From Wikipedia, the free encyclopedia
Η πιτυρίδα είναι μια δερματική πάθηση που επηρεάζει κυρίως το τριχωτό της κεφαλής.[1] Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ξεφλούδισμα και μερικές φορές ήπιο κνησμό.[1][2] Μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικά προβλήματα ή προβλήματα αυτοεκτίμησης.[3] Μια πιο σοβαρή μορφή της πάθησης, η οποία περιλαμβάνει φλεγμονή του δέρματος, είναι γνωστή ως σμηγματορροϊκή δερματίτιδα.[1]
Η αιτία είναι ασαφής, αλλά πιστεύεται ότι εμπλέκεται ένας αριθμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.[1] Η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί το χειμώνα.[4] Δεν οφείλεται σε κακή υγιεινή[5] και ο υποκείμενος μηχανισμός περιλαμβάνει την υπερβολική ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος.[4] Η διάγνωση βασίζεται στα συμπτώματα.[6]
Δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία για την πιτυρίδα.[7] Αντιμυκητιακές κρέμες, όπως κετοκοναζόλη ή σαλικυλικό οξύ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προσπαθήσει να βελτιώσει την κατάσταση.[1][2] Η πιτυρίδα επηρεάζει περίπου τους μισούς ενήλικες, με τους άνδρες να προσβάλλονται συχνότερα από τις γυναίκες.[1] Οι άνθρωποι σε όλες τις περιοχές του κόσμου επηρεάζονται.[1] Η έναρξη είναι συνήθως στην εφηβεία και γίνεται λιγότερο συχνή μετά την ηλικία των 50 ετών.[1]
Τα σημάδια και τα συμπτώματα της πιτυρίδας είναι η φαγούρα στο τριχωτό της κεφαλής και το ξεφλούδισμα.[8] Κόκκινα και λιπαρά μπαλώματα του δέρματος και ένα αίσθημα μυρμηγκιάσματος στο δέρμα είναι επίσης συμπτώματα.[9]
Τα αιτία είναι ασαφή, αλλά πιστεύεται ότι εμπλέκεται μια σειρά από γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.[10] Η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί το χειμώνα.[4] Δεν οφείλεται σε κακή υγιεινή.[5]
Καθώς τα στρώματα του δέρματος αντικαθίστανται συνεχώς, τα κύτταρα ωθούνται προς τα έξω όπου πεθαίνουν και ξεφλουδίζουν. Για τα περισσότερα άτομα, αυτές οι νιφάδες δέρματος είναι πολύ μικρές για να είναι ορατές. Ωστόσο, ορισμένες συνθήκες προκαλούν ασυνήθιστα γρήγορη εναλλαγή των κυττάρων, ειδικά στο τριχωτό της κεφαλής. Υποτίθεται ότι για τα άτομα με πιτυρίδα, τα κύτταρα του δέρματος μπορεί να ωριμάσουν και να αποβληθούν σε 2-7 ημέρες, σε αντίθεση με περίπου ένα μήνα σε άτομα χωρίς πιτυρίδα. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα νεκρά κύτταρα του δέρματος αποβάλλονται σε μεγάλες, λιπαρές μάζες, οι οποίες εμφανίζονται ως λευκές ή γκριζωπές νιφάδες στο τριχωτό της κεφαλής, το δέρμα και τα ρούχα.
Σύμφωνα με μια μελέτη, η πιτυρίδα έχει αποδειχθεί ότι είναι πιθανόν αποτέλεσμα τριών παραγόντων:[11]
Η παλαιότερη βιβλιογραφία αναφέρει τον μύκητα Malassezia furfur (προηγουμένως γνωστός ως Pityrosporum ovale) ως αιτία της πιτυρίδας. Ενώ αυτό το είδος εμφανίζεται φυσικά στην επιφάνεια του δέρματος ανθρώπων με και χωρίς πιτυρίδα, το 2007 ανακαλύφθηκε ότι ο υπεύθυνος παράγοντας είναι ένας συγκεκριμένος μύκητας του τριχωτού της κεφαλής, Malassezia globosa,[18] που μεταβολίζει τα τριγλυκερίδια που υπάρχουν στο σμήγμα με την έκφραση της λιπάσης, με αποτέλεσμα ένα υποπροϊόν λιπιδίου: ελαϊκό οξύ. Κατά τη διάρκεια της πιτυρίδας, τα επίπεδα της Malassezia αυξάνονται κατά 1,5 έως 2 φορές το κανονικό επίπεδο.[4] Το ελαϊκό οξύ διεισδύει στο ανώτερο στρώμα της επιδερμίδας, την κεράτινη στοιβάδα, και προκαλεί φλεγμονώδη απόκριση σε ευαίσθητα άτομα, η οποία διαταράσσει την ομοιόσταση και οδηγεί σε ακανόνιστη διάσπαση των κυττάρων της κεράτινης στοιβάδας.[15]
Το λέπι της πιτυρίδας είναι ένα σύμπλεγμα κερατινικών κυττάρων, τα οποία έχουν διατηρήσει μεγάλο βαθμό συνοχής μεταξύ τους και αποσπώνται ως τέτοια από την επιφάνεια της κεράτινης στοιβάδας. Ένα κερατινοκύτταρο είναι ένα πρωτεϊνικό σύμπλεγμα που αποτελείται από μικροσκοπικά νήματα κερατίνης σε μια οργανωμένη μήτρα.[19] Το μέγεθος και η αφθονία των φολίδων είναι ετερογενή από τη μια τοποθεσία στην άλλη και με την πάροδο του χρόνου. Τα παρακερατωτικά κύτταρα συχνά αποτελούν μέρος της πιτυρίδας. Ο αριθμός τους σχετίζεται με τη σοβαρότητα των κλινικών εκδηλώσεων, οι οποίες μπορεί επίσης να επηρεαστούν από τη σμηγματόρροια.[4]
Τα σαμπουάν χρησιμοποιούν συνδυασμό ειδικών συστατικών για τον έλεγχο της πιτυρίδας.[20]
Οι αντιμυκητιασικές θεραπείες όπως η κετοκοναζόλη, η πυριθειόνη ψευδαργύρου και το δισουλφίδιο του σεληνίου έχουν βρεθεί ότι είναι αποτελεσματικές.[8] Η κετοκοναζόλη φαίνεται να έχει μεγαλύτερη διάρκεια δράσης.[8] Η κετοκοναζόλη είναι ένας αντιμυκητιακός παράγοντας ευρέος φάσματος που είναι δραστικός κατά της Candida και του M. furfur. Από όλα τα αντιμυκητιακά της κατηγορίας ιμιδαζολών, η κετοκοναζόλη έχει γίνει ο κύριος υποψήφιος μεταξύ των θεραπευτικών επιλογών λόγω της αποτελεσματικότητάς της στη θεραπεία της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας επίσης.[4]
Το κυκλοπιρόξ (τοπική οδός) μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως φάρμακο κατά της πιτυρίδας.[21][22][23] Ωστόσο, πωλείται ως επί το πλείστον ως κρέμα και η κύρια χρήση του είναι για τη θεραπεία του ποδιού του αθλητή, της φαγούρας και των δερματόφυτων.[24]
Η λιθανθρακόπισσα προκαλεί το δέρμα να αποβάλλει τα νεκρά κύτταρα από το ανώτερο στρώμα και επιβραδύνει την ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος.[25]
Τα αιθέρια έλαια, όπως το έλαιο τεϊόδεντρου (για τη σύνθεση, βλέπε ISO 4730:2017[26] ), έχει βρεθεί ότι είναι αποτελεσματικά στη θεραπεία της πιτυρίδας, αλλά απαιτείται περισσότερη έρευνα.[27][28][29]
Η πιτυρίδα επηρεάζει περίπου τους μισούς ενήλικες.[8]
Η λέξη πιτυρίδα προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη πίτυρον, η οποία περιγράφει τον φλοιό των αλεσμένων σπόρων δημητριακών (πίτουρο).[30][31]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
