Πρόεδρος της Φινλανδίας

Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Φινλανδίας (φινλανδικά: Suomen tasavallan presidentti‎‎, σουηδικά: Republiken Finlands president‎‎) είναι ο αρχηγός κράτους της Φινλανδίας. Υπό το σύνταγμα της Φινλανδίας, η εκτελεστική εξουσία ανήκει στον πρόεδρο και την φινλανδική κυβέρνηση. Ο πρόεδρος εκλέγεται με καθολική ψηφοφορία για εξαετή θητεία. Από το 1994 ο πρόεδρος δεν μπορεί να εκλεχθεί για πάνω από 2 συνεχόμενες θητείες. Ο πρόεδρος πρέπει να είναι φινλανδός πολίτης εκ γενετής. Το προεδρικό αξίωμα ιδρύθηκε με τον συνταγματικό νόμο του 1919. Το αξίωμά του είναι πρώτο τη τάξει στο πρωτόκολλο και ακολουθούν εκείνα του Προέδρου της Βουλής και του Πρωθυπουργού.^[2] Ο Αλεξάντερ Στουμπ είναι ο τρέχων πρόεδρος από το 2024.^[3]

Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Φινλανδίας
Προεδρική σημαία
Κάτοχος Αλεξάντερ Στουμπ από 1 Μαρτίου 2024
Προσφώνηση	Κε Πρόεδρε (ανεπίσημα) Η Αυτού Εξοχότης (διπλωματικά)
Κατοικία	Προεδρικό Μέγαρο, Ελσίνκι (εθιμοτυπικά) Μαντίνιεμι (έδρα) Κουλτάραντα (θερινή κατοικία)
Διορισμός από	άμεση εκλογή
Αρχικός κάτοχος	Κάαρλο Γιούχο Στάλμπεργκ
Δημιουργία	26 Ιουλίου 1919
Αναπληρωτής	Πρωθυπουργός της Φινλανδίας
Μισθός	126.000 € ετησίως[1]
Ιστοσελίδα	President of the Republic of Finland

Η Φινλανδία, για το μεγαλύτερο μέρος της ανεξάρτητης ύπαρξής της, είχε ημιπροεδρικό σύστημα όπου ο πρόεδρος είχε μεγάλο μερίδιο της εξουσίας στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική (πολύ γνωστό παράδειγμα είναι ο μακροχρόνιος πρόεδρος Ούρχο Κεκόνεν), αλλά στα τέλη του 20ού αιώνα και τις αρχές του 21ου αιώνα οι εξουσίες του προέδρου έχουν μειωθεί. Με συνταγματικές αναθεωρήσεις, οι οποίες μπήκαν σε ισχύ τα έτη 1991, 2000, και 2012, οι προεδρικές εξουσίες έχουν μειωθεί. Ο πρόεδρος είναι, μαζί με την κυβέρνηση, υπεύθυνος για τις εξωτερικές υποθέσεις της χώρας, και στρατηγός των Φινλανδικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Κατάλογος προέδρων της Φινλανδίας

Από το 1919, πρόεδροι της χώρας έχουν διατελέσει τα ακόλουθα πρόσωπα:^[4]

Πρόεδρος (γέννηση-θάνατος)			Από	Έως	Κόμμα	Εκλογή/ές
		Κάαρλο Γιούχο Στάλμπεργκ (1865-1952)[5]	26 Ιουλίου 1919	2 Μαρτίου 1925	Προοδευτικό Εθνικό Κόμμα	1919
		Λάουρι Κρίστιαν Ρέλαντερ (1883-1942)[6]	2 Μαρτίου 1925	2 Μαρτίου 1931	Αγροτική Ένωση	1925
		Περ Έβιντ Σβίνχουρβουντ (1861-1944)[7]	2 Μαρτίου 1931	1 Μαρτίου 1937	Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού	1931
		Κιόστι Κάλιο (1873-1940)[8]	1 Μαρτίου 1937	19 Δεκεμβρίου 1940	Αγροτική Ένωση	1937
		Ρίστο Χέικι Ρίτι (1889-1956)[9]	19 Δεκεμβρίου 1940	4 Αυγούστου 1944	Προοδευτικό Εθνικό Κόμμα	1940 1943
		Καρλ Γκούσταφ Εμίλ Μανερχάιμ (1867-1951)[10][11]	4 Αυγούστου 1944	11 Μαρτίου 1946	Ανεξάρτητος	1944
		Γιούχο Κούστι Παασίκιβι (1870-1956)	11 Μαρτίου 1946	1 Μαρτίου 1956	Εθνικός Συνασπισμός	1946 1950
		Ούρχο Κέκονεν (1900-1986)[12][13]	1 Μαρτίου 1956	27 Ιανουαρίου 1982	Αγροτική Ένωση / Κόμμα Κέντρου (από το 1965)	1956 1962 1968 1978
		Μάουνο Κοϊβίστο (1923-2017)[14]	27 Ιανουαρίου 1982	1 Μαρτίου 1994	Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα	1982 1988
		Μάρτι Αχτισάαρι (1937-2023)[15][16]	1 Μαρτίου 1994	1 Μαρτίου 2000	Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα	1994
		Τάρια Χάλονεν (1943-)[17]	1 Μαρτίου 2000	1 Μαρτίου 2012	Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα	2000 2006
		Σάουλι Νιινίστο (1948-)[18]	1 Μαρτίου 2012	1 Μαρτίου 2024	Εθνικός Συνασπισμός	2012 2018
		Αλεξάντερ Στουμπ (1968-)	1 Μαρτίου 2024	Σημερινός	Εθνικός Συνασπισμός	2024

Χρονογραμμή

Παραπομπές

1. «Palkkio ja eläke». Presidentti.
2. Maassa maan tavalla – tunne säännöt ja onnistu. Ulkoasiainministeriön protokollapalvelut (στα Φινλανδικά). Ulkoasiainministeriö. 2008. ISBN 978-952-281-173-8.
3. [https://www.presidentti.fi/en/press-release/president-of-the-republic-of-finland-to-be-inaugurated-on-1-march-2024/ President of the Republic of Finland to be inaugurated on 1 March 2024
4. «Presidenttien virkaanastujaiset Ståhlbergista Niinistöön». yle.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
5. «Presidenttien virkaanastujaiset Ståhlbergista Niinistöön». yle.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
6. «"Reissu-Lassesta" presidentti». yle.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
7. «P.E. Svinhufvud». www.eduskunta.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
8. «Sodanajan politiikot Ryti ja Kallio». yle.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
9. Presidentti Rytin puhe jatkosodan alussa
10. «Koulukiusaaja, tuhlari ja huligaani – Mannerheimin nuoruus oli levoton». Yle Uutiset (στα Φινλανδικά). 29 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
11. «Mannerheim-museo - Mannerheimin venäläiset rykmentit». www.mannerheim-museo.fi. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
12. «Etusivu». kansallisbiografia.fi. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
13. «Muere en Helsinki el expresidente finlandés Urho Kekkonen» (στα es). https://elpais.com/diario/1986/08/31/internacional/525823208_850215.html. Ανακτήθηκε στις 22 de noviembre de 2017.
14. «Muere a los 93 años el expresidente finlandés Mauno Koivisto» (στα es). http://www.eldiario.es/politica/Muere-expresidente-finlandes-Mauno-Koivisto_0_643236014.html. Ανακτήθηκε στις 8 de noviembre de 2017.
15. «Martti Ahtisaari». CIDOB. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
16. «Martti Ahtisaari. The Nobel Peace Prize 2008». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
17. «Halonen, Tarja (1943 - )». kansallisbiografia.fi. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
18. «Niinistö logra una victoria histórica en las presidenciales de Finlandia». abc (στα Ισπανικά). 5 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.