Φοινικικό αλφάβητο

Το φοινικικό αλφάβητο είναι συμφωνογραφικό αλφάβητο με 22 γράμματα, που χρησιμοποιείτο στον Λίβανο, την Παλαιστίνη και τη Συρία από τον 11ο μέχρι τον 5ο αιώνα π.Χ. στα γραπτά κείμενα της Φοινικικής, Αραμαϊκής, Εβραϊκής και άλλων σημιτικών γλωσσών.

Φοινικικό αλφάβητο
Είδος	Αμπτζάντ
Γλώσσες	Φοινικική
Χρονική περίοδος	Άρχισε το 1050 π.Χ., και σταδιακά χάθηκε κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής περιόδου καθώς εξελίχθηκαν μορφές που την αντικατέστησαν
Προέλευση	Αιγυπτιακά ιερογλυφικά Πρωτο-Σιναϊτική Φοινικικό αλφάβητο
Παράγωγα συστήματα γραφής	Παλαιοεβραϊκό αλφάβητο Αραμαϊκό αλφάβητο Ελληνικό αλφάβητο Λιβυκο-Βερβερικό Παλαιοϊσπανικά αλφάβητα (;)
Παρεμφερή συστήματα	Σαουδαραβικό αλφάβητο
ISO 15924	Phnx, 115
Κατεύθυνση	Δεξιά προς αριστερά
Ψευδώνυμο Unicode	Phoenician
Εύρος τιμών Unicode	U+10900–U+1091F

Τα γράμματα του φοινικικού αλφαβήτου είναι απλοποίηση των αντίστοιχων γραμμάτων του πρωτοσημιτικού αλφάβητου, ενώ το παλαιότερο γραπτό δείγμα που έχει βρεθεί είναι μια επιγραφή στη σαρκοφάγο του βασιλιά Αχιράμ της Βύβλου, στον σημερινό Λίβανο, το 1000 π.Χ..

Σ'αυτό βασίστηκαν το αραμαϊκό, το εβραϊκό και το ελληνικό αλφάβητο. Στο αραμαϊκό αλφάβητο πιθανόν βασίστηκαν με τη σειρά τους τα αλφάβητα της ινδικής οικογένειας, καθώς και το αραβικό αλφάβητο. Από το ελληνικό αλφάβητο προέρχονται το λατινικό και το κυριλλικό αλφάβητο.

Ονομασίες γραμμάτων

Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται τα γράμματα του φοινικικού αλφαβήτου, οι ονομασίες τους και οι έννοιες που αντιπροσωπεύουν καθώς και η αντιστοιχία με το εβραϊκό και ελληνικό αλφάβητο^[1]. Η αποκρυπτογράφηση του αλφάβητου έγινε τον 18ο αιώνα από τον Ζαν-Ζακ Μπαρτελεμύ.^[2][3]

Φοινικικό	Όνομα	Σημασία	Προφορά	αντίστοιχο εβραϊκό γράμμα	αντίστοιχο ελληνικό γράμμα
	Άλεφ	βόδι	ʕ	א	Αα
	Μπετ	σπίτι	b β	ב	Ββ
	Γκίμελ	καμήλα	g γ	ג	Γγ
	Ντάλετ	πόρτα	d δ	ד	Δδ
	Χε	παράθυρο	h ͱ	ה	Εε
	Βάου Υαου	άγκιστρο, γάντζος καρφί	w ϝ	ו	Ϝϝ Υυ
	Ζαΐν	όπλο δρεπάνι	z ζ	ז	Ζζ
	Χετ	φράχτης, τοίχος	ħ	ח	Ηη
	Τετ	καλάθι (;)	tˁ τˁ	ט	Θθ
	Γιοντ	χέρι	j ϳ	י	Ιι
	Καφ	παλάμη	k κ	כ	Κκ
	Λάμεντ	ρόπαλο βουκέντρα	l λ	ל	Λλ
	Μεμ	νερό	m μ	מ	Μμ
	Νουν	ερπετό, φίδι	n ν	נ	Νν
	Σαμέχ	υποστήριγμα	s σ	ס	Ξξ Χχ
	Αγίν	μάτι	ʕ	ע	Οο
	Πε	στόμα	p π	פ	Ππ
	Τσάντε	πλευρό ανθρώπου (;)	sˁ σˁ	צ	Ϻϻ
	Κoφ	κόμπος	q ϙ	ק	Ϙϙ
	Ρες	κεφάλι	r ρ	ר	Ρρ
	Σιν	δόντι	ʃ ϸ	ש	Σσς
	Ταβ Τάου	σημάδι	t τ	ת	Ττ

Παράγωγα αλφάβητα

Το Φοινικικό αλφάβητο (μεσαία κάθετη στήλη) σε σύγκριση με άλλα αλφάβητα.

Παραπομπές

1. Berthold Louis Ullman (1963), Ancient Writing and Its Influence, University of Toronto Press, 1980, ISBN 0-802-06435-3, σ. 15. Ανακτήθηκε από Google Books, 5/9/2013.
2. Thomasson, Fredrik (2013). «The Life of J. D. Åkerblad: Egyptian Decipherment and Orientalism». Brill. σελ. 95.
3. Lehmann, Reinhard G. (2013). "Wilhelm Gesenius and the Rise of Phoenician Philology Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine." (PDF). Beihefte zur Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft (Berlin / Boston: De Gruyter) 427: 209–266.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Αντιρρήσεις στην πρόταση για ενσωμάτωση της φοινικής γραφής στο Unicode. (2004) (Αγγλικά)
• Πρότυπο Unicode - Tο φοινικικό αλφάβητο. (Αγγλικά)

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Φοινικικό αλφάβητο