Άρμα μάχης

Στη σύγχρονη εποχή, άρμα μάχης (τανκ, από τα αγγλικά: tank) είναι ένα ερπυστριοφόρο τεθωρακισμένο όχημα μάχης.

Τομή ενός άρματος M4A4 Sherman, του κυριότερου άρματος μάχης που χρησιμοποιήθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους άλλους δυτικούς συμμάχους κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Γενικά

Τα σύγχρονα άρματα διαθέτουν βαρέα όπλα και ισχυρή θωράκιση, όπως επίσης και ταχύτητα που τους επιτρέπει να μετακινούνται γρήγορα προς και από το πεδίο της μάχης. Παρ' όλο που τα άρματα δεν έχουν μεγάλη αυτονομία και είναι ιδιαίτερα δαπανηρά τόσο για την αγορά τους όσο και για την συντήρησή τους, αποτελούν ένα από τα πλέον διαδεδομένα όπλα, καθώς μπορούν εύκολα να προσβάλλουν στόχους αντίπαλων δυνάμεων και κυρίως να καλύψουν την προέλαση πεζικού και φίλιων στρατευμάτων.

Στις διάφορες στρατιωτικές επιχειρήσεις τα άρματα συμμετέχουν συγκροτώντας ίλες αρμάτων και ποτέ μεμονωμένα. Συνήθως καλύπτουν κινήσεις άλλων κλάδων ή όπλων (μονάδες πεζικού, καταδρομών, πεζοναυτών κ.λπ.). Η υποστήριξη των αρμάτων είναι αναγκαία καθώς παρ' όλη τη θωράκισή τους είναι σχετικά ευάλωτα από αντιαρματικά όπλα, νάρκες, εχθρικό πυροβολικό, ελικόπτερα και αεροπλάνα. Την υποστήριξή τους αναλαμβάνουν συνήθως ίδιες ή φίλιες δυνάμεις όπως το μηχανικό, η αεροπορία, το πυροβολικό, και το πολεμικό ναυτικό κατά στις αποβατικές επιχειρήσεις. Οι δυνατότητες ελιγμών των αρμάτων σαφώς περιορίζονται από τη μορφολογία του εδάφους των επιχειρήσεων π.χ. σε δάση και εδάφη με πολλά φυσικά εμπόδια.

Σχεδιασμός

Leopard 2A6, ένα σύγχρονο άρμα μάχης.

Τα τρία παραδοσιακά χαρακτηριστικά που καθορίζουν τις δυνατότητες ενός άρματος είναι η ισχύς πυρός τους, η αυτοδύναμη κίνηση - ευκινησία τους και η αμυντική τους θωράκιση.

Η ισχύς πυρός είναι η ικανότητα ενός άρματος να καταστρέψει τον στόχο του. Αυτό περιλαμβάνει την ικανότητα να βάλλει επιτυχώς κατά κινούμενων στόχων, την ταχυβολία, και την ικανότητα καταστροφής θωρακισμένων οχημάτων και οχυρώσεων.

Η ευκινησία περιλαμβάνει την κάλυψη της μέγιστης απόστασης στον ελάχιστο δυνατό χρόνο, τους διάφορους τύπους του εδάφους που μπορούν να διασχίσουν, και την αυτονομία τους σε καύσιμα. Η στρατηγική ευκινησία περιλαμβάνει και τη μέγιστη ταχύτητα που μπορούν να αναπτύξουν τα άρματα στο οδικό δίκτυο, τα πεδία δράσεως και την ευκολία με την οποία μπορούν να μεταφερθούν πάνω σε αμαξοστοιχίες με βαγόνια - πλατφόρμες, αρματοφορείς στο οδικό δίκτυο ή ειδικά διασκευασμένα πλοία, τα αρματαγωγά. Τέλος, κάποια άρματα, μπορούν να μεταφέρονται και από ορισμένα αεροσκάφη, όπως το C-130 Hercules.

Η αμυντική ικανότητα σχετίζεται με τον τρόπο που έχουν κατασκευαστεί, ποια σημεία προστατεύονται περισσότερο από τη θωράκιση ή την ενεργητική θωράκιση και ποια λιγότερο. Επίσης περιλαμβάνει και την ικανότητά τους να παραμένουν αόρατα με παραλλαγή και άλλα μέσα, την αποφυγή εχθρικών βλημάτων και τη συνέχιση της μάχης έπειτα από χτύπημα.

Τα άρματα σχεδιάζονται για να συνδυάζουν σε ικανοποιητικό βαθμό και τα τρία παραπάνω κριτήρια και η σχεδίαση δεν αποσκοπεί στην τελειοποίηση του ενός σε βάρος των άλλων. Για παράδειγμα, η αύξηση της θωράκισης θα μείωνε την ευκινησία με το επιπρόσθετο βάρος. Η αύξηση της ισχύος πυρός θα απαιτούσε μεγαλύτερα όπλα σε βάρος τόσο της θωράκισης όσο και της ευκινησίας.

Ιστορία

Το πρώτο σχέδιο θωρακισμένου άρματος μάχης εκπόνησε ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, και δεν απείχε και πολύ από τη σύγχρονη μορφή του^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο τα άρματα έχουν περάσει από πολλά στάδια εξέλιξης και συνεχίζουν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον πόλεμο.

Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Τα "άρματα εφόδου", δηλαδή με ερπύστριες (τροχαλύσσους), εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ως οχήματα για την καταστροφή των εχθρικών συρματοπλεγμάτων και άλλων οχυρωμάτων. Είχαν βεβαίως προηγηθεί σχέδια αρμάτων πλην όμως όλα παρουσίαζαν σοβαρά μειονεκτήματα. Σιγά - σιγά εξελίχτηκαν και αντικατέστησαν το ιππικό στα πεδία των μαχών. Η πραγματική επανάσταση που έφεραν στην διεξαγωγή του πολέμου, πέρα και από την θωράκιση, ήταν η ικανότητά τους να κινούνται επί παντός καιρού και εδάφους, ακόμη και εκτός οδικού δικτύου, με μόνο τίμημα την συντήρηση των ερπυστριών κάθε 600-800 χιλιόμετρα^[1].

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Άρμα μάχης "Ματίλντα" φορτώνεται από την Αγγλία με προορισμό την Σοβιετική Ένωση, 1941. Πίνακας ζωγραφικής του Λέσλι Κόουλ

Μάχη του Κουρσκ (ρωσ. Курская битва) ονομάζονται οι γερμανικές και σοβιετικές πολεμικές επιχειρήσεις στο Ανατολικό Μέτωπο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (από την 5η Ιουλίου του 1943 έως την 23η Αυγούστου του ίδιου έτους), στην περιοχή της πόλης του Κουρσκ (450 χιλιόμετρα νότια της Μόσχας), στην τότε Σοβιετική Ένωση. Παραμένει μέχρι σήμερα η μεγαλύτερη ακολουθία αρματομαχιών στην Ιστορία, συμπεριλαμβανομένης και της Μάχης της Πρόχοροφκα. Ήταν η τελευταία στρατηγικά σχεδιασμένη επίθεση που οι Γερμανοί ήταν σε θέση να επιχειρήσουν στα ανατολικά.

Ιστορικά ορόσημα

Μάχη	Έτος	Σύνολο αρμάτων	Σημειώσεις
Μάχη του Σομμ	1916	Μικρός αριθμός	Πρώτη απόπειρα χρήσης αρμάτων[2]
Μάχη του Καμπραί	1917	378	Πρώτη επιτυχημένη χρήση αρμάτων[3]
Δεύτερη μάχη του Βιλλιέρ-Μπρετονέ	1918	23	Πρώτη μάχη αρμάτων εναντίον αρμάτων
Μάχη της Γαλλίας	1940	5.828	Καθοριστική χρήση των αρμάτων έναντι μεγάλης δύναμης
Μάχη του Κουρσκ	1943	10.610	Τα περισσότερα άρματα σε μια μάχη
Μάχη του Σινά	1973	1.200	Νεότερα άρματα μάχης
Πόλεμος του Κόλπου	1991	~6.000	Σύγχρονα άρματα μάχης

Παραπομπές

1. Λίντελ Χαρτ, Σερ Μπάζιλ (1988). Ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, τόμος α΄. ΑΘΗΝΑ: Γενικό Επιτελείο Στρατού. σελ. 191.
2. Sheffield, G. (2003). The Somme. London: Cassell. ISBN 0-304-36649-8.
3. Hammond, B. (2009). Cambrai 1917: The Myth of the First Great Tank Battle. London: Orion. ISBN 978-0-7538-2605-8.

Σχετική βιβλιογραφία

• «Electric/Hybrid Electric Drive Vehicles for Military Applications», Military Technology (Moench Verlagsgesellschaft mbH) (9/2007): 132–144, September 2007
• Barris, Ted (2007), Victory at Vimy: Canada Comes of Age April 9–12, 1917, Thomas Allen Publishers, σελ. 116, ISBN 0-88762-253-4
• Cawthorne, Nigel (2003), Steel Fist: Tank Warfare 1939-45, London: Arcturus Publishing Ltd., ISBN 0-572-02872-5
• Churchill, Winston (1992), The World Crisis (Abridged), Canada & New York: Macmillan Publishing Company, ISBN 0-684-19453-8, https://archive.org/details/worldcrisisabr00chur
• Cooper, Matthew; Lucas, James (1979), Panzer: The Armoured Force of the Third Reich, Book Club Associates
• Coox, Alvin D. (1985), Nomonhan; Japan against Russia, 1939, Stanford University Press, ISBN 0-8047-1160-7
• Deighton, Len (1979), Blitzkrieg: From the rise of Hitler to the fall of Dunkirk, Fakenham: Fakenham Press Limited, ISBN 0-224-01648-2
• DiNardo, Richard L. (January 1986), «The First Modern Tank: Gunther Burstyn and His Motorgeschutz», Military Affairs (JSTOR: Society for Military History) 50, No.1 (1): 12–15
• Col. Eshel, David (2007), Assessing the performance of Merkava Tanks, Defense Update, http://www.defense-update.com/analysis/lebanon_war_3.htm, ανακτήθηκε στις 2008-05-16
• Foley, Michael (2014), Rise of the Tank: Armoured Vehicles and their use in the First World War, Pen & Sword Military, ISBN 978-1-78346-393-0
• Forty, George (2004), Tank Warfare in World War II, London: Constable & Robinson Ltd, ISBN 1-84119-864-1
• Forty, George (2006), The World Encyclopedia of Tanks & Armoured Fighting Vehicles, Lorenz Books, ISBN 0-7548-1741-5
• Gilbert, Sir Martin (1991), Churchill: A Life, Thomas Allen Publishers, σελ. 298, ISBN 0-7624-2081-2
• Goldman, Stuart D. (2012), Nomonhan 1939; The Red Army's Victory That Shaped World War II, Naval Institute Press, ISBN 978-1-59114-329-1
• Goodell, Brad (January 2007), «Electrothermal Chemical (ETC) Armament System Integration Into a Combat Vehicle», IEEE Transaction on Magnetics (IEEE) 43 (1): 4, doi:10.1109/TMAG.2006.887524
• Hilmes, Rolf (December 2004), «Arming Future MBTs - Some Considerations», Military Technology (Moench Verlagsgesellschaft Mbh) (12/2004): 4
• House, Jonathan M. (1984), Toward Combined Arms Warfare: A Survey of 20th-Century Tactics, Doctrine, and Organization, United States Government Printing, OCLC 464265702, http://usacac.army.mil/cac2/cgsc/carl/resources/csi/House/House.asp, ανακτήθηκε στις 2008-05-18
• Hunnicutt, R. P. (1984), Patton: A History of the American Main Battle Tank, Presidio, ISBN 0-89141-230-1
• Komarow, Steven (2005-03-29), Tanks adapted for urban fights they once avoided, USA Today, http://www.usatoday.com/news/world/2005-03-29-tank-inside_x.htm, ανακτήθηκε στις 2008-05-16
• Komarow, Steven (2005-03-29), Tanks take a beating in Iraq, USA Today, http://www.usatoday.com/news/world/iraq/2005-03-29-abrams-tank-a_x.htm, ανακτήθηκε στις 2008-05-16
• Koschier, Angelo V.; Mauch, Hagen R. (2000), «Advantages of the LV100 as a Power Producer in a Hybrid Propulsion System for Future Fighting Vehicles», Journal of Engineering for Gas Turbines and Power 122 (October 2000): 693–698, doi:10.1115/1.1287585
• Manrique, Jose; Franco, Lucas M. (2006), Las Armas de la Guerra Civil Espanola, 28002 Madrid; La Los Libros, ISBN 84-9734-475-8
• Marcus, Jonathan (2006-08-15), Tough lessons for Israeli armour, BBC News, http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4794829.stm, ανακτήθηκε στις 2008-05-26
• McDonald, Colin F. (1990), «Gas Turbine Recuperator Renaissance», Heat Recovery Systems & CHP (Pergamon Press) 10 (1): 1–30, doi:10.1016/0890-4332(90)90246-G
• Pengelley, Rupert (1989), «A new era in tank man armament: The options multiply», Jane's International Defence Review (November 1989): 1521–1531
• Regan, Geoffrey (1993), The Guinness Book of More Military Blunders, London: Guinness Publishing, ISBN 0-85112-961-7, https://archive.org/details/guinnessbookofmi00rega
• Sharoni, Asher H.; Bacon, Lawrence D., The Future Combat System (FCS): Technology Evolution Review and Feasibility Assessment, GlobalSecurity.org, http://www.globalsecurity.org/military/library/news/1997/5fcs97.pdf, ανακτήθηκε στις 2008-05-26
• Starry, Donn A. GEN: Mounted Combat in Vietnam. Vietnam Studies; Department of the Army, Washington, D.C. 1978.
• Thompson, William J.; Sorvig, Kim (2000), Sustainable Landscape Construction: A Guide to Green Building Outdoors, Island Press, σελ. 51, ISBN 1-55963-646-7
• Time Life Books editors (1990), The Armored Fist, Alexandria, Virginia: Time-Life Books, ISBN 0-8094-8704-7, ISBN 0-8094-8609-1
• Chewed Up, Alexandria, Virginia: Time magazine, 5 April 1937, http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,757549,00.html, ανακτήθηκε στις 2008-05-16
• Tomes, Robert R. (Spring 2004), «Relearning Counterinsurgency Warfare», Parameters (US Army War College) Vol. XXXIV (No. 1,): 16–28, http://www.army.mil/prof_writing/volumes/volume2/march_2004/3_04_1.html, ανακτήθηκε στις 2008-05-26
• von Senger und Etterlin, Dr. F. M. (1960), The World's Armoured Fighting Vehicles, London: Macdonald & Co. (Publishers) Ltd.
• Wickert, Matthias (January 2007), «Electric Armor Against Shaped Charges: Analysis of Jet Distortion With Respect to Jet Dynamics and Current Flow», IEEE Transaction on Magnetics (IEEE) 43 (1): 426–429, doi:10.1109/TMAG.2006.887650
• Willmott, H.P. (2003), First World War, Dorling Kindersley, ISBN 1-4053-0029-9
• Wright, Patrick (2002), Tank: The Progress of a Monstrous War Machine, ISBN 978-0-670-03070-5, https://archive.org/details/tankprogressofmo00wrig
• Xiaopeng, Li; Meng Tao; Zhao Chun; Li Liyi (January 2007), «Multiprojectile Active Electromagnetic Armor», IEEE Transaction on Magnetics 43 (1): 460–462, doi:10.1109/TMAG.2006.887581
• Zaloga, Steven J.; Grandsen, James (1984), Soviet Tanks and Combat Vehicles of World War Two, London: Arms and Armour Press, ISBN 0-85368-606-8
• Zaloga, Steven J.; Kinnear, Jim; Aksenov, Andrey; Koshchavtsev, Aleksandr (1997), Soviet Tanks in Combat 1941–45: The T-28, T-34, T-34-85, and T-44 Medium Tanks, Hong Kong: Concord Publication, ISBN 962-361-615-5
• Macksey, Kenneth (1976), Tank Warfare, A History of Tanks in Battle, London: Panther, ISBN 0-586-04302-0
• Macksey, Kenneth; Batchelor, John H. (1970), Tank: A History of the Armoured Fighting Vehicle, New York: Scribner, ISBN 0-684-13651-1, ISBN 0-345-02166-5
• Ogorkiewicz, Richard M. (1968), Design and Development of Fighting Vehicles, London: MacDonald, ISBN 0-356-01461-4
• Ogorkiewicz, Richard M. (1970), Armoured Forces: A History of Armoured Forces and Their Vehicles, Arms & Armour Press, ISBN 0-85368-049-3
• Ogorkiewicz, Richard M. (1991), Technology of Tanks, Coulsdon, Surrey: Jane's Information Group, ISBN 0-7106-0595-1
• Weeks, John (1975), Men Against Tanks: A History of Anti-Tank Warfare, New York: Mason Charter, ISBN 0-88405-130-7, https://archive.org/details/menagainsttanksh00week

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ντοκυμαντέρ

• Der Erste Weltkrieg, Teil 2: 1917-1918 (2 DVDs), αγγλικά, γερμανικά, έκδοση 2006, EAN 7321921873591
  Περιέχει το ντοκιμαντέρ "The Great War - Technology Land War" με την ιστορία της εξέλιξης των πρώτων τανκς στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο.

Δικτυακοί τόποι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Άρμα μάχης