ονόματι Χασεκή, του οποίου η Βλαχοκερασιά ήταν τσιφλίκι^[14]. Επιπλέον, το χωριό αναφέρεται ως ο τόπος όπου την προεπαναστατική περίοδο εξοντώθηκε με δόλο ο επικηρυγμένος κλέφτης Πέτρος Μαντάς^[15].

Οι κάτοικοι του χωριού συμμετείχαν ενεργά στην Ελληνική Επανάσταση με επικεφαλής τους ντόπιους καπετάνιους Μιχάλη Βλαχοκερασιώτη και Γιάννακα Αποστολόπουλο^[16]. Τις πρώτες εβδομάδες μετά το ξέσπασμα της εξέγερσης, συγκροτήθηκε ανάμεσα στις λεγόμενες Κερασιές (στη Βλαχοκερασιά και τη γειτονική της Κερασιά) ελληνικό στρατόπεδο, αποτελούμενο ως επί το πλείστον από δυνάμεις Μανιατών και Λακώνων υπό τον Κυριακούλη Μαυρομιχάλη. Ωστόσο διαλύθηκε στις 10 Απριλίου του 1821 έπειτα από αιφνιδιαστική τουρκική επίθεση που αξιοποίησε τα ελλιπή μέτρα ασφαλείας των Ελλήνων λόγω της γιορτής του Πάσχα^[17].

Το 1828 καταγράφηκε από τον Ρήγα Παλαμήδη με πληθυσμό 395 κατοίκων^[18], ενώ το επόμενο έτος παρουσιάστηκε στην έρευνα της γαλλικής εκστρατευτικής αποστολής ως ένα από τα πολυπληθέστερα χωριά της επαρχίας Τρίπολης^[19], με 497 κατοίκους^[20]. Η Βλαχοκερασιά αναφέρεται το 1853 στον δεύτερο τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή με πληθυσμό 965 κατοίκων, κατανεμημένους σε 170 οικογένειες και παράλληλα ήταν έδρα ειρηνοδικείου^[21]. Στα τέλη του 19ου αιώνα ξεκίνησε ένα μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα προς το εξωτερικό με κατεύθυνση τις ΗΠΑ^[22]. Κατά τον Μεσοπόλεμο λειτουργούσαν στο χωριό δύο σχολεία και μια επαγγελματική σχολή^[23], ενώ στις παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχε 1576 κατοίκους^[7]. Την περίοδο της Κατοχής, κάτοικοι της Βλαχοκερασιάς συμμετείχαν στην Εθνική Αντίσταση μέσα από τις τάξεις του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ^[24], ενώ στις 16 Μαρτίου το 1944 το χωριό κάηκε από τις γερμανικές δυνάμεις ως αντίποινα για την αντάρτικη δράση στην ευρύτερη περιοχή^[25].

Διοικητικά, η Βλαχοκερασιά ορίστηκε το 1835 ως έδρα του δήμου Μανθυρέας, που υπαγόταν στην επαρχία Μαντινείας^[26] ωστόσο, λίγο χρόνια αργότερα (το 1841) υπήχθη έπειτα από μεταρρύθμιση στον δήμο Καλτεζών^[27]. Από το 1869 μέχρι και το 1914 ήταν εκ νέου έδρα του επανασυσταθέντα δήμου Μανθυρέας και έπειτα ορίστηκε έδρα της κοινότητας Βλαχοκερασιάς^[28][29] της επαρχίας Μαντινείας^[7]. Το διάστημα από το 1999 έως το 2010, σύμφωνα με την τότε διοικητική διαίρεση της Ελλάδας, αποτελούσε έδρα στο νεοσύστατο δήμο Σκυρίτιδας^[30]. Με βάση την πιο πρόσφατη διοικητική μεταβολή, υπάγεται από το 2011 στον καλλικρατικό δήμο Τρίπολης ως έδρα τοπικής κοινότητας^[5][31].

Ιστορικό πληθυσμού

Έτος	1835	1869	1879	1889	1896	1907	1920	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός	289	1100	1383	1440	1509	1633	1482	1576	1576	1211	783	709	676	487	481	414
Πηγές	[26]	[28]	[32]	[33]	[34]	[35]	[36]	[37]	[38]	[39]	[40]	[41]	[42]	[43]	[44]	[5]

Πρόσωπα

• Γιάννακας Αποστολόπουλος^[16], αγωνιστής της Επανάστασης του 1821.
• Μιχάλης Βλαχοκερασιώτης^[16], αγωνιστής της Επανάστασης του 1821.
• Ιωάννα Μάνδρου^[45], δημοσιογράφος.
• Βαγγέλης Σερντάρης^[46], σκηνοθέτης.

Σημειώσεις

1. Στα επίσημα έγραφα συναντούμε κυρίως την γραφή «Βλαχοκερασέα, η», όπως σε όλες τις απογραφές μετά το 1940.