From Wikipedia, the free encyclopedia
Τα Ξόρκια του Μέρζεμπουργκ (γερμανικά: die Merseburger Zaubersprüche) είναι δύο μεσαιωνικά ένστιχα μαγικά ξόρκια. Είναι γραμμένα στα αρχαία άνω γερμανικά και αποτελούν τα μοναδικά σήμερα γνωστά τεκμήρια αρχαίας γερμανικής παγανιστικής λογοτεχνίας σε αυτή την γλώσσα. Τα δύο ξόρκια είναι γραμμένα με το χέρι μέσα σε ένα άλλο, άσχετο βιβλίο, που κανονικά περιέχει ένα θεολογικό χειρόγραφο από την Φούλντα. Τα ανακάλυψε το 1841 ο Γκέοργκ Βάιτς (Georg Waitz),[1] μέσα σε ένα βιβλίο του 9ου ή 10ου αιώνα,[2] που φυλάσσεται σήμερα στην βιβλιοθήκη της μητρόπολης στο Μέρζεμπουργκ της Γερμανίας, από όπου και πήραν το όνομά τους. Είναι ένα από τα πρώτα κοσμικά έργα της παλαιάς γερμανικής λογοτεχνίας.
Τα ξόρκια έχουν και τα δυο την ίδια δομή. Αρχίζουν με έναν πρόλογο που διηγείται την ιστορία ενός μυθολογικού γεγονότος. Μετά ακολουθεί το ξόρκι υπό μορφή μαγικής αναλογίας (όπως τότε ... έτσι να γίνει και τώρα). Το ποιητικό στιλ είναι σύνθετου, μεταβατικού τύπου. Στους στίχους οι λέξεις αρχίζουν συχνά με το ίδιο γράμμα [3], ενώ οι ομοιοκαταληξίες θυμίζουν χριστιανικούς στίχους του 9ου αιώνα.
Οι αρχαίες γερμανικές φυλές πίστευαν ότι τα ξόρκια ήταν η συμπαγής μαγική δύναμη της φύσεως.[4] Σήμερα είναι γνωστά πολλά ξόρκια, αλλά όλα τους είναι από την εποχή του μεσαίωνα. Τα ξόρκια του Μέρζεμπουργκ αντίθετα, είναι πολύ πιο αυθεντικά, και φαίνεται ότι προέρχονται από την προχριστιανική εποχή, ίσως πριν από το 750 μ.Χ.[5][6] Πρόκειται λοιπόν για ποιήματα που είναι αρχαιότερα από το βιβλίο, μέσα στο οποίο βρέθηκαν γραμμένα. Δεν είναι γνωστό, για ποιον λόγο γράφτηκαν στο βιβλίο αυτό. Ίσως κάποιος μορφωμένος κληρικός του 9ου ή 10ου αιώνα που ήταν σε κάποιο μοναστήρι στην Φούλντα να τα αντέγραψε από άλλη πηγή που σήμερα είναι άγνωστη. Το βιβλιαράκι στην συνέχεια πέρασε στην βιβλιοθήκη και διασώθηκε μέχρι σήμερα.
Το πρώτο ξόρκι είναι ένας ύμνος για την απελευθέρωση των ομήρων. Μια ομάδα γυναικών «Idisen» (Βαλκυρίες [2]) απελευθέρωσαν τους ομήρους που είχαν πιαστεί σε μια μάχη. Το κατόρθωμα αυτό το πέτυχαν με δήθεν μαγικό τόπο, λέγοντας τους δυο τελευταίους στίχους του ξορκιού.
Eiris sazun idisi |
Once the Idisi set forth, |
Once sat women, |
κάθονταν κάτι γυναίκες, |
Ο Φολ (ίσως άλλο όνομα του Μπαλντρ[2]) και ο Βόταν (Οντίν) πηγαίνουν με τα άλογα στο δάσος, όταν το άλογο του Φολ στραμπουλά το πόδι του. Ο Βόταν χρησιμοποιεί το μαγικό ξόρκι και γιατρεύει το άλογο. Την σκηνή της θεραπείας των αλόγων την συναντάμε συχνά σε κοσμήματα της εποχής της καθόδου των φυλών τον 4ο - 8ο αι. μ.Χ.[7] Μερικά από τα ονόματα του μύθου αυτού δεν είναι γνωστά σήμερα. Ξέρουμε όμως, ότι ο "Uuôdan" (Βόταν, ή Βόνταν ή Όντιν) και η "Frîia" (Φράϊα, ή Φρέγια,[1] Φρίγκα, ή Φρίκα),[7] ο Uolla (Φούλα[7]) που αναφέρεται στην νεώτερη Έντα και ο Σολ είναι πρόσωπα του συγκεκριμένου μύθου, ενώ για τον Σίντγκουρντ δεν έχουμε σαφής αναφορές.[8]
Phol ende uuodan sose benrenki, |
Phol and Odin Bone-sprain, |
Phol and Wodan If a bone-wrenching, |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.