Φάνο

Αυτό το λήμμα αφορά την ιταλική πόλη. Για το νησί στη Δανία, δείτε: Φάνε (νησί).

Το Φάνο (ιταλικά: Fano‎‎) είναι παραθαλάσσια πόλη και δήμος στην επαρχία Πέζαρο-Ουρμπίνο, Μάρκε, στην κεντρική Ιταλία. Είναι παραλιακό θέρετρο το οποίο βρίσκεται 12 χιλιόμετρα νοιοανατολικά του Πέζαρο. Έχει 59.920 κατοίκους, γεγονός που την κατατάσσει ως την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της περιφέρειας μετά την Αγκώνα και το Πέζαρο.

Φάνο
Έμβλημα
Φάνο
Χώρα	Ιταλία
Διοικητική υπαγωγή	Επαρχία του Πέζαρο και Ουρμπίνο
Προστάτης	Άγιος Πατερνιανός
Έκταση	121,84 km²[1]
Υψόμετρο	12 μέτρα
Πληθυσμός	59.785 (1  Ιανουαρίου 2023)[2]
Ταχ. κωδ.	61032
Τηλ. κωδ.	0721
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Φάνο στην αρχαιότητα ήταν γνωστό ως Fanum Fortunae, από τον ναό της Φορτούνα.^[3] Το 49 π.Χ. κατακτήθηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα και ο Οκταβιανός Αύγουστος το έκανε αποικία. Βρισκόταν στο σημείο όπου η Φλαμινία οδός έφτανε στη θάλασσα. Το 271 μ.Χ. δόθηκε ανάμεσα στις Ρωμαϊκές δυνάμεις και τους Αλαμαννούς η μάχη του Φάνο, στις όχθες του Μεταύρου. Η πόλη καταστράφηκε από τους Οστρογότθους το 538 μ.Χ. και ξανακτίστηκε από τους Βυζαντινούς ως πρωτεύουσα της Πενταπόλεως. Το Φάνο στον μεσαίωνα πέρασε από διάφορες πολιτικές αντιξοότητες και τον 14ο αιώνα έγινε υποκείμενο των Μαλατέστα. Το 1458 ο Πίος Β΄ το προσέθεσε στα Παπικά Κράτη. Ο Πάπας Ιούλιος Β΄ ίδρυσε εδώ το 1514 το πρώτο τυπογραφείο με κινητά αραβικά στοιχεία. Το λιμάνι αποκαταστάθηκε από τον Παύλο Ε΄.^[4] Στο Φάνο λειτουργεί αεροδρόμιο.

Ο καθεδρικός ναός έχει θύρωμα του 13ου αιώνα, αλλά το εσωτερικό είναι ασήμαντο. Ο προθάλαμος του Σαν Φρανσέσκο περιέχει τους τάφους ορισμένων μελών της οικογένειας Μαλατέστα. Οι Σάντα Κρότσε και Σάντα Μαρία Νουόβα περιέχουν έργα του Τζοβάνι Σάντι, του πατέρα του Ραφαήλ. Ο τελευταίος έχει επίσης δύο έργα του Περουτζίνο, η πρεντέλα του ενός εκ των οποίων αποδίδεται στον Ραφαήλ. Ο Σαν Αγκοστίνο περιέχει έναν πίνακα του S. Angelo Custode («ο Φύλακας Άγγελος»).^[4] Το γοτθικό Παλάτσο ντέλα Ρατζιόνε (1299) έχει μετατραπεί σε θέατρο. Το παλάτι του Μαλατέστα, με ωραίες στοές και γοτθικά παράθυρα, υπέστη μεγάλες ζημιές από σεισμό το 1874. Ο Σαν Μικέλε, χτισμένος δίπλα στην αψίδα του Αυγούστου, είναι ένα πρώιμο αναγεννησιακό κτήριο (1475–1490), πιθανότατα από τον Ματέο Νούτσιο του Φάνο, με περίτεχνο θύρωμα. Η πρόσοψη έχει ένα ενδιαφέρον ανάγλυφο που δείχνει την κιονοστοιχία που προστέθηκε από τον Κωνσταντίνο ως επάνω όροφος στην αψίδα του Αυγούστου και αφαιρέθηκε το 1463.^[4]

Παραπομπές

1. «Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011». Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας. Ανακτήθηκε στις 16  Μαρτίου 2019.
2. demo.istat.it?l=it.
3. Richard J.A. Talbert, επιμ. (2000). Barrington Atlas of the Greek and Roman World: Map-By-Map Directory. I. Princeton, NJ and Oxford, UK: Princeton University Press. σελ. 609. ISBN 0691049459.
4.  

   Μία ή περισσότερες προτάσεις από το προηγούμενο κείμενο ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Fano» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 10 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 170